نخستين قسمت از سري جديد برنامه «نقداول» با هدف بررسي ساختار و محتواي سريال «صاحبدلان» با حضور داريوش كاردان (مجري)، محمدحسين لطيفي (كارگردان) محمد كاسبي (بازيگر)، رسول صدرعاملي و محمد تقي فهيم به عنوان كارشناس برگزار شد. به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي برنامه داريوش كاردان به محمد حسين لطيفي به خاطر كارگرداني خوب و شجاعتي كه در اين سريال داشته و به همه دست‌اندركاران سريال«صاحبدلان» تبريك گفت و از لطيفي پرسيد: كار كردن با داستان قرآني چه طور بود؟ لطيفي در پاسخ اين پرسش با بيان اين مطلب كه كار كارگرداني مثل كار بند‌بازي است كه براي هر بار روي بند قرار گرفتن، احساس نگراني وجود دارد گفت: اين احساس نگراني در هر كار با كارگردان وجود دارد و در خصوص صاحبدلان احساس مي‌كردم خود حضرت حق، صاحب كار است و او با ماست و به ما كمك مي‌كند و كار كردن با چنين مضموني براي من شعف داشت. كاسبي نيز در ادامه گفت: من هم خدا را شاكر هستم كه لطفش شامل حال من شده و در كاري حضور پيدا كردم كه مورد رضاي او بوده و مهرش را به دل مردم انداخته است. صدرعاملي با بيان اين مطلب كه خوب بودن در سينما شانسي و اتفاقي نيست گفت: خوب در آمدن يك كار در سينما مبتني بر اراده‌اي است كه پشت ان نيت وجود دارد و يك كار خوب فقط به تهيه كننده و كارگران آن مربوط نيست بلكه مجموعه‌اي از عوامل كنار هم قرار مي‌گيرند. وي افزود: انتخاب همكاران و همراهان و افراد جلو و پشت دوربين بازيگران، مدير فيلمبرداني، طراح صحنه، لباس و گريم 70 درصد موفقيت يك كار است. صدرعاملي دليل حضور خود در برنامه نقد اول را احترام آدم‌هاي عادي جامعه به مجموعه «صاحبدلان» عنوان كرد و افزود: عوامل مجموعه «صاحبدلان» مخاطب را دست كم نگرفتند و هم افرادي كه محتوي آن را دوست داشتند و هم افرادي كه محتوي آن را دوست نداشتند به اين مجموعه احترام مي‌گذارند. وي با ابراز اميد‌واري نسبت به اين كه همه سريال‌هاي تلويزيون اين گونه پيش برود خاطر نشان كرد: صاحبدلان به لحاظ مجموعه كاري قابل احترام است اما ايراداتي هم به آن وارد است. صدر عاملي بازيگران سريال «صاحبدلان» را به دو دسته پيشكسوت و بازيگران جوان تقسيم كرد و گفت: به نظر مي رسد شخصيت‌هاي خليل و جليل در فيلمنامه با آدم‌هاي فرعي مشكل دارند و همچنين مخاطب نمي‌فهمد كه چرا اينقدر پسر خليل در قصه منفي است. آيا صرف يك الگوي قرآني براي منفي بودن او كفايت مي‌كند؟ وي تصريح كرد: فيلمنامه به اين سوال كه چگونه خليل با اين بينش و آگاهي و شناخت از قرآن، چنين پسري را تربيت كرده پاسخ نمي‌گويد. لطيفي در پاسخ به پرسش صدرعاملي توضيح داد: از نظر شكل‌گيري درام قصه و آن چه كه در اين قصه مدنظر طالب زاده بود اين است كه خليل هم آدم كاملا سفيدي نيست و او هم در سير داستان به نقد كشيده مي‌شود و اگر محمود، محمود شده از اشتباهات همان خانه است. محمد تقي فهيم (منتقد)، در ادامه نقد اول، با بيان اين مطلب كه لطيفي در كارهايش به پختگي رسيده است اظهار كرد: لطيفي بيش از پيش ساختار را مي‌شناسد و بر اين موضوع كه يك سريال چه طور مي‌تواند تاثيرگذار باشد مسلط شده است. وي افزود: در مجموع سي قسمت صاحبدلان از ابتدا تا آخر يكدست بود و اوج و فرود‌ها و گره‌هاي آن به جا بود. اين منتقد بخش پاياني سريال «صاحبدلان» را تاثيرگذار‌ترين بخش سريال دانست و افزود: بخش پاياني كار به خوبي جمع شده و به جاي اينكه به دنبال جلب رضايت مخاطب عادي باشد، عملي‌تر پيش رفت. به اعتقاد فهيم، مرز معجزه و تاثيرگذاري ديني و كرامات در سريال صاحبدلان كمي مخدوش شده و اين مرز با پرداخت بهتر مي‌توانست روشن‌تر باشد. وي با بيان اين مطلب كه صاحبدلان نمونه كار مديران براي رفتن به سمت توليد كار‌هاي كيفي است اظهار كرد: در حال حاضر در سريال كميت را پشت سر گذاشته و به كيفيت رسيده‌ايم و مديران تلويزيون به اين نتيجه رسيده‌اند كه مي‌توانند كار با كيفيت ارائه دهند. اين منتقد، با بيان اينكه در مواقعي ديالوگ‌هاي سريال زياد و در راديويي بود گفت: به عنوان مثال بازي كاسبي بازي حسي و مي‌توانست با ميميك، فيزيك و تحرك خود در صحنه، انگيزه و تحرك ايجاد كند. وي يكي از نكات قوت سريال را در پرداخت شخصيت‌هاي آن دانست و افزود: شخصيت اي سريال صاحبدلان در ذهن افراد باقي خواهند ماند. فهيم پرداختن به سرمايه‌گذاري تازه به دوران رسيده را يكي ديگر از نكات قوت سريال عنوان كرد و گفت: خليل در اين سريال نماينده عموم مردم و جليل نماينده سرمايه‌داري بود و قصه‌هاي قرآني در آن به خوبي به روز شده بود. كاسبي در ادامه، با اشاره به حس و بوي حسي كار صاحبدلان براي خودش اظهار كرد: حس كار كردن در سريال صاحبدلان براي من مثل حس كار كردن در سريال حضرت مريم بود كه به من مي‌گفت اين كار، خودش خودش را معرفي مي‌كند. وي افزود: هر چقدر به بازي خودم و دوستانم، كارگرداني و ... فكر مي‌كنم، مي‌بينم كه قرآن ياري‌دهنده ما در سريال بود. اين بازيگر، رفتن به سراغ معجزه قرآن را قدم مباركي خواند و ابراز اميد‌واري كرد ديگر هنرمندان هم به اين قدم بپيوندند. فهيم در ادامه با بيان اين مطلب كه ما بايد دقت لازم در ارائه آثار ديني را داشته باشيم گفت: ما بايد در ساخت سريال مذهبي از رفتن به سمت خرافه پرهيز كنيم. لطيفي در اين باره توضيح داد: شفا و خرافه در اين سريال كاملا متمايز به تصوير كشيده شده است وي با اشاره به جنس سينماي ديني سينماي غرب اظهار كرد: در برخي مواقع جنس سينماي ديني به گونه‌اي است كه تاثيرگذاري غريبي بر مخاطب مي‌گذارد و ما بايد باور كنيم كه در لحظاتي بايد حسي را در بيننده ايجاد كنيم كه مو بر تن او راست شود و حال او را دگرگون كند. صدرعاملي، با ابراز نگراني از اينكه سوژه‌هاي اين چنين مبتني بر احساسات گرايي ادامه پيدا كند گفت: بسيار خوب است كه چنين مجموعه‌هايي با همان دقت و وسواسي كه صاحبدلان از مرحله فيلمنامه به آن رسيد، ساخته شود. وي افزود: در لحن ساختاري فيلم آدمها به سكوت و تنهاي هم نياز دارند كه در سريال به آن توجه نشده است و اين دو برادر فرصت سكوت و انديشين را ندارند. صدر عاملي با بيان اين مطلب كه باران كوثري تنها شخصيتي است كه جذابيت هاي كاراكتر را حفظ كرده و باورپذيري كاراكتر با شخصيت او منطبق است اظهار كرد: متاسفانه از يك جايي لحن شخصيت‌هاي فرعي سريال عوض مي‌شود و همه مسئله آن جذب مخاطب مي‌شود. اين كارگردان در پايان سخنان خود تاكيد كرد: صاحبدلان اصلا راديويي نبود و در برخي مواقع معادل‌هاي تصويري خوبي داشت. لطيفي نيز در پايان سخنان خود با بيان اين مطلب كه سريال صاحبدلان سريال معقولي به لحاظ بودجه بود گفت: همه سريال‌هاي قرآني نبايد بودجه‌هاي كلان داشته باشند و در رده كار‌هاي تاريخي گنجانده شوند. گفتني است، قسمت دوم نقد اول دوشنبه (8 آبان ماه) با حضور كارشناسان مذهبي ساعت 22 پخش مي‌شد. به گزارش خبرنگار سرويس تلويزيون خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)،قسمت دوم برنامه نقد اول با حضور دكتر هدايت خواه (عضو كميسيون فرهنگي مجلس) و دكتر بانكي (عضو هيات علمي دانشگاه اصفهان) و محمد حسين لطيفي (كارگردان صاحبدلان) پخش شد. در بخشي از برنامه نقد اول دوشنبه (هشتم آبان ماه)، كاردان از ميهمانان برنامه پرسش كرد كه بازتاب اين سريال را در همكاران خود چگونه ديد. دكتر هدايت خواه كه عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي است در پاسخ به اين پرسش توضيح داد: مجموعه نگاه من و همكارانم نسبت به سريال «صاحبدلان» مثبت بود، ضمن اين كه انتقاداتي به آن نيز وجود دارد. دكتر بانكي كه عضو هيات علمي دانشگاه اصفهان است در اين باره توضيح داد: تا آن جا كه مي‌دانم همكارانم مي‌گفتند كه اين سريال، كار متفاوت و پديده جديدي است. در ضمن وقتي متن سريالي قرآني باشد سريال مقدسي مي‌شود كه با عصمت و طهارت ويژه خود با ديگر كار‌ها متفاوت است. لطيفي (كارگردان صاحبدلان) نيز عنوان كرد: طي تماس هايي كه گرو‌هها و طيف‌هاي مختلف فكري با من داشتند از سريال راضي بودند. دكتر هدايت خواه در ادامه‌ اين نشست با بيان اين مطلب كه با يك سريال جوانان جامعه ما قرآني نمي‌شوند متذكر شد: نبايد در خصوص تاثير اين سريال مبالغه كرد ودر ارائه پيامهاي مذهبي بايد مداومت داشت. وي از اين كه قرآن خاصي در اين سريال انتخاب شده بود انتقاد كرد و گفت: به نظر مي‌رسد با انتخاب يك جور قرآن خاص به بيننده القاء مي‌شود كه يك جور قرآن تاثيرگذاري خواهد داشت. لطيفي در پاسخ به اين انتقاد اظهار كرد: اگر آخرين سكانس فيلم نبود شبهه بزرگي ايجاد مي‌شد و اتفاقا همه نگراني ما اين بود كه اين حس كه حتما بايد قرآني به دم در خانه افراد آورده شود به بينندگان القاء نشود. هدايت خواه همچنين با بيان اين مطلب كه خرافه‌گرايي در خانه خليل با منش او منافات دارد اظهار كرد: روابط خانواده‌اي كه با قرآن مانوس هستند و با آن ارتباط دارند بايد صميمي‌تر باشد و اما روابط سيد خليل و دنيا كه به قرآن پاي بند بودند خيلي با مباني قرآن سازگار نبود. دكتر بانكي در ادامه برنامه نقد اول با تاكيد بر اينكه بنا به سفارش پيامبر(ص)، قرآن بايد با عترت همراه باشد گفت: در قسمت‌هايي كه بيننده صاحبدلان بود هر چه ديدم قرآني بود و كمتر از عترت ياد شده بود. وي از امضا پشت قرآن انتقاد كرد و افزود: در هيچ جايي نداريم كه بزرگران قرآن را امضا و آن را تاييد كنند. لطيفي در پاسخ به اين انتقاد توضيح داد: امضاها به معناي تاييد آن كتاب نيست. بلكه به اين معنا است كه همه آنها مورد لطف قرار گرفتند و آن را درك كردند. به گزارش ايسنا، در بخش‌هايي از برنامه نقد اول علاوه بر پخش نظارت مردمي نظرات تعدادي از روحانيون پخش شد و آن‌ها در خصوص نقاط قوت سريال توضيحاتي دادند. يك روحاني نگاه تطبيقي سريال «صاحبدلان» با قرآن را از نكات قوت اين سريال برشمارد و معتقد است «صاحبدلان» تاثير پيام‌هاي داستان هاي ديني را درزندگي امروز مطرح كرده است. روحاني ديگري با بيان اين مطلب كه پرداختن به اين نكته كه اگر نيت براي خدا باشد قطعا خدا هم كمك مي‌كند از نقاط قوت سريال «صاحبدلان» است گفت: اين كار سعي كرده بود بر اساس مفاهيم ديني قرآن كه براي همه اعصار و دوران ها است باشد و اين نكته را گوشزد كند كه براي برون رفت از مشكلات بايد به قرآن مراجعه كرد. روحاني ديگري سريال «صاحبدلان» را از حيث بازيگر‌ها و كاراكتر‌ها و متن قوي دانست و افزود: براي نخستين بار بود كه در داستان‌هاي قرآني تامل شده بود و نقاط قوت آن به استفاده از مفاهيم ديني خودمان برمي‌گردد. به اعتقاد يكي ديگر از روحانيوني كه نظراتش از تلويزيون پخش شد استفاده از داستان هاي قرآني در قالب داستان‌هاي امروزي نياز به كارشناسي بيشتري داشت و ربط بسياري از داستان‌هاي قرآني از انسجام فيلمنامه كاسته بود. انتهاي پيام