عموما در جامعه از دانشجو به عنوان قشری قابل اعتماد و مرجع یاد می‌کنند، حال این پرسش مطرح می‌شود که قشر دانشجو دارای چه ویژگی‌هایی است که چنین در جامعه به آن توجه می‌شود یا به بیان دیگر، جامعه وی را با چه ویژگی‌هایی می‌شناسد که چنین در معرض هم نظری خویش قرارش می‌دهد و به طور مشخص از دانشجو تاثیر می‌گیرد؟ دانشجوی واقعی کیست؟

عدم آگاهی به نیازهای جامعه از علل سردرگمی دانشجو

دکتر احمد محقر رئیس دانشگاه های معین خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، در پاسخ به این سوال که دانشجویان تا چه میزان نسبت به وظایفی که در دوران دانشجویی بر عهده دارند، آگاه هستند؟ گفت: میزان آگاهی دانشجویان نسبت به مسئولیت اجتماعی خود یک شبه اتفاق نمی افتد و در حقیقت تربیت مسئله ای است که در همه دوران صورت می گیرد.

وی با اشاره به اینکه اولین موردی که از یک دانشجو انتظار می رود این است که در مقام گفت و گوی انتقادی با محیط قرار بگیرد و بتواند قوت ها را ببیند و ضعف ها را شناسایی کند، اظهارکرد: اما این امر مسئله ای است که باید از دوران آموزش و پرورش شروع شود ولی این موضوع مطرح می شود تا چه میزان فضای گفت و گو در آموزش و پرورش برای دانش آموزان ایجاد شده و آیا بیشتر از طرح نمادین یک پرسش مهر در آنجا بوده است؟

دکتر محقر افزود: از سوی دیگر قبل از دهه ۸۰ در دانشگاه ها فقط شاهد یک تشکل انجمن اسلامی بودیم که دانشجویان می توانستند غیر از تحصیل، فعالیت های دانشجویی خود را در آنجا انجام دهند اما بعدها گرایش های سیاسی متفاوتی شکل گرفت و در قالب آن انجمن های مختلف سیاسی در دانشگاه ها فعالیت کردند.

وی ادامه داد: اما تعداد زیادی از خانواده ها تمایلی به انجام فعالیت های دانشجویی در قالب کارهای سیاسی از سوی فرزندان خود در دانشگاه ها را نداشتند به همین دلیل کانون و انجمن های مختلفی همچون کانون های فرهنگی و انجمن های علمی بعد از دهه ۸۰ ایجاد شد که دانشجویان می توانستند فعالیت های دانشجویی خود را در آنجا انجام دهند.

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه یکی از مهمترین وظایف یک دانشجو یادگرفتن فرهنگ گفت و گوی انتقادی است، تصریح کرد: این امر سبب می شود تا دانشجو در جایگاه چالش قرار گیرد و برای رفع و حل آن چالش ها مهارت مدیریت آن را فرا گیرد.

وی روحیه ایثارگری را از دیگر وظایف دانشجویان عنوان کرد و افزود: حضور در جنگ هشت سال دفاع مقدس دانشجویان و انجام فعالیت های خلاقانه در آن زمان در تکنولوژی های نظامی و ... از جمله نقش آفرینی های مهم دانشجویان آن زمان بوده است.

رئیس دانشگاه های معین خراسان شمالی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر در باب گفت و گوی انتقادی میزان هزینه هایی که دانشجویان باید پرداخت کنند نیز تاثیرگذار است و این به معنای آن است که هر چقدر مقدار تحمل صاحبان قدرت در مقابل گفت و گوهای انتقادی صورت گرفته دانشجویان بیشتر باشد و دانشجویان هزینه کمتری را پرداخت کنند، نقش آفرینی آن ها نیز زیادتر خواهد شد.

توجه جدی به مسئولیت های اجتماعی و آینده از وظایف مهم دانشجویان

وی در ادامه با تاکید بر اینکه دانشجوی واقعی فردی است که توجه جدی به مسئولیت های اجتماعی و آینده داشته باشد، گفت: اگر دانشجو به مسئولیت واقعی خود اشراف داشته باشد، خودش تمهیدات لازم را برای را برای رسیدن به هدف می اندیشد و افق کار خود را نیز ترسیم خواهد کرد.

دکتر محقر تاکیدکرد: اگر دانشجو بر وظایف خود اشراف داشته باشد به درستی می تواند رشته تحصیلی خود را در دانشگاه انتخاب و مقدمات لازم را برای آن فراهم کند.

وی با اشاره به اینکه دانشجو بداند که مسئولیت اجتماعی دارد، افزود: اگر دانشجو در دانشگاه احساس مسئولیت اجتماعی کند در راستای اعتلای وطن گام بر می دارد و نیازهای وطن را احصاء و برای رفع آن ها تلاش خواهد کرد.

وی ادامه داد: اگر دانشجو بداند که مسئولیت اجتماعی دارد به معنای آن است که به نیازهای جامعه شناخت پیدا کرده و این خودش به معنای آن است بخش عمده ای از راه، رفته شده است.

دکتر محقر خاطرنشان کرد: یکی از علت های سردرگمی دانشجویان این است که نسبت به نیازهای جامعه آگاهی ندارند که البته در بروز این مشکل عوامل مختلفی تاثیرگذار است که یکی از آن ها آموزش و پرورش است چراکه هدایت گری ها در دوره آموزش ابتدایی و متوسطه به خوبی صورت نگرفته است.

وی بیان کرد: متاسفانه به علت اینکه درست هدایت نشده اند، شناختی از نقش خود در جامعه ندارند، معمولا انتخاب هایشان نیز به درستی صورت نمی گرد، به عنوان مثال این حجم از دانش آموزانی که در کنکور رشته تجربی هر سال و آن هم بیشتر برای رشته های دندانپزشکی و پزشکی شرکت می کنند نشان دهنده آن است که در سنین کمتر هدایت گری به خوبی انجام نشده است.

رئیس دانشگاه بجنورد تاکیدکرد: البته در این امر فقط آموزش و پرورش مقصر نیست بلکه خانواده نیز در این میان نقش دارد و خانواده نیز از همان سنین ابتدایی فرزند که (از سه سالگی) تریبت فرد آغاز می شود باید هدایت گری ها را به درستی انجام دهد.

به گفته وی گروه همسالان نیز از دیگر عواملی است که بر موضوع مذکور موثر بوده است.

ذهنیت پژوهشگری در تعدادی از دانشجویان به وجود نیامده است

دکتر محقر در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا دانشجو زمانیکه وارد دانشگاه می شود نسبت به انجام پژوهش مقاومت دارد و حتی تعدادی از دانشجویان در هنگام فارغ التحصیلی نسبت به الفبای پژوهش غریبه هستند نیز بیان کرد: ذهن یک دانشجو باید پژوهشگر و نقاد باشد و باید نظام آموزشی قبل از دانشگاه فرد را فردی پژوهشگر بار بیاورد.

وی افزود: ذهن پژوهش گری در تعدادی از دانشجویان ما به وجود نیامده است که اگر چنین ذهنیتی در آن ها به وجود آمده بود، پژوهش را یک تحمیل نمی دانستند و چیزی به نام «کپی پیست» به وجود نمی آمد.

محقر تاکیدکرد: ما ریزه خوار سفره یک سری از اقلیت ها در علوم مختلف هستیم، مثلا از سفره ملاصدار، فارابی، ادیسون و ... که مسئولیت اجتماعی را شناخته و برای آن تلاش های خیلی زیادی کرده اند، استفاده می کنیم اما اگر همه دانشجویان به این مسئولیت خود آگاهی پیدا کنند در همه زمینه ها به صورت گسترده ای پیشرفت خواهیم کرد.

نقش پررنگ اساتید در بیان دغدغه و نیازهای جامعه به دانشجو

محسن مرادی یکی دیگر از اساتید دانشگاه های خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، گفت: امروز دانشجویان به واسطه هجوم اطلاعاتی و رسانه های مختلف باید تلاش کنند تا با بصیرت افزایی در حل مشکلات کشور گام بردارند.

وی افزود: اگر آموزش در سایه آینده نگری صورت گیرد موجب می شود تا دانشجو نگاهش به مسائل روز جامعه تغییر کند.

مرادی ادامه داد: این مسئله که هر ساله در روز دانشجو دغدغه هایی همچون کمبود خوابگاه، سلف سرویس و ... به عنوان مهمترین دغدغه از سوی دانشجو مطرح می شود شاید متوجه تعدای از اساتید و صاحب نظران شود که به خوبی نتوانسته اند مسائل جامعه را به آن ها تبیین کنند.

وی تاکید کرد: اساتید نقش بسیار پررنگی در بیان دغدغه ها و مسائل جامعه برای دانشجو دارند تا آن ها نیز پای کار بیایند.

ارتباط دو سویه میان جامعه و دانشگاه راهی برای ترغیب دانشجو به منظور انجام پژوهش

این استاد دانشگاه در ارتباط با اینکه چرا دانشجو، چندان تن به فعالیت های پژوهشی نمی دهد نیز بیان کرد: باید برای انجام کار پژوهشی به دانشجو انگیزه بدهیم، زمانیکه صنعت و جامعه مشکلات و نیازهای پژوهشی خود را به دانشگاه ارجاع دهند و از دانشگاه درخواست شود که فعالیت پروژهشی صورت گیرد و از پژوهش انجام شده نیز استفاده شود، به دانشجو انگیزه داده می شود که هم به سوی انجام کار پژوهشی پیش رود و هم اینکه پژوهش های کاربردی انجام دهد.

وی تصریح کرد: باید ارتباط دو سویه میان جامعه، صنعت و دانشگاه به وجود آید که دانشجو احساس کند نیاز به پژوهش های وی وجود دارد و در این صورت است که مهارت آموزی نیز به وجود خواهد آمد.

دانشجوی واقعی فقط به فکر گرفتن مدرک نیست

دکتر علیرضا حسینی عضو هیئت علمی دانشگاه کوثر بجنورد نیز در گفت و گو با ایسنا گفت: دانشجویان طلایه داران آزادی و حیات این مرز و بوم هستند که می توانند با گام های استوار، آینده پرشکوهی را برای مهین ایران رقم بزنند.

وی با بیان اینکه به طور تبع، دانشگاه های نسل سه و چهار به سمت ارتباط با صنعت و جامعه پیش می روند، افزود: در واقع یکی از اهداف وزارت علوم کارآفرینی است، یعنی اینکه دانشجویی که فارغ التحصیل می شود فقط با یک سری محفوظات از دانشگاه خارج نشود و دانسته ها را بعد از اتمام دوره دانشجویی بتواند به منصه ظهور بگذارد.

حسینی ادامه داد: دانشجوی واقعی فردی است که فقط به فکر گرفتن مدرک نباشد بلکه بتواند هم کاری برای خود و هم چند نفر دیگر ایجاد کند و باری از بار جامعه بردارد.

انتهای پیام