پس از كشف بيش از 30هزار گل‌نوشته از تخت جمشيد (پارسه، پرسپوليس) اين آثار ارزشمند براي مطالعه به موسسه‌ي شرق‌شناسي دانشگاه شيكاگو امانت داده شدند؛ اما اكنون با گذشت بيش از 70 سال و صدور حكم توقيف براي اموال امانتي ايران، باستان‌شناسان دانشگاه شيكاگو براي كاوش تپه‌اي هفت‌هزار ساله در خوزستان به ايران مي‌آيند.
لوح‌هاي گلي هخامنشي ايران در سال 1313 كشف و براي خواندن متن‌شان به دانشگاه شيكاگو برده شدند. در آن زمان، با موافقت دولت وقت ايران، اين آثار در 50 صندوق چوبي در تخت جمشيد (پارسه، پرسپوليس) بسته‌بندي و از طريق بوشهر به آمريكا فرستاده شدند. هم‌زمان قرارداد و موافقت‌نامه‌اي نيز تدوين شد كه در آن آمده بود، ايران لوح‌هايي گلي را براي رمزگشايي و خواندن به امانت به دانشگاه شيكاگو كه مشغول كاوش تخت جمشيد (پارسه، پرسپوليس) بود، مي‌سپارد.
اكنون پس از حدود 70 سال، با صدور حكم توقيف لوح‌هاي امانت داده‌شده‌ي ايران توسط دادگاهي در آمريكا، برخي نهادهاي حقوقي و سياسي كشورمان فعال شدند و دانشگاه شيكاگو نيز با تنظيم شكايتي نسبت به آن حكم اعتراض كرد؛ اما هنوز حكم توقيف اموال ايران نقض نشده و حركتي جدي هم براي برگرداندن آن‌ها اعلام نشده است. در اين شرايط، پروژه‌ي مشترك ديگري با موسسه‌ي شرق‌شناسي دانشگاه شيكاگو قرار است در ايران آغاز شود.
به گفته‌ي رييس پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، كارشناسان موسسه‌ي شرق‌شناسي دانشگاه شيكاگو براي مطالعه‌ي باستان‌شناسي در تپه‌ي هفت‌هزار ساله‌ي ابوفندوا به ايران مي‌آيند.
حسن فاضلي نشلي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در پاسخ به اين پرسش كه با توجه به توقيف لوح‌هاي گلي كه موسسه‌ي شرق‌شناسي دانشگاه شيكاگو آن‌ها را به امانت گرفته بود، چرا دوباره اين موسسه براي كاوش باستان‌شناسي انتخاب شده است، توضيح داد: اين همكاري، دانشگاهي و دانشگاه شيكاگو نيز بسيار معتبر است. البته اين همكاري فقط براي مطالعات باستان‌شناسي انجام مي‌شود و قرار نيست، هيچ شيء ديگري از كشور خارج شود؛ همان‌طور كه تاكنون هم خارج نشده است.
وي با بيان اين‌كه خارج كردن اشيا از كشور منع قانوني دارد، گفت: لوح‌هاي گلي هخامنشي نيز در يك روند قانوني برده شده‌اند و موسسه‌ي شرق‌شناسي نيز براي بازگشت آن‌ها به ايران، بيشترين همكاري را كرده است و هيچ‌گاه هم نگفته كه لوح‌ها را برنمي‌گردانيم.
اما كشور ما اكنون در شرايطي است كه لوح‌هاي دوهزار و 500ساله‌ي آن با ادعاي چند آمريكايي و به‌عنوان آن‌چه كه «جبران غرامت به قربانيان خشونت‌ها در خاورميانه» خوانده مي‌شود، توسط دادگاهي در آمريكا توقيف شده‌اند؛ براساس ادعاي آمريكايي‌ها، ايران از حماس حمايت كرده است و بايد غرامت آن‌را با حراج لوح‌هاي هخامنشي پرداخت كند. اين آثار تا مرحله‌ي توقيف پيش رفته‌اند و اين احتمال نيز وجود دارد كه در آمريكا حراج شوند.
انتهاي پيام
نظرات