پاییز امسال در سراسر کشور بسیار خشک و کم‌بارش بود و به عقیده برخی صاحب‌نظران این میزان کم‌بارشی در فصل پاییز در چند دهه اخیر کم‌سابقه بوده است. این وضعیت کرمانشاه را نیز مانند تمام نقاط ایران تحت تاثیر قرار دارد و کرمانشاه نیز بخش قابل توجهی از بارش‌های موثر پاییزی را از دست داد.

پاییز امسال تنها با دو سامانه بارشی در کرمانشاه سپری شد. سامانه اول که بارش چندان چشمگیری نداشت و سامانه دوم که تا حدودی کم‌بارشی‌ها را جبران کرد. با این حال هنوز نسبت به سال گذشته و میانگین بلندمدت با کاهش جدی بارش‌ها مواجه هستیم.

اکنون نیز در حالی واپسین روزهای پاییز در کرمانشاه به پایان می‌رسد که هنوز برخی سراب‌ها، رودخانه‌ها و چشمه‌ها خشک هستند و زنده نشده‌اند. بارش قابل توجه برف هم که بر کوه‌ها بنشیند و امیدی برای تغذیه تدریجی منابع آبی باشد نداشتیم. حال و روز سدها نیز با ذخیره‌ای که به نصف هم نمی‌رسد، چندان خوب نیست.

از سوی دیگر بارشی هم که تاکنون رخ داده پراکنش مناسبی در استان نداشته و در حالی که برخی نقاط استان تا نزدیک ۱۹۰ میلی‌متر بارندگی داشته‌اند، اما شهرستان‌های شرقی استان از جمله سنقر، کنگاور، صحنه و هرسین هنوز شرایط بسیار نامناسبی از نظر میزان بارندگی دارند.

شرق کرمانشاه، در سایه خشکی کم‌سابقه

بر اساس آمارها و بنا به گفته رئیس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان کرمانشاه، بارندگی کرمانشاه هم نسبت به سال گذشته و هم نسبت به بلندمدت کاهشی بوده است.

سعید قاسمی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه میانگین بارش سال زراعی جاری (ابتدای مهر ۱۴۰۴) تاکنون در استان به ۸۴ میلی‌متر رسیده، گفت: این میزان بارش نسبت به بارش ۱۰۶ میلی‌متری مدت مشابه سال گذشته ۲۱ درصد و نسبت به بارش ۱۱۳ میلی‌متر بلندمدت ۲۶ درصد کاهش داشته است.

وی میانگین بارش سال زراعی جاری در شهر کرمانشاه را نیز ۶۰ میلی‌متر  اعلام کرد و افزود: در شهر کرمانشاه نیز کاهش ۱۳ درصدی بارش‌ها را نسبت به مدت مشابه سال گذشته و کاهش ۴۱ درصدی نسبت به میانگین بلندمدت را شاهد بودیم.

رئیس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان کرمانشاه با اشاره به اینکه بیشترین بارش سال زراعی جاری را از پاوه به میزان ۱۸۹ میلی‌متر داشتیم، یادآور شد: بارش‌های پاوه هم نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد کاهش داشته، اما از میانگین بلندمدت سه درصد بیشتر شده است.

به گفته قاسمی، کمترین بارش سال زراعی جاری مربوط به سنقر و به میزان حدود ۳۴ میلی‌متر بوده که نسبت به سال قبل ۵۷ درصد و نسبت به بلندمدت ۶۴ درصد کاهش داشته است.

وی خاطرنشان کرد: کنگاور نیز بعد از سنقر با ۴۴ میلی‌متر، کمترین بارش را داشته است. در کنگاور نیز نسبت به سال گذشته ۱۹ درصد و نسبت به بلندمدت ۵۶ درصد کاهش را شاهد هستیم.

ذخیره سدهای کرمانشاه کمتر از نصف 

کاهش بارندگی وضعیت منابع آبی کرمانشاه را نیز بسیار نامناسب کرده و تقریبا یک سوم فصل بارندگی را با آورد کم سدها پشت سر گذاشتیم. بنا به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه، میزان ذخیره سدهای استان اکنون از نصف هم کمتر است.

بهرام درویشی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به آخرین وضعیت ذخیره سدهای کرمانشاه، گفت: ذخیره کنونی سدهای کرمانشاه حدود ۶۴۵ میلیون مترمکعب است.

وی از ظرفیت یک میلیارد و ۳۴۵ میلیون مترمکعبی سدهای کرمانشاه یاد کرد و افزود: در حال حاضر حدود ۴۸ درصد از این ظرفیت پُر بوده و ۵۲ درصد ظرفیت سدهای استان هم خالی است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه درصد پُرشدگی سد «گاوشان» به عنوان یک سد حائز اهمیت برای تامین آب شرب شهر کرمانشاه را نیز حدود ۳۴.۵ درصد اعلام کرد و یادآور شد: در حال حاضر هیچکدام از سدهای استان در وضعیت سرریز قرار ندارند.

درویشی با بیان اینکه آورد سدهای کرمانشاه از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر ۱۴۰۴) نیز حدود ۱۲۶ میلیون مترمکعب بوده، خاطرنشان کرد: بخش عمده این آورد مربوط به سد داریان بوده است.

از دست دادن بارش‌های پاییزی در حالی که در سال‌های گذشته نیز کم‌بارشی‌های جدی را پشت سر گذاشتیم می‌تواند در ماه‌های پیش رو خصوصا با شروع فصل گرما، شرایط بسیار سختی را پیش روی کرمانشاه قرار دهد. حتی اگر بارش‌های زمستان پیش‌رو هم نرمال باشد، باز هم بارش‌هایی که در پاییز از دست دادیم جبران نخواهد کرد.

با این شرایط روند خشک‌شدن چشمه‌ها و سراب‌ها که عمده آنها منابع تامین آب شرب شهرها و روستاها هستند نیز ممکن است زودتر از موعد رخ دهد. همین حالا نیز برخی از منابع آبی حتی با وجود بارش‌های اخیر احیاء نشده‌اند و امید به این است که بارش زمستان بهتر باشد و این منابع را زنده کند.

هنوز هم برخی منابع آبی کرمانشاه زنده نشده‌اند

رئیس اداره محیط زیست شهرستان کرمانشاه با اشاره به بهبود نسبی وضعیت برخی از منابع آبی کرمانشاه به دنبال بارش‌های اخیر، گفت: اگر بارش‌های خوب به میزان قابل توجهی ادامه داشته باشد، می‌توان امیدوار بود چشمه‌ها و سراب‌های کرمانشاه از دی ماه احیاء شوند.

محمدحسین فلاحتی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به بارش‌هایی که طی چند وقت اخیر در کرمانشاه شاهد بودیم، از تاثیر  این بارش‌ها بر منابع آبی یاد کرد و افزود: منابع آبی که منشا آنها «کارستی» است، زودتر از سایر منابع آبی به این بارش‌ها واکنش نشان داده و طغیان کرده‌اند.

وی چشمه طاقبستان و سراب نیلوفر را از جمله منابع آبی کارستی برشمرد که بارش‌های اخیر نمود مناسبی در آنها داشته و تا حدودی باعث احیاء این منابع آبی شده است.

رئیس اداره محیط زیست کرمانشاه با بیان اینکه برخی منابع آبی از جمله تالاب هشیلان و سراب یاوری دیرتر به بارش‌ها واکنش نشان می‌دهند، خاطرنشان کرد: اگرچه رواناب حاصل از بارش‌ها در سراب یاوری و تالاب هشیلان جمع شده، اما هنوز منابع تامین آب آنها از جمله سراب سبزعلی به عنوان منابع اصلی تغذیه تالاب هشیلان و همچنین خود سراب یاوری دبی چندانی ندارند.

فلاحتی یادآور شد: اگر بارش‌ها ادامه داشته باشد و میزان بارش‌ها نیز چشمگیر باشد، می‌توان امیدوار بود که سایر منابع آبی نیز به تدریج از هفته‌های آینده و در دی ماه دبی مناسبی داشته باشند، اما اگر بارش‌ها قابل توجه نباشد ایحاء منابع آبی با تاخیر رخ می‌دهد و احتمالا در بهمن ماه شاهد بهبود وضعیت دبی آنها باشیم.

رئیس اداره محیط زیست کرمانشاه گفت: اگرچه بارش‌ها تا حدودی به بهبود منابع آبی کرمانشاه کمک کرده، اما با توجه به خشکسالی‌های پیاپی چند سال اخیر و کم بارشی که پشت سر گذاشتیم، اگر منابع آبی موجود مدیریت نشود ممکن است دوباره شاهد خشک شدن چشمه‌ها و سراب‌ها با شروع فصل گرمای سال آینده باشیم.

مجموع این عوامل نشان می‌دهد شرایط آبی در کرمانشاه خوب نیست و خشکسالی می‌تواند تابستانی با تنش آبی سخت را پیش‌روی کرمانشاه قرار دهد. در این شرایط لازم است برنامه‌ریزی‌های مناسب برای مدیریت منابع آبی از همین حالا آغاز شود.

انتهای پیام