شب فرومیافتد و سکوتی که همچون مه سنگینی در دل جهان مینشینند، همه چیز را در خود میبلعد، اما در میان این تاریکی، لیلةالرغائب بهسان ستارهای که از اعماق آسمان بر دل شب فرود میآید، امشب شبی است که در آن، درهای آسمان به روی زمینباز میشود. شبی که در آن، خداوند خود را از ورای آسمانها به بندگانش نزدیک میکند، انگار در این شب، زمین و آسمان یکباره به هم میپیوندند و انسانها در این لحظه بینهایت، دستهای خالیشان را بهسوی او دراز میکنند. در این شب، دعاها بهمانند اشعههای نورانی میدرخشند و همچون قطرهای از باران رحمت الهی، دلهای خشک و شکسته را میشکافند.
لیلةالرغائب، شبی است که تمام دنیا در انتظار است، شبی که در آن، انسانها آرزوهای خود را همچون پرندگانی در شب آزاد میکنند، پرندگانی که به آسمان میپرند تا در بلندترین نقطههای آن، برکت و شفا را از خداوند بگیرند. این شب، شب نوید است؛ شب تولد دوبارهای که در آن، تمام دعاهای فراموششده و اشکهای ناتمام، در گلاب رحمت او گم میشوند و درختِ خشکِ دل، به برکت این شب، دوباره سبز میشود.
شبی که هر آرزو، همچون دانهای است که در بستر خاک خداوند میافتد، تا در سالهای آینده درختی از آن سر برآورد. این شب، شبی است که گناه و غم همچون تاریکیای در مقابل نور مطلق خداوند محو میشوند و هر انسان با دست خود، دَرِ آسمان را میکوبد، به امید اینکه خداوند در این شب، دروازههای رحمت خود را گشوده و آغوش خود را برای پذیرش دردمندان و دلشکستگان باز کند.
لیلةالرغائب؛ فرصتی طلایی برای تحول روحی و معنوی
حجتالاسلام محمدرضا فقیهایمانی -استاد دانشگاه، مدرس مدرسه علمیه صدر اصفهان و پژوهشگر علوم اسلامی- به ایسنا اظهار میکند: شب لیلةالرغائب اولین شب جمعه در ماه رجب است که در آن دروازههای آسمان به روی بندگان گشوده میشود. این شب از منظر دینی بهویژه برای شیعیان اهمیت دارد. طبق روایات، در این شب خداوند به بندگان خود نگاه خاصی دارد و دعاهای آنان را مستجاب میکند. اهمیت شب لیلهالرغائب بهویژه بهخاطر فضای معنویاش است که میتواند انسانها را از تعلقات دنیوی جدا کرده و بهسوی خداوند سوق دهد. در واقع، این شب برای مؤمنان فرصتی است برای بازسازی رابطه خود با خداوند، طلب مغفرت و شستوشوی روح از گناهان.
وی میافزاید: در این شب، توصیه شده که انسانها دعاهای خاصی را بخوانند. یکی از دعاهایی که بهشدت در این شب موردتأکید قرار گرفته، دعای کمیل و دعای مخصوص لیلةالرغائب است که در آن بندگان از خداوند خواستههای مختلفی مانند بخشش، رحمت و برکت در زندگی میطلبند. حتی توصیه شده که در این روز، روزه گرفته شود و در کنار دعا، نماز شب و ذکر خداوند از عبادات مهمی است که میتوان در این شب به طور ویژه انجام داد، همچنین ذکرهایی مانند سبحانالله و الحمدلله و استغفار در این شب به طور خاص توصیه شده است. وقتی انسان در این شب با دل خالص دعا میکند، خود را به خداوند نزدیکتر میبیند و میتواند از برکات این شب بهرهمند شود.
این استاد دانشگاه بیان میکند: بهترین راه بهرهبرداری از شب لیلةالرغائب، نیت خالصانه است. فرد باید با دلپاک و با تمام وجود در این شب به دعا و عبادت بپردازد. مهم این است که فرد در این شب به عبادات ظاهری اکتفا نکند، بلکه باید در دل خود این شب را فرصتی برای تحول روحی و معنوی در نظر بگیرد. از همین رو، توصیه میکنم که تا صبح در این شببیدار بمانند و به عبادت، تلاوت قرآن و ذکر خداوند بپردازند. این شب برای کسانی که میخواهند در زندگی خود تغییرات معنوی مثبت ایجاد کنند، فرصتی طلایی است.
فقیهایمانی با اشاره به تأثیرات خاص این شب در زندگی فردی توضیح میدهد: بسیاری از افراد پس از عبادت در شب لیلةالرغائب خبر دادهاند که احساس نزدیکی بیشتری به خداوند داشتهاند و برخی از مشکلات و مسائل روحی و روانیشان کاهشیافته است. این شب فرصت خوبی برای کسانی است که به دنبال آرامش معنوی و رشد درونی هستند. تجربه بسیاری از افراد نشان داده که در این شب، با دعا و عبادت، میتوانند بر مشکلات زندگی خود غلبه و درک بهتری از هدف زندگی خود پیدا کنند. وقتی انسان در این شب از خداوند طلب هدایت و رحمت میکند، برکات عظیمی به زندگیاش وارد میشود.
شب لیلةالرغائب؛ فرصتی برای تطهیر روح و تقویت پیوندهای اجتماعی
حجتالاسلام محمدرضا گرجی -استاد و مدرس علوم اسلامی، دینی و پژوهشگر و کارشناس خانواده- نیز درباره فلسفه شب لیلةالرغائب به ایسنا اظهار میکند: شب لیلةالرغائب، بهویژه در منابع دینی معتبر اسلام، بهعنوان یکی از شبهای عظیم و مبارک شناخته میشود که در آن درهای آسمان بهویژه برای بندگان گشوده میشود. در این شب، به طور خاص، خداوند رحمت و مغفرت بیپایانی برای بندگانش میفرستد. این شب در نخستین پنجشنبهشب از ماه رجب قرار دارد و در بسیاری از احادیث آمده که خداوند در این شب دست رحمت خود را بهسوی بندگان دراز میکند و تمام کسانی که در این شب دعا کنند، دعایشان مستجاب خواهد شد. از آنجاییکه این شب فرصتی است برای تطهیر روح و نزدیکی بیشتر به خداوند، ویژگیهای معنوی خاصی دارد که آن را از سایر شبها متمایز میسازد.
وی میافزاید: شب لیلةالرغائب به طور ویژه در فلسفه اسلامی بهعنوان فرصتی برای بازگشت به فطرت اولیه انسان مطرح میشود. در آموزههای دینی، انسانها با غرقشدن در دنیای مادیات و گناهان، از ذات فطری و پاک خود فاصله میگیرند. اما در شب لیلةالرغائب، درهای رحمت الهی بهویژه برای بندگان گناهکار باز میشود، و این شب بهعنوان فرصتی است برای بازگشت به خداوند و تطهیر روح از آلودگیهای دنیوی. فلسفه شب لیلةالرغائب بهنوعی در مسیر «تزکیه نفس» و «تطهیر قلب» قرار دارد. این شب فرصتی است برای انسان که از طریق عبادت و دعا، خود را بازسازی کند و به سطحی از خودآگاهی معنوی و تقوا برسد که در دیگر شبهای سال بهسختی قابلدستیابی است؛ بنابراین لیلةالرغائب نهتنها فرصتی برای طلب مغفرت است، بلکه لحظهای است برای انسان تا به حقیقت و کمال حقیقی خود نزدیکتر شود.
این استاد و مدرس علوم اسلامی، دینی و پژوهشگر با اشاره به تأثیر این شب در روابط اجتماعی و خانوادگی بیان میکند: شب لیلةالرغائب علاوه بر ابعاد فردی، از جنبههای فلسفی اجتماعی نیز تأثیرگذار است. در این شب، عبادت و دعا بهویژه بهصورت جمعی میتواند به تقویت پیوندهای اجتماعی و خانوادگی کمک کند. فلسفه اجتماعی این شب در آن است که مسلمانان در کنار یکدیگر به عبادت و دعا میپردازند و این امر بهنوعی همدلی و اتحاد ایجاد میکند. وقتی افراد در این شب با دلهای صاف و نیتهای پاک در کنار یکدیگر برای رفع مشکلات خود دعا میکنند، پیوندهای اجتماعی و خانوادگی تقویت میشود. در جوامعی که مشکلات اقتصادی و اجتماعی وجود دارد، لیلةالرغائب میتواند بهعنوان یک کاتالیزور معنوی عمل کند. بهویژه در شرایط بحرانی، این شب فرصتی است تا افراد با توکل به خداوند و همبستگی اجتماعی خود، به راهحلهایی برای مشکلات فردی و جمعی دست یابند. این نوع عبادت جمعی، میتواند موجب کاهش تنشها و ایجاد فضای همدلی در خانوادهها و جامعه شود.
گرجی تصریح میکند: شب لیلةالرغائب فرصتی است برای افراد تا از فشارهای روانی و اضطرابهای روزمره رهایی یابند. در دنیای امروز، افراد با مشکلات زیادی مواجه هستند و فشارهای روانی زیادی را تجربه میکنند. این شب میتواند به طور مستقیم به فرد کمک کند تا از دغدغههای دنیوی فاصله بگیرد و به آرامش معنوی دست یابد. عبادت و دعا در این شب، علاوه بر تأثیرات معنوی، به فرد کمک میکند تا با دلی آرام و قلبی پاکتر، استرسهای روزمره را رها کند و به آرامش درونی برسد. ازآنجاییکه خداوند در این شب رحمت خود را به طور خاص به بندگان میفرستد، این فرصتی است برای رهایی از نگرانیهای روزمره و احیای امید و اعتمادبهنفس در دل فرد.
وی درباره فلسفه توبه در شب لیلةالرغائب تأکید میکند: توبه، در شب لیلةالرغائب به این دلیل اهمیت دارد که این شب، زمانی است که خداوند درهای آسمان را باز میکند و رحمت و بخشش خود را بهویژه به بندگان گناهکار ارزانی میدارد. توبه، در فلسفه اسلامی، بهعنوان راهی برای بازگشت به خداوند و تطهیر روح از آلایشهای گناهی شناخته میشود. در شب لیلةالرغائب، انسان فرصتی مییابد که بهطورجدی و صادقانه از گناهان خود توبه کند و با دلی پاک و قلبی صاف، در درگاه الهی استغفار کند. در واقع، این شب فرصتی است برای ایجاد یک تحول بنیادین در درون فرد و اصلاح مسیر زندگی.
این استاد علوم اسلامی، دینی و کارشناس خانواده با اشاره به نقش فلسفه اسلامی این شب در رفع مشکلات اجتماعی اظهار میکند: از منظر فلسفی، شب لیلةالرغائب فرصتی است که در آن انسانها میتوانند از خداوند خواستههای خود را در زمینههای مختلف زندگی طلب کنند. در جامعهای که با مشکلات اقتصادی و اجتماعی مواجه است، این شب میتواند بهعنوان فرصتی برای اصلاح درونی و دریافت رحمت و برکت الهی عمل کند. دعا در این شب نهتنها برای رفع مشکلات فردی بلکه برای بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه مؤثر است. در فلسفه اسلامی، اعتقاد بر این است که انسانها با توکل به خداوند و طلب رحمت الهی میتوانند بر مشکلات خود فائق آیند و از راههای غیرمادی به راهحلهایی دست یابند که شاید به طور طبیعی به نظر غیرممکن بیاید. این شب، فرصتی است برای هر فرد تا در کنار اصلاحات درونی، از خداوند برای جامعه و همگان دعا کند.
گرجی توضیح میدهد: در فلسفه اسلامی، تأکید بر اعمال ویژه شب لیلةالرغائب بهویژه عبادت و دعا، نهتنها بهعنوان یک امر عبادی بلکه بهعنوان یک راهکار برای رشد معنوی و تحول درونی انسانها است. در حقیقت، عبادت در این شب به انسان این فرصت را میدهد که با از میان برداشتن حجابهای معنوی، به درک و فهم بالاتری از حقیقت برسد. عبادت در شب لیلةالرغائب باروح انسان ارتباطی عمیق برقرار میکند که در نهایت به رشد و تعالی فردی و اجتماعی او منتهی میشود. فلسفه این شب این است که با پاکسازی درون و بازسازی روح، انسان بتواند به طور معنوی به مقصد واقعی خود یعنی قرب الهی نزدیکتر شود.
وی خاطرنشان میکند: فلسفه شب لیلةالرغائب در اسلام، به طور عمیق و چندوجهی است. این شب نهتنها فرصتی برای عبادت و نزدیکی به خداوند است، بلکه تأثیرات عمیقی بر روابط فردی، خانوادگی و اجتماعی افراد دارد. در این شب، افراد با دعا و عبادت به دنبال تقویت ایمان و نزدیکی به خداوند هستند، همچنین این شب میتواند فضایی معنوی برای تقویت روابط خانوادگی، کاهش استرسهای روزمره و بهبود وضعیت روانی افراد ایجاد کند. با بهرهبرداری کامل از این شب، انسان میتواند نهتنها در زمینه معنوی به رشد و تعالی برسد، بلکه در روابط اجتماعی و خانوادگی خود نیز تحولی مثبت ایجاد کند. بهطورکلی، شب لیلةالرغائب فرصتی است برای بازسازی درون، طلب رحمت الهی و ایجاد تغییرات مثبت در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان.
به گزارش ایسنا، شب لیلةالرغائب، شب آرزوها و رحمت بیپایان خداوند است. در زیر آسمان کبود و در دل هر خانه، دستانی بهسوی پروردگار دراز میشود تا آرزوها و دعاها پذیرفته شود. آرزوهای کوچک و بزرگ است و رحمت خدا بیکران، این شب فرصتی است برای بازگشت به خود و خدا، فرصتی برای تقویت ایمان و امید. در این شب، هر دعای فردی بهعنوان یک درخواست مشترک برای برکت و آرامش در زندگی دیگران و جامعه است. شب لیلةالرغائب، شبی است که در آن قلبها پر از امید و ایمان به خداوند میشود، بهویژه زمانی که درهای رحمت الهی باز است و هر آرزویی در دل رحمت او پاسخ میگیرد.
انتهای پیام
نظرات