در آستانه‌ي روز بزرگداشت فردوسي ابوالقاسم اسماعيل‌پور: بخش اساطيري شاهنامه كم‌تر مورد توجه بوده است
ابوالقاسم اسماعيل‌پور معتقد است، به بخش اساطيري «شاهنامه»ي فردوسي كم‌تر توجه شده است.
اين استاد دانشگاه و پژوهشگر زبان‌هاي باستاني در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در آستانه‌ي روز بزرگداشت فردوسي، دربارهي بخش‌هاي مغفول‌مانده در آثار منتشرشده دربارهي «شاهنامه» همچنين گفت: البته در زمينه‌ي اسطوره‌هاي «شاهنامه» نه اين‌كه غفلت شده باشد؛ اما به آن صورت كه بنيادي روي بخش‌هاي ديگر «شاهنامه» كار شده، در اين قسمت كار نشده است.
اسماعيل‌پور افزود: بخش تحليل اساطيري شاهنامه، يكي از مهم‌ترين مباحث شاهنامه‌شناسي است؛ به اين دليل كه به ريشه‌شناختي داستان‌هاي كهن ايراني مربوط مي‌شود و اولين چيزي كه به نظر مي‌آيد، اين اثر را در ميان ديگر آثار شاهكار ادبي ايراني متمايز كرده، همين بخش ريشه‌هاست؛ يعني ريشه‌هاي كهن فرهنگي ايران كه در همان داستان‌ها و حماسه‌هاي اساطيري نهفته‌اند.
او در ادامه تأكيد كرد: تا زماني‌كه دوره‌هايي مثل پيشد‌اديان، كيانيان و ديگر دوره‌هاي اساطيري به شكل علمي تحليل نشوند، ما هميشه اين مشكل را خواهيم داشت كه بالأخره اين‌ها واقعا تاريخ‌اند يا اسطوره. اگر تاريخ‌اند، بايد در جهت اثبات آن‌ها به لحاظ تاريخي و باستان‌شناختي باشيم، و اگر اسطوره‌اند، بدانيم تعريف علمي اسطوره چيست و اين‌ها چه جايگاهي در فرهنگ ايران دارند.
اين استاد دانشگاه همچنين اضافه كرد: معتقدم به ويژگي‌هاي فرهنگي هم كه بعد از دوره‌ي شاهنامه در تاريخ كهن ايران تأثير‌گذار بوده‌اند، كم‌تر توجه شده است و به نوعي ناديده گرفته شده‌اند. از سويي، خود مبحث اسطوره‌شناسي، سابقه‌اش در ايران خيلي كم است. يعني در برابر 200 سال سابقه‌ي تحليل اساطيري در دنيا، ما در ايران نزديك 40 سال است كه شروع كرده‌ايم و مباحث بنيادي هنوز حل نشده است. پس اگر از اين ديد به شاهنامه نگاه كنيم، مي‌توانيم به خيلي از ناگفته‌هايي كه دربارهي فردوسي هست، پي ببريم.
او دربارهي پيام امروز شاهنامه نيز گفت: اصولا شاهكارهاي ادبي جهان در ارتباط با زندگي روزمره هستند؛ يعني همان جنبه‌ي روان‌كاوي داستان رستم و سهراب كه تقابل فرزند و پدر است، يكي از مباحث مهم رفتار امروزي است. اين‌كه چگونه رستم از نسل كهن و سهراب از نسل جديد در تقابل قرار مي‌گيرند، از مواردي است كه در روان‌كاوي امروز يعني خانواده، پدر و فرزند مي‌تواند مهم باشد.
اسماعيل‌پور همچنين متذكر شد: گذشته از اين موضوع، نو كردن نمايش‌هاي باستاني است؛ يعني همين داستان‌هاي سياوش، رستم و اسفنديار در زندگي ما مي‌توانند به‌شكل نمايش‌نامه‌هاي مدرن درآيند؛ كاري كه در غرب بر روي «ايلياد» و «اوديسه»ي هومر شده است. ده‌ها نمايش‌نامه و رمان بر اساس اين داستان‌هاي حماسي خلق شده است و هر سال اين‌ها براي دوره‌هاي مختلف سني تجديد چاپ مي‌شوند. اين آثار يا به‌صورت انيميشن يا فيلم درآمده‌اند و ما اين‌ها را دربارهي شاهنامه نداشته‌ايم. داستان‌هاي كهن را به‌صورت فيلم‌هاي خيلي جذاب مي‌توانيم براي كودكان امروزي مطرح كنيم و رنگ و روي جديدي به آن‌ها بدهيم.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات