تكرار و اصلاح نام كوچك يكي از هنرمندان/ نمايشگاه انفرادي سيراك ملكنيان نقاش مدرنيست ايراني روز گذشته پس از 28 سال در تهران برپا شد. به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عصر روز جمعه، كارهاي گذشته و اين روزهاي هنرمند نقاش مقيم كانادا با عنوان "نوسان‌ها"، در گالري ماه به‌نمايش درآمد. كارها كه شايد روند فكري و بينش گذشته تا امروز اين نقاش مدرنيست معاصر را نشان مي‌داد، گوياي تجربياتي است كه سيراك ملكنيان در طول زندگي هنري و حرفه‌يي‌اش آن‌ها را تجربه و مشق كرده است. او نخستين‌بار در گالري اودومات پاريس نمايشگاهي برگزار كرد، "منظره" موضوع همه تابلوهاي او بود، گياهان ذهني عجيبي تمام سطح بوم با شاخك‌هاي عظيم پوشانده‌ بودند، اين شبكه انبوه و درهم طبيعت تازه‌، انسان را به انديشه وامي‌دارد كه تابلوهاي قبلي‌اش نظم‌هايي در زمينه‌هاي تك‌رنگ بنفش، توسي، سياه، قهوه‌يي و صدفي يا سبز به‌وجود آورده، در بعضي آثار پهنه دشت‌ها را از دور مي‌بينيم؛ اما هيچ نشاني از انسان نيست و دنيايي است كه تار و پودش در تصور نقاش زاييده شده است. آثار اخير را سيراك ابتدا با قلم بر سطح كوچك كاغذ دسن كرده، سپس با بزرگ‌نمايي، آن‌ها را بر بوم‌هاي بزرگي چاپ كرده است. آثاري بيشتر با مايه‌هاي گرافيكي‌؛ اگر به يادآوريم كه سيراك ملكنيان گرافيست هم هست، شايد پذيرش آثار خلاصه شده‌ي گذشته و گرافيكي كه جاهايي فيگوراتيو و جاهايي كاملا آبستره است، در اين نمايشگاه آسان‌تر شود. نقش‌هايي كه تنها با خط سياه و فرم نشان داده شده و حقيقت برآمده از همان خطوط گرافيك است؛ تقسيماتي كه هست، همان نوع ريتم و خطي است كه در كارهاي سي سال پيش هم وجود دارند. در مراسم گشايش نمايشگاه "نوسان"هاي او، هنرمندان صنف‌هاي مختلف هنري حضور داشتند. از پرويز مرزبان - مترجم تاريخ هنر و منتقد هنري - كه نخستين‌بار بود آثار ملكنيان را از نزديك مي‌ديد، گرفته تا ناصر تقوايي - فيلم‌ساز - و دوست سال‌هاي دورش، غلامحسين نامي و مسعود عربشاهي هم‌دوره‌يي‌هاي دهه‌هاي پيش از هجرت ملكنيان به كانادا، باستاني پاريزي، معمارزاده و... هم بودند. مرزبان گفت كه از نشناختن اين هنرمند شرمنده‌ است؛ دفعه‌ي اولي است كه با كارهايش روبه‌رو مي‌شود، سابقه كاري‌اش را نداشته؛ اما ديدن كارهايش يك لحظه‌ي هيجان‌انگيز و پرابهام به او مي‌دهد، نه تعبيري دارد نه تفسيري، اما جرات دارد بگويد كه در دنباله، آرزو ندارد از اين كار در خانه‌اش داشته باشد. او اضافه كرد كه وقتي با اين كارها روبه‌رو مي‌شوم، يك لحظه‌ي پراحساس عميق به من دست مي‌دهد؛ در مقابل اين كارهاي خطي فكري جز اين‌كه مجبورم به سوالاتي كه دارم پاسخ آني خود را بدهم، ندارم. الان اين پاسخ آني مبهم كم و ضعيف است. مرزبان اظهار كرد: لحظه‌اي گيرا دارد و خاطراتي را مي‌آورد كه غيرانساني است، اما انسان در آن هست؛ احوالي را به‌من مي‌دهد كه مربوط به نوع نژاد كره‌ي مريخ، آدم‌هاي صدهزار سال بعد يا 200 هزار سال قبل است. غلامحسين نامي هم گفت كه سيراك در طول اين سال‌ها غيرعيني و ذهني به طبيعت پيرامون، جهان و طبيعت نگاه كرده است كرده، اما برداشت‌هاي ذهني خود را از طبيعت نشان داده است؛ در كارها قبل به تپه ماهورهاي سرزمين‌هاي ايران نگاه كرده و برداشت شخصي خود را از فرم و خط و رنگ داده است. وي نيز تاكيد داشت كه كارهاي تازهاي كه ملكنيان طي دوسال اخير خلق كرده است، متفاوت از گذشته‌ي او نيست؛ او به نگاه و تكنيك تازه‌اي رسيده كه بسيار سهل و ممتنع، ساده، گويا و موثر است. اين دو از هم متاثر است، مي‌تواند اين روند - كارهاي امروز، قبل يا بعد از آثاري باشند كه 30 سال پيش خلق شده‌اند؛ مي‌توان فرض كرد كه از گذشته براي امروز ايده بگيرد و يا حتا كارهاي امروز ايده آثار گذشته بوده باشند. نامي تصريح كرد كه ضروري است يادمان باشد عنصر خط در هنر تجسمي و نقاشي از اهميت بسياري برخوردار است، براي‌ آن‌كه همواره نقاشان توانسته‌اند با خط بهترين بيان ذهني‌شان را انجام دهند. وي چنين استدلال كرد كه به‌همين دليل كارهاي اخير سيراك هم گويا و پربيان است و مستقيم بر بيننده اثر مي‌گذارد. او تاكيد كرد: اين كارها از هم جدا نيستند، فكر نكنيد كه سيراك دوره‌اي كارهايي كرده، حالا تمام شده و كارهاي جديدش سياه است؛ در‌حالي كه او با آن خط‌ها كار مي‌كند، كارهاي ديگر را هم انجام مي‌دهد. هنرمند نمي‌تواند روي يك خط حركت كند، همواره نگاهش به جهان متفاوت است؛ به دليل اينكه لحظات و احساس متفاوت است. آثار اخير تجربه‌ي تازه‌اي است از سيراك ملكنيان است. به گمان غلامحسين نامي، بسيار ارزنده است كه سيراك ملكنيان در كارش از تكنيك ديجيتال استفاده كرده؛ تمريناتي است كه هنرمند در جريان خلق اثر هنري‌اش در زندگي دارد و هرآن ممكن است تكنيك روش و نگاهش را اتود كند. وي تاكيد كرد، اگر روزي سيراك به اين نتيجه برسد كه آنقدر به دنيا ساده و خلاصه نگاه مي‌كند كه ديگر حجم و رنگ را مطرح نمي‌كند، ممكن است از آن پس ديگر كارهاي او را تنها خط سياه ببنيم. اما من اينگونه فكر نمي‌كنم، چون او را مي‌شناسم سيراك به اين دليل سراغ خط‌ها رفته است كه با خط زاده شده و بزرگ شده؛ دو حس گرافيك و نقاشي در كنار هم سيراك ملكنيان را ساخته است. عربشاهي هم به نمايشگاه دوستش آمده بود تا به اذعان خود لحظه‌اي داشته باشد كه كه ذهنيتش را از همه چيز پاك كند. البته باستاني پاريزي به خبرنگار ايسنا گفت كه كارهاي قديمي سيراك را بيش‌تر مي‌پسندد. او معتقد است كه هنرمند چه ايران باشد چه هر جاي ديگري، تغيير مي‌كند و تغيير سيراك ملكنيان نيز به همين دليل براي او بديهي است. اما براي ناصر تقوايي - فيلم‌ساز و عكاس - برقراي ارتباط بين كارهاي30سال پيش و امروز اين هنرمند نقاش در حافظه‌اش سخت است. او گفت: گويا ما ايراني‌ها با كارهاي انتزاعي ميانه‌ي خوبي نداريم، ذهنمان روايي است و دوست داريم موضوع داشته باشيم، اما اصيل‌ترين هنرمان فرش، كاملا انتزاعي است و كسي نمي‌پرسد اين‌ها چيست؟ به اعتقاد تقوايي، ديدن آثار سيراك ملكنيان به نگاه آشنا، اغناي لحظه‌اي مي‌دهد. اما سيراك ملكنيان عنوان كرد كه زندگي‌اش مثل رودخانه‌ درگذر است؛ هيچ‌گاه بر نمي‌گردد و حافظه‌اش درباره‌ي چيزهايي كه نيست پاك مي‌شود. گويا مقايسه‌ كارهاي گذشته و امروز سيراك ملكونيان بيشترين پرسش مخاطبان نمايشگاه در روز افتتاحيه بوده است. خودش مي‌گويد معلوم است كارهاي گذشته و امروز عوض مي‌شوند. اين‌ها - اشاره به كارهاي خطي و ديجيتالي دارد - و آن‌ها - اشاره به نقاشي‌هاي رنگ و روغن گذشته - ادامه يكديگرند. انتهاي پيام