• سه‌شنبه / ۵ دی ۱۴۰۲ / ۱۶:۴۷
  • دسته‌بندی: هوش مصنوعی
  • کد خبر: 1402100503447
  • خبرنگار : 30165

در حکمرانی داده و هوش مصنوعی هنوز تماشاچی هستیم

در حکمرانی داده و هوش مصنوعی هنوز تماشاچی هستیم

بنیان‌گذار آزمایشگاه داده و حکمرانی با بیان این‌که کشوری می‌تواند حکمرانی بر هوش مصنوعی کند که حکمرانی بر داده را تأمین کرده باشد، گفت: اینترنت حدود ۲۰ تا ۳۰ سال است که در دنیا استفاده می‌شود و امروزه به یک نیاز ضروری تبدیل شده است. امروزه استفاده از اینترنت با سرعت درحال افزایش است و کشور ما هنوز در مورد حکمرانی بر داده کامل نشده است که بتواند در دنیا به این موضوع وارد شود و ما فعلاً در این موضوع به‌عنوان تماشاچی هستیم.

به گزارش ایسنا، یکصد و پنجاه و یکمین نشست علمی تخصصی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری با عنوان «نقش هوش مصنوعی در نظام حکمرانی کشور» با حضور دکتر سارا بوربور؛ عضو هیات‌علمی دانشگاه تربیت مدرس و سرپرست ستاد فراداده مرکز ملی فضای مجازی به‌عنوان مدیر علمی و دکتر حسین میرزاپور؛ بنیان‌گذار آزمایشگاه داده و حکمرانی و دکتر جواد الهی؛ مدرس و پژوهشگر هوش مدیریت به‌عنوان سخنرانان این نشست، برگزار شد.

در این نشست دکتر حسین میرزاپور؛ بنیان‌گذار آزمایشگاه داده و حکمرانی در سخنانی گفت: ما در این نشست چهار محور اصلی داریم که شامل تعریف حکمرانی، تعریف هوش مصنوعی، حکمرانی بر هوش مصنوعی و حکمرانی با هوش مصنوعی است. وقتی ما از حکمرانی حرف می‌زنیم؛ یعنی در مورد اعمال اراده و تصمیم از طرف عده‌ای شهروند در یک قلمرو خاص و در راستای یک منفعت عمومی صحبت می‌کنیم. در مورد اهمیت هوش مصنوعی در حکمرانی به همین مثال بسنده می‌کنم که در روی نقشه کره زمین از تعداد ۲۰۰ کشور در عصر تحولات پسا اینترنت، تنها کشورهای معدودی یک پلتفرم بومی در اینترنت دارند که پلتفرم اول در آن کشور به لحاظ تعداد یوزرها باشد. شاید تعداد این کشورها به‌اندازه تعداد انگشتان دست هم نرسد. اگر بخواهیم حکمرانی کشورها بر اینترنت را در نظر بگیریم به ترتیب کشورهای آمریکا، چین و اتحادیه اروپا از جمله کشورهایی هستند که بر اساس پلتفرم و الگوریتم‌های اینترنتی توانستند بر فضای مجازی و عصر جدید حکمرانی داشته باشند.

برای حکمرانی بر هوش مصنوعی ابتدا باید حکمرانی بر داده را تامین کرد

دکتر میرزاپور در مورد حکمرانی بر هوش مصنوعی اظهار کرد: کشوری می‌تواند حکمرانی بر هوش مصنوعی کند که حکمرانی بر داده را تأمین کرده باشد؛ یعنی این‌که کشور در ابتدا باید داده‌های خود را ملی کرده باشد تا بتواند حکمرانی بر داده را انجام دهد و بتواند منابع تولید، توزیع، پردازش و مصرف داده را در کشور تشخیص دهد و بر این فرایند اشراف داشته باشد. اما حکمرانی بر هوش مصنوعی سخت‌تر از حکمرانی بر داده است؛ چراکه در حکمرانی بر هوش مصنوعی، عوامل سخت‌افزاری و پردازنده‌ها هم دخیل هستند و با نبود هر یک از عوامل سخت‌افزاری، امکان حکمرانی بر داده و در ادامه حکمرانی بر فضای مجازی ممکن نخواهد بود.

بنیان‌گذار آزمایشگاه داده و حکمرانی افزود: موضوع دیگر بحث حکمرانی با هوش مصنوعی است، یعنی پس از تسلط بر سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای مختص به حکمرانی بر داده‌ها، بتوانیم برای مردم سرویس‌هایی را ایجاد کنیم که بتوانند از هوشمندی هوش مصنوعی در روزمرگی‌های خود استفاده کنند و بهره ببرند. یکی از کشورهایی که خیلی برای هوشمندسازی خود هزینه کرده است، کشور امارات است که سعی کرده با امکاناتی که ایجاد کرده است، به مردم این امکان را بدهد که از زندگی با هوش مصنوعی احساس رضایت داشته باشند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اینترنت حدود ۲۰ تا ۳۰ سال است که در دنیا استفاده می‌شود و امروزه به یک نیاز ضروری تبدیل شده است. امروزه استفاده از اینترنت با سرعت درحال افزایش است و کشور ما هنوز در مورد حکمرانی بر داده کامل نشده است که بتواند در دنیا به این موضوع وارد شود و ما فعلاً در این موضوع به‌عنوان تماشاچی هستیم.

در ادامه این نشست، جواد الهی؛ مدرس و پژوهشگر هوش مدیریت در ابتدای سخنان خود گفت: اساساً بحث امروز ما در دنیا بحث رقابت است و آن چیزی که باعث شده ما به سمت هوش مصنوعی حرکت کنیم، سرعت و امکاناتی است که هوش مصنوعی برای ما ایجاد می‌کند. هوش مصنوعی ۴ پارامتر را سرعت می‌دهد؛ اول این‌که هوش مصنوعی اتلاف‌ها را از بین می‌برد، آیتم دوم واکنش سریع نسبت به بحران‌ها و ریسک‌ها و خطرات است تا از بروز فاجعه ممانعت شود و حتی بتوان تهدیدات را به فرصت تبدیل کرد. سوم بحث افزایش قدرت تاب‌آوری در سازمان‌ها است و چهارم سرعت بخشی به یادگیری است.

دکتر جواد الهی خاطرنشان کرد: وقتی ما از رقابت در عصر جدید صحبت می‌کنیم، سکّان اصلی این رقابت در دست حاکمیت است و اساساً رقابت بین شرکت‌ها، ملّت‌ها و جوامع در رقابت بین حاکمیت‌های متمرکز است و اگر حاکمیت‌ها بخواهند در این رقابت به سمت جلو حرکت کنند، باید به هوش مصنوعی توجه ویژه داشته باشند. ما می‌توانیم از هوش مصنوعی در سیاست‌گذاری استفاده کنیم و حتی خیلی از سازمان‌های ما در مسائل سیاست‌گذاری باید از این ابزار استفاده کنند. در این صورت نیاز ما به هوش مصنوعی بیشتر می‌شود؛ ولی درعین‌حال باید الزامات هوش مصنوعی را نیز موازی با حرکت در این مسیر مورد بررسی قرار دهیم.

این پژوهشگر ادامه داد: قدرتی که هوش مصنوعی دارد، قدرتی است که می‌تواند دنیا را تغییر دهد و باید در نظر داشته باشیم که طوری نشود که ما ظرفیت‌هایی را برای خودمان ایجاد کنیم که سایر کشورها از این ظرفیت‌ها علیه ما استفاده کنند؛ باید به این موضوع در سیاست‌گذاری‌های کشور توجه شود.

وی در ادامه افزود: در مورد هوش مصنوعی و استفاده از آن در کشور حاکمیت باید به چند موضوع توجه داشته باشد که عبارتنداز: تسهیل در نوآوری در حوزه هوش مصنوعی، ایجاد بستر توسعه هوش هیجانی در حاکمیت، آموزش هوش مصنوعی برای کارآفرینی و توسعه مشاغل جدید، توسعه زیرساخت‌ها و دسترسی به داده‌ها، گسترش کاربرد، هوش مصنوعی در شرکت‌های دولتی و انطباق با مقررات، حفظ اطلاعات مهم در راستای امنیت کشور و مدیریت ریسک در مقابله با خطرات هوش مصنوعی از نمونه این موارد است.

کاربردهای هوش مصنوعی در ایران

در این نشست دکتر سارا بوربور؛ عضو هیات‌علمی دانشگاه تربیت مدرس و سرپرست ستاد فراداده مرکز ملی فضای مجازی به‌عنوان مدیر علمی نشست، گفت: هوش مصنوعی در انتها می‌خواهد به هوش یک انسان برسد و شبیه هوش یک انسان کار کند؛ اما این هوش مصنوعی اطلاعات پیشین ندارد و باید در ابتدا به این ماشین، اطلاعات پیشینی داده شود و به این ماشین آموزش داده شود که چگونه عمل کند. هوش مصنوعی به‌عنوان یک ماشین فراتر از ذهن انسان می‌تواند محاسبات پیچیده را روی داده‌های بزرگ انجام دهد و با استخراج الگوها، نتایج را مشخص کند؛ چراکه ماشین‌ها هم مثل هوش انسان در ابتدا باید یاد بگیرند و آموزش ببینند تا بتوانند به‌صورت هوشمند عمل کنند، اما شاید ذهن انسان امکان پردازش این داده‌ها با این سرعت را نداشته باشد.

عضو هیات‌علمی دانشگاه تربیت مدرس ضمن اشاره به کاربردهای متعدد هوش مصنوعی در دنیا، افزود: ازجمله کاربردهای هوش مصنوعی در کشور ما می­‌توان به مواردی همچون کاربرد هوش مصنوعی در تشخیص چهره، تصحیح خودکار متن، نقشه و مسیریاب، مرکز تماس، رباتیک، چت‌بات‌ها، بازارهای مالی، خودروهای خودران، الگوریتم‌های توصیه‌گر و دستیار صوتی دیجیتال اشاره کرد. نمونه‌هایی از این موارد در ایران انجام‌شده است که شناخت الگو برای پیش‌بینی داده، شناخت الگو برای یافتن تغییرات ناهنجاری‌ها، دسته‌بندی عناوین و داده‌ها بر اساس شباهت‌ها و تفاوت‌ها، پردازش متن و پردازش تصویر از نمونه‌های استفاده از هوش مصنوعی است.

استفاده از هوش مصنوعی برای تحلیل قیمت نفت

سرپرست ستاد فراداده مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: در مورد شناخت الگو برای پیش‌بینی داده‌ها می‌توان به تحلیل قیمت نفت اشاره کرد، چراکه بودجه ما یک بودجه نفتی است، بنابراین شناخت این‌که قیمت نفت در آینده چه وضعیتی خواهد داشت، اهمیت زیادی دارد. یکی از توانمندی‌های هوش مصنوعی این است که ما الگوی بین داده‌ها را پیدا کنیم و بتوانیم قیمت نفت در آینده را پیش‌بینی کنیم. مورد دوم استفاده از هوش مصنوعی در پیداکردن رابطه بین قیمت کالاهای اساسی است که ما بتوانیم از قبل الگوی رفتاری قیمت کالاهای اساسی را داشته باشیم تا بتوانیم پیش‌بینی قیمت کالاهای اساسی را در آینده انجام دهیم. موضوع سوم استفاده از هوش مصنوعی در پیش‌بینی جمعیت است که ما بتوانیم تخمین بزنیم در چند سال آینده تعداد جمعیت کشور به چند نفر خواهد رسید.

سرپرست ستاد فراداده مرکز ملی فضای مجازی، افزود: مورد بعدی از کاربرد هوش مصنوعی، دسته‌بندی اطلاعات است که با استفاده از آن داده‌ها را بر اساس نوع داده، مثل داده خصوصی و عمومی، داده رسمی، داده صحیح و جعلی، داده سازمانی و برون‌سازمانی، داده محرمانه و ... دسته‌بندی می‌کند و بر اساس نیاز هر سازمان می‌توان داده‌ها را در اختیار آن‌ها قرار داد و یک اشتراک‌گذاری داده بین دستگاه‌ها صورت گیرد. کاربرد دیگر هوش مصنوعی در پردازش متن است که به‌صورت خلاصه‌سازی متن، تشخیص موضوع متن طولانی، اصلاح و نگارش متن و استخراج تشابه بین متون از آن استفاده می‌شود و همچنین از هوش مصنوعی در تبدیل تصویر پلاک‌های ضبط‌شده توسط دوربین‌ها به متن استفاده می‌شود.

به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری، در انتهای این نشست سایر کارشناسان و صاحب‌نظران حاضر در نشست به بیان نقطه نظرات و سؤالات خود پرداختند.

انتهای پیام

  • در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.

نظرات

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید
captcha