اسماعیلی کارشناس مذهبی در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت دهه کرامت، در خصوص شیوه‌های تربیتی امام موسی‌کاظم(ع)، عنوان کرد: مقام عصمت یک مقام نسبی است به این معنا که اولین و بالاترین درجه عصمت برای ۱۴ معصوم(ع) است و بعد از آن درجه عصمت حضرت زینب(س) و حضرت معصومه(س) قرار دارد.
وی ادامه داد: این نکته که امام رضا(ع) صفت معصومه بودن را برای فاطمه کبری قرار دادند نشان می‌دهد امام درجه‌ای از عصمت را در حضرت می‌دیدند که به ایشان لقب معصومه دادند؛ بنابراین ایشان از طرف خداوند دارای این لقب بودند.
اسماعیلی افزود: امام موسی‌کاظم(ع) در نقش پدر این بانوی بزرگوار در روش تربیتی و تعلیمات حضرت کارهایی را انجام دادند که مقام عصمت فرزندشان به رشد و بالندگی برسد و بتواند خود را نمایش دهد.
وی با بیان اینکه یکی از توصیه‌های تربیتی امام موسی کاظم(ع) این است که والدین فرزندان را از سن ۷ سالگی به نماز امر کنند، اضافه کرد: نکته بسیار مهم در این توصیه تربیتی این است که مسئله رسیدن به سن تکلیف مطرح نیست؛ بحث اصلی این است که فرزندان ما حضور خداوند را در زندگی خودشان به طور جدی احساس کنند، البته نباید والدین در این حوزه افراط و تفریط کنند بلکه باید با محبت و تشویق همراه باشد.
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: امر به نماز از سن ۷ سالگی یکی از نکاتی است که امام موسی‌کاظم(ع) در تربیت فرزند بر آن تاکید می‌کردند و یقیناً خودشان اجرا می‌کردند؛ زیرا امام عالم و عامل است.
اسماعیلی تاکید کرد: مشهور است که حضرت فاطمه معصومه(س) هنگامی که پدر گرامیشان حضور نداشت، پاسخگوی سوالات عده‌ای بودند که به منزل ایشان آمده بودند. در آن زمان کریمه اهل بیت(س) نوجوان بودند اما به درستی همه سوالات را پاسخ دادند به طوری که امام موسی کاظم(ع) با دیدن جواب مکتوب سوالات دختر گرامیشان را «فداها ابوها» خطاب کردند.
وی ادامه داد: نکته مهم در پاسخگویی حضرت معصومه(س) به سوالات این است که حضرت اجازه این پاسخگویی را داشتند، به این معنا که می‌دانستند که اگر این کار را انجام دهند خلاف خواست پدر نیست؛ یقینا این مسئولیت از قبل به حضرت سپرده شده بود و لذا اجازه پاسخگویی به سوالات را داشتند.
اسماعیلی با بیان اینکه در زندگی امام موسی کاظم(ع) نکاتی وجود دارد که نشان می‌دهد حضرت به فرزندانشان مسئولیت می‌دادند، گفت: داستان مشهوری وجود دارد که یکی از فرزندان امام در حال احتضار بودند حضرت به یکی از فرزندان خود به نام قاسم می‌گویند که بالای سر برادرت سوره صافات را بخوان؛ لذا امام این فرزند را به نحوی تربیت می‌کند که اولاً مرگ را درک کند و آرامش داشته باشد و از طرفی وظیفه خود بداند زمانی که فردی در حالت احتضار است باید برای این فرد چه کاری انجام دهد.
وی ادامه داد: زمانی که امام موسی کاظم(ع)، امام‌رضا(ع) را به عنوان وصی خودشان معرفی می‌کنند به سه تن از پسرانشان عباس، اسماعیل و احمد که نام آنان در تاریخ ثبت شده است ذکر می‌کنند که شما وصی برادرتان هستید (وصی نه در معنای جانشینی)، و باید کارهای ایشان را انجام دهید.
این کارشناس مذهبی اظهار کرد: نکته دیگری که در روش تربیتی امام موسی‌کاظم(ع)، وجود دارد این است که توانمندی فرزندان خود را در نظر می‌گرفتند، به نحوی که وظیفه جمع آوری صدقات را به اسماعیل پسر کوچکشان سپرده بودند، زیرا در این امر توانمند بودند.
اسماعیلی اضافه کرد: به هر حال تفاوتی در بین فرزندان وجود دارد و این والدین هستند که باید به نحوی این تفاوت‌ها را مدیریت کنند که باعث اختلاف و تفرقه در بین فرزندان نشود؛ امام موسی‌کاظم(ع) حضرت فاطمه معصومه(س) را به نحوی تربیت کردند که خودشان می‌دانستند توانمندی این را دارند که به سوالات پاسخ دهند.
وی بیان کرد: امام موسی‌کاظم(ع) برای فرزندان خود چند موعظه داشتند که در وجود فاطمه معصومه(س) کاملاً مشخص است و مهم ترین تاکید امام بر این است که در عبادت کوتاهی نکنید.
این کارشناس مذهبی تاکید کرد: یک از نکات اخلاقی و تربیتی در بیان امام موسی‌کاظم(ع) پرهیز از مزاح است؛ لذا حضرت فرمودند: بر حذر باش از شوخی و مزاح (بی‌جا) چون که نور ایمان را از بین می‌برد و جوانمردی و آبرو را سبک و بی‌اهمیت می‌گرداند. از طرفی حضرت می‌فرمایند؛ همانطور که از باید مزاح بپرهیزید نباید دچار اندوه و کسالت باشید.
اسماعیلی تصریح کرد: برای الگوگیری از سیره اهل بیت(ع) در تربیت فرزندان خود به این نکته توجه کنید که اهتمام پدر و مادر به نماز اول وقت منجر به ترغیب فرزندان به امر نماز می‌شود این در حالی است که اگر والدین نسبت به امر نماز بی اهمیت باشند نمی‌توانند الگویی برای فرزندان خود باشند.
وی بیان کرد: امام موسی کاظم(ع) در روایتی تاکید می‌کنند؛ «هرگاه به کودکان وعده دادید، بدان وفا کنید؛ چرا که آنان بر این باورند که شما روزی‌شان را می‌دهید. بی‌گمان، خداوند عز و جل آن گونه که به خاطر زنان و کودکان خشمگین می‌شود، برای چیز دیگری خشم نمی‌گیرد».
انتهای پیام
نظرات