يادداشت علي غضنفري دربارهي سادهنويسي در شعر
علي غضنفري در يادداشتي به ارائهي نظرش دربارهي سادهنويسي در شعر پرداخته است.
اين شاعر و مترجم در اين يادداشت كه آن را در اختيار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) قرار داده، نوشته است: براي پرداختن به نگارش و سرايش سادهنويسي (يا بغرنجنويسي) بايد فلسفهي نگارش و سرايش را واگو كرد. گرچه در اين مختصر، نميتوان همهي جريانات را بيان كرد.
فلسفهي نگارش و سرايش، تأثيرگذاري اجتماعي - ادبي بر تودههاي مردم است كه اين چيزها را ميخوانند و اگر هر كدام اينها فاقد اين ارزشآفرينيها باشند، نقش و وظيفهي هنري خود را فراموش كرده و تنها به يك «اثر» تبديل ميشوند كه هيچگونه «تأثيري» ندارند. از سوي ديگر، زمينههاي نگارش و سرايش و مخاطبان اين مقوله نيز در فلسفهي اين امور اهميتي ويژه دارند كه از آنها نبايد غافل بود. به قول معروف: چون سر و كار تو بـا كودك فتاد / پس زبان كودكي بايد گشاد
در ادبيات همهي دنيا نيز اين پديده وجود دارد و نويسنده و سراينده از خويش ميپرسد كه براي كه مينويسم و براي چه مينويسم؟ براي كه ميسرايم و براي چه ميسرايم؟ وقتي اينها معلوم باشند، يعني چارچوبها كه همان (plan) است، زيرساخت «كار» را مشخص ميكنند و آن وقت است كه «برنامه» يعني (program) آغاز ميشود، كه اگر بخواهيم آن را در قالبهاي مديريت اجرايي «كار» تعريف كنيم، نگارنده و سراينده خود را در موقعيتي قرار ميدهد كه نه از آن فراتر ميرود و نه در انجام آن كوتاه ميآيد؛ زيرا هر آينه چنين كند، «كار» ارزشآفرين نخواهد شد و استقبال تودههاي خواننده از «كار» يا اثر كاهش يافته و يا حتا بسيار اندك خواهد شد؛ در حاليكه اگر به ژرفناي چارچوب و برنامه پي برده باشد، اثري دلنشين و تودهپسند به بار خواهد آورد.
باز هم در ادبيات دنيا مشاهده ميكنيم كه «سادهپردازي» براي كودكان و نوجوانان بسيار مطرح بوده و هست و اينگونه پردازشها را در «سخن» در گفتوگوي با كودكان و نوجوانان نيز شاهد هستيم؛ در حاليكه در ساير موارد هر دو روش؛ يعني «سادهپردازي» و «بغرنجپردازي» يا «پيچيدهپردازي» ديده ميشود.
هر آينه تأثيرهاي مطلق «ادبي» را كنار بگذاريم و فقط به تأثير اجتماعي نگارش و سرايش بپردازيم، آن وقت بدون ترديد، سادهپردازي مؤثرتر خواهد بود؛ همانگونه كه در نوشتارهاي طنزگونه اين مقوله به راحتي قابل مشاهده است و بهطور كلي در اين حالت نگارش پيچيده هيچ تأثيري نخواهد داشت.
من ترديدي ندارم كه در زمينههاي «مطلق ادبي» نيز ميتوان سادهپردازي كرد؛ ليكن اين امر دليلي براي رد كردن پيچيدهپردازي در اين باب نيست و بايد راه را براي هر دو شيوه باز گذاشت؛ مشروط بر آنكه نگارنده يا سراينده از آن فلسفهاي كه اظهار شد، دور نشود.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات