خاطره ایرانیان با سفرهای روزهای تعطیل به خصوص عید نوروز و تابستان، گره خورده است. مقصد عمده سفرها به شمال کشور ختم می‌شود که با وجود هزینه‌های مادی و معنوی بالایی که بر میهمان و میزبان تحمیل می‌شود، اما رضایت هیچ‌کدام را به دنبال ندارد، زیرا نه مهمان و نه میزبان، با مدیریت مقصد گردشگری آشنایی ندارند و حتی از سوی فعالان حوزه گردشگری نیز مورد توجه قرار نگرفته است.
عباس غمخوار در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مدیریت مقصد گردشگری وظیفه دارد عناصر مؤثر در مقصد گردشگری شامل جاذبه‌ها، امکانات رفاهی، دسترسی‌ها، بازاریابی و نرخ‌گذاری را هماهنگ کند.
وی تصریح کرد: سازمان‌های مدیریت مقصد گردشگری، نقشی اثربخشی برای توسعه گردشگری پایدار، جذب گردشگر و حمایت از کسب‌وکارهای محلی بر عهده دارند، اما این اصل اساسی به ندرت مورد توجه فعالان حوزه گردشگری قرار گرفته است.
این فعال حوزه گردشگری، افزود: سازمان مدیریت مقصد گردشگری بر اساس تعریف سازمان جهانی گردشگری، استراتژی‌هایی را با هدف افزایش رقابت‌پذیری و پایداری مقصد، تدوین و اجرا می‌کند که این کار منجر به بهره‌برداری بهتر و مسئولانه از جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی مقصد گردشگری می‌شود.
غمخوار تأکید کرد: هدف یک سازمان مدیریت مقصد گردشگری، تولید و مصرف پایدار، تسهیل تعامل گردشگر با مقصد و ساکنان محلی آن است که در بلندمدت باعث پایداری صنعت گردشگری، ایجاد راهکارهای خلاقانه و بهبود در کارایی فرآیندهای گردشگری می‌شود.
وی با اشاره به گستره فناوری اطلاعات و ارتباطات گفت: بازاریابی دیجیتال در صنعت گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا گردشگران را جذب مقصد می‌کند. بنابراین فعالان حوزه گردشگری باید به معرفی رویدادها، خدمت و محصول‌های محلی، نقاط دیدنی و جاذبه‌های مقصد تمرکز کنند.
غمخوار افزود: تدوین و اجرای برنامه‌ریزی استراتژیک، هوش بازار، توسعه کسب‌وکارهای این حوزه، تحول دیجیتال و نوآوری، نظارت، مدیریت بحران، آموزش و ظرفیت‌سازی، تأمین مالی و جذب سرمایه‌گذار مهم‌ترین وظیفه سازمان مدیریت مقصد از منظر سازمان جهانی گردشگری است.
این فعال حوزه گردشگری، تصریح کرد: آموزش و ظرفیت‌سازی محدود به منابع انسانی نیست، بلکه فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی و ظرفیت‌سازی برای متخصصان گردشگری محلی را نیز باید تسهیل کرد.
وی تأکید کرد: سازمان جهانی گردشگری، عامل‌هایی مثل رقابت‌پذیری مقصد گردشگری، درآمدزایی و ایجاد نفع با حمایت از توسعه محصولات و تجربیات محلی، توسعه گردشگری روستایی، ایجاد مشاغل مناسب و ترویج شرکت‌های خُرد را از جمله مزیت‌های مدیریت مؤثر مقصد معرفی می‌کند.
غمخوار اظهار کرد: مدیریت مقصد، با مدیریت حضور انبوه گردشگر، عوارض فصلی بودن گردشگری را کاهش می‌دهد و با بهبود بازدهی گردشگری، زنجیره ارزش افزوده گردشگری را افزایش می‌دهد و این فرآیندی است که در کشورهای مختلف عملی شده است.
این فعال حوزه گردشگری، گفت: گردشگری اجتماع‌محور منجر به تنوع‌بخشی به اقتصاد محلی شده و تلاش می‌کند تا ذینفعان محلی با حفظ مشاغل سنتی خود، گردشگری را به عنوان منبع درآمدی مکمل مورد توجه قرار دهند.
وی افزود: گردشگری اجتماع محور، کاراتر و اثربخش‌تر از گردشگری انبوه بوده و از منظر اقتصادی نیز برای ساکنان بومی مقرون به صرفه است و استقبال جامعه محلی نیز از این مدل گردشگری بیشتر است.
غمخوار تصریح کرد: هر اندازه اقتصاد بومی رشد کند، جامعه محلی نیز از منظر فرهنگی و اجتماعی توسعه پیدا می‌کند زیرا مشکلات آنها دیده و شنیده شده و امکانات رفاهی برای آنها تأمین خواهد شد.
این فعال حوزه گردشگری تأکید کرد: گردشگری اجتماع‌محور، بر تسهیل‌گری تمرکز می‌کند و تسهیل‌گر تلاش می‌کند تا مسئولیت‌پذیری، شناخت بهتر منابع، ارتباط بهتر با یکدیگر، اعتماد به خود و جامعه، مشارکت‌پذیری و انگیزه را افزایش دهد.
وی گفت: تسهیل‌گر همچنین به طراحی مسیر توسعه و برنامه اقدام، ایده پردازی، تشکیل و پایداری گروه، توانمندی بر حمایت‌گری و چگونگی مدافع‌گری مؤثر در مجموعه فرایند گردشگری کمک می‌کند که نیازمند سه مؤلفه نگرش، دانش و کُنش است.
غمخوار تصریح کرد: تیم تسهیل‌گری برای ورود به جامعه محلی و تعامل مثبت با آنها، از روش‌های مختلف استفاده می‌کند که هم‌اندیشی قبل و هنگام انجام پروژه، توجه به بهبود فرایند به جای نتیجه، ارتباط با نهادهای محلی، توجه به چارچوب و حساسیت‌های محلی از جمله این روش‌ها است.
این مدرس گردشگری محلی، گفت: تقویت هوش عاطفی و بهره‌گیری از تجربه زیسته سالمندان محلی، ارتباط با معتمدان، تعامل با کودکان و صبر با ایرادگیرها و منتقدان از مهم‌ترین روش‌های تسهیل‌گری در گردشگری اجتماع‌محور است.
وی گفت: اکوتوریسم، سفری مسئولانه به مناطق طبیعی تعریف می‌شود که هدف آن، شناخت، حفظ و ارتقای کیفیت محیط زیست، منابع طبیعی و زندگی جامعه میزبان است که جایگزین گردشگری انبوه شده و ابزاری برای آگاه‌سازی گردشگران از مسائل زیست محیطی است.
این فعال حوزه گردشگری افزود: گردشگری اکوتوریسم، قبل از هر فرایند نیازمند برنامه‌ریزی است که در برگیرنده انتخاب یک آینده معلوم از میان طیفی از انتخاب‌ها برای یک موضوع و قرار دادن خط‌مشی‌ها تا رسیدن به نتیجه مطلوب است و هر مقصد اکوتوریسم، نیازمند یک طرح است تا شیوه اجرا و مدیریت اکوتوریسم در آن تعریف شود.
غمخوار تصریح کرد: گردشگری مسئولانه اکوتوریسم، می‌تواند حفاظت از منابع طبیعی و تنوع زیستی را ضمانت کرده و فرصت‌های شغلی جدیدی را در مناطق دورافتاده ایجاد کند که بیشتر آنها وضعیت اقتصادی ضعیف با نرخ بیکاری بالایی دارند.
وی درباره ضرورت برنامه‌ریزی برای مقصد اکوتوریسم گفت: اکوتوریسم با قابلیت بالقوه خود، ابزاری حفاظتی و اقتصادی است که در بسیاری از سیستم‌ها برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار به کار گرفته می‌شود.
انتهای پیام
نظرات