استان همدان با تولید سالیانه ۶۵۰۰ تُن ماهی گرمآبی و سردآبی یکی از استانهایی بوده که در سالهای گذشته رونق چشمگیری در این صنعت داشته و در این بین شهرستان نهاوند با دارا بودن رودخانه گاماسیاب و نیز سرابهای متعدد در توسعه این صنعت در استان همدان از نقش مؤثری برخوردار بوده و به عنوان قطب آبزی پروری استان همدان، از طرف شیلات ایران با توجه به پتانسیل منحصر به فرد آبزی پروری به شهر شیلاتی غیر ساحلی کشور شهره و نامگذاری شده است.
در حال حاضر زنجیره ارزش، تولید، توزیع در صنعت آبزی پروری شهرستان نهاوند تکمیل شده به نحوی که از تولید تخم چشم زده تا توزیع خوراک و تا طبخ و سرو ماهی و حتی صادرات نیز در این شهرستان انجام میشود.
رونق صنعت آبزی پروری استان همدان در سالهای اخیر بویژه در شهرستان نهاوند موجب شد تا ایسنا به بررسی وضعیت صنعت آبزی پروری استان همدان و شهرستان نهاوند به عنوان شهر شیلاتی غیر ساحلی کشور بپردازد.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان از تولید سالیانه ۶۵۰۰ تُن ماهی گرمآبی و سردآبی در این استان خبر داد و اظهار کرد: استان همدان دارای ۵۰۰ واحد پرورش ماهی گرمآبی، سردآبی و ماهی زینتی بوده که در این رابطه واحدهای پرورش ماهی گرم آبی و سردآبی سطح استان سالیانه دارای ۶۵۰۰ تُن تولید هستند و ظرفیت فعلی این واحدها توان تولید ۷۵۰۰ تُن ماهی را نیز دارند.
محمدکرم مرادی در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه سالانه بیش از پنج میلیون قطعه ماهی زینتی دراین استان تولید و روانه بازار میشود، افزود: این میزان ماهی زینتی در ۳۷ واحد پرورش آبزیان در استان همدان تولید شده که ۱۰ واحد از این مراکز به صورت صنعتی و بقیه به شکل خانگی و خرد فعالیت دارند.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان همدان، تعداد اشتغال مستقیم واحدهای پرورش ماهی این استان را ۱۲۰۰ نفر برشمرد و یادآور شد: با توجه به ظرفیت آبی خوب شهرستان نهاوند به عنوان شهر شیلاتی غیر ساحلی کشور، در این شهرستان متقاضیان جدیدی برای احداث واحد پرورش ماهی درخواست دادهاند که درخواست این متقاضیان در دست بررسی است.
برنامه ریزی همدان برای توسعه پرورش ماهی خاویاری
مرادی از برنامهریزی این استان برای توسعه پرورش ماهی خاویاری خبر داد و گفت: در سالجاری نخستین واحد پرورش ماهی خاویار استان همدان در شهرستان ملایر به بهرهبرداری رسید که ظرفیت تولید این مزرعه سالانه ۲۰ تُن گوشت ماهی و ۲۰۰ کیلوگرم خاویار بوده و با پرورش ماهیهای رها سازی شده، از سال آینده این واحد به مرحله تولید میرسد.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان همدان، استفاده بهینه از منابع آبی را یکی از مزایای پرورش ماهی برشمرد و ادامه داد: تولید یک کیلوگرم گوشت ماهی تنها به حدود ۴۰۰ لیتر آب نیاز دارد، در حالی که برای تولید همین مقدار گوشت گاو حدود ۱۵ هزار و ۵۰۰ لیتر آب مصرف میشود.
تولید بیشترین تخم چشم زده همدان در نهاوند
وی همچنین با اشاره به فعالیت سه واحد تولید تخم چشم زده در استان همدان در شهرستانهای نهاوند، ملایر و اسدآباد، خاطرنشان کرد: بیشترین تولید تخم چشم زده استان همدان در این رابطه به شهرستان نهاوند اختصاص دارد.
مرادی بیان کرد: بزرگترین مجتمع زنجیره تولید، بستهبندی، قطعهبندی و فرآوری گوشت، آبزیان، انواع طیور ماهی در شهرستان نهاوند در حال تکمیل بوده که بخش عمدهای از تولید ماهی استان توسط این مجتمع به کشورهای اوراسیا صادرمیشود، ضمن اینکه بخش دیگر تولید ماهی استان برای تازهخوری در استان مصرف میشود.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان همدان همچنین از پیگیری برای احداث مجتمع پرورش ماهیان زینتی در این استان خبر داد و تصریح کرد: با هدفگذاری انجام شده، طبق چشمانداز و نقشه و سند راه شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان، برای افزایش صد درصدی میزان تولید ماهیان زینتی استان همدان مجدانه پیگیر ایجاد مجتمع پرورش ماهیان زینتی هستیم.
وی خاطرنشان کرد: مطالعات اولیه طرح مجتمع پرورش ماهیان زینتی استان انجام گرفته و در حال حاضر در مرحله تامین زمین بوده که در صورت تامین زمین مورد نیاز نسبت به احداث و استقرار سرمایهگذاران متقاضی اقدام خواهد شد.
تکمیل زنجیره ارزش تولید، توزیع در صنعت شیلات نهاوند
کارشناس مسئول شیلات جهاد کشاورزی نهاوند هم در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: شهرستان نهاوند قطب آبزی پروری استان همدان، از طرف شیلات ایران با توجه به پتانسیل منحصر به فرد آبزی پروری به شهر شیلاتی غیر ساحلی کشور شهره و نامگذاری شده است.
مصطفی کزازی افزود: زنجیره ارزش، تولید، توزیع در صنعت آبزی پروری شهرستان نهاوند تکمیل شده به نحوی که از تولید تخم چشم زده تا توزیع خوراک و تا طبخ و سرو ماهی در شهرستان انجام میشود.
کلینیک تخصصی دامپزشکی آبزیان، حلقه مفقوده صنعت آبزی پروری نهاوند
وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر تنها حلقه مفقوده در این پروسه کلینیک تخصصی دامپزشکی آبزیان بوده که با سرمایهگذاری در این خصوص نیز با توجه به شعار سال شاهد رونق بیشتر تولید در صنعت آبزی و پروری شهرستان خواهیم بود.
کزازی با بیان اینکه روستای شیلاتی بابا رستم شهرستان نهاوند توانسته به عنوان تنها دهکده شیلاتی غیر ساحلی کشور ثبت شود، اظهار کرد: شهرستان نهاوند دارای ۴۸ واحد سردآبی متراکم، ۱۵ استخر سردآبی دو منظوره، هشت استخر سردآبی ذخیره خاکی، ۹ مزرعه تفریخ، پنج مزرعه دو منظوره گرم آبی است.
وی ادامه داد: آبزی پروری شهرستان نهاوند دارای پتانسیل بالقوه تولید ۴۷۵۶ تن ماهی سردآبی و گرمآبی،۱۶۶ میلیون بچه ماهی حد واسط قزل آلا،۱۰۰ هزار قطعه ماهی زینتی، ۲۰۰ میلیون تخم چشم زده، صادرات ۲۰۰۰ تن ماهی قزل آلا به کشورهای اوراسیا، همچنین بسته بندی و فرآوری ۲۰۰ تن خاویار قزل آلا، تولید و عرضه ۳۰ هزار تن خوراک اکسترود قزل آلا و میگو بوده که این توان تولید میتواند از ورود ۴۰ درصد تخم چشم زده قزل آلا به کشور جلوگیری و ۲۵ درصد نیاز بچه ماهی قزلآلا کل کشور را تامین کند.
کزازی با بیان اینکه آبزی پروری شهرستان نهاوند در سال ۱۴۰۳ موفق به تولید ۳۲۲۰ تن ماهی سردآبی ،۷۲ تن ماهی گرمآبی، صادرات ۱۰۰۰ تن قزل آلا به روسیه شده است، افزود: در صورت مهیا شدن شرایط این شهرستان میتواند از ظرفیت سرابهای گاماسیاب، ملوسان، فارسبان، کنگاور کهنه، ورازانه، گیان، نیلوفر و گنبدکبود برای ارتقاء سطح کمی و کیفی آبزی پروری شهرستان بهره ببرد.
کارشناس مسئول شیلات جهاد کشاورزی نهاوند با اشاره به اینکه انتظار میرود در صورت رفع مشکلات و موانع تولید در راستای پویا کردن زنجیره ارزش با برنامهریزی و هدفگذاری، قبل از پایان برنامه ۱۰ ساله نقشه راه سازمان، تولید آبزیان در شهرستان نهاوند به بیش از حد مورد انتظار برسد، گفت: با به پیک رسیدن تولید در سایت پرورش ماهی قزل دانش نهاوند شاهد تحولی چشمگیر در پروسه تکثیر و پرورش و تولید تخم چشم زده ایرانی خواهیم بود.
کزازی تصریح کرد: خوشبختانه از سال ۱۴۰۱ تاکنون در ادامه پروسه تکمیل زنجیره ارزش تولید و توزیع با پیگیریهای مستمر شاهد راهاندازی و احیای ۲۹ مزرعه غیر فعال در شهرستان نهاوند از جمله استارت شروع به کار مزرعه قزل دانش بزرگترین مزرعه استراتژیک اصلاح نژاد در غرب کشور در شهرستان نهاوند پس از ۹ سال راکدی بودیم.
وی بیان کرد: این مزرعه بینظیر دارای ظرفیت پرورش ۱۰۰۰ تن ماهی سردآبی، ۲۸۰ میلیون تفریخ و تکثیر قزل آلا بوده که در صورت به پیک رسیدن تولید برای ۴۰ نفر به صورت مستقیم و ۲۵۰ نفر غیر مستقیم اشتغال زایی میکند.
کزازی همچنین با اشاره به اینکه در همین راستا شاهد افزایش تولید ۸۰۰ تن قزل آلا در مزرعه قزل پردیس در اراضی روستای ده حیدر و ۹۰۰ تن در دیگر مزارع فعال شهرستان بودهایم، افزود: در این میان به مزارع آبزی پروری شهرستان دو مزرعه گردشگری و یک مزرعه پرورشی با هدف ترویج آبزی پروری و جذب توریسم اضافه شده است.
وی افتتاح رستوران شیلاتی، برگزاری سه جشنواره شیلات، اجرای کلاسهای آموزشی طبخ و آبزی پروری با هدف ترویج فرهنگ سازی ارتقا سلامت و بالا بردن سرانه مصرف ماهی را از جمله اقدامات این شهرستان در رابطه با حوزه شیلات و آبزی پروری برشمرد و خاطرنشان کرد: علاوه بر آن، مجوز پروانه نظام مهندسی و بهداشتی ۲۸ مزرعه تمدید و راهکارها به منظور بالا بردن بهره وری در راستای اصلاح ظرفیت پروانه فعلی مزارع با توجه به پارامترهای دبی و مساحت مفید آبی به سازمان نظام مهندسی و مدیریت شیلات استان ارائه شده است.
کزازی همچنین با بیان اینکه مطالعات میدانی و مقدماتی احداث و ایجاد مزارع و سایتهای آبزی پروری با توجه به شرایط توپوگرافی و منابع آبی موجود شهرستان امکان سنجی شده است، اظهار کرد: طی سه سال گذشته شاهد پیشرفتهای شاخصی در صنایع تکمیلی شیلاتی شهرستان بودیم که از آن جمله میتوان به اخذ پروانه تاسیس کارخانه استیک ماهی با مشارکت سرمایهگذاران آلمانی به میزان ۵۰۰ تن در سال در اراضی روستای جهان آباد و صادرات سالیانه ۱۰۰۰ تن ماهی به کشورهای آسیا به ویژه روسیه توسط یکی از واحدهای صنایع تبدیلی ابن شهرستان اشاره داشت که توانسته سهم ۲۰ درصدی صادرات قزل آلا به روسیه را به خود اختصاص دهد.
وی گفت: این واحد بزرگترین مجتمع قطعبندی بستهبندی و فرآوری در غرب کشور بوده و دارای مجوز صادرات و بستهبندی ۱۰۰۰ تن آبزیان،۱۰۰۰ تن گوشت قرمز، ۱۰۰۰ تن گوشت انواع طیور است و موفق به اخد کد IR-BQS ریجستری اوراسیا و مقام اول ملی کشوری در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ شده است.
کزازی تصریح کرد: در سال جاری شاهد بستهبندی و فرآوری خاویار قزل آلا برای اولین بار در کشور با ظرفیت ۲۰۰ تن در سال در این واحد و افتتاح خط تولید خوراک اکسترود قزل آلا و میگو با ظرفیت ۳۰ هزار تن در سال توسط یکی از شرکتهای شهرستان به عنوان بزرگترین کارخانه تولید خوراک دام طیور آبزیان با ظرفیت ۱۵۰ هزار تن در غرب کشور خواهیم بود.
وی در ادامه یادآور شد: آبزی پروری یکی از فعالیتهای تولیدی قابل توسعه زیربخش کشاورزی بوده و در صورتی که اصول فنی و استانداردهای تعریف شده این بخش رعایت شود میتواند به عنوان تولید پایدار بخش کشاورزی مطرح شود.
کزازی ادامه داد: افزایش بهرهوری، ترویج و آموزش، بهسازی و نوسازی مزارع، استفاده از منابع تولید و نهاده های تولیدی،تجهیزات کمک آبزی، آلارم اطلاع دهنده و رخدادها و اندازه گیری پارامترها، رعایت بهداشت در رونق و اقتصادی شدن این بخش نقش بسزایی دارد.
وی در ادامه فت: توجه به افزایش تولید در واحد سطح با استفاده از روشهای نوین آبزی پروری، سیستمهای صنعتی، کاهش تلفات، کاهش ضریب تبدیل غذایی، مشورت با کارشناسان تخصصی در امور فنی، روشهای مقابله با بحرانها و بیماریها، استفاده از علوم نوین، بازار و بازاریابی از مسائل قابل ملاحظه و پیگیری در آبزی پروری است.
کزازی با بیان اینکه در راستای جهش تولید، توجه به دو مقوله جهش کمی و جهش کیفی قابل ملاحظه است، خاطرنشان کرد: در جهش کمی، حاشیه سود مناسب، ارزش افزوده، افزایش موازی قیمت آبزیان با دیگر اقلام پروتئینی و در جهش کیفی، پایداری تولید، مدیریت منابع آبی، امنیت زیستی، بیمه مزارع و آبزیان، فرهنگ سازی در راستای ارتقاء سلامت و بالا بردن سرانه مصرف مدنظر است.
نهاوند پتانسیل تبدیل شدن به قطب تولید ماهی سردابی در غرب کشور را دارد
فرماندار نهاوند هم گفت: تولیدکنندگان شیلات این شهرستان بیش از ۷۰ درصد ماهی مورد نیاز استان را تأمین میکنند و پتانسیل تبدیل شدن به قطب اصلی تولید ماهی سردابی در غرب کشور را دارند.
مجتبی بیرانوند با اشاره به اهمیت استراتژیک سایت پرورش ماهی قزلدانش نهاوند، اظهار کرد: این سایت به عنوان بزرگترین سایت پرورش ماهی سردابی در غرب کشور بوده که میتواند نقشه صنعت شیلات ایران را تغییر دهد.
بیرانوند با تأکید بر ضرورت بهرهوری حداکثری، تصریح کرد: وجود سرابهای همیشه روان و آب کافی در نهاوند نعمتی ارزشمند بوده که باید با استفاده از فنون و علوم روز، از قطره قطره این آب بیشترین بهره را برای افزایش تولید ببریم.
وی با بیان اینکه عملکرد مطلوب کنونی، تنها آغاز راه است، یادآور شد: اگر سایت قزلدانش با تمام ظرفیتهایش فعال شود، سالانه ۲۰۰۰ تُن به تولید ماهی شهرستان افزوده خواهد شد و این رقم تولید کلی را از حدود ۴۰۰۰ تُن به مرز ۶۰۰۰ تُن ارتقا میدهد.
بیرانوند از فعال بودن یک واحد بستهبندی ماهی دراین شهرستان خبر داد و تصریح کرد: این واحد با استانداردسازی محصولات و ورود به بازارهای صادراتی، تأثیر قابل توجهی در ارزآوری ملی داشته است.
فرماندار نهاوند با تاکید بر اینکه توسعه بلندمدت نیازمند سرمایهگذاری هدفمند است، خاطرنشان کرد: برای تبدیل نهاوند به قطب واقعی شیلات غرب، باید زیرساختها را برای سرمایهگذاران فراهم کنیم، توسعه پایدار این ظرفیتها، مستلزم سرمایهگذاری در زیرساختها، ایجاد صنایع تبدیلی تکمیلی و نهایتاً تکمیل زنجیره ارزش تولید است.
وی گفت: از همه متولیان امر در خواست داریم تا با رفع موانع زیرساختی و تمرکز بر تسهیل تولید، افقهای روشنی را که در حوزه شیلات برای شهرستان متصور است، به واقعیت مبدل کنند.
فرماندار نهاوند یاد آور شد: نگاه مجموعه این شهرستان به ایجاد شهرک شیلات مثبت بوده و این شهرک میتواند به توسعه و ایجاد اشتغال نهاوند کمک کند.
بیرانوند گفت: در حالیکه منابع آبی استان همدان تحت فشار هستند، شهرستان نهاوند با تکیه بر نعمت خدادادی سرابهای خروشان خود، نقشی حیاتی در تأمین پروتئین استان ایفا میکند.
به گزارش ایسنا، شهرستان نهاوند به لحاظ وجود تعداد زیادی از مراکز تکثیر و پرورش ماهی سهم ۷۰ درصدی را در صنعت آبزیپروری استان همدان دارد و بر همین اساس نیازمند ایجاد زیرساختهای مرتبط با این حوزه از جمله دهکده شیلات و نیز کلینیک دامپروری آبزیان بوده که این امر مهم کمک قابل توجهی به توسعه صادرات شهرستان و ارزآوری برای کشور خواهد کرد و در این مسیر از ضرورت چنین امر مهمی در صنعت آبزی پروری این شهرستان به عنوان قطب شیلاتی غیرساحلی کشور نباید غافل شد.
انتهای پیام