• دوشنبه / ۷ تیر ۱۳۹۵ / ۰۳:۵۲
  • دسته‌بندی: فارس
  • کد خبر: 95040103410
  • منبع : نمایندگی فارس

فارس و بحران آب و لاغری کشاورزی

فارس و بحران آب و لاغری کشاورزی

ایسنا/فارس کشاورزی، مهم‌ترین و قدیمی‌ترین صنعت در برآورد کردن نیازهای معیشتی، اقتصادی و غذایی استان پهناور فارس بوده و هست. صنعتی که امروز و به واسطه چالش‌هایی مهم، نه قابلیت ادامه به همین شکل موجود را دارد و نه امکان متوقف کردن آن است.

به گزارش ایسنا، هنوز هم شغل اصلی قریب به یک چهارم از جمعیت استان فارس، کشاورزی است. مردمانی سخت‌کوش که با وجود تمام پیشرفت‌های تکنولوژیک در صنعت کشاورزی، برای تولید محصول زحمات و مرارت‌های فراوانی را متحمل می‌شوند. مردمانی که با دستانی سخت شده از کار و چهره‌هایی گندمگون شده از حضور در مزارع و باغ‌ها، شناخته می‌شوند.

اما بحران خشکسالی در سال‌های اخیر، بیشترین تاثیرش را در بخش کشاورزی برجای گذاشته است، بخشی که هم‌اینک هم بیش از 10 درصد محصولات کشاورزی و باغی کشور را تامین می‌کند و جایگاهی ویژه به لحاظ کمی و کیفی دارد.

تنوع محصولات تولیدی در استان فارس به‌دلیل گستردگی اقلیم و چهارفصل بودن این استان، کیفی‌بودن تمام محصولاتی که در بخش کشاورزی تولید می‌شود. پیشتازی در به‌کارگیری تکنولوژی در حوزه کشاورزی، ایجاد پیوند بین زراعت، باغبانی، دامپروری، پرورش طیور و آبزیان و توان علمی بالا و وجود متخصصانی آگاه و به‌روز، عوامل تاثیرگذاری است که جایگاه این استان را در کشور رفیع کرده است.

براساس آخرین آمارها، بیش از 3 میلیون هکتار اراضی قابل کشت در استان فارس وجود داشته که به‌دلیل خشکسالی بخش قابل توجهی از این عرصه، با محدوده خط قرمز وارد و از حوزه عرصه‌های قابل کشت خارج شده است. از طرفی کاهش میانگین بارندگی متوسط سالانه، ناهمگونی کشت با نیازها و شرایط روز، کاهش درآمدهای سالانه بسیاری از کشاورزان را به‌دنبال داشته است.

کشاورزی فارس امسال هم شاهد شرایط سختی است، شرایطی که تاثیر آن تنها بر کشاورز و معیشت کشاورز، محدود نمی‌شود و تمام استان و حتی کشور را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

افزایش مهاجرت و تبعات سنگین مهاجرت، کاهش حجم تولیدات زراعی و باغی، از دست‌رفتن خوداتکائی در برخی محصولات، بیکاری در ابعادی وسیع و با تبعاتی بسیار گسترده و ... بخشی از آثار بالا گرفتن تب بحران در بخش کشاورزی است.

به گزارش ایسنا، طی ماه‌های اخیر، یکی از مباحث مهم، تامین آب برای بخشی از کشاورزان در حوضه آبخور سد درودزن و رودخانه‌های منشعب از آن بوده است. این موضوع که طی سه ماه گذشته از مهم‌ترین مباحث حوزه کشاورزی تلقی و منتهی به برپایی جلسات مختلف شد، موضوع اصلی بحث اولین جلسه کارگروه آب و کشاورزی فارس هم بود. جلسه‌ای که رئیس جهادکشاورزی فارس در  آن و در دفاع از عملکردها اعلام کرد که از 100 هزار هکتار اراضی زیر کشت شلتوک(برنج) در کامفیروز، تنها 2500 هکتار از طریق رودخانه مشروب می‌شود.

این سخن محمدمهدی قاسمی نکته‌ای را در ذهن مخاطب روشن می‌کند که؛ بیش از 97 هزار هکتار باقیمانده از اراضی زیر کشت برنج با استفاده از چاه‌ها و منابع زیرزمینی مشروب شده است. موضوعی که کارشناسان یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد کننده چالش در بحران آب تلقی می‌کنند.

قاسمی البته تاکید دارد که در منطقه کامفیروز شغل اصلی مردم برنج کاری است و کارخانه‌های برنج کوبی زیادی در این منطقه وجود دارد که در این خصوص سازمان جهادکشاورزی فارس اقدامات خوبی را برای مکانیزاسیون کشت و صرفه‌جویی آب اجرا کرده است.

قاسمی با بیان این‌که با اجرای آبیاری تناوبی در کشت برنج حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد در مصرف آب صرفه جویی شده است، گفت: به نحوی که از ۲۵ هزار متر مکعب آب که در کشت رایج برنج مصرف می‌شود با استفاده از این روش به ۱۳هزار متر مکعب مصرف آب رسیدیم که میزان قابل توجهی در مصرف آب صرفه‌جویی شده است.

او ادامه داد: تقویت امنیت غذایی، مدیریت و افزایش کارآیی آب در تولید محصولات زراعی از اولویت‌های وزارت متبوع و سازمان جهاد کشاورزی فارس و برنامه عدم کشت برنج در استان‌های جنوبی بویژه فارس از سیاست‌های راهبردی وزارت جهادکشاورزی است.

قاسمی با بیان این‌که جهادکشاورزی فارس هیچ برنامه‌ای در سال 95 جایگاهی برای کشت محصول برنج در این استان ندارد، گفت: تداوم این برنامه نیازمند ارتقاء آگاهی‌ها و همدلی و همراهی مسئولان و مردم است.

نماینده مردم شهرستان‌های مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد نیز با یادآوری این‌که فارس به لحاظ منابع آبی در بحران بسر می‌برد، گفت: خشکسالی و آّب مهم‌ترین بحران‌های کنونی استان فارس محسوب می‌شود که باید برای آنها چاره‌ای اندیشید.

محمدمهدی برومندی اضافه کرد: در حال حاضر رودخانه کر و سیوند خشک شده و ورودی سد درودزن و ملاصدرا به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده است و ما در این خصوص در مجلس شورای اسلامی طرح نکاشت را مطرح کرده‌ایم که با اجرای این طرح به کشاورزان حوضه آبخور سد درودزن حق نکاشت پرداخت خواهد شد و با این اقدام می‌توان ذخیره آب سدها را افزایش داد.

او لزوم توجه به طرح نجات‌بخشی دریاچه بختگان اشاره و تاکید کرد که این دریاچه خشک شده به کانون ریزگردهای سمی بدل شده است.

برومندی در عین‌حال گفت: تا زمانی که جایگزین مناسبی به جای برنج برای کشاورزان کامفیروز مشخص نشده است نمی‌وان کشاورزان را از حقابه خود محروم و معیشت کشاورزان را با مخاطره مواجه کرد.

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان فارس نیز گفت: حجم آب باقیمانده پشت سدهای درودزن و ملاصدرا به قدری نیست که بتوان از آن برای مصارف کشاورزی استفاده کرد و تنها برای تامین آب آشامیدنی استفاده خواهد شد و این موضوع را نیز در اواخر سال گذشته اطلاع رسانی کردیم.

علی دهقانی ادامه داد: با توجه به بارندگی‌های سال قبل، مقرر شد 100 میلیون مترمکعب آب از حجم ذخیره سد درودزن برای مصرف کشاورزی رهاسازی شود و همان زمان اعلام شد که با انجام این کار در سال 95 دیگر آبی رهاسازی نخواهد شد.

دهقانی افزود: حجم استاندارد ذخیره آب پشت سد درودزن نباید از 330 میلیون متر مکعب کمتر باشد و اگر این اتفاق بیافتد، کیفیت آب این سد که 70 درصد آب آشامیدنی مرودشت و 50 درصد آب آشامیدنی شیراز را تامین می‌کند، کاهش خواهد یافت.

وی خاطرنشان کرد: تصمیم به رهاسازی 100 میلیون متر مکعب آب سد درودزن به واسطه پیش‌بینی بارندگی‌های فصل بهار بود که این امر محقق نشد و می‌توان گفت وضعیت ذخیره آب این سد با 341 میلیون متر مکعب به مرز بحران رسیده است.

دهقانی با بیان این مطلب که حجم آب ذخیره شده پشت سد ملاصدرا 79 میلیون متر مکعب برآورد می‌شود، گفت: حجم لازم جهت پایداری این سد 60 میلیون متر مکعب است که به این ترتیب امکان رهاسازی تنها 19 میلیون متر مکعب آب وجود دارد.

معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری فارس نیز گفت: با توجه به این که با محدودیت جدی منابع آب و خشکسالی روبرو هستیم بنابر این باید ذخایر موجود را به بهترین نحو ممکن مدیریت کرد.

یدالله رحمانی تغییر الگوی کشت، نوبت‌بندی اراضی و اختصاص بعضی از اراضی که امکان کشت ندارد به کاربری‌های صنعتی و خدماتی و استفاده از روش‌های نوین کشاورزی مانند کشت گلخانه‌ای را از راهکارهای شرایط کنونی عنوان کرد.

رحمانی با اشاره به رهاسازی 100 میلیون مترمعکب آب برای کشاورزان از محل سد درودزن در پایان سال 94 گفت: متاسفانه پیش‌بینی‌ها در خصوص وقوع  بارندگی در بهار محقق نشد و با توجه به فقدان آب پشت سد درودزن نتوانستیم برای دومین بار آب در اختیار کشاورزان حوضه آبخور سد درودزن قرار دهیم.

این مقام مسئول تاکید کرد: با توجه به این که کشت برنج فقط مختص مناطق شمالی کشور شده است، بنابر این باید جایگزین این محصول برای کشاورزانی که کشت برنج انجام می‌دهند، تعریف شود.

رحمانی گفت: 19میلیون متر مکعب آب برای اراضی کامفیروز رها سازی می‌شود و براساس این میزان باید سطح زیر کشت در نظر گرفته شود.

به گزارش ایسنا،‌ لزوم تداوم فعالیت در صنعت کشاورزی به لحاظ تاثیرات عمیق و چند بعدی آن، یک ضرورت غیرقابل انکار است، اما همه صاحب‌نظران اعتقاد دارند که نیازمند اقدامات عالمانه و سریع برای حل مشکلات این بخش و پایان دادن به دغدغه‌های موجود هستیم.

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha