به گزارش ایسنا، شیخ محسن آل عصفور -رئیس مجلس اوقاف جعفری بحرین- در دومین وبینار سی و هفتمین کنفرانس وحدت که از سوی مجمع جهانی تقریب برگزار می‌شود، اظهار کرد: ارزش‌های روانی، اخلاقی و رفتاری از جمله غیرت، حمیت، آزادگی، عزت، همدردی و همبستگی و تبدیل آنها به واقعیت عملی در زندگی با مواضع شجاعانه باید ریشه‌یابی شود.
وی تاکید کرد که در چنین شرایطی رهبران جهان اسلام می‌توانند نقش خود را در ترسیم سیاست جهانی و کمک به رهایی مردم جهان از بردگی تحقیرآمیز استعمار امپریالیستی و استبداد نظامی حاکم ایفا کنند تا مردم بتوانند به آزادی و کرامت و عزت دست یابند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد که باید با توطئه‌های ضدبشری به طور عام و علیه امت اسلامی به طور خاص مقابله شود.
شیخ محسن آل عصفور خاطرنشان کرد: ما امروز در فضای بی‌سابقه‌ای از تهاجم شدید جهانی، غربی و شیطانی به اصول و ارزش‌های ادیان آسمانی و قوانینی زندگی می‌کنیم که مردم جهان در طول تاریخ برای بقای خود در زیر سایه تمدن انسانی و آرمان‌هایشان، ایجاد کرده‌اند.
وی تاکید کرد: ما خواستار همبستگی مجامع بین‌المللی و اعمال فشار بر نهادها و سازمان‌های بین‌المللی برای ایجاد توازن در قوانینی هستیم که در خدمت منافع عمومی است.
وی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: باید از دولت‌های کشورهای اسلامی دعوت شود تا روابط سیاسی خود را با همه کشورهایی که با قوانین مضحک، پست و جنون‌آمیز اداره می‌شوند و به ارتکاب جنایات علنی علیه مقدسات مسلمانان از جمله انتشار کاریکاتورهای توهین‌آمیز به رسول اسلام (ص)، تمسخر آن حضرت، توهین به قرآن کریم و سوزاندن آن در اماکن عمومی با مجوزهای رسمی تشویق می‌کنند، قطع کنند.
ارادت بزرگان اهل سنت به ائمه اطهار به دلیل رفتار خداپسندانه ایشان بوده است
در بخش دیگری از این وبینار مجتهده معصومه گلگیری -استاد حوزه علمیه خواهران- اظهار کرد: درباره لزوم انسجام و ارتباط عمیق در میان مسلمانان جای هیچ گونه تردیدی نیست. زیرا کتاب آسمانی ما با ندای بلند فرموده "وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا " ای مسلمانان باید به ریسمان الهی متمسک شوید.خداوند می فرماید: ولا تفرقوا؛ زیرا اگر به این ندای الهی و فرمان عمیق الهی توجه نشود، قطعا به دنبال آن تفرقه حاکم خواهد شد، که قرآن در این زمینه فرموده: "ولا تنازلوا فَتَفشَلوا وَتَذهَبَ ریحُکُم" اگر با یکدیگر پیوند عمیق و وثیق نداشته باشید، در نتیجه کار شما به نزاع و تنازع یعنی دعوای طرفینی و دائمی می‌کشد که در نتیجه همه شما به سستی خواهید گرایید و امت شما و حیثیت و آبروی شما در میان جوامع بشری از بین خواهد رفت.
وی با بیان اینکه خداوند فرموده :"إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً" شما امت واحد هستید؛ خاطرنشان کرد: اینکه هر یک از شما مذهب خاصی دارد نباید موجبات تفرقه و از هم گسستن شما شود چرا که اگر گسستگی در شما ایجاد شد، رخنه‌ای در شما ایجاد می شود و در برابر دشمنان و بدخواهانتان هیچ گونه موضع مستحکمی نخواهید داشت. در حالیکه شما باید به تعبیر قرآن در سوره فتح، بنیان محفوظ باشید یعنی نفوذ ناپذیر باشید.
مجتهده گلگیری با اشاره به اینکه قرآن، منشور و دستور العمل زندگانی ما است و از آن نمی‌شود روی برتافت، اظهار کرد: باید به دستور پیامبر اکرم(ص) و بزرگان دین هم توجه کنیم. نبی‌اکرم(ص) همواره ما را به همبستگی و هم افزایی دعوت کردند و در مذهب تشیع، ائمه ما دستورات وثیق و مستحکمی دارند برای اینکه مسلمانان به بهانه مذاهب گوناگون متفرق نشوند. ما این حقیقت را هم در گفتار و هم در سیره عملی آنها مشاهده می‌کنیم.
وی افزود: به عنوان مثال ائمه ما با وجود اینکه در خصوصیاتی از نماز، بین نماز شیعه و نماز غیر شیعه تفاوت وجود دارد، اما همه این ها را نادیده گرفتند و فرمودند که در نمازهای برادران دینی خود شرکت کنید و قرآن هم فرموده: "إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ" همه مسلمانان برادرند. این اصل برادری بین مسلمانان و مؤمنان خدا و رسول او است که نباید فراموش شود.
مجتهده گلگیری ادامه داد: این سیره ائمه ما تنها به اینجا ختم نمی‌شود. ما گفتارهای مهمی از این بزرگواران دیدیم و رفتارهایی را از این بزرگواران مشاهده کرده‌ایم که باید آنها را سرلوحه مسیر خود در مسئله دینداری قرار دهیم. ما باید بدانیم که دین و مذهب ما یک مذهب کامل و کاملا حقیقت نگر و صلح طلب بوده و معتقد است که هر چه بیشتر باید بر شمار دوستان بیفزاییم و زمینه های دشمنی و عداوت را باید از میان برداریم.
وی با اشاره به آیه ای از قرآن کریم در مقوله وحدت و همبستگی بین همه جهانیان و پیروان همه ادیان گفت: خداوند فرموده است: "قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَی کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا": ای پیروان ادیان آسمانی همه شما با ما مسلمانان گرد هم آییم به خاطر یک کلمه مشترک و آن کلمه مشترک، عبارت است از پرستش خدای یگانه و اینکه شرک نورزیم.
مجتهده گلگیری افزود: اگر اسلام چنین نظر بلندی دارد که همه ادیان آسمانی را هم دعوت می‌کند به این که در یک کلمه مشترک با هم همراهی کنند، بدون تردید در میان مسلمانان این اشتراک و وحدت را بیشتر می‌خواهد. قرآن در سوره حجرات نیز همه مسلمانان و مؤمنان را برادر خوانده و در روایات ما هم از امام صادق نقل شده است که غیر شیعه را برادر خوانده و همه شیعیان، خودشان را به محبت کردن و فراخواندن همه مسلمانان بر سر سفره دین و قرآن کریم و اتحاد در افکار و رفتار دعوت کردند.
وی با اشاره به اعتقاد و ایمانی که برخی از بزرگان اهل سنت نسبت به ائمه داشتند، خاطرنشان کرد: این اعتقاد به دلیل رفتار ائمه با اهل سنت بوده که با آنها رفتاری الهی و خداپسندانه داشتند.
این استاد حوزه علمیه خواهران قم با بیان اینکه یکی از راه های جدی تر کردن مسئله تقریب، پژوهش در این راستا است، گفت: ما باید به دنبال علل و موانعی باشیم که نگذاشتند بزرگان اهل سنت با امام صادق(ع) صد درصد همراهی کنند. ما باید این عوامل را پیدا کنیم. مثلا ببینیم آیا عوامل شخصی بوده یا مسائل اجتماعی و شاید عوامل سیاسی بوده است. یعنی با نظری باز، پژوهشگرانه، بدون تعصب باید پژوهش کنیم. شاید گره‌هایی وجود داشته باشد که بر اساس پژوهش‌های ما آن گره‌ها گشوده شود و قلوب ما مسلمانان هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک شود و تقریب بین مذاهب به شکل بسیار جدی تری بیش از آنچه تصور می‌کنیم، حاکم شود و ما به راه های جدیدی برای تقریب دست پیدا کنیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: من معتقدم با این پژوهش‌های بدون تعصب و با گشودن نظریه‌های جدید و ایجاد کرسی‌های آزاد اندیشی و مطالعه دقیق تر و عمیق تر در منابع اهل تسنن و تشیع، ان شاالله به حقایق جدیدی دست پیدا خواهیم کرد.
«صلح» غایت نهایی اسلام بر روی زمین به حساب می‌آید
مونا یوسف سپاهیچ -مدیر مرکز زنان فعال جامعه اسلامی- نیز اظهار کرد: واقعیت این است که دین اسلام ، دین تسامح، محبت و صلح است. این دین یک عقیده بسیار قوی است که در آن، تمامی فضایل اجتماعی و محاسن انسانیت به چشم می‌خورد. برای مثال کلمه «سلام» در عربی که به معنای «صلح» است، که این یکی از اصول اسلام است.
وی افزود: امروز «صلح» جزئی از ساختار جوامع اسلامی است و در واقع، غایت نهایی اسلام بر روی زمین محسوب می‌شود. صلح به معنی «اسلام و سلام» منجر به فراهم شدن آرامش و آسایش است. خداوند کلمه «سلام» را به عنوان واژه‌ای برای درود فرستادن مسلمانان بر یکدیگر قرار داد.
یوسف سپاهیچ گفت: «سلام» اسمی از اسماء الحسنی خداوند است. جای هیچگونه شک و تردیدی وجود ندارد که رسول اکرم (ص) برای ایجاد صلح و بسط رحمت در میان بشریت، به مقام پیامبری مبعوث شدند. رسالت ایشان نجات دادن بشریت از تاریکی و رهنمون ساختن آن به سمت نور و روشنایی بود تا بدین ترتیب، همه انسان‌ها در زمینه اخلاق به بالاترین مراتب و درجات انسانیت برسند.
مدیر مرکز زنان فعال جامعه اسلامی با بیان اینکه پیش از بعثت پیامبر (ص) کشورهای اسلامی شاهد جنگ‌های متعددی بودند،گفت: دین اسلام به عنوان یک دین حنیف آمد تا مردم را از این زندگی سیاه و البته سخت خارج کرده و آنها را به ساحل ثبات و آرامش برساند. رسول خدا (ص) همواره در پی این بودند که مردم را از هرگونه جنگ و اقدامی که ممکن است منجر به جنگ شود، دور گردانند. ایشان برای تعامل با مخالفان خود همواره به دنبال یک راهکار مسالمت‌آمیز و آرام می‌گشتند.
وی با تاکید بر این که صلح به معنای خاموش شدن شعله‌های نبرد نیست، اظهار کرد: جنگ در قوانین اسلامی نیز گنجانده شده تا مسلمانان به وسیله آن از خود در برابر متجاوزان دفاع کنند. خداوند متعال به مسلمانان مؤمن دستور داده است تا در راه خدا بجنگند، راه خدا همان راه تحقق صلح است.
مدیر مرکز زنان فعال جامعه اسلامی خاطر نشان کرد: صلح، تمامی ابعاد، زوایا و جوانب زندگی مسلمانان را شامل می‌شود و تنها به یک قشر خاص محدود نیست. زمانی که صلح محقق می‌شود، آرامش، آسایش، آزادی، محبت و دوستی میان ملت‌ها به وجود می‌آید.
وی با بیان اینکه در قرآن کریم و سنت نبوی برای مفهوم صلح، قواعد و قوانینی مطرح شده است، گفت: یکی از این احکام و قواعد، مساوات است، وجود مساوات میان ملت‌ها ضروری است. اسلام معتقد است که انسان‌ها فارغ از جنسیت، اعتقادات و رنگ پوست‌شان، ریشه در یک اصل واحد دارند و آن هم «برادری در انسانیت» است.
یوسف سپاهیچ گفت: وفای به عهد، ممانعت از تجاوز، ارجح دانستن صلح بر جنگ جز در مواقع ضروری، برپایی عدالت، رعایت انصاف و دفع ظلم، از قواعد و احکام اساسی برای تحقق صلح و امنیت میان ملت‌ها و جوامع مختلف است.
مدیر مرکز زنان فعال جامعه اسلامی با بیان اینکه در اسلام، کسی حق ندارد به کسی تجاوز و ظلم کند،گفت: اسلام همواره تلاش کرده است میان امت اسلامی صلح و ثبات برقرار سازد؛ کما اینکه هدف احکام اسلامی، ایجاد روابطِ دوستانه میان مسلمانان با دیگر امت‌ها بوده است. آنچه که اسلام برای تحقق صلح جهانی آورد، در تقویت و تحکیم همزیستی مسالمت‌آمیز، ترویج محبت و دوستی میان مردم، ترک خشونت و افراطی‌گری، ترویج فرهنگ گفت و گوی هدفمند میان پیروان ادیان مختلف، تجلی پیدا می‌کند. از این طریق می‌توان بر مشکلات فائق آمد و صلح را میان اقشار مختلف جوامع انسانی برقرار کرد.
وی در پایان با بیان اینکه صلح جهانی جایگاه ویژه‌ای در اسلام دارد، گفت: صلح یک مسئله شخصی و یا یک هدف قومیتی و یا ملی نیست، صلح یک هدف جهانی است. صلح، خود یک اصل است که باید در روابط میان تمام انسان‌ها با یکدیگر متجلی شود.
پایبندی به برادری اسلامی، به جای آوردن بندگی خداوند است
در بخش دیگری از وبینار آیت‌الله محمد هادی یوسفی غروی -محقق و مورخ معاصر کشورمان- گفت: شایسته است، انسان مؤمن به خداوند، مؤمن به پیامبر اکرم (ص) و کتابِ نازل‌شده بر ایشان، از آنچه در این کتاب آمده است، پیروی کند. خداوند حداقل در دو آیه از آیات قرآن کریم، مسلمانان را به برادری اسلامی و ایمانی دعوت کرده است؛ آنجا که فرمود: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» (در حقیقت، مؤمنان با یکدیگر برادرند) اما برخی در امت اسلامی به این ندای الهی هیچگونه توجهی ندارند و متأسفانه هیچ تلاشی برای پیروی از آن نمی‌کنند.
آیت‌الله غروی اظهار کرد: این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که پایبندی به برادری اسلامی و ایمانی توسط مؤمنان و مسلمانان به منزله به جای آوردن بندگیِ خداوند متعال است و با کمال تأسف، می‌بینیم برخی ادعای بندگی خداوند تبارک و تعالی را می‌کنند و مدعی پیروی از رسول خدا (ص) و کتابِ نازل‌شده بر ایشان هستند، اما در عمل به دستورات الهی در خصوص برادری اسلامی عمل نمی‌کنند.
وی با بیان این که دعوت به برادری اسلامی و ایمانی همراه با اقتضائات و مستلزماتش یک دعوتِ الهی، ربانی و قرآنی است، گفت: این دعوتی است که بر پیامبر اکرم (ص) وحی شد. پیامبر اکرم (ص) در همین مسیر حرکت کردند و ائمه اطهار (ع) نیز بعد از ایشان در همین راه گام برداشتند».
این مورخ مسلمان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: در «نهج البلاغه» آمده است که حضرت علی (ع) در نامه خود خطاب به «مالک اشتر» نوشتند؛ «النّاسُ صِنْفَانِ؛ إمَّا أَخٌ لَکَ فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْقِ» (مردم دو گروهند یا در دین با تو برادرند و یا در آفرینش [یعنی انسانیت] با تو برابر). بر اساس این فرمایشِ حضرت علی (ع) ما معتقدیم که باید دایره برادری اسلامی و ایمانی را گسترش دهیم و آن را به برادری میان انسان‌ها و بشریت بسط دهیم.
وی ادامه داد: اکنون اگر منطق امیرالمؤمنین (ع) و نیز تفکر ایشان اینچنین بود، پس منطق ما در قبال برادری ایمانی باید چگونه باشد؟ منطق کسانی که ادعا می‌کنند از شیعیان و پیروان امیر المؤمنین (علیه السلام) هستند، باید چگونه باشد؟ منطق کسانی که ادعا می‌کنند، پیرو اهل بیت (علیهم السلام) هستند، باید چگونه باشد؟
اسلام پیام امنیت، اخوت و اخلاق را به ارمغان آورده است
اشرف عثمانی قاسمی -سرپرست بخش مطبوعات دارالعلوم دیوبند- در وبینار سی و هفتمین کنفرانس وحدت که از سوی مجمع جهانی تقریب برگزار می‌شود، گفت: این یک حقیقت جهانی است که اسلام، پیام آورنده امنیت است. ناامنی موجود در قبل از اسلام در جهان، با ظهور اسلام از بین رفت و اسلام پیام امنیت، اخوت، اخلاق، انس و محبت را به ارمغان آورده است.
اشرف عثمانی با اشاره به اینکه قتل یک انسان بی‌گناه با ویران کردن کعبه و خانه خدا برابر است، گفت: متاسفانه قدرت‌ها و استکبار غرب مخدوش کردن چهره اسلام و اسلام‌هراسی را در برنامه خود قرار داده و به آن دامن می‌زند. ما مسلمان‌ها وظیفه داریم که با این دسیسه مبارزه کنیم. دشمنان اسلام هیچ گاه نیکنامی و گسترش اسلام را برنمی‌تابند و می‌خواهند چهره اسلام را مخدوش کرده و در این راه از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کنند. وظیفه ما این است که پیام اسلام را به گوش همه برسانیم. اسلام نه به وسیله شمشیر بلکه به وسیله اخلاق و عشق و محبت به دیگران گسترش یافته است.روشن است که برای مبارزه با توطئه دشمنان سلاحی بالاتر از اخلاق و تعلیمات اسلامی نداریم. کسانی که راه تروریسم را در پیش می‌گیرند، از هر فرقه ای که باشند، کار غیر اسلامی انجام می‌دهند.
وی تاکید کرد: تروریسم و اسلام با هم متفاوت هستند. جایی که اسلام وجود دارد، نه خوف و ترسی هست و نه ترور و ارعاب. جایی که اسلام وجود ندارد، هم خوف است و هم تروریسم و تنفر. اسلام، دین عداوت و دشمنی نیست. اسلام، دین اصول است.
این اندیشمند مسلمان با اشاره به سرعت زیاد گسترش اسلام در جهان، اظهار کرد: دشمنان راهی برای جلوگیری از گسترش اسلام نداشتند. در کشورهای غربی روزانه تعداد زیادی به اسلام گرایش پیدا می‌کردند. به همین دلیل برای جلوگیری از گسترش اسلام چاره‌ای جز مخدوش کردن چهره آن نداشتند. به همین خاطر به اسلام‌هراسی روی آوردند.
وی گفت: من از مسلک دیوبند هستم و علنا می‌توانم ادعا کنم و افتخار می‌کنم که در سال ۲۰۰۸ قبل از هر کس دیگری این دارالعلوم دیوبند بود که علیه تروریسم فتوا داد و تاکید کرد که تروریسم در هر عنوان و پوششی که باشد، حرام است و ربطی به اسلام ندارد.
اشرف عثمانی قاسمی در پایان سخنان خود گفت: «همه ما باید با وحدت و اتحاد حرکت کنیم. تا زمانی که دچار تفرقه باشیم، آنها اسلام را بدنام خواهند کرد، اما به هر اندازه که راه برای وحدت اسلام و برادری و اخوت هموار شود، دشمن به همان اندازه در توطئه‌های خود شکست خورده و کامیابی ما تضمین شده و پیشرفت و مقبولیت اسلام دو چندان خواهد شد.»
امروز بزرگترین جهاد، معرفی اسلام و نشرِ قرآن کریم است
در وبینار سی و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی نورالدین بولحیه -استاد دانشگاه باتنه الجزایر- با تأکید بر ضرورت معرفی قرآن کریم گفت: تنها یک خشمِ گذرا و محدود نسبت به اهانت به قرآن کریم نمی‌تواند دفاع کاملی از جایگاه آن باشد.
بولحیه تأکید کرد: در برهه کنونی، ما دو ارزش اصلی و اساسی داریم که باید روی آنها تکیه کنیم؛ این دو ارزش به یکدیگر مرتبط هستند. اولین ارزش، قرآن کریم و دومین ارزش، ائمه اطهار (ع) هستند.
وی افزود: طبیعتا همه ما امروز آنچه را که در کشورهایی نظیر سوئد، دانمارک و بسیاری دیگر از کشورهای غربی اتفاق می‌افتد، می‌بینیم و اهانت به قرآن کریم و مقدسات اسلامی را مشاهده می‌کنیم. از همین روی، ما نیازمند برخورداری از سازوکاری به منظور مقابله با اهانت به قرآن کریم هستیم.
استاد دانشگاه باتنه الجزایر خاطرنشان کرد: قرآن کریم، در رأس مقدسات اسلامی قرار دارد. همه مسلمانانِ امت اسلامی بر روی تک تک حروف قرآن کریم اتفاق نظر دارند. البته اختلافات نیز میان مسلمانان وجود دارد اما این اختلافات قابل حل هستند. به هر حال، ما باید به بزرگترین و ارزشمندترین کتابی که جزو مشترکات‌مان است، توجه و اهتمام داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: قرآن کریم، کتابی است که اصلی‌ترین و بزرگترین عقاید مسلمانان را شامل می‌شود. اگر تمامی طوایف و مذاهب اسلامی، این کتاب را به عنوان مرجعیت اصلی خود برمی‌گزیدند، امروز حتی شاهد اختلاف دو فرد مسلمان با یکدیگر هم نبودیم.
دکتر بولحیه افزود: اکثر اختلافاتی که مسلمانان با یکدیگر دارند مربوط به مسائل فرعی و حاشیه‌ای است؛ مسائلی که می‌توان درباره آنها گفت‌وگو کرد و به حل‌وفصل‌شان پرداخت.
این استاد الجزایری خاطرنشان کرد: امروز بزرگترین جهاد، معرفی اسلام و نشرِ قرآن کریم است. بنابراین، به جای دعوا و مرافعه و برخی از گفت‌وگوهای بی‌فایده باید به معرفی قرآن کریم و گسترش فرهنگ آن بپردازیم. از تلاش برای گسترش تلاوت زیبای قرآن کریم نیز نباید غفلت شود.
بولحیه افزود: بر اساس آنچه که گفته شد، ما همانقدر که به ائمه اطهار (ع) اهتمام داریم به قرآن کریم نیز اهتمام داریم بلکه چندین برابر بیشتر، زیرا رسول خدا (ص) از قرآن کریم تحت عنوان «ثقل اکبر» یاد کردند. بنابراین، تمرکز بر روی قرآن کریم و اهتمام به آن، بهترین و بزرگترین پاسخ به تمامی کسانی است که به این کتاب مقدس بی‌احترامی و هتک حرمت می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: بزرگترین پاسخ به اهانت‌کنندگان به قرآن کریم، پایبندی ما به این کتاب مقدس است. بنابراین، تنها یک خشمِ گذرا و محدود نسبت به اهانت به قرآن کریم نمی‌تواند دفاع کاملی از جایگاه آن باشد.
این استاد دانشگاه در ادامه به پدیده غلو و مبالغه اشاره کرد و افزود: طبیعتا این پدیده در نزد تمامی طوایف و مذاهب اسلامی وجود دارد. امروز ما می‌بینیم که پدیده غلو و مبالغه در تروریسم، در گمراه ساختن مردم و نیز در ریختن خون بیگناهان تجلی یافته است. با کمال تأسف، برخی طرف‌های معلوم الحال که سید و رهبر ما «آیت الله خامنه‌ای» از آنها تحت عنوان «شیعه انگلیسی» یاد کردند، از ترویج این پدیده حمایت می‌کنند.
وی در ادامه توضیح داد: پدیده غلو و مبالغه چیزی است که وجهه قرآن کریم و ارزش‌های ائمه اطهار (ع) را مخدوش می‌سازد. این درحالی است که ائمه اطهار (ع)، هدایتگر بودند. آنها در واقع میراث پیامبر اکرم (ص) بودند. آنها چراغ راه دینِ راستین بودند. از همین روی، هرگونه غلو و مبالغه در حق ائمه اطهار (ع) به منزله اهانت به آنها است.
قدرت امت اسلامی در وحدت، تمسک به قرآن و دوری از اختلافات است
در بخش دیگری از این وبینار شیخ جلال الکبیسی -رئیس شورای علمای اهل سنت استان الأنبار عراق-گفت: «برگزاری سی و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی توسط مجمع بیانگر اراده جمهوری اسلامی ایران برای تقویت وحدت اسلامی است».
چنین اقدامی همچنین نشان می‌دهد که ایرانِ اسلامی برای جمع کردن امت اسلامی زیر یک پرچم واحد تلاش زیادی انجام می‌دهد. این همان چیزی است که خداوند متعال، رسول اکرم (ص) و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) از ما خواسته‌اند.
شیخ الکبیسی تأکید کرد که باید به این مسئله توجه داشته باشیم که قدرت امت اسلامی در وحدت و تمسک به کتاب خدا و دوری جستن از اختلافاتی است که به منازعه می‌انجامد؛ زیرا تنها دشمنان و توطئه‌گران علیه اسلام و مسلمین هستند که از این اختلافات، شاد می‌شوند.
این عالم سرشناس اهل سنت عراق خاطرنشان کرد: اولین کاری که دشمنان انجام می‌دهند، این است که بذر فتنه و اختلاف را در میان مذاهب اسلامی می‌پاشند ولی تا زمانی که مذاهب مختلف امت اسلامی زیر سایه کتاب واحد یعنی قرآن کریم و نیز زیر سایه رهنمودهای پیامبر اکرم (ص) گردهم می‌آیند، اختلاف‌افکنی‌ها راه به جایی نخواهند برد.
شیخ الکبیسی با بیان این که پیامبر اکرم (ص) همگان را به وحدت کلمه دعوت کرده و کسی نمی‌تواند منکر این دعوت شود، خاطرنشان کرد: تا زمانی که کسی چنین دعوتی را قبول نداشته باشد، نمی‌تواند خود را یک مسلمان واقعی و پیروِ خط مشی حضرت محمد (ص) بداند.
وی با اشاره به این که قبله ما مسلمانان واحد است وما کتاب واحدی به نام قرآن کریم داریم، تأکید کرد: اختلافاتی که میان مذاهب اسلامی وجود دارد بر سَر مسائل حاشیه‌ای و فرعی است. این اختلافات به جنگ و منازعه منجر نمی‌شوند. این دشمنان هستند که از وجود اختلافات خوشحال می‌شوند و از بام تا شام برای نابودی اسلام و مسلمین تلاش می‌کنند.
شیخ الکبیسی افزود: من از عزیزان خود در جمهوری اسلامی ایران به دلیل تلاش‌های شبانه‌روزی برای سوق دادن امت اسلامی به سمت وحدت و یکپارچگی قدردانی و تشکر می‌کنم. از جمهوری اسلامی ایران به دلیل تلاش‌هایش برای جمع کردن امت اسلامی زیر سایه قرآن کریم و حبّ رسول الله (ص) و خاندان پاک و مطهر ایشان، کمال تشکر و قدردانی را دارم. آنها [مسئولان جمهوری اسلامی] به صورت شبانه‌روز در این مسیر گام برمی‌دارند. دشمنانِ دین اسلام با توطئه‌چینی‌های خود از تمامی حربه‌ها برای ضربه زدن به امت اسلامی استفاده می‌کنند؛ امتی که می‌خواهد روی پای خود بایستد.
شیخ الکبیسی با اشاره به این که دشمنان نمی‌خواهند واقعیتِ اسلام ظهور و بروز پیدا کند، اظهار کرد: آنچه که آنها می‌خواهند ترویج اسلامی است که خودشان آن را ساخته‌اند. ما در پاسخ به این تلاش‌ها و اقدامات دشمنان می‌گوییم که: هرگز! محال است چنین اجازه‌ای دهیم. تا زمانی که در امت اسلامی مَردان شجاع و مقاوم هستند و تا زمانی که در امت اسلامی دولت‌هایی نظیر جمهوری اسلامی ایران وجود دارند که از کتاب خدا، سنت رسول الله (ص) و اهل بیت عصمت و طهارت ایشان حفاظت و حراست می‌کنند، اهداف دشمنان محقق نخواهد شد.
دستیابی به ارزش‌های مشترک، نیازمند تعهد و همدلی است
شیخ یعقوب شمس -امام جمعه اهل سنت کیش- نیز با تأکید بر ضرورت تعهد و همدلی مسلمان‌ها برای دستیابی به ارزش‌های مشترک گفت: خداوند متعال در قرآن کریم، درباره همکاری و وحدت اسلامی برای دستیابی به ارزش‌های مشترک می‌فرماید: «انما المومنون اخوه فاصلحوا بین اخویکم، و اتقوا الله لعلکم ترحمون». این آیه بر وحدت و همبستگی مسلمانان تاکیددارد و ما را به آن تشویق و ترغیب می‌کند که در بین خود به صلح و اصلاح روابط بپردازیم.
امام جمعه اهل سنت کیش با بیان این که تعامل و همکاری بین مسلمانان به دستیابی به رحمت و برکات الهی کمک می‌کند، خاطرنشان کرد: امروزه ما مسلمانان برای دستیابی به ارزش‌های مشترک نیازمند همکاری، همبستگی، صلح، روابط اسلامی و تعامل با همدیگر هستیم.
وی با اشاره به وحدت به عنوان یکی از اصلی‌ترین ارزشهایی که اسلام بر آن تأکید می‌کند، اظهار کرد: وحدت در اسلام به‌عنوان مبنای تعامل و همکاری در جهان مطرح است؛ اسلام از ما می‌خواهد اختلاف و تفاوت‌هایمان را تبدیل به راه آشتی کنیم.
شیخ یعقوب شمس، یکی از بزرگترین چالش‌های جهان امروز را فقر و نابرابری دانست و گفت: «اسلام به ما تکلیف می‌کند تا با همکاری و تعاون به حل این مشکلات بپردازیم. همکاری اسلامی می‌تواند شامل اقداماتی مانند کمک به کشورهای محروم و ارائه کمک‌های انسانی در مناطق بحرانی و پشتیبانی از برنامه‌های توسعه اقتصادی باشد».
وی افزود: با توجه به تنوع زیستی، فرهنگی و زبانی مسلمانان در سراسر جهان، همکاری در زمینه فرهنگ و آموزش نیز می‌تواند بسیار حیاتی باشد؛ چرا که تبادل دانش و تجارب در حوزه‌های علمی، ادبی،هنری و اجتماعی می‌تواند به فهم و همدلی بیشتر بین مسلمانان و بهبود روابط بین ملت‌ها و قومیت‌ها منجر شود.
امام جمعه اهل سنت کیش خاطرنشان کرد: همکاری اسلامی در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی می‌تواند نقش مهمی در حل بحران‌ها و منازعات منطقه‌ای داشته باشد. برقراری صلح، ایجاد دموکراسی و حفظ حقوق بشر از جمله اهدافی هستند که می‌توان با تعامل و همکاری اسلامی در جهان محقق کرد. همکاری‌های اسلامی برای دستیابی به ارزش‌های مشترک نیازمند تعهد و همدلی ما مسلمان‌ها است، باید بدانیم با اجتماع، وحدت و همکاری در جهان اسلام می‌توانیم به واقعیت‌های اسلامی و ارزش‌های آن در جهان نزدیک شویم.
اعتقاد به تکفیر و اطلاعات غلط از دیگر مذاهب، مانع پذیرش وحدت و تقریب است
در بخش دیگری از این وبینار حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن زمانی -مدیر دفتر اجتماعی- سیاسی حوزه های علمیه- ضمن تبریک میلاد خاتم انبیاء حضرت محمد (ص) و میلاد امام جعفر صادق (ع) به امت اسلامی، عالمان و فرهیختگان پیرو همه مذاهب اسلامی، در زمینه کالبد شکافی موانع همکاری برخی از عالمان متدین سنی و شیعه با تقریب و وحدت، خاطرنشان کرد: می خواهیم بدانیم چرا علی رغم اینکه تمامی علما و فرهیختگان امت اسلامی معتقد به وحدت هستند و در شعار و عقیده همه قبول دارند که وحدت بر همه امت لازم است، اما در عمل بسیاری از آنان تاکنون در هیچ کنفرانس وحدت و تقریبی شرکت نکرده و هیچ سخنرانی راجع به وحدت و تقریب نداشته اند و از این کار پرهیز دارند .
وی با اشاره به اینکه در طول این چهار دهه در این زمینه کالبدشکافی انجام داده است، گفت: من با همین گروه از اهل سنت و شیعه که در کنفرانس‌های تقریبی شرکت نمی‌کنند، صحبت کرده و ۱۰ مانع از مجموعه موانع را فهرست‌وار برمی‌شمارم، گر چه هر کدام از اینها احتیاج به بحث مفصلی دارد.
زمانی مانع اول را اعتقاد برخی از اهل تسنن یا تشیع به تکفیر یا نوعی از تکفیر دانست و افزود: اگر یک سنی به تکفیر شیعه معتقد باشد، دیگر نمی تواند به مقوله وحدت عمل کند. وهابی‌ها و داعشی‌ها و تعداد اندکی از غیروهابی‌ها به تکفیر شیعه معتقدند و شیعه را کافر می دانند. از ایشان انتظاری نیست، زیرا معتقدند توسل به انبیا و اولیا یا زیارت و تبرک به آثار انبیا شرک است.
وی یادآور شد: می‌دانیم که اکثریت قاطع اهل سنت در عالم معتقد به توسل هستند و بسیار به پیغمبر اکرم و اهل بیت پیامبر متوسل شده و شفا گرفته اند و کتب و جزوه‌های بسیاری راجع به توسل علمای بزرگ مذاهب اسلامی و مذاهب اهل سنت نوشته اند.
زمانی از میان علمای شافعی چهره‌های برجسته ای چون «شیخ مؤمن شبلنجی» و «سید مؤمن بن حسن بن شبلنجی شافعی مصری»، مؤلف کتاب «نور الابصار» را نام برد که این کتاب درباره توسل وی به سیده نفیسه، بانوی بزرگواری از سلاله اهل بیت در قاهره و شفای چشمش از نابینایی نوشته شده است. او نذر کرد به پاس این محبت، کتابی بنویسد که زندگی دوازده امام اهل بیت و تعدادی از اهل بیت پیغمبر را در آن تشریح کند و اسم این کتاب را «نور الابصار» گذاشت. یعنی اگر کسی می‌خواهد بصیرت پیدا کند و چشمش بینا شود و نورانیت پیدا کند، باید متوسل به اهل بیت پیغمبر اکرم شود.
وی درباره کتب دیگری از علمای شافعی و حنفی نیز گفت: کتاب «ینابیع الموده» (سرچشمه های مودت) از «حافظ سلیمان بن ابراهیم بن قندوزی حنفی» است که آیه شریفه قرآن درباره توسل را مطرح کرده است. در بین مالکی‌ها یا حنبلی‌ها نیز علمای بزرگواری داریم که راجع به توسل کتاب نوشته‌اند.
مدیر دفتر اجتماعی- سیاسی حوزه‌های علمیه مانع دوم را تلقی اندک بودن مشترکات بین مذاهب و فراوانی اختلافات عنوان کرد و گفت: اگر یک سنی یا یک شیعه معتقد به درصد کمی از مشترکات و درصد بالایی از اختلاف میان مذاهب باشد، نمی‌توان انتظار وحدت از آنها داشت، این تلقی نادرست است، حال آنکه واقعیت این است که مشترکات بین مذاهب اسلامی بسیار بیش از اختلافات است.
زمانی مانع سوم را اطلاعات غلط از مذاهب دانست و خاطرنشان کرد: گاهی اطلاعات غلطی وجود دارد و یک عالم سنی یا شیعه به این اطلاعات غلط تکیه می کند بنابراین دیگر نمی توان از او انتظار وحدت داشت.
وی با بیان اینکه اهل سنت ایران تقریباً صد درصدشان دارای محبت اجمالی به دوازده امام (ع) هستند، گفت: اهل سنت دنیا هم حدود ۹۹ درصد دارای محبت و مودت به ائمه اهل بیت هستند و در دنیا حدود یک درصد نسبت به ائمه دشمنی دارند که آنها ناصبی هستند.
زمانی در پایان خاطرنشان کرد: لازم است تمام شیعیانی که نگاه منفی به اهل سنت دارند، از بزرگان اهل سنت بپرسند تا نگاهشان عوض شود و همچنین عزیزان اهل سنت که نگاه منفی به شیعیان دارند، از بزرگان شیعه بپرسند تا نگاهشان تغییر کند.
تحقق وحدت اسلامی نیازمند گسترش روحیه مسئولیت‌پذیری اجتماعی است
عمر عبدالرحمن ایوبی -عضو هیئت امنا و مدیر کل پخش رادیو توحید اسلامی لبنان- اظهار کرد: برگزاری این کنفرانس گام بسیار مهمی است که زمینه را برای همکاری واقعی و تاثیرگذار میان تمامی اقشار مسلمان با قومیت‌ها و مذاهب مختلف فراهم می‌آورد.امروز میان ما و تحقق اهدافی که در زمینه پیاده سازی پروژه وحدت اسلامی داریم، فاصله ای وجود دارد. بنابراین برای تحقق آن باید به صورت مسالمت آمیز و در صلح در کنار یکدیگر زندگی کنیم و مسائل اختلاف برانگیز را که از گذشته برایمان به جا مانده است، کنار بگذاریم.
عمر عبدالرحمن ایوبی اظهار کرد: ما از چند دهه گذشته تا کنون در انتظار نتیجه دادن فعالیت‌های فکری و چیدن میوه وحدت از طریق ارزش های قرآنی هستیم. این ارزش‌ها نه تنها در سطح مرجعیت‌های دینی و علما بلکه در سطوح گسترده‌تر یعنی در سطح جوامع، کشورها و ملت‌ها باید به صورت عملی و واقعی تحقق یابند.
مدیر کل پخش رادیو توحید اسلامی لبنان با بیان اینکه عالمان و اندیشمندان دینی باید مراقب سخنرانی‌های تفرقه‌انگیز و تحریک‌کننده خود باشند، اظهار کرد: همچنین باید در برابر کسانی که با تعصب گرایی مذهبی و طایفه ای اقدام به سم پاشی می‌کنند، برخورد جدی کرد.
عمر عبدالرحمن ایوبی با تاکید بر اینکه تحقق پیروزی وحدت اسلامی نیازمند مشارکت همگان و گسترش روحیه مسئولیت‌پذیری اجتماعی است، گفت: باید دانست که افکار، ایده‌ها و نقطه نظراتی که در طول بیش از ۳۰ سال گذشته و در جریان کنفرانس‌های تقریب و وحدت مطرح شده‌اند، برای ساختنِ یک امّت اسلامیِ فرهیخته، منسجم، متحد و یکپارچه کافی‌اند.
مدیر کل پخش رادیو توحید اسلامی لبنان خاطر نشان کرد: وحدت واقعی و عملی مسلمانان، تنها زمانی محقق می‌شود که ما تمامی اشکال جدایی و شکاف را کنار گذاشته و تلاش‌های خود را بر روی تشکیل رهبری جهانی یکپارچه متمرکز کنیم.
وی با اشاره به آیه «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا» اظهار داشت: امروز همه جهان این اعتقاد را دارند که قدرتشان تنها عاملی است که می‌تواند از موجودیت‌شان محافظت کند. در واقع تنها همکاری، تعامل و هم‌افزایی است که می‌تواند امت اسلامی ما را در عرصه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی در وهله اول، حفظ کند.
وی با بیان اینکه امام خمینی (ره) در تمامی سخنرانی‌های خود بر مسئله وحدت تاکید می‌کردند و می‌فرمودند که وحدت مسلمانان در صفوف آنهاست، گفت: پس از ایشان نیز مقام معظم رهبری بر مفهوم وحدت اسلامی متعهد باقی ماندند، چراکه ایشان حقیقتا ارزش وحدت و اهمیت آن در زندگی مسلمانان را به خوبی درک می‌کنند. این تربیت قرآنی ماست که به ما چهره فرهنگی، تمدنی، انسانی و اخلاقی می‌بخشد. بدون قرآن کریم، امت اسلام هیچ چیزی ندارد. امتی که به اسلام پایبند نباشد، هیچ بهره‌ای از کرامت در نزد خداوند متعال نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه امتی که به اسلام پایبند نباشد، هیچ بهره‌ای از حق و آزادی نخواهد داشت و در برابر ابر قدرت‌های جهان نیز فاقد قدرت خواهد بود، گفت: بی شک شعار وحدت اسلامی یک شعار اصیل است و برجسته ترین کاری که امروز می‌توان انجام داد، بازگرداندن وحدت و همبستگی به امت اسلامی است.
عمر عبدالرحمن ایوبی خاطرنشان کرد: قرار دادن تفکر وحدت‌بخش و گنجاندن اسامیِ شخصیت‌های برجسته وحدت‌آفرین در بطنِ تعالیم آکادمیک و حوزوی، ضروری است و با این اقدام، ماهیت واقعی اقداماتی که شخصیت های برجسته انجام داده اند همانند امام خمینی(ره)، شیخ محمد غزالی و شیخ محمدعلی تسخیری آشکار می‌شود.
خودخواهی و تعصب‌گرایی از موانع پیش روی وحدت است
در بخش دیگری از این وبینار محمدعلی آذرشب -استاد دانشگاه تهران- اظهار کرد: اصطلاح «برادری»، اصطلاح مهمی است که اسلام و قرآن کریم، تأکید زیادی بر روی آن داشته‌اند. معجزه بزرگ اسلام این بود که قبایل درگیر در شبه جزیره عربی را به یک امت متحد تبدیل کرد و محور اصلی این وحدت و همبستگی نیز برادری بود.
وی با اشاره به آیات وحدت در قرآن کریم گفت: هر آنچه که به وحدت و برادری میان مسلمانان و مؤمنان خدشه وارد کند، باید اصلاح شود و این همان چیزی است که ما امروز در جوامع اسلامی به آن نیاز داریم.امروز ما درگیری‌های زیادی را در نقاط مختلف جهان اسلام مشاهده می‌کنیم؛ بنابراین پایبندی به روند اصلاح میان مسلمانان و مؤمنان در صورتی که به برادری آنها خدشه وارد شود، یک امر ضروری است.
آذرشب گفت:حقیقتا برادری، نعمت بزرگی است که خداوند به امت اسلامی ارزانی داشته و این نعمت را به مسلمانان و مؤمنان یادآوری کرده است. این خداوند متعال بود که به وسیله اسلام، قبایل درگیر با یکدیگر را از دشمنی نجات داده و به سمت برادری سوق داد.
وی با طرح این سؤال که چگونه می‌توانیم روح برادری را در جوامع اسلامی حاکم سازیم؟ اظهار کرد: برای تحقق این هدف، لازم است موانعی را که در مسیر تحقق برادری قرار دارند، از پیش روی برداریم.
استاد دانشگاه تهران افزود:بر اساس آیات قرآن، کنار گذاشتن خلق و خوی ناپسند مقدمه دستیابی به برادری است. اولین خلق و خوی ناپسند و بدترین آنها خودخواهی و خودپرستی است و اگر جامعه‌ای در خودخواهی‌ها غرق شود، درگیری در این جامعه فراگیر می شود، زیرا هر کسی تلاش می‌کند به اهداف خودخواهانه خود دست یابد.
وی ادامه داد: خلق و خوی ناپسند دیگری که مانع از تحقق برادری می‌شود، گرایش به تعصب‌گرایی آمیخته با نژادپرستی است.همین تعصب‌گرایی‌هاست که باعث می‌شود ملت‌ها با یکدیگر وارد منازعه و درگیری شوند و اسلام با این نوع تعصب‌گرایی و نژادپرستی به شدت برخورد کرده است.
آذرشب خاطرنشان کرد: امروز نیز ما به از بین رفتن تعصب‌گرایی‌ها در میان ملت‌ها و قومیت‌های گوناگون نظیر فارس‌ها، ترک‌ها و عرب‌ها نیاز داریم و برای عبور از این تعصب‌گرایی و رسیدن به برادری، به هدایت قرآن کریم نیاز است.
وی افزود: طبیعی است که در اندیشه و فقه اسلامی، مکتب‌های فقهی متعددی وجود داشته باشد. اگر این مکتب‌ها وارد میدان تعصب‌گرایی شوند، آنگاه بسیاری از دستاوردهایی که باید در آنها خلق شود، از بین خواهند رفت. واقعیت این است که مکتب‌های فقهی و فکری در صورت اتحاد یک گنجینه برای جامعه اسلامی محسوب می‌شوند، در غیر این صورت، شاهد وقوع منازعه و درگیری میان مکتب‌های فقهی خواهیم بود.
استاد دانشگاه تهران اظهار کرد:منازعاتی که ما امروز میان برخی از مذاهب و مکتب‌های فقهی می‌بینیم، طبیعتا فرصتی برای دشمنان اسلام است تا بتوانند از رهگذر آن به صفوف مسلمانان رخنه کرده و مانع از تحقق برادری میان‌شان شوند.
وی اظهار کرد: خلق و خوی ناپسند دیگری که روح برادری میان مسلمانان و حتی بشریت را از بین می‌برد، خصومت‌ورزی جنسیتی میان زن و مرد است. جریان‌هایی را می‌بینیم که تلاش می‌کنند، مرد را از عمل کردن به نقش خود در خانواده و جامعه بازدارند.همین امر سبب می‌شود تا میان دو جنسیت یعنی زن و مرد منازعه شکل گیرد. طبیعتا وقوع چنین اتفاقی کم‌ضررتر از منازعه میان ملت‌ها و قبایل نیست.حال آنکه اگر روابط میان طرف‌های یادشده مبتنی بر شناخت و تبادل علمی و معرفتی باشد، آنگاه منازعات جای خود را به صلح و دوستی میان ملت‌ها خواهند داد.
آذرشب با طرح سؤالی گفت: باید برای از پیش روی برداشتن موانعی که در مسیر تحقق برادری وجود دارد، چه اقداماتی انجام داد؟ یکی از اقداماتی که باید انجام داد، این است که روابط مبتنی بر محبت و دوستی را میان یکدیگر برقرار کنیم. اگر روابط انسان‌ها با یکدیگر و روابط شان با خداوند، مبتنی بر محبت و دوستی باشد، آنگاه منازعات پایان می‌یابد و انسان‌ها نسبت به خداوند، محبت و دوستی خواهند داشت؛ کما اینکه میان خودشان نیز رابطه محبت آمیز برقرار می‌شود.
نقش رسانه‌ها در ایجاد همگرایی و وحدت اسلامی
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعیسی حسینی مزاری -رئیس مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان- در سخنانی در وبینار سی و هفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی تأکید کرد: رسانه‌های اسلامی همیشه به دنبال این بوده‌اند که همگرایی و وحدت اسلامی در جوامع اسلامی ایجاد شود اما با توجه به ضرورت وحدت در شرایط موجود و در آینده جوامع اسلامی، لازم است که بیش از همیشه در بحث ایجاد همگرایی و وحدت اسلامی کار انجام شود.
وی افزود: اگر قرار است که رسانه‌های اسلامی در این عرصه و میدان نقش مفیدتر و موثرتری ایفا کنند، ضروری است که از یک سو به ابزار و ادوات مدرن مجهز باشند و از سوی دیگر نیروی انسانی آن، هم از نظر کمی و هم کیفی تأمین شود. علاوه بر این برنامه‌ها باید به گونه‌ای جذاب باشند که مخاطب را پای رسانه‌ها بکشاند و از این راه تاثیرات شگرف خود را بگذارد.
حسینی مزاری خاطرنشان کرد: ما اگر بخواهیم در رابطه با بحث همگرایی و ایجاد وحدت اسلامی بر مخاطب تاثیر بگذاریم و مردم کشورهای مختلف اسلامی را به این سمت و سو جهت دهیم، مهمترین برنامه و استراتژیک‌ترین کاری که رسانه‌ها باید به دست بگیرند، بحث بالا بردن فرهنگ عمومی و ارتقای آگاهی‌های مردم در حوزه‌های مختلف حول موضوعات مختلف است.
رئیس مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان گفت: اگر آگاهی مردم بالا برود و فرهنگ زندگی مردم ارتقا پیدا بکند، قطعاً خود مردم به ضرورت داشتن وحدت اذعان خواهند کرد.
حسینی مزاری با تأکید بر اهمیت جهاد تببین، اظهار کرد: بالا بردن آگاهی‌های عمومی و فرهنگ زندگی برنامه‌ای است که به صورت دراز مدت باید در دست رسانه‌ها باشد؛ اما بحث جهاد تبیین، یک حرکت روزمره است و ما باید هر لحظه و هر ساعت و هر روز و هر هفته و هر ماه و هر سال در این حوزه ورود داشته باشیم و کار کنیم. چنانچه حضرت امام خامنه‌ای حفظه الله تعالی در رابطه با لزوم جهاد تبیین فرمایشات بسیار عظیم و ژرفی ارائه کردند و بر ما این وظیفه را ایجاد کرد که تمام رسانه‌های اسلامی در این عرصه باید کار کنند.
حسینی مزاری در بیان نکاتی در رابطه با جهاد تبیین در حوزه همگرایی و وحدت اسلامی تصریح کرد: ما باید ضرورت وجود وحدت را به مردم بفهمانیم و بیان کنیم که اگر وحدت وجود داشته باشد، جوامع اسلامی مقتدر می‌شوند و اگراقتدار پیدا کردند، می‌توانند در سایر عرصه‌ها به راحتی زندگی مقتدرانه خودشان را ادامه بدهند.
وی در ارتباط با مضرات اختلاف گفت: در رابطه مضرات اختلاف هم باید تبیین صورت بگیرد که وجود اختلاف چه ضرر و زیان‌هایی را متوجه جوامع اسلامی خواهد کرد .
رئیس مرکز فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی تبیان در ادامه بر لزوم شناساندن دشمن تاکید کرد و افزود: ما باید در عرصه افشای چهره دشمن و شناساندن دشمن داخلی و منطقه‌ای و جهانی به مسلمانان توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
وی با اشاره به دسیسه هایی که دشمنان با استفاده از فرصت‌های مختلف علیه ملت‌های اسلامی سازماندهی می‌کنند، گفت: ما باید این توطئه ها و شیوه ایجاد توطئه و تاثیرگذاری توطئه‌ها را برای جامعه اسلامی بیان کنیم.
حسینی مزاری شناساندن نفوذی‌ها را از دیگر نکات مهم خواند و تاکیدکرد: باید این نفوذی‌ها را معرفی و مشخص کنیم که چه شخصیت‌ها و چه حرکت‌هایی در میان جوامع اسلامی حضور دارند که وابسته به دشمن هستند و برنامه‌های دشمن را علیه کشورهای اسلامی اجرا می‌کنند.
حسینی مزاری تأکید کرد: رسانه‌ها با افشای این مسائل برای مسلمان‌ها می‌توانند در زمینه عمل به وظایف خودشان در راستای ایجاد همگرایی یا تبیین همگرایی و وحدت اسلامی، به توفیقاتی نائل شوند.
نقش تأثیرگذار ایران و عربستان سعودی در کاهش منازعات منطقه‌ای
در بخش دیگری از این وبینار رشدیه عالیان -استاد دانشگاه پیام نور بستک- ضمن تبریک ایام هفته وحدت گفت: یکی از مهمترین برنامه‌های این هفته پر خیر و برکت برگزاری کنفرانس وحدت اسلامی از سوی مجمع تقریب مذاهب اسلامی است. در این رویداد مهم به طرح مباحث قابل تأملی پیرامون جهان اسلام پرداخته می‌شود.
وی ادامه داد: سی و هفتمین دوره کنفرانس شامل مباحثی چون جنگ و صلح عادلانه، اخوت اسلامی،مقابله با تروریست، آزاد اندیشی دینی، پذیرش اجتهاد مذهبی، مقابله با تکفیر و افراطی‌گری، همدلی و همدردی اسلامی، پرهیز از تنش ها و منازعات، احترام متقابل بین مذاهب اسلامی، رعایت ادب اختلاف و پرهیز از مشاجره و حرمت شکنی و توهین و عادی‌سازی ارتباط با رژیم صهیونیستی، طرح خواهد شد.
عالیان به تأثیر همکاری کشورهای اسلامی از جمله ایران و عربستان سعودی در کاهش تنش‌ها و منازعات منطقه‌ای اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از قدرت‌های مهم آسیا محسوب می‌شوند که دارای فرصت سرزمینی و منابع عظیم فسیلی و موقعیت ژئوپلیتیک هستند.
عالیان افزود: به علت قرار گرفتن شهرهای مقدس مکه و مدینه در عربستان، این کشور به صورت طبیعی کشوری تاثیرگذار در تحولات منطقه ای است.جمهوری اسلامی ایران نیز به لحاظ سیاست مستقل و استکبارستیز خود و دارا بودن فناوری هسته‌ای و نظامی، کشوری مهم در منطقه است. این دو قدرت تاثیرگذار منطقه نقش بسزایی در کاهش تنش‌ها و ایجاد روابط کشورهای حوزه خلیج فارس دارند.
وی در پایان گفت: تعاملات و مناسبات روابط ایران و عربستان به عنوان دو قدرت منطقه ای، در تحولات منطقه و کشورهای آن بسیار مهم و حائز اهمیت است و به عنوان دو بازیگر اصلی و مؤثر منطقه‌ای نقش تاثیرگذاری در محاسبات و تحولات ژئوپلیتیکی خلیج فارس ایجاد می‌کنند و می‌توانند شرایط آینده منطقه را به لحاظ بسترهای اقتصادی امنیتی و نظامی بهبود بخشند.
یکی از آثار حج، تقویت همکاری‌های بین‌المللی است
در بخش دیگری از این وبینار شیوا یوسفی -فعال فرهنگی پاوه و بانوی اندیشمند کشورمان- اظهار کرد: بیداری اسلامی و همکاری کشورهای اسلامی به ویژه ایران و عربستان بدون توجه به هویت دینی بی‌معناست.
وی در این باره توضیح داد: این هویت در حج، به عنوان سلوکی جمعی و جهانی که منطقه یا ناحیه جغرافیایی خاصی را در بر نمی‌گیرد، از بالاترین درجه تعاون اجتماعی برخوردار است که می‌تواند نقش بسزایی در کاهش تنش و منازعات منطقه و تأثیر متقابلی بر تمدن نوین اسلامی داشته باشد.
این بانوی اندیشمند اظهار کرد: از مهمترین تأثیرات حج می‌توانیم به مبادله اطلاعات اشاره کنیم. یکی دیگر از این تأثیرات، همکاری ایران و عربستان به منظور ادای فریضه حج، مبادله افکار واطلاعات بین کشورهای اسلامی است.
وی با بیان این که این تفکر با فلسفه جهان‌بینی و نگاه فراملیتی و برون مرزی اسلام در تناقض است، گفت: نگاه به منافع همه، گام موثری را در زمینه رفع مشکلات و تنش‌ها بر عهده خواهد داشت. منافع عمومی مسلمانان، مرزها را در هم می‌نوردد و موسم حج به همایش بین‌المللی تبادل افکار تبدیل می‌شود.
یوسفی خاطرنشان کرد: در یک کلام ، ایران و عربستان چه بخواهند و چه نخواهند، باید برای اجرای یکی از فرایض مورد تایید دین مبین اسلام با هم رابطه مسالمت‌آمیز برقرار کنند. عربستان سعودی هم باید به این درک عمیق برسد که مکه و مدینه هرچند در حوزه جغرافیایی حکومت آنها واقع شده است، لیکن متعلق به تمام جهان اسلام است.
وی ادامه داد: «هر چند بهره‌برداری از ابزارهای روز و رسانه‌های پیشرفته می‌تواند در تبلیغ رسالت اسلام نقش مهمی ایفا کند، با این وجود کنگره عظیم و بین‌المللی حج یکی از این فرصت‌هاست که دیگر ملل به آن دسترسی ندارند.
یوسفی از تقویت همکاری بین‌المللی و کاهش تنازع در منطقه و تأثیر آن بر تمدن نوین اسلامی به عنوان دیگر آثار حج نام برد و افزود: موسم حج فرصت مناسبی برای آگاهی از نیازها و شناخت و در نتیجه تامین و رفع آنها خواهد بود.
این بانوی اندیشمند ضمن ابراز تاسف از این که امروزه اقتصاد و بازار کشورهای اسلامی در دست کشورهای بیگانه است و سود حاصل از این مراودات به جیب کارخانه‌داران خارجی سرازیر می‌شود،خاطرنشان کرد: این رونق اقتصادی می‌توانست بر سیاست داخلی و خارجی مسلمانان تأثیرات مثبتی بگذارد و زمینه همکاری کشورهای اسلامی را فراهم کند.
وی توضیح داد: اقتصاددانان کشورهای اسلامی می‌توانند با همکاری و برنامه‌ریزی، پایه‌گذار اقتصاد سالم اسلامی باشند و در راستای تشکیل اتحادیه‌های اقتصادی و بازار مشترک اسلامی اقدام کنند.
یوسفی افزود: بدیهی است که گسترش روابط اقتصادی بین کشورهای اسلامی بخصوص ایران و عربستان به یکپارچه شدن امت اسلامی کمک شایانی می‌کند، اگرچه موسم حج، موسم تجارت نیست ولی مسلمانان می‌توانند برای رفع نیازهای اقتصادی در حد معقول اقدام کنند.
وی با بیان این که چهارمین مورد از آثار موسم حج، خنثی شدن توطئه دشمنان است، گفت: در چند دهه اخیر ، دشمنان اسلام برای از بین بردن همبستگی بین مسلمانان از راه‌های گوناگونی وارد شدند. آنها سعی کردند با پاشیدن بذر نفاق بین دو گروه شیعه و سنی اختلاف ایجاد کنند.
یوسفی ادامه داد: متاسفانه برخی پیروان این فرق اسلامی از روی نادانی یا غرض‌ورزی همسو با دشمن در حرکت هستند؛ ولی واقعیت امر این است که مسلمانان از نظر اختلافات مذهبی به گونه‌ای نیستند که نتوانند با هم وحدت رویه داشته باشند.
چون خدایی که همه پرستش می‌کنند، یکی است و این مقوله به تنهایی کافی است که دل‌های مسلمین با هم الفت داشته و احساس برادری و اخوت در بینشان جاری باشد.
این فعال فرهنگی خاطرنشان کرد: وقتی یک شیعه در موسم حج می‌بیند که یک سنی در حال ادای احترام به حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) و شهدای بقیع است و یا اهل سنتی که بارها در گوشش خوانده شده که شیعه خدای دیگری دارند با او لباس احرام را می‌پوشد و مناسک حج را انجام می‌دهد، این مناسک وحدت‌بخش بین شیعه و سنی خواهد بود و دیگر تبلیغات مسموم نمی‌توانند اثربخشی داشته باشند.
وی با بیان این که امروزه حتی استکبار جهانی به این حقیقت واقعی حج پی برده که حج می‌تواند در ابعاد مختلف، تحول بنیادی را در روابط جهانی به وجود آورد، گفت: پنجمین اثر حج، نمایش زندگی اجتماعی بدون فاصله بین جهانیان است. یکی از جلوه‌های اجتماعی حج که همه انسان‌ها از دیدن آن لذت می‌برند، نزدیک بودن با یکدیگر است که به دور از اختلافات نژادی و قومی و زبانی با پوشیدن لباس احرام، زندگی بدون فاصله را در مقابل دیدگان جهانیان به نمایش می‌گذاریم.
یوسفی در پایان سخنان خود با بیان این که حج می‌تواند دانش و هنر تنظیم روابط و حل اختلافات در عرصه بین‌الملل به شیوه مسالمت آمیزی را پایه گذاری کند، اظهار داشت: جای تاسف دارد که سازمان همکاری اسلامی درباره چالش‌های بزرگ اسلامی ساکت مانده است.
وی افزود: سیاستمداران جهان اسلام بدانند صلح و آرامش از نیازهای اولیه و بنیادین بشر است، پس همانگونه که به فکر اقتصاد مرفه هستند، باید به این مهم نیز توجه بنیادی داشته باشند.
برادری اسلامی، عزت مسلمانان را به دنبال دارد
علاء الدین زعتری -معاون وزیر اوقاف سوریه- نیز بر برادری و اخوت اسلامی و اهمیت این برادری و نقش آن در ساخت تمدن انسانی تاکید کرد و اسلام، دینی است که با هدف خوشبخت کردن انسان و حل مشکلات و گرفتاری او آمده است. این دین مختص به یک طایفه یا یک قوم خاص نیست. در عقاید اسلام و در شریعت اسلامی اثری از دعوت به قوم‌گرایی (ناسیونالیسم) یا نژادپرستی وجود ندارد.
زعتری ادامه داد: پدیده قوم‌گرایی در دوران جاهلیت در میان اعراب و همچنین در میان ملت‌های دیگر گسترش یافت. در میان ملت‌های مختلف در طول تاریخ نیز چنین بوده است و چه بسا تبلیغ قوم‌گرایی همچنان کم و بیش وجود داشته باشد و گویا تفاخر به گذشتگان عامل این قوم‌گرایی است.
وی با اشاره به اینکه دین اسلام در فضایی مملو از نژادپرستی و طایفه‌گری و قوم‌گرایی ظهور پیدا کرد، گفت: همان طور که قرآن کریم فرموده است: ای مردم، همانا ما شما را از زن و مرد خلق کردیم و شما را در قالب ملت‌ها و قبایل قرار دادیم تا با یکدیگر آشنا شوید. همانا گرامی‌ترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست.
معاون وزیر اوقاف سوریه گفت که در این آیه با وجود اقرار به همه قوم‌ها، در جایی که می‌فرماید «شما را ملت‌ها و قبایل قرار دادیم»، به فلسفه وجود این قوم‌ها اشاره می‌کند که برای آشنا شدن با یکدیگر خلق شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: از جمله عوامل عزت مسلمانان، برادری اسلامی است؛ زیرا عامل کثرت درصورتی که با عامل برادری یکی شود، عزت ایجاد خواهد کرد و عزت و بزرگی تنها با کثرت و زیادی حاصل نمی‌شود. از این روست که می‌بینیم رسول خدا (ص) در اعلانی عمومی، اخوت و برادری را دو بار میان مسلمانان اعلام کرد.
زعتری همچنین اشاره کرد که خداوند در قرآن کریم می‌فرماید گرامی‌ترین شما نزد خداوند، پرهیزکارترین شماست و ادامه داد: این کرامت و این پاداش دادن برای افراد امتی است که با یکدیگر برادر شده‌اند، این پاداش و ثواب در نزد خداوند است، نه در امور دنیوی.
وی اظهار کرد: روزی که مسلمانان برادری را کنار بگذارند، عزت و بزرگی و هیبت و شکوه خود را از دست خواهند داد، در حالی که غیرمسلمانان با برادری با یکدیگر به قدرت و عزت رسیدند و صاحب جهان شدند.
معاون وزیر اوقاف سوریه با ابراز تاسف از اینکه مفهوم اخوت اسلامی امروزه به شعاری صرف تبدیل شده که برخی از واعظان و مبلغان از آن یاد می کنند، گفت: «پیامبر اکرم(ص) زمانی که فرمود: مسلمان، برادر مسلمان است، نه به او ستم می‌کند، نه به او خیانت می‌کند و نه او را رها می‌کند»، این سخنان را نفرمود تا شعاری باشد که صرفا تکرار شود، بلکه این سخنان را برای این فرموده است که روش و شیوه زندگی باشد.
وی با بیان این که امروزه آگاهی بخشی دینی به یک ضرورت مبرم تبدیل شده است، تصریح کرد: آگاهی بخشی دینی که درجست‌وجوی آن هستیم، صرفا به امور دینی و عبادات و فرایض دینی محدود نمی‌شود، بلکه باید همه امور دنیوی را شامل شود؛ چرا که اسلام، دین و دنیا را با هم دربرمی‌گیرد.
زعتری نسبت به پرداخته نشدن به امور خصوصی و عمومی مسلمانان در مفاد آموزشی و تحصیلی ابراز تاسف کرد و اظهار کرد: این مسئله‌ای است که در روش‌ها و شیوه‌های تحصیلی باید با هدف تقویت هوشیاری جوانان مسلمان بدان پرداخته شود. چقدر این مسئله برای من و شما ناراحت کننده است که مسلمان درباره برادر مسلمانش چیزی نمی‌داند.
معاون وزیر اوقاف سوریه همچنین خاطرنشان کرد: کسی که به امور مسلمانان اهتمام نورزد، از آنان نیست. این سخن و این کلام درصورتی که به یک واقعیت و مفهوم تبدیل نشود، هیچ اهمیتی ندارد. آیا خداوند متعال نفرموده است که مؤمنان برادرند؟ اگر برادری صرفا شعاری باشد که واعظان و مبلغان آن را در بالای منبرها تکرار می‌کنند، چه برادری می تواند باشد؟
علاء الدین زعتری در پایان گفت: مگر قرآن نگفته است که چرا در راه خدا و مستضعفان نمی‌جنگید؟ آیا رسول خدا (ص) به ما نفرموده است که مؤمنان در محبت و رحمت و همدردی با یکدیگر مانند یک بدن هستند که هرگاه یک عضو از آن شکایت کند و به درد آید، بقیه اعضای بدن هم تسلیم آن می شوند؟
"عدالت" مفهوم کلیدی جریان وحدت اسلامی است
استاد محی‌الدین یلدریم -عالم دینی ترکیه- در پایان بخش این وبینار سخنانی به نزدیکی همه مسلمانان جهان از مسلمانان ایران و پاکستان گرفته تا مصر اشاره کرد و گفت: مومنان برادر یکدیگر هستند و آفرینش‌شان بصورت‌های مختلف از نشانه‌های خداوند است. در این طرح بزرگ، مسلمانان مصر، ایران، ترکیه، پاکستان و افغانستان ودیگر ملت‌ها و جوامع اسلامی همچون برادر هستند.
وی افزود: همه مسلمانان همچون اندام یک بدن به یکدیگر متصل هستند. این در حالی است که این اندام‌ها می‌تواند همچون جسم زخمی شود و زخم ارکان جهان اسلام در قدس اشغالی پدیدار شده است که همچون زخمی بر سینه مسلمانان نشسته است. مسلمانان برای درمان این زخم باید اصول مهمی را به کار گیرند که در صدر آنها عدالت است که در جوامع اسلامی همانند روح در بدن است.
این عالم دینی همچنین با بیان اینکه عدالت به معنای دادن حق به حقدار است، افزود: جایی که عدالت نباشد یقین وجود نخواهد داشت. بنابراین امروزه جوامع مسلمان به عدالت نیاز دارند. اما پیش از آن برای تامین عدالت هم میبایست به آخرت ایمان داشته باشند. ایمان به آخرت مستلزم ایمان به خدا است. این ایمان نیز در سایه توحید و شناخت ذات الهی حاصل می‌شود.
وی افزود: عدالت خداوند مطلق و مبتنی بر ظن است اما مسلمانان در زمینه تحقق این مفهوم دینی کم کاری کردند و دچار بحران شدند. نشانه‌های این بی‌عدالتی این روزها در استثمار کشورهای اسلامی از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا دیده می شود که با دست اندازی به اموال مسلمانان ثروت بزرگی به دست آوردند و اسباب بی‌عدالتی هرچه بیشتر در جوامع مسلمان را فراهم ساختند.
وی به توضیح بیشتر مفهوم عدالت پرداخت و گفت: عدالت واقعی یعنی در بین انسان‌ها به این معناست که فرد در حالی شب با شکم سیر به خواب رود که همسایه‌اش گرسنه باشد. اینجا گرایش دینی و قومی و شیعه و سنی بودن اهمیتی ندارد بلکه رعایت اصل عدالت و مهروزی به همنوع مهم است. اجرای عدالت مستلزم احترام به انسانیت است. حال آنکه در بسیاری از کشورهای اسلامی اثری از عدالت دیده نمی شود و حاکمان به این مهم توجه ندارند. اگر فرد به آخرت و حسابرسی در روز قیامت اعتقاد داشته باشد، به اموال دیگران دست اندازی نخواهد کرد. ایمان کامل مستلزم رعایت کامل عدالت است.
این عالم دینی با بیان اینکه ایران و ترکیه تا سطحی به این مهم توجه داشته اند، ادامه داد: امپریالیسم و صهیونیسم، رهبران ممالک اسلامی را به خود متصل کرده و سرزمین‌های آنها را استعمار و ثروت‌هایشان را روانه غرب کرده‌اند و این در حالی است که مسئولان سیاسی در مقابل ضعف ملت خود اقدامی نکرده‌اند. این حاکمان تنها عدالت را در رابطه با خود اجرا کرده‌اند و نه در میان عموم مردم.
وی با اشاره به اینکه درد و مشکل پاکستان به عنوان یک کشور اسلامی مشکل همه کشورهای مسلمان است، افزود: مشکل ایران مشکل ترکیه است و مشکل ترکیه مشکل ایران است. اگر در مشکلات یکی باشیم در عدالت هم یکی خواهیم شد. امت محمد (ص) مانند یک جسم است که هر جای این جسم زخمی شود، بقیه قسمت‌ها احساس درد می‌کند.
این عالم دینی با تاکید دوباره بر اینکه همه ممالک اسلامی و عالمان و مجریان دولت باید عدالت را در راس قرار بدهند، تصریح کرد: در قران کریم در رابطه با عدالت بیش از ۲۰۰ آیه وجود دارد و همینطور آیات همتراز، پیرامون این مفهوم مطرح شده است. علما میبایست این آیات را بررسی کرده و طبق این آیات، حاکمان را به سمت اجرای آن هدایت کنند.
او با اشاره به اینکه دشمنان شامل طیفی از کافران، منافقین، ظالمان و پیروان شیطان و نفس اماره می شوند، تاکید کرد: مسلمانان باید مقابله با این گروه‌ها را در اولویت قرار دهند. جهاد واقعی در مقابله با این جریان‌هاست نه مسلمانان. اگر ارگان های یک جسم با هم در حال جنگ باشند سرطان ایجاد می‌شود. هرچه در جامعه‌ای ظلم شکل گفته باشد، سرطان در آن ریشه می‌دواند. عدالت داروی ظلم است. به همین دلیل توحید لازمه مقابله با ظلم است.
انتهای پیام
نظرات