ذرت خوشه‌ای یا سورگوم با داشتن ویژگی‌هایی، چون عملکرد بالا، نیاز به مصرف کم آب، سازگاری با شرایط اقلیمی گرم و خشک و قیمت پایین از گزینه‌های مناسب کشت علوفه در شرایط کنونی است و به دلیل سازگاری با شرایط خشکی و نیاز کم آبی به «شتر گیاهان» زراعی شهرت دارد.

امروزه سورگوم یا همان ذرت خوشه ای، ظرفیت مناسبی برای تامین خوراک دام کشور به شمار می‌رود. کشت سورگوم نیاز آبی پایینی دارد و مقاوم به شوری خاک است و به لحاظ ارزش غذایی دام با سایر علوفه‌ها برابری می‌کند.

سورگوم گیاهی از خانواده غلات است که در ایران ذرت خوشه‌ای نامیده می‌شود و با توجه به شباهت ظاهری این گیاه با ذرت و ارزن از نام سورگوم که یک اسم جهانی است؛ استفاده می‌شود.

سورگوم پنجمین غله مهم دنیا

سورگوم از نظر اهمیت در بین غلات در دنیا بعد از گندم، برنج، ذرت و جو در مقام پنجم قرار دارد، توده‌های زراعی بومی سورگوم در ایران در مناطق جنوب خراسان، سیستان، کرمان، اصفهان، یزد، گیلان، مازندران و بنادر جنوبی به طور پراکنده وجود دارد.

سورگوم با شرایط آب و هوایی ایران سازگاری خوبی دارد. این گیاه در مقایسه با ذرت دارای سیستم ریشه‌ای افشان خیلی وسیع است که در حجم زیادی از خاک نفوذ کرده و رطوبت بیشتری جذب می‌کند.

این گیاه برای رشد و نمو نسبت به سایر غلات به آب کمتری نیاز دارد. چنان‌که آزمایش‌ها نشان داده سورگوم برای تولید یک کیلوگرم ماده خشک به ۳۳۲ لیتر آب نیاز دارد در صورتی که این نیاز آبی برای ذرت ۳۶۸ لیتر، جو ۴۳۴ لیتر و گندم ۵۱۴ لیتر است.

محمد قربانی یکی از کشاورزان و دامداران روستای نوده ملک گرگان به خبرنگار ایسنا گفت: من یک دامداری ۴۰ راسی دارم و برای تهیه خوراک دام همیشه دغدغه دارم و با کشت سورگوم علوفه‌ای بخشی از خوراک دام خود را تهیه می‌کنم.

کشاورزان اطلاع کافی در مورد کشت سورگوم علوفه‌ای ندارند

وی با اشاره به اینکه بسیاری از کشاورزان درباره گیاه سورگوم و نحوه کشت آن اطلاع ندارند و به همین دلیل در حد وسیع در این روستا کشت نمی‌شود، گفت: بذر سورگوم از نظر مواد غذایی غنی است لذا از آن جهت تهیه دانه برای مصرف طیور و همچنین تغذیه گاو و گاومیش استفاده می‌شود.

کشاورز روستای نوده ملک اضافه کرد: از گیاه سورگوم برای تهیه جاروی سنتی نیز استفاده می‌شود و مصرف این جارو نه تنها در ایران بلکه در کشورهای همسایه از قبیل عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکیه نیز متداول است.

قربانی ادامه داد: زمان کاشت سورگوم همزمان با ذرت علوفه‌ای و بعد از برداشت محصولات پاییزه نظیر گندم، جو، کلزا، چغندر قند، نخودفرنگی و باقلا در اردیبهشت ماه و زمان برداشت آن نیز در اواخر شهریور و اوایل مهرماه است.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار کرد: خشکسالی و ضرورت حفظ منابع آبی، و همچنین نیاز آبی بالای ذرت علوفه‌ای، سبب شده است که محققان و کارشناسان کشاورزی، کشت گونه دیگری را برای تامین علوفه دام، توصیه کنند.

علیرضا صابری با اشاره به اینکه سورگوم علوفه‌ای به دلیل مقاومت زیاد در برابر خشکی و کم‌آب‌بر بودن مشهور به شتر گیاهی است، گفت: «سورگوم علوفه ای» در مقایسه با ذرت علوفه‌ای، ارزش غذایی بهتری دارد، نیاز آبی آن کمتر و در مواجهه با خشکسالی و شوری مقاوم‌تر است.

سورگوم ۵۰ درصد کمتر از ذرت علوفه ای نیاز به آب دارد

وی با بیان اینکه سورگوم علوفه‌ای ۵۰ درصد کمتر از ذرت علوفه ای نیاز آبی داشته و دو برابر ذرت علوفه ای عملکرد دارد، اضافه کرد: سورگوم علوفه ای، دوره رشد کوتاه‌تر و امکان چندین بار برداشت دارد و هزینه زراعت آن نیز به مراتب کمتر است.

صابری با اشاره اینکه دوره کشت سورگوم علوه‌ای تنها ۶۰ روز است، افزود: بلافاصله پس از برداشت سورگوم با آبیاری و دادن کود سرگ این گیاه مجدد رشد کرده و پس از ۵۵ روز چین دوم این گاه قابل برداشت است.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان ادامه داد: در مجموع دو برداشت گیاه سورگوم علوفه ای در هر هکتار ۱۲۰ تن عملکرد دارد در صورتی که عملکرد ذرت علوفه‌ای تنها ۴۰ تن در هکتار عملکرد دارد.

سورگوم علوفه‌ای در کل استان گلستان قابلیت کشت دارد

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان نیز در گفت‌و گو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه سورگوم علوفه‌ای مقام به کم‌آبی و لب شوری بوده و در کل استان قابلیت کشت دارد، گفت: این گیاه به عنوان شتر گیاهان زراعی بهتر است در اراضی شمال استان که آب شور با «ایی سی» کمتر از ۱۰ دارد، کشت شود.

محمد برزعلی  با بیان اینکه عملکرد سورگوم در مناطقی که خاک مناسب دارند ۱۲۰ تن در هکتار و در شمال  گلستان که خاک شوری دارد، ۸۰ تن در هکتار است، افزود: به طور معمول کشاورزان در چین اول ۵۰ تن، چین دوم۴۰ تن و چین سوم۳۰ تن ذرت علوفه ای برداشت کرده و در مجموع سه چین حداقل ۱۰۰ تن ذرت علوفه‌ای برداشت می‌کنند.

این مقام مسئول توضیح داد: ارقامی که تا ۱۲۰ روز دوره رشد دارند و تا چین چهارم نیز برسند به طور متوسط روزی یک تن و تا ۱۲۰ تن علوفه‌ تر در هر هکتار عملکرد دارند.

به گزارش ایسنا، در شرایطی که نه تنها کشور ما که کل دنیا با شرایط خشکسالی و تنش آبی دست و پنجه نرم می‌کند، معرفی و کشت ارقام جدید گیاهان که نیاز آبی کمتری داشته و بتوانند نیاز دامداران را تامین کنند از اهمیت زیادی برخوردار است و سورگوم علوفه‌ای با مقاومت زیاد در برابر خشکسالی، نیاز آبی کم و عملکرد بالا، گیاهی است که می تواند نقش مهمی در تامین غذای دام و سازگاری با این شرایط داشته باشد. 

انتهای پیام