محسن اسلام‌زاده در مراسم اکران و نقد و بررسی مستند «هیچ‌کس منتظرت نیست» که شامگاه چهارشنبه ۲۸ دی‌ماه با حضور عوامل مستند در سینما بهمن قزوین برگزار شد، با بیان اینکه اغلب آثارش ‌در قالب جهان اسلام و مستندهای سیاسی است، اظهار کرد: مستندهایی همچون «تنها میان طالبان»، «زندگی میان پرچم‌های جنگی» و «پاییز پنجاه سالگی‌ام»؛ همگی با محتوایی سیاسی‌ ساخته‌شده‌اند و «هیچ‌کس منتظرت نیست» اولین تجربه مستند اجتماعی بنده محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: ورود از دنیای تند مستندهای سیاسی به دنیای مستند اجتماعی به لحاظ دراماتیک جذابیت‌های بسیاری دارد و هر لحظه سرشار از تنش و اتفاق و تلخی و شیرینی‌ است.

تهیه‌کننده و کارگردان مستند «هیچ‌کس منتظرت نیست» خاطرنشان کرد: گرچه این روایت حول محور اتفاقات یک مرکز آسیب اجتماعی و نگهداری زنان آسیب دیده و معتاد می‌چرخد اما در تدوین روی ۲ شخصیت به‌طور ویژه تمرکز شده؛ صبوری «خانم‌ علیزاده» به‌عنوان مسئول این مرکز و شخصیت «مونا» که فرزندش پس از ۲۸ سال مادرش را می‌بیند.

وی گفت: زمانی پنج ماهه صرف ضبط این کار شد و تقریباً هشت ماه هم تدوین این اثر به‌طول انجامید و در این مدت دریافتیم که برای آسیب‌شناسی این افراد و کمک به آن‌ها باید به‌صورت کیفی کار کرد و عرصه را برای فعالیت نهادهای مردمی که در نجات جامعه آسیب‌دیده تلاش می‌کنند باز نگه‌ داشت.

اسلام‌زاده با اشاره به اینکه در چندین کمپ ترک‌ اعتیاد این مستند را به نمایش گذاشتیم تصریح کرد: معتقدم این فیلم باید برای خانواده معتادین هم پخش شود تا خانواده نهیب خورده و این افراد توبه کرده را در خود بپذیرند؛ زیرا آغوش باز خانواده انگیزه‌ مضاعفی برای ترک را در بین آنان ایجاد می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: موضوع زنان معتاد و آسیب‌دیده را انتخاب کردم تا با تمرکز، این موضوع را برای مسئولین و تصمیم‌گیران برجسته کنم که بدانند دیگر نمی‌توان با چشم‌پوشی از روی این معضل اجتماعی و تبعات حاد آن عبور کرد چون علاوه بر کلان‌شهرها دامنگیر شهرهای کوچک هم شده و خانواده و جامعه را به تباهی خواهد کشاند.

این تهیه‌کننده و کارگردان مطرح کرد: مستند با تک دوربین کار شد و از ابتدا تصمیم بر این بود که هیچ نمایی روی سه‌پایه نباشد و با دوربین روی دست کار شود؛ سیستم کارگردانی و فیلمبرداری هم اصطلاحاً مگس روی دیوار بود و هیچ ارتباط مستقیمی با افراد وجود نداشت‌.

وی در پایان یادآور شد: این مستند چون در تهران بود و شخصیت‌ها در دسترس بودند و زمان کافی هم برای فیلمبرداری وجود داشت درون مایه درام در آن مشهود شد و مستندی روایی در قالب شخصیت‌پردازی از کار درآمد.

رسالت فیلمساز در مستند، آینگی کردن جامعه است

حمیدرضا سبحانی‌نژاد، فیلمنامه‌نویس و پژوهشگر که به عنوان کارشناس در این برنامه حضور داشت، اظهار کرد: در عرصه جهانی مستندی حائز اهمیت است که تجربه‌ای را به مخاطب منتقل کند و ما این ویژگی را در مستند «هیچ‌کس منتظرت نیست» کاملاً لمس کردیم.

وی بیان کرد: سینمای مستند در دنیا و کشور ما مغفول مانده است و زحمات کارگردان برای ثبت لحظه چندان دیده نمی‌شود. ورود به عرصه سینمای مستند عشق می‌خواهد. این موضوع که در فضاهای پیش‌بینی نشده در ایران در موضوع خانم‌های معتادی که قصد ترک کردن دارند وارد شد و فیلم ساخت کار بسیار مشکلی است؛ که کارگردان جسارت ورود به این موضوع داشته است.

این فیلمنامه‌نویس تصریح کرد: چه بسا مشکلات عمیق‌تری در بین این قشر آسیب‌دیده وجود داشته و کارگردان به لحاظ ملاحظاتی از انعکاس آن واقعیات معذور بوده اما با همه محدودیت‌های موجود در به تصویر کشیدن مردمِ کاملاً واقعی، موفق عمل کرده است.

وی با تأکید بر اینکه باید فضا را برای اکران و مطرح شدن سینمای مستند باز کنیم، افزود: سینما ابزار استراتژیکی در جهان است و واقعیت جامعه و آنچه توان پذیرش آن را نداریم به وضوح و عمیق در مستند به نمایش درمی‌آید. مستندسازها اهل خطر کردن هستند و در پی آن است که از دل تلخی به دور از سیاهی تجربه مفیدی را به مخاطب منتقل می‌کنند.

سبحانی‌نژاد در پایان یکی از مشکلات مستندات تلویزیونی را عقب بودن از مسائل جامعه دانست و تأکید کرد: در این مستند مردم کاملاً واقعی‌ هستند و نکته مثبت فیلم صداقت و آینگی واقعیت جامعه است که به شایستگی شناسنامه سال تولید خود خواهد بود و به بیانی واضح، رسالت فیلمساز در حوزه مستند همین آینگی کردن از جامعه است.

انتهای پیام