یکی از مهمترین دلایل شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی، وجود فرهنگ وقف در جوامع اسلامی است، به طوری که این رویه همواره از صدر اسلام وجود داشته و این روزها بیش از گذشته رنگ و نمود پیدا میکند.
جای تردید نیست که در جامعه اسلامی از دیرباز مقوله وقف کتاب بوده و هنوز هم این رویه ادامه دارد، ولی میطلبد در این زمینه کارهای فرهنگی، رسانهای و ترویجی بیشتری انجام گیرد، تا بیش از پیش اقشار مختلف مردم در این زمینه همت بگمارند.افرادی که در این زمینه گام برمیدارند، انگیزههایی نظیر تحصیل ثواب، علاقه به گسترش دانش، حفظ کتاب از نابودی و ... را دارند و در کتابخانهها، حوزههای علمیه، مساجد و دانشگاهها به این مهم اهتمام میورزند.
وقف کتاب از صدر اسلام در بین مسلمانان رایج است
هدیه مهراد یک کارشناس کتابداری در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: در سالهای اخیر مبحث وقف کتاب و نذورات فرهنگی و آموزشی در محافل مختلف رواج پیدا کرده است، ولی این موضوع مطلبی نیست که امروز و امسال مطرح شده باشد.
وی با بیان اینکه، وقف کتاب از همان صدر اسلام به عنوان یک عمل خیر، سنّت نیکو و پسندیده در بین مسلمانان مطرح شده و به آن عمل میشده است، اضافه کرد: از وقف کتاب و ملزومات آموزشی و تربیتی، همواره به عنوان صدقه جاریه و باقیات الصالحات یاد میشود و به فرد اقدام کننده در این زمینه، طبق احادیث و روایات، وعده پاداش اخروی داده شده است.
این کارشناس کتابداری با بیان اینکه، فردا واقف کتاب علاوه بر پاداش و اجر فراوان اخروی، به شهرت، نام نیک و جاودانگی یاد و خاطره نیز دست پیدا میکند، اضافه کرد: به جرات میتوان ادعا کرد که وقف کتاب شاید رایجترین نوع وقف در میان مسلمانان بوده است.
وی با بیان اینکه مسلمانان از این طریق موفق شده اند که کتابخانههای گوناگونی ایجاد کرده و در ثبت و ضبط تاریخ اسلام نقش آفرین باشند، گفت: در حال حاضر کتابهای خطی اسلامی زیادی در موزهها، کتابخانهها و پژوهشکدههای مناطق مختلف دنیا وجود دارد، که نشان میدهد، اهدا و وقف کتاب یک فرهنگ دیرپایی است.
استقبال مردم نیکوکار ارومیه از پویش «وقف کتاب، خیر ماندگار»
خدیجه معصومی، مدیرکل کتابخانههای عمومی آذربایجان غربی، ضمن ابراز خشنودی از استقبال مردم نیکوکار ارومیه از پویش «وقف کتاب، خیر ماندگار» اظهار کرد: در قالب اجرای پویش فوق ۴۳ جلد کتاب نفیس چاپ سربی و سنگی به بخش اسناد کتابخانه مرکزی ارومیه وقف شد.
وی ضمن اینکه از خیرین برای مشارکت در این پویش قدردانی کرد، گفت: کتابهایی که اهدا شده است، موضوعهای مختلف در تاریخ، جغرافیا، ادبیات و مذهب را در برمیگیرد.
این مسئول با بیان اینکه، دومین دوره پویش «وقف کتاب، خیر ماندگار» هم زمان با دهه وقف توسط اداره کل کتابخانههای عمومی آذربایجانغربی اجرا شد و مورد استقبال اقشار مختلف مردم قرار گرفت، افزود: به دنبال اجرای پویش فوق ۲۰ هزار جلد کتاب به کتابخانههای عمومی استان وقف شد، که در نوع خود حرکت بینظیری است که توسط مردم این استان شکل گرفت.
مدیرکل کتابخانههای عمومی آذربایجان غربی در ادامه سخنان خود به وقف کتب کتابخانه شخصی حجت الاسلام محمدباقر سپهری به کتابخانه مرکزی ارومیه اشاره کرد و بیان داشت: پس از درگذشت ایشان همه کتابهای موجود در کتابخانه شخصی، توسط فرزند این مرحوم به کتابخانه مرکزی ارومیه وقف شد، که هم اکنون همه این آثار در دسترس اقشار مختلف مردم قرار دارد.
وی با بیان اینکه در این راستا ۲۰۰۰ جلد به کتابخانه مرکزی ارومیه توسط فرزند این عالم وقف شده است، اظهار کرد: این کتابها موضوعهای مختلف نظیر مذهبی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ... را در برمیگیرد، که به عنوان یک میراث جاویدان همیشه نام و یاد این روحانی رو زنده نگه خواهد داشت.
معصومی خاطرنشان کرد: هر تمدن پرآوازهای بدون تردید بر پایههایی استوار است که معمولا به همان پایه در جامعه جهانی مشهور شده است، اما همه تمدنها در یک مورد خاص مشترک هستند، این مورد نقش دانش و آگاهی در بهبود کیفیت زندگی است، که این مهم با کتابخوانی به دست میآید.
این مسئول یکی از دلایل شکوفایی فرهنگ و تمدن را اهتمام برای تجلی روحیه احسان و نیکوکاری دانست و اظهار کرد: نوع دوستی و خیرخواهی در قالب سنت حسنه وقف، انجام امور خیریه و عام المنفعه تبلور پیدا میکند، که یکی از مهمترین جلوههای احسان و نیکوکاری وقف کتاب است، که شاید به آن تاکنون کمتر توجه شده است.
انتهای پیام
نظرات