بخش قابل توجهی از تلفات انسانی ناشی از سیل به دلیل نداشتن آگاهی، بیتوجهی به هشدارها و انجام رفتارهای پرخطر رخ میدهد در حالی که با رعایت چند اصل ساده میتوان از بسیاری از این حوادث جلوگیری کرد.
مجتبی طحان معاون آموزشی و پژوهشی جمعیت هلال احمر خوزستان در گفتوگو با ایسنا با اشاره به سیلاب اخیر در استان خوزستان اظهار کرد: حادثه غرق شدن پنج شهروند بار دیگر نشان داد که سیل صرفا یک پدیده طبیعی نیست بلکه میتواند یک بحران انسانی نیز باشد و مدیریت صحیح و آموزش همگانی میتواند نقش تعیینکنندهای در کاهش تلفات آن ایفا کند.
چرا سیل تا این اندازه خطرناک است؟
وی افزود: سیلابها معمولا بهصورت ناگهانی و با قدرت تخریبی بالا رخ میدهند. سرعت بالای جریان آب، آوار و گلولای همراه آن و نبود دید کافی در شب یا شرایط جوی نامناسب موجب میشود افراد فرصت واکنش مؤثر نداشته باشند. حتی جاری شدن آب به میزان حدود ۳۰ سانتیمتر میتواند یک فرد بالغ را از تعادل خارج کند و حدود ۶۰ سانتیمتر آب قادر است یک خودرو سواری را بهراحتی جابهجا کند.
طحان با اشاره به خطاهای رایج که جان مردم را به خطر میاندازد، گفت: بخش زیادی از تلفات سیل به رفتارهای پرخطری مربوط میشود که متأسفانه در جامعه رایج است؛ عبور از رودخانهها، مسیلها و پلهای زیر آبرفته، نزدیک شدن به بستر رودخانه برای تماشا یا فیلمبرداری، بیتوجهی به هشدارهای هواشناسی و ستاد مدیریت بحران، اسکان و ساختوساز در حریم رودخانهها و مسیلها و توقف خودرو در مسیرهای سیلابی برخی از این رفتارها هستند.
مهمترین راهکارهای پیشگیری از تلفات سیل
معاون آموزشی و پژوهشی جمعیت هلال احمر خوزستان بیان کرد: برای پیشگیری از تلفات سیل، توجه به هشدارهای رسمی از جمله اطلاعیههای هواشناسی، فرمانداریها و ستاد مدیریت بحران باید کاملا جدی گرفته شود. تجربه نشان داده است که بسیاری از حوادث مرگبار زمانی رخ داده که هشدارها صادر شده اما رعایت نشده است. همچنین در زمان بارندگی شدید یا اعلام وضعیت نارنجی و قرمز، نباید به هیچ عنوان به حریم رودخانهها و مسیلها نزدیک شد، حتی اگر آب هنوز بالا نیامده باشد.
وی ادامه داد: هرگز از مسیرهای آبگرفته عبور نکنید؛ چه پیاده و چه با خودرو، عبور از مسیرهای سیلابی بسیار خطرناک است. آب گلآلود عمق واقعی را نشان نمیدهد و ممکن است چالهها یا جریانهای شدید در زیر آن پنهان باشد.
وی اضافه کرد: همچنین داشتن کیف اضطراری شامل آب، غذا، چراغقوه، پاوربانک، داروهای ضروری و مدارک مهم میتواند در زمان تخلیه یا قطع خدمات حیاتی بسیار کمککننده باشد.
معاون آموزشی و پژوهشی جمعیت هلال احمر خوزستان گفت: باید به کودکان آموزش داد که سیل محل بازی یا تماشا نیست. بسیاری از قربانیان حوادث سیلاب، نوجوانان و جوانانی هستند که برای کنجکاوی یا سرگرمی به محل حادثه نزدیک شدهاند.
وی افزود: پاکسازی دهانه پلها، آبراههها و جویها از زباله و نخاله ساختمانی قبل از فصل بارندگی، نقش مهمی در کاهش شدت سیلاب و آبگرفتگی دارد.حتی در روزهای بدون بارندگی نیز نباید در بستر رودخانهها، درهها و مسیلها چادر زد یا شبمانی کرد، زیرا ممکن است بارندگی در مناطق بالادست باعث وقوع سیلاب ناگهانی شود.
طحان تصریح کرد: خانوادههایی که در مجاورت رودخانهها یا مناطق کمارتفاع زندگی میکنند باید مسیرهای خروج اضطراری را از قبل مشخص کنند. محل نگهداری اسناد مهم را بالاتر از سطح زمین قرار دهند و از نصب دریچههای برگشت فاضلاب استفاده کنند تا از ورود آب آلوده به منزل جلوگیری شود.
وی افزود: در زمان هشدارهای سیلابی باید برای جابهجایی سریع سالمندان، بیماران و کودکان برنامه مشخص وجود داشته باشد و افراد تنها یا کمتوان هرگز نباید بدون همراه در این شرایط رها شوند. همچنین نزدیک شدن به سدها، کانالهای آبیاری و سرریزها بسیار خطرناک است زیرا افزایش ناگهانی دبی آب میتواند بدون هشدار محلی رخ دهد.
معاون آموزشی و پژوهشی جمعیت هلال احمر خوزستان با تاکید بر لزوم توجه به تغییرات محیطی هشداردهنده بیان کرد: علائمی مانند تیره شدن ناگهانی آب رودخانه، افزایش سریع سطح آب، شنیده شدن صدای شدید جریان آب و حرکت تنه درختان، نشانه نزدیک بودن سیلاب است و باید فورا منطقه ترک شود.
طحان افزود: برنامه خانوادگی مدیریت بحران بسیار در این زمینه تاثیرگذار است؛ هر خانواده باید از قبل تعیین کند چه کسی مسئول کمک به چه فردی است. نقطه امن تجمع کجاست و چگونه در صورت قطع تلفن یا اینترنت ارتباط برقرار میشود.
وی ادامه داد: تشکیل گروههای محلی اطلاعرسانی در محلهها، روستاها و مناطق پرخطر میتواند در انتقال سریع هشدارها و کمک به تخلیه بهموقع بسیار مؤثر باشد. همچنین دریافت پیامکها و هشدارهای رسمی هواشناسی و مدیریت بحران از طریق سامانههای اطلاعرسانی، امکان واکنش بهموقع را فراهم میکند.
معاون آموزشی و پژوهشی جمعیت هلال احمر خوزستان گفت: راههای فرعی و خاکی معمولاً زهکشی مناسبی ندارند و سریعتر دچار آبگرفتگی و ریزش میشوند بنابراین نباید از این مسیرها استفاده شود.
اگر در سیل گرفتار شدیم چه کنیم؟
وی با اشاره به اقدامات ضروری در زمان گرفتار شدن در سیلاب بیان کرد: در این شرایط در اولین فرصت باید به نقاط مرتفع پناه ببرید. از تماس با سیمهای برق افتاده خودداری شود. به وسایل امدادی اعتماد کنید و مسیرهای اعلامشده را دنبال کنید. اگر در خودرو گرفتار شدید و آب بالا آمد، سریع خودرو را ترک کرده و به سمت بلندی حرکت کنید.
وی گفت: سیل یک واقعیت طبیعی است اما تلفات انسانی آن بیشتر نتیجه رفتارهای قابل اصلاح و پیشگیریپذیر است. با افزایش آگاهی عمومی، توجه به هشدارهای رسمی و اصلاح برخی عادتهای نادرست، میتوان از بسیاری از حوادث تلخ مشابه حادثه مسجدسلیمان میتوان جلوگیری کرد و جان هموطنان را حفظ کرد.
انتهای پیام