رسول صالحی چهارشنبه ۱۹ آذر در نشست خبری پژوهشهای مفید و اثرگذار از اجرای طرحی نوآورانه در حوزه غربالگری سرطان کولورکتال (روده بزرگ) خبر داد و اظهار کرد: در این مطالعه از دیاناِی موجود در نمونههای مدفوع بیماران برای تشخیص زودهنگام سرطان استفاده شده است؛ روشی که با دقت بالا میتواند قبل از رسیدن بیماری به مراحل پیشرفته، موارد مشکوک را شناسایی کند.
وی با اشاره به اهمیت تشخیص بهموقع این سرطان افزود: سرطان کولورکتال از نظر بروز، رتبه سوم جهانی و از نظر مرگومیر، رتبه دوم را دارد. در ایران نیز این سرطان در میان آقایان در رتبه سوم و در میان بانوان در رتبه دوم قرار گرفته است. متأسفانه روند ابتلا طی ۱۲ سال گذشته در اصفهان حدود سه برابر افزایش یافته و از ۹/۶ مورد در هر صد هزار نفر در سال ۲۰۰۷ به بیش از ۲۷ مورد در سال ۲۰۱۹ رسیده است.
دکترای تخصصی بیولوژی مولکولی ادامه داد: بخش عمدهای از موارد ابتلا به سرطان کولورکتال غیرارثی است، اما حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد آن منشأ ژنتیکی دارد. دو سندروم اصلی ارثی این سرطان، لینچ (Lynch) و FAP هستند که در این بیماران احتمال انتقال جهش به نسل بعدی تا ۵۰ درصد است؛ بنابراین بررسی ژنتیکی اعضای خانواده این بیماران ضروری است.
صالحی با تشریح روش کار تیم تحقیقاتی خود گفت: در این طرح، دیاناِی سلولهای پوششی روده که در مدفوع دفع میشوند، استخراج و از نظر وجود جهشهای ژنی و تغییرات شیمیایی (متیلاسیون) مورد بررسی قرار گرفت. ترکیب این دو شاخص توانست با دقت و حساسیتی قابلمقایسه با کیت تأییدشده FDA (Cologuard)، موارد ابتلا را شناسایی کند.
وی با اشاره به تفاوتهای ژنتیکی جمعیت ایرانی با سایر کشورها افزود: در مقایسهای میان بیماران ایرانی و فنلاندی مشاهده شد که الگوی جهش ژنی در این دو گروه تفاوت معناداری دارد. این نتیجه نشان میدهد که بومیسازی کیتهای تشخیصی برای جمعیت ایرانی ضروری است و نمیتوان بهطور کامل از الگوهای غربی استفاده کرد.
دکترای تخصصی بیولوژی مولکولی در توضیح ضرورت غربالگری گفت: تحول یک پولیپ خوشخیم به تومور سرطانی معمولاً حدود ۱۸ سال زمان میبرد؛ فرصتی ارزشمند برای تشخیص و درمان پیش از گسترش بیماری. در مراحل اولیه، درمان با جراحی بهطور کامل ممکن است، اما در مراحل پیشرفته، حتی با شیمیدرمانی احتمال بهبودی بهشدت کاهش مییابد.
صالحی تأکید کرد: یکی از دلایل مرگومیر بالا، تشخیص دیرهنگام است. اگر بیماران در مراحل اولیه شناسایی شوند، میتوان از مرگهای قابل پیشگیری جلوگیری کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: این روش غیرتهاجمی و مقرونبهصرفه، میتواند جایگزینی مؤثر برای کلونوسکوپی در برنامههای غربالگری جمعیتی باشد. در فاز آزمایشگاهی، حساسیت و ویژگی روش حدود ۹۰ درصد برآورد شده و در صورت تجاریسازی، هزینهها به شکل چشمگیری کاهش خواهد یافت.
دکترای تخصصی بیولوژی مولکولی در پاسخ به سؤال ایسنا اظهار کرد: با توجه به مدت زمان تحویل یک پولیپ به تومور، میتوان در زمان تولد نوزادانی که احتمال ارثیه سرطان در آنها وجود دارد، آزمایش ژنتیکی انجام داد تا زودتر تحت درمان قرار گیرند.
انتهای پیام


نظرات