اسماعیل باقریان اظهار کرد: ظرفیت گردشگری حیات‌وحش شامل مشاهده‌ حیوانات وحشی در زیستگاه‌های طبیعی، پرنده‌نگری، عکاسی حیات‌وحش و... در هزار مسجد است.

وی عنوان کرد: در حال حاضر طبیعت‌گردی در هزار مسجد بیشتر به گلگشت‌ها و تفرج عمومی محدود شده و از ظرفیت‌های طبیعی منطقه برای ایجاد و گسترش شاخه‌های تخصصی اکوتوریسم (از جمله گردشگری حیات‌وحش) بهره‌برداری نشده است.

این کارشناس ارشد محیط‌زیست تصریح کرد: هزار مسجد و به ویژه منطقه‌ حفاظت شده‌ اُرس سیستان با وجود زیستگاه‌های طبیعی و جنگل‌های زیبای اُرس، تنوع زیستی غنی (قوچ و میش اوریال، کل و بز، انواع پستانداران، پرندگان و...)، منابع آبی مناسب (رودها و چشمه‌هایی به مراتب بیش از مناطقی همچون پارک ملی تندوره)، راه‌های دسترسی و... این قابلیت را دارد که با یک برنامه‌ریزی بلند مدت و مدیریت و نظارت دقیق، در آینده به قطب گردشگری تخصصی حیات‌وحش در استان تبدیل شده و منافع اقتصادی فراوان برای مردم بومی به همراه داشته باشد.

ضرورت افزایش امنیت در زیستگاه‌های حیات‌وحش

وی خاطرنشان کرد: بی‌تردید نخستین شرط برای به واقعیت پیوستن این ایده، تشدید حفاظت و در پی آن، افزایش امنیت در زیستگاه‌های حیات‌وحش و در نتیجه، افزایش تدریجی جمعیت پرندگان و حیوانات وحشی منطقه است.

باقریان در همین خصوص گفت: ادارات حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی شهرستان می‌توانند با هماهنگی‌های استانی، ترتیبی اتخاذ نمایند تا هر سال پس از بازگشت دامداران از مراتع ییلاقی داخل منطقه‌ حفاظت شده، رفت و آمد وسایل نقلیه‌ موتوری فقط تا روستاهای داخل یا حاشیه‌ منطقه (مانند چهارراه، لایین کهن، ژرف، بابا رمضان، خرکت، کریم‌آباد، اندیشش، سنقز و...) که برخی از آن‌ها بر اساس طرح تفضیلی ارس سیستان، در «زون تفرج متمرکز» واقع شده‌اند مجاز باشد و ورود خودروها به بالادست این روستاها از طریق جاده‌های عشایری ممنوع شده و تردد در «زون تفرج گسترده» فقط به صورت پیاده یا با اسب، قاطر و... انجام شود تا دست کم، ۱۰ ماه از سال (اوایل مرداد هر سال تا اوایل خرداد سال بعد)، محیطی امن و آرام برای زندگی و زادآوری گونه‌های مختلف حیات‌وحش فراهم شود.

وی افزود: معتقدم گسترش گردشگری حیات‌وحش در هزار مسجد می‌تواند مزایای بسیاری را برای مردم بومی و برای طبیعت و زیستمندان آن در پی داشته باشد.

تاثیر گردشگری حیات‌وحش بر افزایش مشتریان واحدهای بومگردی

این کارشناس ارشد محیط‌زیست اذعان کرد: بسیاری از هم‌میهنان مشتاق‌ هستند به جای دیدن پرندگان و حیوانات وحشی در رسانه‌ها یا در قفس‌های باغ وحش، آن‌ها را مستقیماً یا با کمک دوربین چشمی در زیستگاه‌های طبیعی خود مشاهده کنند و در بین آن‌ها هستند کسانی که علاوه بر آمادگی جسمانی، امکانات و توان مالی لازم برای پرداخت هزینه‌های این کار را نیز دارند.

وی افزود: این واقعیت، زمینه را برای مردم بومی به ویژه جوانان آشنا به منطقه، فراهم می‌کند تا پس از گذراندن دوره‌های کوتاه مدت آموزشی، به عنوان راهنمایان مجرب برای گردشگران حیات‌وحش، آغاز به کار کرده و کسب درآمد نمایند.

باقریان تصریح کرد: گردشگری حیات‌وحش همچنین می‌تواند به افزایش مشتریان واحدهای بومگردی بیانجامد زیرا در حال حاضر عمده فعالیت این واحدها به ماه‌های بهار تا اوایل تابستان که طبیعت سرسبزتر و گردشگر بیشتر است محدود می‌شود.

وی عنوان کرد: بدون شک گردشگری حیات‌وحش چنانچه به صورت اصولی و با رعایت دستورالعمل‌های محیط‌زیستی انجام شود محدودیت زمانی چندانی ندارد و تقاضای بیشتری برای اقامت و نیز کرایه حیواناتی همچون اسب و قاطر در طول سال به همراه خواهد داشت.

گسترش شاخه‌های تخصصی اکوتوریسم در کنار طبیعت‌گردی رایج در منطقه

این کارشناس ارشد محیط‌زیست ادامه داد: با رونق گردشگری حیات‌وحش مردم بومی احساس مالکیت بیشتری نسبت به طبیعت و زیستمندان آن کرده و همکاری و مشارکت بهتر و مؤثرتری با محیط‌بانان برای حفاظت از حیات‌وحش منطقه خواهند داشت و اجازه نخواهند داد که افراد معدودی به عنوان شکارچی، از حیات‌وحش به عنوان یکی از سرمایه‌های ملی و طبیعی کشور برای لذت و منافع شخصی استفاده کرده و دیگران را از بهره‌مندی درست از آن محروم کنند.

وی تأکید کرد: گردشگری حیات‌وحش نه تنها مانعی برای ورود ضابطه‌مند کوهنوردان و تفرجگران فعلی به طبیعت نیست بلکه چنانچه به درستی اجرا شود به مرور زمان می‌تواند افراد بیشتری را به این شاخه از اکوتوریسم علاقه‌مند کرده و بر مزایای اقتصادی آن برای مردم بومی بیفزاید.

باقریان خاطرنشان کرد: گسترش شاخه‌های تخصصی اکوتوریسم در کنار طبیعت‌گردی رایج در منطقه، می‌تواند امکانات زیربنایی و رفاهی بیشتری همچون پوشش شبکه موبایل، بهبود راه‌های روستایی، مدیریت پسماند و... برای روستاهای گردشگری به ارمغان بیاورد.

وی مساحت منطقه حفاظت شده ارس سیستان را بالغ‌بر ۱۱۲ هزار هکتار اعلام کرد و افزود: کوه بزنگان و جنگل خواجه دو منطقه حفاظت شده دیگری هستند که بخشی از آنها توسط محیط‌زیست این شهرستان حفاظت می‌شود.

منطقه حفاظت شده ارس سیستان یا هزارمسجد در مجاورت رشته‌کوه هزار مسجد در غرب شهرستان کلات، از سال ۱۳۷۸ به عنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست در خراسان رضوی افزوده شده است.

یکی از دلایل اصلی انتخاب این منطقه به عنوان منطقه حفاظت شده وجود جنگل‌های انبوه درختان ارس بوده است که از سایر گونه‌های گیاهی این منطقه می‌توان از زرشک، انجیر وحشی، زالزالک، بادام وحشی ، گز، پسته وحشی، کلاه میرحسن، درمنه، گون، چوبک، باریجه و شبدر نام برد.

از جمله گونه‌های شاخص جانوری منطقه می‌توان به قوچ و میش، کل و بز، پلنگ، گربه جنگلی، گربه پالاس، گراز، گرگ، روباه، شغال، خرگوش و تشی، کبک دری، کبک معمولی، سار، تیهو، کبوتر چاهی، سهره، چکاوک شاخدار، بلدرچین، مرغ حق، دلیجه، سارگپه، عقاب طلایی، عقاب دشتی، کرکس و هما اشاره کرد.

انتهای پیام