مصرف قلیان تاثیرات مضری بر اعضاء حیاتی بدن به‌ویژه ریه‌ها و قلب دارد، سرطان ریه، سرطان مری، بیماری انسدادی ریوی مزمن، پایین بودن وزن هنگام تولد نوزاد، افزایش حملات آسم تنها برخی از خطرات مربوط به کشیدن قلیان است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه خراسان جنوبی، فصل تابستان که می‌رسد قلیان به وسیله‌ای تفریحی تبدیل می‌شود و آن را بیشتر در دست جوان‌هایی می‌بینم که در پارک‌ها و تفرجگاه‌ها به کشیدن قلیان مشغول هستند.

باور این جوانان که اغلب تحصیل کرده نیز هستند این است که قلیان میوه‌ای می‌کشند و خاصیت دارد غافل از آنکه آنچه به این تنباکوی میوه‌ای اضافه شده بدتر از کراک و شیشه هرویین بوده و اعتیاد آور است.

بسیاری از افرادی که درگذشته از قلیان‌های میوه‌ای استفاده می‌کرده‌اند و دچار افت فشار و سردردهای چند روزه می‌شدند، امروز بر این باورند که کشیدن قلیان میوه‌ای در یک سال اخیر موجب سردرد، عدم تمرکز و به هم خوردن تعادل بدن آن‌ها می‌شود.

قلیان می‌تواند زمینه‌ساز مصرف دیگر مواد دخانی باشد، علاوه بر آن استفاده از قلیان‌هایی که با ترکیبی از اسانس میوه‌ای هستند، معمولا فرد را در طولانی مدت در معرض دود بیشتری نسبت به سیگار قرار می‌دهند.

کشیدن قلیان یکی از عواملی است که به انتقال بیماری‌های عفونی نظیر سل و هپاتیت منجر می‌شود و علت آن استفاده مشترک از قلیان در بین افراد است.

با مصرف قلیان بیش از ۶۰۰ ماده سمی و مهلک وارد ریه فرد مصرف کننده و اطرافیان خواهد شد.

مصرف قلیان در اماکن سربسته مثل سفره خانه‌های سنتی یا قهوه‌خانه‌ها عوارض آن را دو چندان می‌کند و سلامت اطرافیان به ویژه کودکان و نوجوانان را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد.

اسانس‌های مواد معطر استفاده شده در تنباکوهای معطر یا میوه‌ای حاوی هزاران ماده سمی و کشنده است و از آنجا که تنباکو حاوی فلزات سنگینی چون آرسنیک، کروم، سرب و کبالت است در اثر حرارت دیدن آن در مجاورت ذغال، مقادیر زیادی از این فلزات سنگین آزاد می‌شود که سبب بروز بیماری‌های مزمن و خطرناک می‌شوند.

زنان و کودکان قربانیان بی‌گناه دود دست دوم مواد دخانی

کامبیز مهدی‌زاده معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه زنان و کودکان قربانیان بی‌گناه دود دست دوم مواد دخانی هستند، گفت: دود و دوده حاصل از مصرف دخانیات بر روی وسائل، دیوار و زمین محل استعمال می‌نشیند و این دود دست سوم به خصوص برای کودکانی که نوپا هستند و مدام دست به زمین و دیوار می‌گیرند، مضر است.

وی افزود: مواد مضر از طریق پوست بدن نیز جذب شده و می تواند آسیب‌رسان باشد.

مهدی‌زاده اظهار کرد: دود دست دوم نیز به همان اندازه برای اطرافیان زیان آور است و به کسانی که از دخانیات استفاده نمی‌کنند و تنها در آن فضا قرار می‌گیرند آسیب می‌زند به طوری که یک ساعت در معرض دود قلیان دیگران بودن، معادل مصرف شش تا هشت نخ سیگار است.

وی ادامه داد: زنان به عنوان مادر خانواده نقش مهمی در پیشگیری از استنشاق دود دست دوم توسط خود و کودکانشان دارند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از 30 درصد بیماری‌های قلبی عروقی و یک سوم بیماری‌های تنفسی در بین کسانی که در معرض دود دست دوم قرار می‌گیرند ایجاد می‌شود.

مهدی‌زاده عنوان کرد: در اماکن سربسته نیز به دلیل عدم تبادل هوا وتجمع دود در محیط افراد در معرض خطر بیشتر آسیب‌های ناشی از مصرف دخانیات دیگران قرار می‌گیرند.

وی تصریح کرد: از عوارض قلیان افزایش احتمال بیماری‌های واگیردار مانند تبخال، هپاتیت و سل است که به دلیل استفاده اشتراکی آن دیده می‌شود، حتی در صورت عوض کردن سر لوله قلیان مواد باقی مانده در شلنگ آن می‌تواند عامل انتقال بیماری باشد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: تنباکوی استفاده شده در قلیان‌های میوه‌ای از نازلترین تنباکو بوده و با توجه به احتمال آلوده بودن آن به انواع قارچ‌ها و میکروب‌ها باعث بروز بیماری می‌شود.

مهدی‌زاده افزود: همچنین تنباکوهای معطر استفاده شده در قلیان که عده‌ای آن را کم ضرر و یا بی‌ضرر می‌دانند به دلیل استفاده از مواد شیمیایی در ترکیب آنها اگر بیشتر از تنباکوهای سنتی ضرر نداشته باشد، کم ضررتر نیست.

وی اظهار کرد: مصرف‌کنندگان قلیان در هر وعده مصرف که بطور متداول 20 تا 80 دقیقه طول می‌کشد حدود 50 تا 200 پک می‌زنند که هر پک حاوی 0.15 تا یک لیتر دود است.

هر وعده مصرف قلیان معادل کشیدن 70 تا 100 نخ سیگار است

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه هر وعده مصرف قلیان به طور متوسط معادل کشیدن 70 تا 100 نخ سیگار است، بیان کرد: یک ساعت در معرض دود قلیان دیگران بودن، معادل مصرف شش تا هشت نخ سیگار است.

مهدی‌زاده افزود: مصرف کنندگان قلیان و اطرافیان آنها که در مواجهه با دود تحمیلی آن قرار دارند، مثل مصرف کنندگان سیگار به انواع سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی و عروقی، تنفسی و اثرات سوء‌ در هنگام بارداری مبتلا می‌شوند.

وی درخصوص باورهای غلطی در خصوص استفاده از قلیان وجود دارد، گفت: گفته می‌شود عبور دود قلیان از داخل آب موجب کاهش سموم دود می‌شود، اما این ادعا واقعیت ندارد وتنها نقش آب، کاهش دمای دود و افزایش رطوبت آن و در نتیجه قابل تحمل نمودن استنشاق آن برای مصرف کننده است، بر خلاف باورهای عمومی دود منتشره از قلیان حاوی مقادیر بسیاری از مواد سمی است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار کرد: می‌گویند قلیان اعتیاد آور نیست، در حالی که دود هر نوع محصولی که از توتون تهیه شده از جمله توتون مورد مصرف در قلیان حاوی نیکوتین است که یک ماده اعتیاد آور است.

مهدی‌زاده ادامه داد: گفته می‌شود مصرف قلیان کم خطرتر از سیگار است در حالی که با مصرف قلیان دود بسیار زیادتری وارد ریه‌ها می‌شود، افراد سیگاری که به طور متوسط 12-8 نخ سیگار در روز مصرف می‌کنند به طور متوسط با 75-40 پک به مدت 7-5 دقیقه حدود نیم لیتر دود استنشاق می‌کنند در حالی که مصرف کننده قلیان در هر وعده مصرف که به طور متوسط 80-20 دقیقه طول می‌کشد 200-50 پک می‌زنند و 15 لیتر دود را وارد ریه خود می‌کنند.

وی تصریح کرد: می‌گویند مصرف قلیان فقط برای شخص مصرف کننده مضر است، در حالی که دود تحمیلی آن که متوجه اطرافیان بوده معادل مصرف شش تا هشت نخ سیگار است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند یادآور شد: سیگار کشیدن در طول حاملگی موجب عوارض زیادی از جمله مرده‌زایی، سقط خود بخود، مرگ جنین، مرگ در دوران نوزادی و مرگ ناگهانی نوزاد می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: وزن نوزادان مادران سیگاری حدود 200 - 170 گرم کمتر از نوزادان مادران غیرسیگاری است.

عقب‌ماندگی ذهنی نوزادان، نتیجه سیگار و قلیان در زمان بارداری

فرشته درایتی کارشناس مامایی در خراسان‌جنوبی نیز به خبرنگار ایسنا، گفت: درخانم‌های بارداری که در معرض دود قلیان هستند، کاهش وزن جنین بسیار شایع است و پزشکان برای جلوگیری از مرگ داخل رحمی به دلیل محدود شدن رشد جنین و مختل شدن خونگیری جنین جفتی، مجبورند جنین‌هایی با محدودیت رشد و یا ناقص به دنیا بیاورند.

وی افزود: خانم بارداری که در معرض دود قلیان باشد در او عملکرد جنین جفتی مختل، خونگیری جفت کم، خونرسانی به جفت کم و جنین دچار محدودیت در تمام رشد اندام‌ها خواهد داشت و به دلیل خون‌رسانی ناقص جفت ممکن است میزان مایع آمنیوتیک دور جنین کاهش پیدا کند.

این کارشناس مامایی در خراسان‌جنوبی اظهار کرد: خانمی که قبل از بارداری در معرض دود قلیان قرار گیرد به دلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن، با تاخیر در حاملگی، نازایی به دلایل تخمدانی، عفونت‌های طولانی مدت داخل لگنی بدون علامت، بسته شدن لوله‌های رحمی و نازایی مواجه خواهد شد.

درایتی تصریح کرد: جدای از خطرات جدی استعمال دخانیات در بارداری "شامل سقط جنین و زایمان زودرس"، حتی تنفس دود حاصل از استعمال قلیان در دوران بارداری نیز می‌تواند باعث کاهش وزن نوزاد در هنگام تولد شود.

این کارشناس مامایی در خراسان‌جنوبی گفت: عقب‌ماندگی ذهنی نوزادان، نتیجه سیگار و قلیان در زمان بارداری است.

وی ادامه داد: برعکس باورعموم مردم جامعه، ضررها و خطرات سوء مصرف قلیان ده برابر مصرف سیگار است و هرگونه مصرف تنباکو "سیگار، پیپ و قلیان" عوارض خطرناک بسیاری خواهد داشت.

این کارشناس مامایی در خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه مصرف تنباکو بر باروری و عملکرد جنسی مردان اثر مخرب دارد، بیان کرد: فرد غیرسیگاری که درمعرض دود سیگار اطرافیان خود است نیز از خطرات و مضرات سیگار در امان نخواهد بود.

هیچ یک از واحدهای صنفی در بیرجند عرضه قلیان بصورت علنی ندارد

سرهنگ حسین محمدی رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: اداره نظارت براماکن عمومی در راستای اجرای قانون ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی پس از شناسایی واحدهای صنفی که اقدام به عرضه مواد دخانی به ویژه قلیان کردند.

وی افزود: پس از انجام مراحل قانونی شامل تذکر، اخطار و در نهایت پلمب آن واحدهای صنفی متخلف اقدام که این امر باعث جمع آوری و جلوگیری از عرضه قلیان در اماکن عمومی شد، در حال حاضر هیچ یک از واحدهای صنفی در سطح شهر بیرجند عرضه قلیان بصورت علنی ندارند.

رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی خراسان جنوبی اظهارکرد: برابر مشاهدات بیشترین مصرف‌کنندگان قلیان در اماکن عمومی را جوانان و افراد میانسال تشکیل می‌دهند.

محمدی بیان کرد: مضرات و پیامدهای مصرف دخانیات اعم از سیگار و قلیان را برای همه اقشار جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان و خانواده‌ها باید از طریق رسانه‌های گروهی، کلیپ‌های آموزشی و بروشور اطلاع‌رسانی و اثرات مخرب آن به تصویر کشیده شود.

وی با بیان اینکه استفاده از هرنوع دخانیات در اماکن عمومی ممنوع است، تصریح کرد: هرچند که ماده یک قانون اشاره به ممنوعیت استعمال مواد دخانی در مکان‌های مسقف دارد، اما استناد به سایر بندهای مذکور، عرضه و تبلیغ هرگونه مواد دخانی را ممنوع اعلام کرده و چون استعمال آن در پارک‌ها جنبه تبلیغی و بدآموزی دارد ممنوع است.

رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی خراسان جنوبی گفت: پس از ابلاغ قانون ممنوعیت استعمال مواد دخانی در اماکن عمومی اقداماتی از سوی اداره بهداشت شهرستان و ادره نظارت براماکن عمومی برای جلوگیری از عرضه و استعمال مواد دخانی در واحدهای صنفی متخلف انجام شده که با انجام بازدیدهای مستمر، تلاش‌های انجام شده توسط تیم‌های بازدید و گشت مشترک و برخوردهای صورت گرفته در حال حاضر واحد صنفی که به طور علنی اقدام به عرضه مواد دخانی داشته باشد، وجود ندارد.

گزارش از سپیده قلندری اسفدن

انتهای پیام