حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن مهاجر نیا در شانزدهمین نشست کرسی‌های آزاداندیشی- که با موضوع «فرایند تحقق انقلاب اسلامی» به همت دانشگاه طلوع مهر و مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری در قم برگزار شد، بعد از تبیین ماهیت تمدن سازی اسلامی و اصول کلی آن و اشاره به عناصر و عوامل تمدن سازی عنوان کرد: تمدن تخیّل و توهم نیست بلکه واقعیت عینی است که حاصل اقتدار و توانایی‌هایی است که از مجموعه‌ای از عناصر مادی و معنوی مولد به دست می‌آید.
وی ادامه داد: رهیافت تمدن سازی پروژه ذهنی همه ملت‌هایی است که در رقابت‌های تمدنی صاحب امکانات و عناصر قدرت هستند. «تمدن سازی» رهیافت قطعی همه ملت‌های قدرتمند است.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: وقتی تمدن در فراچنگ اراده بشر قرار گرفت و تبدیل به پروژه ساختنی موردعلاقه فلسفه، علم، جامعه‌شناسی و آینده‌پژوهی گردید، ملت‌های مدعی تمدن به فکر بازسازی و تولید قدرت برای خود برآمدند، بالطبع رقابت میان هشت تمدن؛ اسلامی، کنفوسیوسی، غربی، هندو، اسلاو، ارتدکس، آمریکای لاتین و آفریقایی و بسیاری از ملت‌هایی که انگیزه ظهور تمدنی دارند، مطرح شده است.
وی افزود: امروز خطوط گسل و چالش‌های تمدنی، نظریه رویارویی تمدن‌ها را بخشی از پروژه تمدن سازی کرده است. مقوله همگرایی و واگرایی تمدن‌ها بخشی از دغدغه تمدن سازی شده است. مقوله فرهنگی و جغرافیایی حوزه تمدنی، پروژه فکری کشورها در هویت‌یابی است و مهم‌ترین رهیافت دنیای معاصر، تلاش مدعیان تمدن برای تحصیل عناصر و پارامترهای قدرت تمدن ساز است.
استاد فلسفه سیاسی با اشاره به عناصر تمدن ساز در انقلاب اسلامی بیان کرد: انقلاب اسلامی در بخش نرم‌افزاری تمدن یعنی حوزه فرهنگ، تولیدات زیادی داشته است اگر چه نتوانسته آن‌ها را تبدیل به الگوهای رایج و بخشی از «فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی» قابل فهم و انتقال نماید. وی ادامه داد: مع‌الوصف سال‌هاست که مقوله تمدن سازی به دغدغه نظام اسلامی و مقام معظم رهبری تبدیل شده است. ایشان در بیانیه گام دوم با اشاره به عناصر قدرت انقلاب در گام اول انقلاب، در طلیعه گام دوم، هفت عنصر اساسی را برای تمدن سازی نوین اسلامی مطرح کردند.
حجت‌الاسلام مهاجر نیا با اشاره به عنصر «علم و پژوهش» به مثابه اولین عنصر تمدن ساز و سنگ بنای هر گونه تحول و توسعه گفت: انقلاب اسلامی مهم‌ترین دستاورد تمدن نوین اسلامی، حاصل علم و خودآگاهی و دانایی ملت ایران نسبت به ظلم و فساد و استبداد نظام طاغوتی است و انتخاب نظام جمهوری اسلامی هم ره‌آورد همین خودآگاهی بود و در ادامه مسیر هم علم و اطلاعات و خودآگاهی و پژوهش عنصر فاعلی آینده‌ساز است. تعبیر زیبای مقام معظم رهبری این است که: «روی دیگر دانایی توانایی است» این توانایی همان عنصر تمدن ساز است.
وی افزود: فعال‌سازی نقش عنصر علم در جهت‌گیری‌های بینشی، گرایشی و کنشی و در تعیین مناسبات انسانی و هنجارهای اجتماعی و نظام ارزشی و در تولید سیاست و اقتصاد و فرهنگ و تکنیک و ابزار سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بسیار مهم است. همه عرصه‌های دانش و حکمت نظری و حکمت عملی باید فعال بشود.
وی بابیان اینکه علم برخلاف تلقی پوزیتیویستی در مقابل دین و اخلاق و فلسفه نیست، اظهار کرد: اسلام دین علمی است و به دنبال علم دینی است. علم در مقابل جهل و جمود و تعصبات کور و تقلید و تفاسیر نادرست و فرقه‌گرایی و خرافات است.
وی به عنصر فاعلی تمدن ساز «معنویت و اخلاق» اشاره کرد و گفت: معنویت با برجسته‌سازی ارزش‌های معنوی همانند اخلاص، ایثار، توکل و ایمان در جامعه به وجود می‌آید و اخلاق حاصل رعایت فضایلی چون صداقت و شجاعت، تواضع و اعتماد به نفس و خیرخواهی، گذشت و کمک به نیازمند است.
وی افزود: این دو عنصر هم‌جهت حرکت جامعه اسلامی را مشخص می‌کنند و هم شالوده همزیستی و بهزیستی و آرامش و آسایش جامعه هستند. همین‌ها زمینه‌ساز تمدن نوین اسلامی هستند همان طوری که اخلاق پسندیده پیامبر عظیم‌الشأن (ص) مرکز ثقل اتحاد اسلامی در شبه‌جزیره عرب بود. در آیه ۱۵۹ سوره آل‌عمران، خمیرمایه تمدن سازی اسلام را در نرم‌خویی و رحمت و گذشت و مهربانی حضرت رسول خاتم (ص) معرفی می‌کند.
مهاجرنیا به عنصر اساسی «اقتصاد و عدالت»، «مبارزه با فساد»، «استقلال و آزادی»، «عزت و حکمت و مصلحت» و «سبک زندگی» به عنوان عناصر مهم در بنای تمدن نوین اسلامی پرداخت و گفت: این عناصر پایه‌های قدرت و توانایی برای تقویت بنیادهای امت سازی، جامعه سازی، دولت سازی و تمدن سازی اسلامی هستند و بدون این عناصر، دستیابی به قدرت تمدن سازی و توانایی رقابت و رویارویی با تمدن ظالمانه غرب بسیار دشوار است.
انتهای پیام
نظرات