به گزارش ایسنا، رامین کردی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران، در نشست خبری که به مناسبت هفته دانشجو و هفته پژوهش برگزار شد، با تبریک روز دانشجو و سالروز ولایت حضرت زهرا(س)، گفت: با وجود شرایط سخت اقتصادی، تداوم سرمایهگذاری در پژوهش ضرورت دارد، زیرا توسعه کشور بدون تولید علم و فناوری ممکن نیست.
وی با اشاره به روند رشد تحقیقات در کشور افزود: ۲۰ تا ۲۵ سال پیش فعالیتهای پژوهشی در دانشگاهها بهصورت جدی آغاز شد و دانشگاه علوم پزشکی تهران از نخستین نهادهایی بود که این مسیر را پیش برد. در آن زمان مفهوم تولید علم، جایگاه امروز را نداشت؛ بهطوریکه حدود ۳۰ سال پیش کمتر از ۱۰۰ مقاله در دانشگاه تولید میشد اما امروز از ابتدای امسال تاکنون ۶۱۲ مقاله چاپ شده و پیشبینی میکنیم تا پایان سال این رقم به بیش از ۸۰۰۰ مقاله برسد.
افزایش کیفیت پژوهش و حضور محققان پراستناد
کردی با اشاره به ارتقای کیفیت فعالیتهای علمی گفت: در حال حاضر ۷۶ نفر از محققان یک درصد برتر دنیا در میان اساتید دانشگاه حضور دارند و سه نفر نیز بهعنوان دانشمندان پراستناد کشور معرفی شدهاند؛ دو نفر در وزارت علوم و یک نفر در وزارت بهداشت. دکتر منصورنیا از دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز از جمله این افراد است.
این مقام مسئول ادامه داد: با وجود اینکه حدود ۹ درصد اعضای هیئتعلمی کشور متعلق به دانشگاه ما هستند، اما ۲۴ درصد تولید مقالات و ۳۲ درصد استنادات علمی مربوط به اساتید همین دانشگاه است که نشاندهنده کیفیت بالای فعالیتهای پژوهشی است.
ضرورت تداوم سرمایهگذاری در پژوهش حتی در تنگنای مالی
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه با تأکید بر اینکه پژوهش نباید اولین قربانی کمبود بودجه باشد، گفت: برخی معتقدند پژوهش و تولید علم فقط زمانی معنا دارد که منابع مالی کافی وجود داشته باشد؛ استناد میکنند که در قرن هفتم و هشتم، ایران به دلیل برخورداری از ثروت و امنیت، دانشمندان بزرگی تربیت کرد و پس از کاهش این شرایط، تعداد دانشمندان بزرگ کمتر شد.
وی افزود: اما دیدگاه درست این است که حتی در شرایط کمبود منابع نیز باید هزینه برای پژوهش انجام شود؛ مشابه شرکتی که وقتی فروشش کم است، باید تبلیغات را افزایش دهد. اگر توسعه وابسته به علم و فناوری است، نمیتوان پژوهش را متوقف کرد.
سهم پایین پژوهش از تولید ناخالص داخلی
کردی با اشاره به اهداف توسعهای کشور اظهار کرد: در برنامههای پنجساله توسعه، هدفگذاری شده که بیش از یک درصد تولید ناخالص داخلی به پژوهش اختصاص یابد؛ درحالیکه تاکنون سهم واقعی بین نیم تا هفتدهم درصد در نوسان بوده است.
وی ادامه داد: کشوری مانند رژیم اشغالگر قدس ۶ درصد، آمریکا ۳ درصد، کره جنوبی ۵ درصد و ترکیه که اخیراً جهش کرده، از نیم درصد به ۱.۵ درصد رسیده است. برای توسعه، ناچاریم بودجه پژوهش را افزایش دهیم.
بودجه بسیار محدود پژوهش در دانشگاه علوم پزشکی تهران
این مقام دانشگاهی با اشاره به محدودیتهای مالی گفت: وقتی منابع کم میشود، اولین بخشی که بودجهاش را قطع میکنند پژوهش و فناوری است. کل بودجه عمومی که برای طرحهای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران تخصیص مییابد تنها ۲۴ میلیارد تومان است؛ رقمی بسیار ناچیز برای دانشگاهی با حدود ۹ دانشکده و نزدیک به ۳۰۰ عضو هیئتعلمی و پژوهشگر.
کردی افزود: با این حال، با حمایتهای رئیس دانشگاه و مدیریت مجموعه، ما حدود ۲ درصد از کل بودجه دانشگاه را به پژوهش اختصاص میدهیم و تمام دستاوردهای علمی موجود با همین میزان محدود پشتیبانی میشود.
توسعه با علم مفید ممکن است
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه گفت: برای توسعه، توجه به نالج یا دانش سودمند ضروری است. برنده نوبل اقتصاد امسال نیز تأکید میکند که دلیل پیشرفت اروپا در قرنهای نوزدهم و بیستم توجه به تجمع دانش مفید بوده است. این دانش میتواند هم نظری باشد و هم کاربردی.
تولید ۴۲۷ محصول و فعالیت روی ۶۹۷ محصول جدید
کردی با اشاره به اهمیت تجمع دانش مفید و تبدیل آن به محصولات فناورانه گفت: تجربه کشورهای پیشرفته نشان میدهد که تجمع دانش نظری و کاربردی، زمینهساز تولید محصول و پیشرفت میشود. طی ۱۵ سال گذشته این روند در کشور و دانشگاه نیز تقویت شده است؛ بهطوریکه تاکنون ۴۲۷ محصول تولید شده و در هفت مرکز رشد دانشگاه، روی ۶۹۷ محصول جدید در حال کار هستیم.
وی افزود: امسال ۳۶ محصول نهایی خواهیم داشت که ۱۲ مورد از آنها در هفته پژوهش رونمایی میشود. این محصولات شامل داروهای سرطان، داروهای دیابت، تجهیزات پزشکی و تستهای تشخیصی است.
حرکت به سمت پزشکی شخصی و داروهای زیستی
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه با اشاره به تغییرات جهانی حوزه درمان اظهار کرد: مسیر توسعه علم به سمت سلولی، مولکولی، هوش مصنوعی و پزشکی شخصی (Personalized Medicine) حرکت میکند و ۱۰ سال آینده این حوزهها تعیینکننده خواهند بود.
وی ادامه داد: در حوزه دارو نیز گرایش از داروهای شیمیایی به سمت داروهای زیستی رفته است؛ داروهایی بسیار مؤثر اما گرانقیمت که ساخت آنها پیچیده و هزینهبر است. اگر وارد تولید این داروها نشویم، با توجه به شرایط اقتصادی، تهیه آنها برای کشور بسیار دشوار خواهد شد. در مرکز رشد دارویی دانشگاه، تاکنون ۱۶۰ دارو تولید شده که بخش زیادی از آنها داروهای هایتک بیولوژیک است.
سرعت دوبرابر شدن علم و ضرورت افزایش پژوهش
کردی با اشاره به سرعت رشد دانش گفت: حدود ۷۵ سال پیش، دانش بشر هر ۵۰ سال دو برابر میشد؛ ۴۵ سال پیش این عدد به ۷ سال رسید و چهار سال پیش تخمین میشد که هر دو و نیم ماه دانش دنیا دو برابر میشود. امروز با توسعه هوش مصنوعی، احتمالاً این عدد از دو و نیم ماه هم کمتر شده است. بنابراین اگر ما حتی چند ماه در تولید علم عقب بمانیم، فاصلهمان با جهان بهشدت افزایش مییابد.
اجرای ۴۷ طرح ملی هوش مصنوعی در حوزه سلامت
این مقام مسئول گفت: ستاد راهبری هوش مصنوعی در سلامت از سوی وزارت بهداشت و معاونت علمی ریاستجمهوری به دانشگاه علوم پزشکی تهران سپرده شده است. از ابتدای سال، دو فراخوان ملی منتشر کردیم و اکنون ۴۷ طرح کاربردی مصوب شده است که تقریباً همه آنها در آستانه عقد قرارداد هستند.
وی افزود: ۷۵ میلیارد تومان برای اجرای این طرحها اختصاص یافته و خروجی آنها ابزارهای هوش مصنوعی است که میتواند در بیمارستانها و نظام سلامت در تشخیص سرطان سینه، تصمیمگیری در اورژانس، راهنمایی بیماران در تغذیه و ارائه مشاوره تخصصی کمککننده باشد. چند مورد از این ابزارها اکنون در بیمارستانها آماده شده و مراحل نهایی را طی میکنند.
توسعه مبتنی بر دادههای بزرگ و ثبتهای ملی
کردی با اشاره به تغییر جهت تحقیقات پزشکی گفت: تحقیقات به سمت دادههای بزرگ (Big Data) حرکت میکند. برخی کشورها اکنون پایگاههای داده میلیونی از مردم دارند و مدل تشخیص و پژوهش آنها مبتنی بر تحلیل همین دادههاست.
وی بیان کرد: در دانشگاه طی چند سال گذشته ۸۴ دبیرخانه ثبت بیماری تشکیل شده است. برای نمونه، در حوزه سنگهای کلیوی ۱۰ هزار بیمار، در حوزه تروما (تصادفات) ۷۶ هزار بیمار و در بخش نوزادان نارس ۲۸ هزار نوزاد ثبت شدهاند. این دادهها در ترکیب با ابزارهای هوش مصنوعی میتواند پاسخهای بسیار دقیقتری به مسائل سلامت ارائه دهد.
جزئیات رونمایی ۱۲ محصول جدید
کردی در پاسخ به پرسشی درباره زمان و ماهیت ۱۲ محصول قابل رونمایی، کردی گفت: آخرین جلسه کمیته فناوری این هفته برگزار میشود. ریاستجمهوری تأکید دارد که رونماییها در چارچوب برنامه واحد انجام شود، اما برنامه ما این است که رونمایی را همین هفته نهایی کنیم.
وی توضیح داد: این ۱۲ محصول شامل داروی سرطان، داروی دیابت، تجهیزات پزشکی، وسایل بیهوشی، ابزارهای دندانپزشکی و کیتهای آزمایشگاهی است. تمام این محصولات مجوزهای لازم را دریافت کردهاند و آماده تولید هستند. برخی از پزشکان حتی برای دریافت داروها درخواست خود را ثبت کردهاند.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه تصریح کرد: تمام این محصولات در هفت مرکز رشد دانشگاه تولید شده است و اکنون آماده عرضهاند.
انتهای پیام
نظرات