مجتبی گراوند در گفت‌وگو با ایسنا با تسلیت رحلت نبی مکرم اسلام حضرت محمدمصطفی(ص)، در رابطه با جایگاه اخلاق حرفه‌ای در سیره نبوی، اظهار کرد: اخلاق از ریشه «خلق» به معنای باطن و صفاتی که به رفتار و حالت انسان تعلق می‌گیرد، است. 

وی با بیان اینکه علم اخلاق به منزله یک دانش دارای ارزش فراوانی است و در آثار عالمان غربی و اسلامی به آن توجه فراوان شده است، افزود: اخلاق حرفه‌ای به عنوان شاخه‌ای از دانش اخلاق به بررسی تکالیف اخلاقی در یک حرفه و مسائل اخلاقی آن می‌پردازد و در تعریف آن را فعالیت معینی می‌دانند که موجب هدایت فرد به موقعیت تعیین شده همراه با اخلاق خاص می‌دانند. 

گراوند ادامه داد: اخلاق حرفه‌ای در سنت با محوریت انسان و انگیزه خدمت به دیگران در طول تاریخ متحول شده است، به گونه‌ای که امروزه انسان در خدمت حرفه و به ابزاری در جهت اهداف صرفاً مادی او تبدیل شده است.

این مدرس دانشگاه لرستان با اشاره به اینکه اخلاق حرفه‌ای در جامعه اسلامی باید هویت اسلامی داشته باشد و مبتنی بر اخلاق اسلامی شکل بگیرد، اضافه کرد: نبی مکرم اسلام حضرت محمدمصطفی(ص) به دلیل داشتن «خُلقٍ عَظیم» و «رَحمَةٌ لِلعَالَمین» نمونه و الگوی مکارم اخلاقی برای تمام انسان‌ها در تمام دوران‌ بوده است.

وی با بیان اینکه پیامبر اسلام(ص) به عنوان بهترین و کامل‌ترین اسوه‌ راستین بشریت، نسبت به تمام مردم بسیار دلسوز، صمیمی و مهربان بود، اضافه کرد: در راستای متخلق بودن به اخلاق و کردار کریمانه بود که حضرت محمد(ص) در طول ۲۳ سال نبوت توانست، دل‌های گمراه بسیاری را شیفته مکتب اسلام کند. 

گراوند با بیان اینکه در بیان عظمت پیامبر اکرم(ص) می‌توان گفت که خداوند متعال برای تکریم و تجلیل مقام آن حضرت، در قرآن با لقب‌های بی‌همتایی، مانند؛ «یا ایّها الرَّسول» و «یا ایّها النَّبی»، از ایشان یاد می‌کند، به مسئله خداباوری و پذیرش ولایت خداوند به عنوان مسئله‌ای مهم در اخلاق نبوی اشاره کرد و افزود: پیامبر اکرم(ص) با تحول و تغییر جهان‌بینی و بینش اجتماعی‏ انسان و با دگرگون کردن انسان و اصلاح رابطه او با خداوند که‏ اصلاح روابط او با دیگران نیز هست، مدیریتی خاص و نظمی نو برقرار کرد و مناسبات اجتماعی و مدیریت جامعه را دگرگون نمود. 

ریاست‌طلبی انسان را به سمت گناه سوق می‌دهد

این عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان با اشاره به تأکید نبی مکرم اسلام بر احسان و خدمت به بندگان خدا، رفع گرفتاری و حل مشکلات آنها، ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) در راستای شایسته‌سالاری و تعهدی که در قبال جامعه داشت، مراقب بود کسی از نزدیکان به بهانه خویشاوندی، نزدیک نشود و به هر دلیل سوءاستفاده نکند. 

وی قدرت و حکومت را آزمایش الهی دانست و با بیان اینکه ریاست‏‌طلبی و ریاست‌‏دوستی، انسان را به نافرمانی حق سوق می‏‌دهد زیرا ریاست‌‏دوستی و ریاست‏‌طلبی با خدادوستی در یک جا جمع‏ نمی‏‌شود، گفت: به فرموده پیامبر اکرم(ص) یکی از خصلت‏‌هایی که موجب می‏‌شود انسان گناه کند، ریاست‌‏طلبی است.

گراوند با اشاره به تأکید پیامبر اسلام(ص) بر رعایت امانتداری به عنوان اصلی اساسی در اخلاق، اظهار کرد: اگر انسان کار و مسئولیت را امانت بداند، بی‌گمان حرمت آن را پاس می‌دارد و تلاش می‌کند که به خوبی آن را پیش ببرد و بالنده سازد. 

استادیار تاریخ اسلام دانشگاه لرستان با بیان اینکه در بینش نبی مکرم اسلام عشق به مردم به عنوان اصلی بدیل و مهم موج می‌زند، افزود: حضرت محمد(ص) نمونه عالی و کامل مردان جهان با آن طبع ملایم و روش نرمی که داشت، می‌خواست اسلام به صورت ملایم و معتدلی در سراسر دنیا نفوذ کند، نه به طور اجبار و اعمال قدرت زیرا خوی صلح‌جویی ایشان که به «حسن خلق» شهرت داشت، یکی از فضایل برتر وی بود و به همین جهت نقشه مسالمت‌آمیزی برای پیشرفت دعوت خود ترسیم کرده بود و روابط او با مردم بر اصول صلح و مسالمت بود و صورت خصومت نداشت.

پیامبراسلام(ص) راستگوترین مردمان بود

وی به اهمیت کرامت انسانی از دیدگاه پیامبراعظم(ص) اشاره و تصریح کرد: رسول خدا(ص) در دوران حاکمیت خویش با مردمان از سر رحمت و ملایمت رفتار می‌کرد و با همگان مدارا می‌نمود و در این رابطه می‌فرمودند: «من لا النّاس لا یرحمه اللّه؛ هر که نسبت به مردمان رحمت نکند، مورد رحمت خدا واقع نمی‌شود».

این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه رسول خدا(ص) راستگوترین مردمان بود و در طول حیات‌شان جز راست نگفت و در نزد او هیچ خصلتی منفورتر از دروغ نبود، اضافه کرد: پیامبر اکرم(ص) هر گاه مطلع می‌شدند که یکی از اصحابش دروغی گفته است، به او بی‌اعتنایی می‌کرد، تا آن که یقین می‌کرد، توبه کرده است.

گراوند با تأکید بر لزوم الگوگیری مسئولان از اخلاق و سیره نبوی، گفت: اگر هرکدام از مسئولان چنین بینش و عقیده‌ای را الگوی خود قرار دهند مشکلات جامعه به حداقل می‌رسد.

وی با بیان اینکه دستورالعمل‌ها و فرمان‌های حکومتی آن حضرت، گویای آن است که برپایی حق و عدل و لوازم آن باید به عنوان بنیادی‌ترین اصل، پیوسته حفظ شود، اظهار کرد: پایداری و استحکام رابطه‌های مردمی و انجام مسئولیت‌های اجتماعی در جامعه اسلامی با رعایت اخلاق حرفه‌ای قابل دستیابی است که این امر برگرفته از حقوق متقابل افراد جامعه است.

این مدرس دانشگاه لرستان در خاتمه با یادآوری اینکه بر خلاف فرهنگ غربی، روح و محتوای فرهنگ دینی ما بر پایه رضایت خداوند، ارتباط، صمیمیت، تعاون، همدردی و عاطفه استوار است و جلوه‌های این فرهنگ بالنده نیز در زندگی پربار نبی مکرم اسلام دیده می‌شود، گفت: اخلاق حرفه‌ای از منظر حضرت محمد(ص) بر پنج آموزه، نگاه به خدا، نگاه به خود، نگاه به کار و مسئولیت، نگاه به مردمان و نگاه به مسئولان بر ‌مبنای ارتقای کمال معنوی و وحدت جامعه اسلامی است که عمل کردن به این مؤلفه‌ها ما را به اخلاق حرفه‌ای و هویت اسلامی در جامعه اسلامی رهنمون می‌شود.

انتهای پیام