امین عزیزی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: معلولیتهای ذهنی و جسمی میتوانند دلایل بسیار متنوع و پیچیدهای داشته باشند که معمولاً در سه دسته اصلی شامل عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی و عوامل ناشناخته قرار میگیرند.
وی با اشاره به اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون در میان عوامل ژنتیکی، خاطرنشان کرد: آگاهی والدین از عوامل مؤثر بر بروز معلولیت و نحوه صحیح برخورد با کودک، در کنار حمایتهای روانی، اجتماعی و آموزشی از سوی جامعه، نقش تعیینکنندهای در کیفیت زندگی کودکان دارای معلولیت دارد، جهشهای ژنی که ممکن است ارثی یا خودبهخودی باشند و همچنین اختلالات متابولیکی ارثی نظیر فنیل کتونوریا (PKU) نقش مهمی دارند، این عوامل میتوانند منجر به اختلالات رشد ذهنی یا جسمی در کودک شوند.
استاد دانشگاه فرهنگیان ایلام افزود: عوامل محیطی نیز بسیار تأثیرگذارند و شامل دورههای قبل، حین و بعد از تولد میشوند برای مثال، عفونتهای دوران بارداری مانند سرخجه، مصرف مواد مخدر، الکل یا سیگار، قرارگرفتن در معرض سموم و سوءتغذیه شدید مادر میتوانند رشد طبیعی جنین را مختل کنند.
عزیزی ادامه داد: در هنگام تولد نیز عواملی مانند زایمان زودرس یا دیررس، کمبود اکسیژن، عفونتها و صدمات فیزیکی به نوزاد ممکن است منجر به بروز معلولیت شوند همچنین بعد از تولد، مواردی مانند مننژیت، آسیبهای مغزی ناشی از ضربه، مسمومیت با سرب، سوءتغذیه و حتی سکته مغزی در دوران کودکی میتوانند تأثیرگذار باشند.
این دانشآموخته دکترای روانشناسی تربیتی گفت: با وجود همه این عوامل، در برخی موارد باوجود انجام تمام بررسیهای پزشکی، علت دقیق معلولیت مشخص نمیشود که به آنها عوامل ناشناخته میگوییم.
پیشگیری از معلولیت باید قبل از بارداری آغاز شود
این روانشناس به راههای پیشگیری اشاره کرد و افزود: پیشگیری از معلولیتها باید قبل از بارداری آغاز شود مشاوره ژنتیک برای والدینی که سابقه خانوادگی بیماری دارند، واکسیناسیون مادر، مدیریت بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشارخون، تغذیه مناسب و پرهیز از مصرف مواد مضر، همگی نقش کلیدی دارند.
وی تصریح کرد: در دوران بارداری نیز مراقبتهای منظم پزشکی، غربالگریهای لازم، پرهیز از مصرف خودسرانه دارو و سبک زندگی سالم برای پیشگیری از مشکلات احتمالی ضروری است، پس از تولد نیز مراقبتهای بهداشتی و تغذیهای، واکسیناسیون و ایجاد محیطی امن برای کودک از اقدامات مهم پیشگیرانه هستند.
این روانشناس تأکید کرد: شناسایی زودهنگام مشکلات رشدی و مداخلات بهموقع میتواند تا حد زیادی در بهبود شرایط کودک مؤثر باشد و از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری کند.
والدین در برخورد با کودک دارای معلولیت صبور باشند
این استاد دانشگاه گفت: برخورد والدین با کودکی که دارای معلولیت است، نیازمند صبر، عشق، آگاهی و حمایت حرفهای است. والدین باید ابتدا شرایط را بپذیرند و بعد در مسیر توانمندسازی کودک، از خدمات مشاورهای و توانبخشی استفاده کنند.
وی خاطرنشان کرد: حمایت روانی از خانوادهها، آموزش مهارتهای ارتباطی با کودک و ایجاد شبکهای حمایتی از سوی جامعه و نهادهای ذیربط، نقش مهمی در ارتقاء کیفیت زندگی کودک و خانواده دارد.
این روانشناس گفت: این کودکان نیز حق دارند در محیطی امن، محبتآمیز و پذیرنده زندگی کنند ما بهعنوان خانواده، جامعه و متخصص، وظیفه داریم زمینه شکوفایی تواناییهای آنها را فراهم کنیم.
انتهای پیام