عباس قنبری عدیوی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه ماه مبارک رمضان با باورها، اعتقادات و اندیشه‌های فرهنگ عامه پیوند دارد، اظهار کرد: مردم از گذشته در نامگذاری فرزندان خود از برخی ماه‌های قمری از جمله رمضان استفاده می‌کردند چرا که این ماه‌ها در فعالیت‌های اجتماعی، اعتقادی و دینی عموم مردم از اهمیت بالایی برخوردار بودند و ماه مبارک رمضان همچون محرم‌الحرام از جمله ماه‌های قمری است که اهمیت زیادی برای مسلمانان دارد.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی شعبه چهارمحال و بختیاری و پژوهشگر فرهنگ عامه افزود: خانواده‌ها از زمان گذشته به این موضوع اعتقاد دارند که اگر کودکان خود را با مبانی و مفاهیم دینی مانند نماز و روزه آشنا کنند، در تربیت دینی فرزندان خود موفق خواهند شد بنابراین برخی والدین کودکان خود را پیش از رسیدن به سن تکلیف با تشویق به روزه نیمروز یا کله‌گنجشکی، برای روزه‌داری در سن تکلیف آماده و تربیت می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه ماه مبارک رمضان در آداب و رسوم، قصه‌ها، داستان‌ها و... جایگاه ویژه‌ای داشته است، ادامه داد: در حوزه ادبیات شفاهی نیز می‌توان مواردی از پرداختن به این مضمون با رویکردهای جدی یا طنز را یافت همچنین بسیاری از باورهای فرهنگی مرتبط با روزه‌داری در این ماه شکل گرفته که آشناسازی فرزندان با روزه‌داری از سنین کودکی را می‌توان به عنوان یک نمونه از این فرهنگ‌ها معرفی کرد.
قنبری عنوان کرد: فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و باورهای مذهبی مربوط به ماه رمضان در سه مرحله زمانی یعنی پیش از ماه رمضان، در طول ماه مبارک و اعمال روز عید فطر انجام می‌شود همچنین نشانه‌های روزه‌داری و ماه مبارک رمضان را می‌توان در بسیاری از آداب و رسوم فرهنگی جامعه ایرانی با رویکردهای مختلف پیدا کرد البته برخی از این آیین‌ها با گذر زمان و بر اساس این موضوع که فرهنگ همواره تغییرپذیر است، کمرنگ یا فراموش شده‌اند و یا آیین‌های جدیدی جای آن‌ها را گرفته است.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی شعبه چهارمحال و بختیاری و پژوهشگر فرهنگ عامه یکی از آیین‌های مرسوم در ماه مبارک رمضان را ادای قضای روزه‌های سال گذشته نام برد و اضافه کرد: افرادی که به هر دلیلی در ماه رمضان سال گذشته نتوانسته‌اند برخی ایام را روزه باشند، در طول سال و پیش از آغاز ماه رمضان سال بعد، قضای آن‌را ادا می‌کنند که بر اساس باور عمومی که نشات گرفته از احکام و آموزه‌های اهل‌بیت(ع) است ماه‌های شعبان و رجب و روزهای دوشنبه و پنج‌شنبه به عنوان بهترین زمان‌های به جا آوردن روزه‌های قضا محسوب می‌شوند.
وی تصریح کرد: روزه پیشواز یکی دیگر از باورهای دینی مردم است که این موضوع نیز ریشه در دستورات و مبانی دینی و اسلامی دارد و می‌تواند از یک تا سه روز باشد که یک روز آن مربوط به یوم‌الشک است.
قنبری با بیان اینکه سحرخوانی یکی از سنت‌های فراموش شده در ماه مبارک رمضان است، یادآور شد: سحرخوانان در گذشته افراد خوش‌صدایی بودند که چراغ به دست، در زمان سحر در محلات با دعاخوانی و خواندن اشعاری در مدح اهل‌بیت(ع) فرا رسیدن سحرگاه را به مردم اعلام می‌کردند و برخی مواقع نیز درب خانه‌ها را می‌زدند تا از خواب ماندن افراد جلوگیری کنند البته امروزه با پیشرفت فناوری، هر شخصی می‌تواند در زمان سحر بیدار شده و اعمال عبادی را به جا آورد.
این مدرس دانشگاه بیان کرد: در روز ۲۷ ماه مبارک پخت نوعی نان محلی با نام کاکلی در میان زاگرس‌نشینان مرسوم است که این نان در بین روزه‌داران توزیع می‌شود همچنین افطاری دادن با آش، شله زرد، خرما و حلوا، نان یوخه، نان‌های غنی شده و نیز توزیع نوشیدنی‌های گرم در موعد افطار در مساجد و محلات نیز از سنت‌های مرسوم و ماندگار ماه مبارک رمضان است.
وی پوشیدن «پیراهن مراد» را به عنوان یک رسم فراموش شده بیان کرد و توضیح داد: مردم اعتقاد داشتند که فرد دارای مشکل باید این پیراهن را بر تن کند و مگر برای شست‌وشو و نظافت آن را از تن خارج نکند تا حاجتش برآورده شود همچنین این باور در میان افراد جامعه وجود داشت که پوشیدن این لباس سبب حل مشکلات خواهد شد، دوخت این پیراهن نیز با اعمال ویژه‌ای همراه بود و پارچه این پیراهن در روز ۲۷ ماه مبارک در بین دو نماز ظهر و عصر در مسجد بُرش داده و چند کوک به آن زده می‌شد تا در فرصتی مناسب دوخته شود.
قنبری در خصوص حنای نذری در ماه رمضان، بیان کرد: این سنت در میان اقوام زاگرس‌نشین مرسوم بوده است و تهیه و پخش آن نیز برای ترویج کارهای خیریه در ماه مبارک رمضان انجام می‌شد، در این سنت فرد نذرکننده حنا را به عنوان نذری در میان مردم محله و خانواده‌ها توزیع می‌کرد.
انتهای پیام
نظرات