حضرت فاطمه زهرا(س) به عنوان یکی از برجستهترین چهرههای تاریخ اسلام، جایگاهی فراتر از مرزهای زمانی و مذهبی یافته است؛ جایگاهی که نهتنها در حوزه معنویت و عبادت، بلکه در عرصههای اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی نیز اثرگذار بوده است. تحلیل شخصیت ایشان نشان میدهد که فاطمه(س) را باید بهعنوان یک «زن پیشرو» در روزگاری شناخت که حضور اجتماعی زنان محدود و کمرنگ بود.
در مطالعات تاریخی، یکی از پررنگترین ابعاد شخصیتی حضرت زهرا(س)، شیوه زیست معنوی و عبادتمحور اوست. نقلهای مختلف بر این نکته تأکید دارند که شبزندهداری، دعا برای دیگران و زیست ساده و پرهیزکارانه بخش مهمی از هویت فردی او را شکل میداد. این بُعد معنوی، پایهای بود که سایر نقشهای اجتماعی و خانوادگی ایشان بر آن استوار شد.
از نگاه تحلیلگران اندیشه اسلامی، حضرت زهرا(س) تنها چهرهای معنوی و اخلاقی نیست؛ بلکه کنشگری اجتماعی و مطالبهگری او از عدالت، وی را در زمره تأثیرگذارترین شخصیتهای صدر اسلام قرار میدهد. سخنرانیها و اعتراضهای او در دفاع از حقوق مردم، جایگاه رهبری دینی و صیانت از میراث پیامبر(ص)، نشاندهنده نقش فعال او در فضای اجتماعی زمانه است. حضور آگاهانه و مسئولانه او، بسیاری از مرزهای محدودکننده نقش زنان در جامعه آن روز را شکسته است.
از منظر جامعهشناسی دین، یکی از عوامل ماندگاری نام حضرت زهرا(س) در حافظه جمعی جوامع اسلامی، تربیت نسل مؤثر و تاریخساز است. تربیت امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و حضرت زینب(س)، بهعنوان نسل آیندهساز جریان امامت، بیانگر نقش تربیتی کمنظیر اوست. بسیاری از پژوهشگران این عملکرد را «مدیریت خانواده در بالاترین سطح» توصیف کردهاند.
کارشناسان حوزه مطالعات زنان معتقدند که شخصیت حضرت زهرا(س) ظرفیت آن را دارد که به عنوان الگویی برای زنان مسلمان در جهان امروز بازخوانی شود؛ الگویی که بین معنویت و حضور اجتماعی، بین خانوادهداری و مسئولیتپذیری اجتماعی، و بین سادهزیستی و عزتنفس، توازن ایجاد کرده است. این نگاه تحلیلی، فاطمه(س) را به یک «نقطه مرجع» برای تحلیل جایگاه زنان در جامعه اسلامی تبدیل میکند.
آنچه تصویر حضرت فاطمه زهرا(س) را ماندگار کرده، جمع شدن ویژگیهایی در کنار هم است که معمولاً در یک شخصیت واحد کمتر دیده میشود: عمق معنویت، شجاعت اجتماعی، خردورزی، نقشآفرینی سیاسی و مدیریت خانوادگی. همین چندلایه بودن شخصیت ایشان است که موجب شده در گذر قرنها، همچنان در مرکز توجه پژوهشهای تاریخی، دینی و اجتماعی قرار بگیرد.
حضرت فاطمه زهرا(س) نماد کامل الگوهای اجتماعی و تربیتی است
حجتالاسلام مفید سهرابی رئیس اداره تبلیغات اسلامی میناب در گفت و گو با ایسنا، با تأکید بر جایگاه والای بانوان در جامعه اسلامی، حضرت فاطمه زهرا(س) را نماد کامل الگوهای اجتماعی و تربیتی دانست و بر نقشآفرینی زنان ایرانی در عرصههای علمی و فرهنگی تأکید کرد.
سهرابی با تبریک ولادت حضرت فاطمه زهرا(س)، این روز را فرصتی ارزشمند برای پاسداشت جایگاه بانوان دانست و گفت: حضرت زهرا(س) الگویی کامل از ایمان، عفت، مسئولیتپذیری و مجاهدت است و مسیر رشد و نقشآفرینی زنان در عرصههای علمی و اجتماعی را روشن میکند.
وی با اشاره به تأثیرگذاری بانوان ایرانی در پیشبرد علم، فرهنگ و تربیت نسل آینده، افزود: بانوان ایرانی با بهرهگیری از سیره فاطمه(س)، نقش مؤثری در توسعه علمی و فرهنگی کشور دارند و باید توجه و حمایت ویژهای نسبت به نقش تربیتی و اجتماعی آنان صورت گیرد.
به گفته رئیس اداره تبلیغات اسلامی میناب، دستاوردهای زنان ایرانی در حوزههای فناوری، پژوهشهای بینرشتهای و نوآوری در سالهای اخیر، تصویر روشنی از حضور فعال و اثرگذار آنان در مسیر پیشرفت کشور ارائه میدهد.
سهرابی تصریح کرد: حمایت از ایدههای خلاقانه بانوان باید در اولویت برنامههای توسعهای قرار گیرد.
وی در پایان با آرزوی سلامتی و عزت برای تمامی زنان و مادران ایرانی اظهار کرد: امید است با الگوگیری از شخصیت حضرت فاطمه زهرا(س)، فضای رشد، شکوفایی و نقشآفرینی زنان در تمامی عرصهها بیش از گذشته فراهم شود و نقش آنان در توسعه علمی و راهبردی کشور تقویت شود.
انتهای پیام
نظرات