به گزارش ایسنا، تجارت نیوز در یادداشتی به قلم حسن توکلی، تحلیلگر شبکه‌های اجتماعی با عنوان«شبکه‌های اجتماعی جامعه را به کدام سو می‌برند؟» نوشت:

 ویدئویی کم کیفیت از نوجوانی جنوبی که در حال خوردن انبه است و در حالی که حسابی لذت می‌برد رو به دوربین می‌گوید:«عسله لامصب، عسله». این ویدئو در فاصله زمانی کوتاهی میلیون‌ها بار دیده می‌شود اما تأثیر آن عمیق‌تر از این حرف‌هاست. برنامه‌سازان اینستاگرام دست به کار می‌شوند و صدها ویدئوی تبلیغاتی برای فروشگاه‌های اینترنتی با محتوای «عسله لامصب» می‌سازند.

مدتی بعد نوجوان دیگری در اینستاگرام با نشان دادن تصویرهای مختلف خطاب به بینندگان صفحه خود می‌گوید:« بچه‌ها به نظرتون واقعیه یا کیکه؟» برخی تصویرهایی که او در ویدئوی خود نشان می‌دهد کیک هستند اما برخی تصویرها واقعی‌اند. این ویدئو نیز در مدت زمانی کوتاه وایرال می‌شود و به محاورات روزانه مردم نیز راه پیدا می‌کند. تا آنجا که حتی سخنگوی دولت برای این‌که بگوید افتتاح فرودگاه یک شهر واقعی است و دروغ نیست، خطاب به خبرنگاران می‌گوید:«می‌توانید بروید ببینید فرودگاه واقعی است یا کیک»

 این‌ها به کنار، اخیرا در شبکه اجتماعی تیک‌تاک فردی مدعی شده که اگر افراد به مدت 30 روز موی خود را شست‌وشو ندهند، سلامتی آن را تضمین کرده‌اند. خیلی از فعالان تیک‌تاک به مدت یک ماه موی خود را نشستند و در نتیجه موی آنها شروع به ریزش کرد و گرفتار بیماری پوستی شدند. در این میان اخطار پزشکان هم نتیجه نداده و افراد زیادی گرفتار این توصیه عجیب شده‌اند. 

این روزها هرکس تلفن همراه داشته باشد، می‌تواند محتوا تولید کند و در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارد. در سال‌های گذشته دوربین‌ها باکیفیت‌تر، پردازنده‌ها قدرتمندتر و شبکه‌ها پرسرعت‌تر شده‌اند. اپلیکیشن‌ها کار افراد را برای نشر دیدگاه‌های شخصی یا سبک زندگی خود راحت کرده‌ است. 

 اینستاگرام اکنون به رسانه‌ای تبدیل شده که افراد بخش مهمی از وقت خود را در آن صرف می‌کنند. ویدئوهای تیک‌تاک بسیار پر بیینده شده‌اند. فیس‌بوک تبدیل به یک عادت شده است و شبکه ایکس وقت زیادی از افراد را می‌گیرد.

اگرچه غوطه خوردن در ورطه شبکه‌های اجتماعی مختص ایرانی‌ها نیست اما به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر به جمع جوامعی پیوسته‌ایم که پیوند عمیقی با این فضای غیررسمی پیدا کرده‌اند. سیاست فیلترینگ هم راه به جایی نبرده و بر اساس آخرین آمارها (یکتانت) تعداد کاربران اینستاگرام از مرز ۴۱ میلیون نفر عبور کرده است.

اینستاگرام البته در این رقابت تنها نیست. ایکس، فیس‌بوک و تیک تاک هم دنبال کنندگان زیادی دارند. بی‌دلیل نیست در روزگاری که سرانه مطالعه کتاب از شش دقیقه در روز فراتر نمی‌رود کارشناسان تخمین می‌زنند که ایرانی‌ها بیش از دو ساعت از وقت گرانبهای خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند. به گفته رئیس مرکز پژوهش‌های صدا و سیما، طبق آمار به‌دست‌آمده در مرکز تحقیقات، مصرف رسانه‌های اجتماعی از ۴۲ درصد در سال ۱۳۹۴ به ۶۷ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده است. 

 در خیلی از کشورهای جهان، شبکه‌های اجتماعی کارکرد خود را دارند و ساعت یا حتی دقایقی از وقت افراد را می‌گیرند اما در ایران جای روزنامه و مجله، رادیو و تلویزیون و کتاب را گرفته‌اند. 

هر دقیقه در شبکه‌های اجتماعی محتواهایی تولید می‌شود که برای نسل آینده نگران‌کننده است. برخی محتواها خشونت را ترویج می‌کنند و برخی اخلاق را مذموم می‌شمارند. خیلی از محتواها ضد نهاد خانواده‌اند و برخی دیگر در مذمت تشکیل خانواده ساخته می‌شوند.
در این میان یکی از آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی، رواج شبه علم است.  افراد زیادی مدعی‌اند علم پزشکی ناکارآمد است و خیلی‌ها نظریات علم اقتصاد را زیر سؤال می‌برند. ادبیات و فلسفه هم بی‌نصیب نمانده‌اند.

اگر داستان شبکه‌های اجتماعی به گسترده شدن شبکه ارتباطی افراد و کسب اطلاعات درست و تسهیل کسب‌وکارهای آنلاین سرگرمی ختم می‌شد جای نگرانی نبود اما در این شبکه‌ها، خرافات هم به شدت در حال رواج است و رمال‌ها و فال‌گیرها فضای جدیدی برای فعالیت پیدا کرده‌اند.

رسانه‌های مدافع آزادی همواره مخالف فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی هستند اما آیا مخالفت با فیلترینگ به معنی تأیید همه محتوایی است که در شبکه‌های اجتماعی تولید می‌شود؟

انتهای پیام