دکتر رضا سلیمانی دوشنبه یکم خردادماه در نشست علمی، تخصصی «تحولات خانواده و پیامدهای آن» در دانشگاه بوعلی‌سینا، با بیان اینکه در این گذار نشانه‌هایی از یک نوع آنومی‌ها و بیماری‌ها ممکن است دیده شود، تصریح کرد: همواره در مراحل گذار مشکلاتی در واحدهای اجتماعی دیده می‌شود.
سلیمانی با بیان اینکه یکی از مباحثی که بر تحولات خانواده تأثیر گذاشته، «فردگرایی لیبرالیستی» بوده است، ادامه داد: این فردگرایی باعث شده خانواده‌های ما در معرض آسیب واقع شوند به‌طوریکه باعث شده احساس همبستگی خانوادگی تاحدودی تضعیف شود.
وی با اشاره به اینکه خانواده‌ها از حالت مردسالاری و پدرسالاری به حالت زن سالاری گذار کردند، یادآور شد: شاید مردها در برخی خانواده ها به تدارکات‌چی خانواده تبدیل شدند و اقتدار مردانه وجود ندارد، از طرفی زن سالاری هم دچار تغییر و به فرزندسالاری تبدیل شده و مرجعیت پدر و مادر در خانواده با مشکل مواجه شده است.
معاون آموزشی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا با اشاره به اینکه «عرفی گرایی» یکی دیگر از موارد تأثیرگذار در حالت گذار است، افزود: دغدغه‌هایی که خانواده‌ها برای تربیت اعتقادی و مذهبی داشتند، دیگر وجود ندارد.
سلیمانی با بیان اینکه بین فرزندان و والدین شکاف طولی ایجاد شده است، گفت: آنقدر سرعت عصر جهانی شدن سریع شده که حتی بین یک نسل و بین فرزندان شکاف عرضی ایجاد شده است.
این جامعه شناس با اشاره به کاهش مسئولیت پذیری و مدیریت در استمرار زندگی مشترک، تصریح کرد: آمار طلاق به قدری بالاست که با کوچکترین مشکل بنیان خانواده دچار تزلزل می‌شود.
وی بیان کرد: بزرگترین قانون که می تواند حکم بازدارندگی در مقابل این آسیب‌ها داشته باشد، «عرف» است به طوریکه هر چه قوانین طلاق سختگیرانه شود تا زمانی که در عرف و ذهنیت جامعه اصلاح نشود، قانون نمی‌تواند تأثیرگذار باشد.
معاون آموزشی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا در پایان اظهار کرد: شاید آمار طلاق در شهرها و جوامعی که مباحث قومی قوی تر است، کمتر می‌بینیم.
خانواده نهاد کلیدی برای جامعه ایران است
نایب رئیس انجمن جامعه شناسی ایران نیز گفت: خانواده برای جامعه ایران یک نهاد کلیدی است به طوریکه بسیاری از کج کارکردهای نهادهای دیگر را نهاد خانواده می‌پوشاند.
دکتر بهاره آروین اظهار کرد: اتفاقاتی که در نیمه دوم سال گذشته رخ داد، اذهان ناظران و اصحاب علوم اجتماعی را به این مشغول کرد که چه چیزی در زیر پوست جامعه می‌گذرد که در سطح خیابان ها این اتفاقات رخ داد.
وی با بیان اینکه زیرپوست اتفاقات در خانواده‌ها صورت گرفته اما کسی به آن توجهی نداشت، تصریح کرد: پدران و مادران نسل ما کسانی بودند که انقلاب ۵۷ را به ثمررساندند و الان ما پدر و مادر کسانی هستیم که در نیمه سال ۱۴۰۱ در یک جوش خروشی به سرمی بردند.
آروین با بیان اینکه جامعه پذیری که نسل جدید داشته در خانواده متفاوتی از خانواده ای که ما در آن بزرگ شدیم، اتفاق افتاده است اما کسی به تحولات آن توجه نمی‌کرد، ادامه داد: در عین اینکه همه فکر می کردند ما با نسل جدیدی مواجهیم اما آنچه در سال گذشته مواجه شدیم بسیار متفاوت بود و همه به جنبه نسلی این تحولات توجه می‌کردند.
وی با بیان اینکه خانواده برای جامعه ایران یک نهاد کلیدی است به طوریکه بسیاری از کج کارکردهای نهادهای دیگر را نهاد خانواده می‌پوشاند، گفت: اگر نهاد اقتصادی و اشتغال ما دچار مشکل است، این خانواده است که تا سال های سال فرزندان را حمایت مالی می‌کند بنابراین نهاد خانواده یک نهاد کلیدی است که در عین حال دچار فشار نقشی هم است.
آروین بیان کرد: به اندازه کافی برای اهمیت و ضرورت خانواده در جامعه ایران مطلب تولید کردیم اما در مورد تغییرات این نهاد هنوز به صورت متمرکزی بحث و بررسی و پژوهشی صورت نگرفته است که نشست امروز طلیعه ثمربخشی برای این موضوع خواهد بود.
عدم توجه به اجتماعات علمی؛ از مهمترین موانع توسعه علمی دانشگاه‌ها
مدیر انجمن جامعه‌شناسی ایران، شعبه همدان نیز گفت: یکی از مهمترین موانع توسعه علمی و فعالیت‌های علمی دانشگاه‌ها عدم توجه به اجتماعات علمی است که متأسفانه کرونا باعث شد به این اجتماعات توجه نشود.
دکتر محمد مبارکی بیان کرد: یکی از عواملی که باعث می‌شود فعالیت‌های علمی، تخصصی افزایش پیدا کند، دو رویکرد درونگرایی که به مناسبت کارگزاران علم و رویکرد برون گرایی که به شرایط اقتصادی و سیاسی جامعه برمی‌گردد، است.
وی افزود: در رویکرد درون گرا دو موضوع سازمان علمی و اجتماع علمی مطرح است اما رویکرد برون گرایی به تعاملات غیررسمی برمی‌گردد. در دوره کرونا اجتماع علمی برگزار نشد اما سازمان علمی به صورت مجازی فعال بود که نشان داد انتظاری که داشتیم، به دست نیامد.
مبارکی با تأکید بر اینکه ۶۰ درصد از یادگیری‌ها به اجتماع علمی برمی‌گردد، اضافه کرد: اجتماعات علمی مربوط به همین نشست های علمی است که گفتگوهایی ایجاد و ایده‌هایی تبادل می‌شود که باعث نهادینه شدن ارزش ها و اخلاق علمی در نسل ها می‌شود.
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین موانع توسعه علمی و فعالیت های علمی دانشگاه‌ها عدم توجه به اجتماعات علمی است که متأسفانه کرونا باعث شد به این اجتماعات توجه نشود، گفت: در رویکرد برون گرایی به شرایط سیاسی و نوع مواجهه نهاد قدرت با جامعه علمی و نوع اقتصادی که بر جامعه حاکم است، برمی‌گردد که می‌تواند از بیرون بر فعالیت های علمی و پویایی علمی تأثیرگذار باشد.
مدیر انجمن جامعه‌شناسی ایران، شعبه همدان در پایان خاطرنشان کرد: برای اینکه فعالیت‌های علمی را داشته باشیم باید هر دو رویکرد را باهم در نظر داشته باشیم تا با برگزاری نشست ها و اجتماعات اخلاق علمی در دانشجویان ایجاد شود.
به گزارش ایسنا، نشست علمی، تخصصی «تحولات خانواده و پیامدهای آن» توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا)، شعبه همدان و با همکاری انجمن جامعه‌شناسی ایران، شعبه همدان در سالن چمران دانشگاه بوعلی‌سینا در حال برگزاری است.
انتهای پیام
نظرات