به گزارش ایسنا رضا افلاطونی صبح امروز (۱۷ آذرماه) در مراسم روز جهانی خاک که با شعار «خاکهای سالم برای شهرهای سالم» در فرهنگسرای بهمن برگزار شد، اظهار کرد: حفاظت از آب و خاک همان اندازه مهم است که صیانت از مرزهای کشور اهمیت دارد. همانطور که در جنگها از مرزهای ایران پاسداری شد، فعالان حوزه آب و خاک نیز امروز نقش سربازان حفاظت از سرزمین را بر عهده دارند و ارزش تلاش آنان کمتر از مرزداران نیست.
وی خاک را پایه امنیت غذایی و ذخیرهگاه کربن برای مقابله با تغییرات اقلیمی دانست و گفت: یکی از چالشهای مهم کشور، برداشت سالانه مقادیر قابل توجهی کربن از خاک بدون بازگرداندن آن است. بر همین اساس باید فرآیند ترسیب، تثبیت کربن در خاک و بازگردانی آن بهویژه در اراضی زراعی و جنگلی بهصورت جدی دنبال شود.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با اشاره به نقش خاک در حفظ تنوع زیستی، پایداری چرخه آب، تصفیه و ذخیرهسازی آب و مدیریت سیلابها و خشکسالیها اظهارکرد: سلامت خاک کلید مقابله با بیابانزایی و فرسایش است همچنین آب را تصفیه و از آبهای زیرزمینی حفاظت میکند.
افلاطونی با اشاره به آیاتی از قرآن درباره اهمیت زمین اظهار کرد: حفاظت از آب و خاک یک وظیفه ملی، دینی و جهانی است.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری افزود: قانون حفاظت از خاک و آییننامه اجرایی آن در جمهوری اسلامی ایران قانونی جامع و پیشرو است اما اجرای کامل آن نیازمند زمان، بودجه و اراده سیاسی و ملی بیشتری است.
افلاطونی اضافه کرد: سند امنیت غذایی کشور بر مدیریت دانشبنیان خاک و بهرهوری اصولی از آن تکیه دارد اما بعد چهارم آن دستیابی به پایداری و تابآوری، نیازمند حمایت بیشتر برای حفاظت از زیستبومهای حساس مانند جنگلها و مراتع است.
وی با بیان اینکه اسناد بالادستی از جمله قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی و برنامههای توسعه پنج ساله چارچوب عملیاتی کلان را تعیین میکند، گفت: اجرای موفق این اسناد در گرو بودجه سالانه متناسب، پایداری برنامهها، نظارت هوشمند و مانا و مردمیسازی برنامههاست.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت مدیریت پایدار خاک در سطح جهانی اشاره و اظهار کرد: در عرصه بینالملل، جلوگیری از فرسایش و تخریب سرزمین، حفظ و افزایش مواد آلی و کربن خاک، حفظ رطوبت، کاهش شوری و آلودگی از محورهای اساسی محسوب میشود. فائو از طریق برنامههایی چون همکاری جهانی خاک (GSP) مسیر مشترکی را برای تحقق این اهداف دنبال میکند.
وی ادامه داد: شعار اصلی این سازمان دستیابی به امنیت غذایی برای همه است. رسیدن به این هدف به کشاورزی پایدار، مدیریت پایدار سرزمین و حفاظت از بومسازگانهای جنگلی و مرتعی اشاره دارد.
افلاطونی با اشاره به برنامههای فائو گفت: مدیریت پایدار جنگلها، مقابله با تغییر کاربری اراضی، جلوگیری از جنگلزدایی، احیای جنگلها و مراتع و برنامههایی مانند نامگذاری سال ۲۰۲۶ به عنوان سال مرتع، همگی بر تأمین معیشت جوامع محلی، حفاظت از تنوع زیستی و مقابله با تغییرات اقلیمی تأکید میکنند.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به نقش یونسکو نیز اشاره و اظهارکرد: یونسکو از طریق برنامه انسان و کره، به حفاظت از انسان و حفاظت از تنوع زیستی با پایه خاک سالم میپردازد. یونسکو با تاکید بر آموزش کیفی جوامع محلی و ثبت میراثهای طبیعی از جمله جنگلهای هیرکانی و بیابان لوت در ایران به حفاظت از منابع طبیعی، ارزشهای اقتصادی و اجتماعی میپردازد.
به گفته وی مسئولیت مرکز بینالمللی مدیریت جامع حوزه آبخیز و منابع زیستی در کشورهای خشک و نیمهخشک از سوی یونسکو به ایران واگذار شده است و این ظرفیت باید بهطور کامل مورد استفاده قرار گیرد.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در ادامه به سه کنوانسیون اصلی ریو اشاره کرد و افزود: این کنوانسیون به طور مستقیم به مقابله با بیابانزایی با هدف جلوگیری از تخریب سرزمین در مناطق خشک و نیمهخشک و نیمه مرطوب میپردازد و دستیابی به تعادل سرزمین را دنبال میکند. به این معناست که هر تخریب در یک نقطه باید با احیا در نقطهای دیگر جبران شود.
افلاطونی در ادامه گفت: کنوانسیون تغییرات اقلیمی نیز راهبرد کلان کاهش انتشار گازهای گلخانهای و افزایش تابآوری در برابر تغییرات اقلیمی را دنبال میکند. پروژههایی مانند کاهش انتشار ناشی از جنگلزدایی، احیای اراضی تخریبشده، ابتکار دیوار بزرگ سبز آفریقا و طرح ملی کاشت یک میلیارد درخت در ایران از جمله این اقدامات محسوب می شود.
رئیس سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه اقلیم مرز نمیشناسد و مرزهای جغرافیایی و سیاسی برای مدیریت سرزمین لازم و کافی نیست، اظهار کرد: بر همین اساس مدیریت جامع حوزه آبخیز، رویکردی ضروری و اجتنابناپذیر است. طرحها و پروژههای مصوب در حوزههای آبخیز مشترک میان شهرستانها و استانها باید با نگاه جامع اجرا شود. علاوه بر اینکه موجب رشد خواهد شد، نتیجه دیگر آن حفاظت از سرزمین به واسطه احیای جنگلهاست.
وی افزود: برای تقویت امنیت غذایی، ارتقای وضعیت آب، کاهش تخریب سرزمین، مدیریت روانآبها، افزایش نفوذ آبهای زیرزمینی، کاهش کانونهای گردوغبار و توسعه پوشش گیاهی، تنها اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری کافی نیست. این نگاه یکپارچه نشان میدهد بهره برداری پایدار تنها یک وظیفه زیستمحیطی در یک وزارتخانه نیست بلکه یک نیاز اجتماعی، اقتصادی و زیستی و رکن اساسی امنیت ملی و توسعه پایدار برای همه کشورهاست.
رئیس سازمان منابع طبیعی با اشاره به فلسفه نامگذاری روز جهانی خاک نیز گفت: هدف اصلی این روز، ارتقای آگاهی عمومی درباره اهمیت خاک سالم برای امنیت غذایی، سلامت اکوسیستمها و رفاه انسان است. شعار امسال «خاک سالم برای شهرهای سالم» است.
افلاطونی در پایان اظهارکرد: اگرچه شرایط تحریم و محدودیت انتقال فناوری مسیر توسعه را دشوار کرده اما راه اصلی تکیه بر دانش بومی و راهبردهای ملی است.
انتهای پیام
نظرات