بيش از 15 سينماي خياباني لاله زار، تنها سينماهاي "رودكي"، "سارا" و "نادر" فعاليتشان را ادامه مي‌دهند كه با توجه به اظهار نظر صاحبان اين سينماها تا پايان امسال تنها سينماي "سارا" باقي خواهد ماند.
به گزارش خبرنگار سينمايي ايسنا، لاله زار كه بيش از 80 سال پايتخت سينما و نمايش ايران بوده وآخرين دستاوردهاي سينما، تئاتر و موسيقي عامه پسند كشور در آن عرضه شده است، الان تبديل به خياباني با انبوهي از فروشگا‌هاي وسايل الكتريكي در سينماهاي مخروبه با درهاي بسته شده است كه ديگر هيچ نشاني از آن شكوه و عظمت گذشته به چشم نمي‌خورد.
در مطلبي كه به نقل از مرحوم جعفر شهري مورخ تهران در كتاب سال مجله فيلم از ميرزا ابراهيم خان صحاف باشي به عنوان اولين سازنده سينما درلاله زار آمده است: «ميرزا ابراهيم خان در لاله زار به عرضه اشيا آنتيك وزينتي پرداخت كه از اروپا و ژاپن وارد مي‌كرد. او درخرداد 1276 با اجازه مظفر الدين شاه براي سفر به دور دنيا ايران را ترك كرد كه پس از دو سال از اختراع سينما درتماشاخانه‌اي در لندن با سينما آشنا مي‌شود. او يك پروژكتور و مقداري فيلم كه گفته مي‌شود كمدي و فانتزي بودند را مي‌خرد و با خود به تهران مي‌آورد و در حياط پشتي مغازه‌اش نخستين سالن سينما در ايران را احداث مي‌كند كه البته جنبه عمومي نداشته است. اما اولين سينماي عمومي درابتداي خيابان لاله زار (محل فعلي سينما تابان) توسط روسي خان به نام سينما فاروس افتتاح شد. سال 1292 سينماي "گراند هتل" در محل فعلي تئاتر "دهقان" در لاله زار افتتاح مي‌شود در سال 1303 علي وكيلي دومين سينماي منظم و مرتب تهران به نام "گراند سينما" را درمحل فعلي تماشاخانه تهران درلاله زار داير مي‌كند كه اين سالن اولين سينمايي بود كه به طور مرتب به نمايش فيلم مي‌پرداخت و با توجه به اقبال اين سينما در ادامه در ارديبهشت 1307 سينما صنعتي آغاز به كارمي‌كند كه براي اولين بار زنان هم مي‌توانستد از برنامه‌هاي سينما استفاده كنند كه اين سينما در مهر ماه همان سال دچار حريق شد و اولين آتش سوزي سينما در ايران را رقم زد.
روند سالن سازي درلاله زار ادامه داشت كه دردهه 40 به اوج خود رسيد كه كريستال، متروپل، ركس و ايران از سالن‌هاي درجه يك محسوب مي‌شوند و البرز، نادر، نيوز، شهرزاد، اطلس، فردوس، متروپل، مشعل، تابان، مرجان و ونوس سينماهاي درجه 2 و 3 بودند و مجموعا 15 سينما در لاله زار مشغول فعاليت بودند. سينما ركس با داشتن 1250 صندلي بهترين و بزرگترين سينماي لاله زار در طول دو دهه 40 و 50 محسوب مي‌شد و كريستال، متروپل وايران سينماهاي مهم ديگر بودند.
در بين سال‌هاي دهه 50 تاكنون ديگر هيچ سالني در لاله زار ساخته نشده و روند تعطيلي آنها از اوايل دهه 60 آغاز شد. و اواخر دهه 70 به اوج خود رسيد كه در حال حاضر از آن تعداد فقط 3 سالن فعال باقي مانده است.»
محمد بهبهاني مالك سينما رودكي (متروپل) يكي از معدود سينماهاي فعال لاله زار است كه در سال 1329 با نمايش فيلم "بن هور" پدرش اين سينما را راه اندازي كرده است، به ايسنا مي‌گويد: لاله زار زماني كه بافت فرهنگي‌اش را از دست داد و به دست الكتريكي‌ها افتاد، مرد و من كه از بچگي با پدرم به اين خيابان مي‌آمدم و بهترين لحظات را مي‌گذراندم به عشق آن روزها در كار فرهنگي ماندم و سينما را نزديك به 60 سال با چنگ و دندان و ضرر و زيان باز نگاه داشتم، اما ديگر بريده‌ام و در آينده‌اي نزديك شاهد بسته شدن اين سينما خواهيم بود و سينما متروپل سابق هم به سينماهاي تعطيل لاله زار اضافه مي‌شود. در واقع الان اگر مسافر كشي كنم، درآمدم از سينماداري بيشتر است.
وي مهمترين مشكل را متوجه شهرداري دانست و معتقد است: شهرداري با توجه به اينكه شعار حمايت و سالن‌سازي مي‌دهد، اما كوچكترين كمكش كه مي‌تواند حذف عوارض بليط باشد، را انجام نمي‌دهد. سالن‌دار براي نمايش فيلم بايد از شهرداري بليط بخرد و براي فيلم‌هاي ايراني 5 درصد و فيلم‌هاي خارجي 25 درصد پول نقد به شهرداري بدهد كه بارها از طريق انجمن سينماداران و اداره كل نظارت خواهان حذف اين هزينه شديم، اما كوچكترين اتفاقي نيفتاده است.
وي با اشاره به وضعيت سينماهاي تعطيل لاله زار آن را هم متوجه شهرداري دانست و گفت: ساخت اين سينماها متعلق به 40 و 50 سال پيش است، ولي كاربرد فرهنگي دارند و عوارض زياد شهرداري باعث شده صاحبان سينماها نتوانند سالن‌هايشان را از حالت كنوني خارج كنند.
بهبهاني ديگر معضل موجود را تعرفه‌هاي آب و برق سينما دانست و به ايسنا گفت: درآمد سينما فرهنگي است ولي مخارج آن تجاري وتعرفه‌هاي آب و برق ما همه آزاد حساب مي‌شود. وزارت ارشاد 3 سال پيش بخش فرهنگي را از دادن ماليات معاف كرد كه كار بسيار خوبي بود اما مخارج ما به صورت اقتصادي حساب مي‌شود.
اين سينما دار به بيمه تامين اجتماعي اشاره كرد و گفت: هزينه‌ها بيمه هم كمر سالن دار رامي‌شكند، درخواست كرديم روي سينما كد فرهنگي بگذارند و حداقل 5 كارگر سينما را تحت پوشش قرار بدهند.
وي تقاضا كرد: به سينماهايي كه در معرض تعطيلي هستند سوبسيدي تعلق گيرد تا بتوانند به حياتشان ادامه دهند.
بهبهاني مشتري‌هاي سينماييش را خريداران وسايل برقي عنوان كرد و اظهار داشت: ديگر در اين خيابان خانواده و مشتري براي سينما نمي‌آيد و كساني كه براي خريد وسايل برقي مي‌آيند وكارشان قدري معطلي دارد براي گذراندن وقت به سينما مي آيند.
وي از حمايت‌هاي موسسه سينما شهرتقدير كرد و گفت: اگر حمايت اين موسسه نبود،سينماي ما 4 سال پيش تعطيل شده بود.
به گزارش ايسنا، سينما نادر ديگر سالن فعال در لاله زار درانتهاي كوچه باربد فيلم خون بازي را در حال اكران دارد محمد تكميل نژاد مديراين سينما تمايلي به حرف زدن درباره تاريخچه و صنعت سينماييش ندارد، اما گفته مي‌شود، اين سينما به موسسه "كيهان" كه در پشت سينما قرار دارد فروخته شده و تا پايان امسال تعطيل خواهد شد.
سينما سارا (ونوس) در ابتداي خيابان لاله زار كه روزانه سه فيلم از فيلم‌هاي اكران 2 و آنهايي كه پروانه نمايششان تمديد شده است را با بليط 800 توماني پشت سرهم نمايش مي‌دهد، نسبت به دو سينمايي ديگر فعال در لاله زار از رونق بهتري برخورداري است.
روح الله صبر مدير اين سينما معتقد است: بيشتر كساني كه به اين سينما مي‌آيند هدفشان وقت گذراني و سرد يا گرم شدن است و خود فيلم برايشان اهميت ندارد درواقع مشتري اول ما مشتري آخري است كه از سينما بيرون مي‌آيد.
وي افزود: سينماي ما حدود سه سال است كه حالت فستيوال دارد و حدود 60 فيلم از چند دفتر سينمايي مي‌گيريم و 30 درصد به آنها مي‌دهيم كه بيشتر فيلم‌هايي است كه در انبارشان نگاه مي‌دارند و روزي سه فيلم پشت سر هم نشان مي‌دهيم كه اين برنامه به صورت ماهانه ادامه دارد.
صبري افتتاح سينما سارا را مربوط به سال 42 و نمايش فيلم "چهار راه حوادث" دانست و به ايسنا گفت: مالك سينما مرحوم مرتضي مقدسي بود، كه بعد از ايشان آقاي منوچهر صادق پور به عنوان وارث مالك سينما شدند كه ايشان چند سالي است كه به فكر بستن اين سينما هستند، اما هر بارمن به دليل علاقه زيادي كه به سينما دارم از ايشان خواهش كرده‌ام كه بگذارند چراغ سينما روشن باشد.
وي ادامه داد: زماني مردم براي تفريح و رفع خستگي به لاله زار مي‌آمدند، ولي الان بايد مواظب چرخي‌ها باشند تا با آنها برخورد نكنند. چند تا لامپ فروش لاله زار را به اين روز انداختند و سينما را در آن كشتند و هيچكس هم به دادش نمي‌رسد.
صبري گفت: زماني براي ديدن فيلم تا جلوي ميدان توپخانه صف مي‌بستن، اما مدت‌هاست كه ديگر خبري از آن روزها نيست.
وي با ياد اوري روزهاي رونق لاله زار ادامه داد: الان وقتي جمعه‌ها مي‌خواهم به سينما بيايم، سالهاست كه از خيابان سعدي مي‌آيم تا چشم به تعطيلي اين خيابان نيفتد، چون ديدن اين صحنه آزارم مي‌دهد و تمام وجودم را غم مي‌گيرد.
انتهاي پيام
نظرات