پيكان، خودرويي كه هيچ ايراني هنوز هم رفتنش را باور نكرده است، خودرويي كه عشق بسياري از دارندگان آن بود ، خودرويي كه صنعت خودروي ايران را از ورشكستگي نجات داد و خودرويي كه بسياري از بيكاران را به كار رساند، بنا به رسم روزگار خداحافظي كرد.
به گزارش خبرنگار ايسنا، بالاخره بعد از كش‌وقوس‌هاي فراوان و پس از توليد دو ميليون و 295 هزار دستگاه آخرين پيكان دقايقي قبل از ظهر روز يكشنبه از خط توليد گذشت و راهي موزه شد.
به گزارش خبرنگار صنعت خودرو خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، امروز(يكشنبه) با حضور وزير صنايع و معادن و رييس سازمان حفاظت محيط زيست خط توليد پيكان به طور رسمي تعطيل شد.
اسحاق جهانگيري در مراسمي نمادين بر لوح يادبود پيكان نوشت:« پيكان ارابه‌اي بود كه صنعت خودرو ايران بر دوش آن شكل گرفت و امروز به موزه مي‌رود تا نظاره‌گر عقلا شود.»
به گزارش ايسنا از سال 1342 تاكنون دو ميليون و 295 هزار دستگاه پيكان توليد شده كه قرار است بزودي ال-90 جايگزين آن شود.
ال-90 قرار است بين سال‌هاي 2006 تا 2012 به توليد يك ميليون و 800 هزار دستگاه برسد.
ايران ناسيونال يا همان ايران خودرو كه مادر پيكان در 40 سال اخير بوده روز 12 مهرماه 1341 با سرمايه‌اي در حدود 10 ميليون تومان و با هدف مونتاژ و توليد انواع خودرو متولد شد و از 28 اسفندماه 1342 با توليد اتوبوس شروع به كار كرد.
اما توليد اتوبوس آن هم به تيراژ محدود خواسته‌هاي برادران خيامي، مديران آن روز ايران خودرو، را برآورده نمي‌كرد، و به همين دليل در آن زمان آنها سعي كردند با كارخانجات خودروسازي دنيا ارتباط برقرار كنند تا بتوانند خودرويي را براي اقشار متوسط در ايران توليد كنند.
فورد، پژو، فولكس و تالبوت برخي گزينه‌هايي بودند كه با آنها تماس برقرار شد. هنوز هم بسياري بر اين باورند كه استعمار پير انگلستان كه صنعت خودروي خود را در آن روزگار مظهر اراده ملي خود مي‌ديد، به وسيله راه‌هايي كه همه به آن روش‌هاي انگليسي نام مي‌دهند سبب شد تا شركت تالبوت بتواند جاي شركت‌هاي آلماني و فرانسوي را بگيرد؛ اما عده‌اي ديگر نيز مي‌گفتند در آن زمان تنها كارخانجات انگليسي روي خوش به مديران ايران خودرو نشان دادند. به هرحال پيكان وارد ايران شد.
درسال 1345 قراردادي بين شركت ايران خودرو و تالبوت در مورد مونتاژ و ساخت خودروي پيكان كه نام انگليسي آن هيلمن بود منعقد شد و به طور رسمي با وارد شدن قطعات از تالبوت انگلستان كه در آن روزگار زيرمجموعه شركت كرايسلر آمريكا بود توليد پيكان در ارديبهشت سال 1346 با ظرفيت 60 هزار دستگاه آغاز شد، اين تيراژ به تدريج به 120 هزار دستگاه رسيد.
اما ورود اولين پيكان به خيابان‌هاي تهران بسيار جالب بود، خودرو بعد از طي مسافت كمي جوش مي‌آورد، علت هم مشخص بود، رادياتور براي انگلستان طراحي شده بود نه ايران؛ بعدها با اصلاح اين ايراد، مشكل پيكان تا حدودي حل شد.
توليد داخل اين خودرو به آرامي و با شكل‌گيري قطعه‌سازان كوچك و بزرگ و با به وجود آمدن نظام‌هاي مهندسي در حال افزايش بود.
شايد دانستن اين مطلب جالب است كه توليد اين خودرو پس از يك دهه توليد در انگلستان، در ايران شروع شد. پيكان را شايد هنوز هم بتوان در استراليا ديد، محبوب‌ترين مكان‌هايي كه بعد از ايران اين خودرو در آن توليد يا فروخته شده است را مي‌توان انگلستان و استراليا دانست.
چهره خودرو كه طراحي آن در سال 1965 به پايان رسيده و در سال 1966 نيز در شهر كاونتري انگلستان توليدش آغاز شده بود آكنده از فرم‌هاي هندسه و قرينه‌اي است كه چهره يك اتومبيل كلاسيك را تداعي مي‌كند.
مدل‌هاي اوليه پيكان در انگلستان داراي حجم موتور 1725 سي‌سي بود، در سال‌هاي بعد يعني سال 1969 مدل دولوكس پيكان كه در ايران نيز بسيار مشهور است ساخته شد.
بهترين مدل پيكان كه در ايران معروف به پيكان اونجر است نيز در سال 1975 ساخته شد؛ تالبوت در آن زمان موتور پرتحرك فورد را بر روي پيكان گذاشته بود.
پيكان تا قبل از انقلاب در بيش از شش مدل توليد شد كه پيكان استيشن، دولوكس، كار، جوانان برخي از مدل‌هاي قبل از انقلاب پيكان است.
روند مونتاژ خودرو در ايران خودرو به همين ترتيب تا سال 1364 ادامه يافت و تا اين سال كماكان قطعات اصلي از خارج وارد و شركت ايران خودرو آن را مونتاژ مي‌كرد، و در كنار آن قسمت‌هايي چون بدنه، رادياتور، شيشه و كمك فنر عقب و جلو در ايران ساخته مي‌شد.
در سال 1364 خط توليد پيكان تالبوت انگلستان متوقف و در شركت پژو فرانسه ادغام شد. با توجه به اين وضعيت، توليد پيكان از سقف بيش از 70 هزار دستگاه در سال 1363 به سه هزار دستگاه در سال 1368 رسيد و عملا خط توليد پيكان مي‌رفت تا با توقف روبه‌رو شود.
اما در سال 1368 مديران آن زمان ايران خودرو تصميم گرفتند تا خطوط دست دوم شركت تالبوت را خريداري كرده و با تقسيم آن در توليد كنندگان قطعات خودرو و بازسازي بخشي از خطوط توليد ايران خودرو سعي كردند پيكان را از ورطه نيستي نجات دهند، اما بعد از نصب خطوط ايران خودرو با خطوط ناقص ، دست دوم و مستهلك شده‌اي روبه‌رو بودند كه كاستي‌هاي فراواني داشت.
در سال 1370 صنعت خودروي ايران به جانداري نيمه‌مرده شبيه بود؛ ركود اقتصادي و صنعتي بعد از جنگ و حدود هفت سال خواب زمستاني، ايران خودرو را در آستانه نابودي قرار داده بود.
در آن زمان بسياري معتقد بودند ديگر احتياجي به صنعت خودرو نيست و عده‌اي نيز خواستار ادامه توليد كارخانجات خودروسازي و نجات آن بودند، اما پيكان در آن سال‌ها، صنعت خودروي ايران را نجات داد و جريان حياتي سرمايه را به شركت ايران خودرو بازگرداند.
حتي در اوايل دهه 70 و واردات انبوه خودرو، اين خودرو از محبوبيت نيفتاد و هم‌چنان پول رايج بازار خودروي ايران بود.
راحت تعميري، ارزان بودن تعمير، همه‌جا تعميري، هزينه كم و انس مردم ايران با اين خودرو، هم‌چنان اين خودرو را تا سال 1380 به عنوان پرمشتري‌ترين خودرو مطرح مي‌كرد.
خودروي پيكان از طي دهه 70 به بعد سبب شد مراكز قطعه سازي نيز بعد از انقلاب دوباره با داخلي سازي قطعات پيكان شكل بگيرد، بسياري از قطعه سازان از كپي كاري قطعات پيكان به روش مهندسي معكوس به دانش ساخت دست يافتند وتا جايي پيش رفتند كه هم اكنون به اروپا و آمريكا نيز صادرات قطعه انجام مي‌دهند.
آخرين مدل پيكان طراحي معروف كرايسلر است كه توليدش در ايران از سال 1359 آغاز شد. شايد اولين زمزمه‌هاي رفتن پيكان سال 1356 به گوش مي‌رسيد. در آن زمان قرار بود پژو 304 هووي پيكان شود و طي مدتي كوتاه اين نوعروس، قصد گرفتن جاي پيكان را داشت.
انتهاي پيام
نظرات