رقیه وادی‌دار در رابطه با پدیکلوزیس یا همان شپش سر، اظهار کرد: شپش یک انگل خارجی و اجباری انسان است که از خون تغذیه می‌کند. سه نوع عمده دارد شپش سر شایعترین نوع شپش است که در کودکان شایع است. عمر شپش ماده ۳۰ روز و تعداد تخم‌های آن در طول یک دوره زندگی ۱۵۰-۵۰ عدد است و محل زندگی این انگل به‌طور عمده در پشت سر و پشت گوش‌هاست. تخم شپش که به‌طور کلی رشک نامیده می‌شود بیضی شکل، سفید رنگ و به اندازه ته سنجاق است و به مو و درز لباس افراد آلوده می‌چسبد.

وی در خصوص اینکه پدیکلوزیس در چه گروه‌هایی از افراد وجود دارد و علائم آلودگی به آن چیست، افزود: شپش به هیچ گروه یا طبقه خاص اختصاص ندارد بیماری در هر ۲ جنس دیده می‌شود اما به‌طور شایع‌تر در دختر بچه‌ها مشاهده شده است، اگرچه شیوع رده سنی خاصی ندارد اما کودکان دبستانی آسیب پذیرترین گروه سنی هستند و تماس نزدیک و طولانی مدت آنها باهم شایعترین و اصلی‌ترین راه انتقال است.

این مسئول ادامه داد: در بررسی‌های انجام شده میزان آلودگی به شپش سر انسان در مدرسه‌ها، به ویژه مدارس ابتدایی دخترانه در حد قابل توجهی بوده است بنابراین، آگاهی آموزگاران از علائم و نشانه‌های این بیماری در مدارس، گامی مثبت در جهت کنترل بیماری محسوب می‌شود.

وی تصریح کرد: آلودگی به شپش عمدتاً علامتی ندارد و در غربالگری‌ها کشف می‌شود ولی گاهی علامتی مثل خارش، وجود نقاط قرمز رنگ در کف سر، علایمی از خراش‌ها در پوست سر و عفونی شدن خراش‌ها با عفونت‌های فرصت‌طلب و بزرگ شدن غدد لنفاوی پشت گوش دیده می‌شود.

وادی‌دار راه‌های انتقال انگل را از ۲ راه مستقیم و غیر مستقیم عنوان کرد و گفت: راه مستقیم از طریق تماس با فرد آلوده و راه غیرمستقیم از طریق تماس با اشیای آلوده مثل مثل روسری، کلاه، شانه، روبالشتی، حوله، ملحفه هتل‌ها و کمدهای استخر است.

مراحل درمان شپش

وی درمان این انگل را درچند مرحله برشمرد و ختطرنشان کرد: اولین مرحله استفاده از شامپوی «پرمترین» است که می‌بایستی روی موی تمیز و نیمه خشک به‌مدت ۱۰ دقیقه قرار بگیرد، سپس با شانه دندانه‌ریز شانه شده و آبکشی شود و در ۸ تا ۱۰ روز آینده نیز مجدداً استفاده شود. شامپو نباید وارد دهان و چشم شود و در کودکان زیر ۲ سال و مادران باردارو شیرده منع مصرف دارد. در مواقع عود یا در افراد خاص می‌توان به جای شامپوی پرمترین از لوسیون دایمتیکون استفاده کرد.

این مسئول بیان کرد: مرحله بعد رشک‌زدایی با کمک آب و سرکه است که اهمیت خاصی دارد، تهیه مخلوط آب و سرکه سفید به نسبت ۵۰ درصد و سپس آغشته کردن کل موها به این مخلوط و شستشوی موها بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه با آب فراوان و شانه دندانه‌ریز و جداسازی رشک بعد از خشک کردن موهاست و در مرحله سوم می‌بایستی تمام اشیایی که با فرد آلوده ارتباط داشته است، ضدعفونی و یا جوشانده شود. وسایلی که قابل ضدعفونی کردن نباشد، می‌بایست به‌مدت ۳۰ روز در یک کیسه در بسته و ترجیحاً در جای سرد نگهداری شود.

کارشناس مسئول واحد سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس مرکز بهداشت شهرستان آبیک، از دیگر عوارض پدیکولوز بی‌خوابی، خستگی، خارش و عفونت‌های ثانویه عنوان کرد و افزود: توصیه می‌شود اگر چند نفر در یک خانواده مبتلا هستند، حتماً درمان همه افراد آلوده باهم شروع شود و فرد آلوده بعد از درمان از وسایل تمیز و ضدعفونی شده استفاده کند.

بنا بر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، وی گفت: آلودگی به پدیکلوزیس مصونیت ایجاد نمی‌کند بنابراین فرد می‌تواند در طول عمر خود چندین بار آلوده شود. اصل مهم در درمان پدیکلوزیس، درمان اپیدمیولوژیک انگل یعنی شناسایی و درمان منابع و مخازن است و بهتر است فرد مشکوک از نظر آلودگی به همراه خانواده خود به نزدیکترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کند و ضمن دریافت دارو در صورت تأیید آلودگی، کلیه افراد خانواده تحت غربالگری و آموزش قرار گیرند و برای نوبت بعدی برنامه‌ریزی شود.

وادی‌دار بیشترین عوارض مربوط به آلودگی به شپش را استفاده از موادی مانند سم، نفتالین، نفت و بنزین دانست و گفت: برخی والدین به‌جز داروهای استاندارد تجویزی از سوی مراکز بهداشت که در بالا ذکر شد، از این مواد برای درمان شپش کودکان استفاده می‌کنند که گاه حتی تهدیدکننده‌های حیات کودکان است.

وی در پایان عنوان کرد: طول مو ارتباطی با آلودگی به پدیکلوزیس ندارد و پیشگیری از این بیماری با رعایت اصول بهداشت فردی و عدم استفاده از وسایل شخصی دیگران، کنترل و غربالگری موی دانش‌آموزان، شناسایی مواد آلوده و درمان آن‌ها و حساس‌سازی و آگاهی دادن به خانواده‌ها امکان‌پذیر خواهد بود.

انتهای پیام