محمدعلي سپانلو: نامگذاري شعر توسط شاعر بياعتبار است
محمدعلي سپانلو گفت: من به عنوان شاعر از انتخاب نام براي شعرم پرهيز ميكنم؛ زيرا معتقدم شعر خود بايد گويا باشد.
اين شاعر در گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عنوان كرد: اينكه شاعراني اقدام به نامگذاري شعر خودشان ميكنند، تلاش براي هويت دادن شعر از سوي شاعر است. زماني شاعران خود را رمانتيك، رئاليست و يا سورئاليست خطاب ميكردند و ميگفتند كه آثار ما اينگونه است. در واقع خود را وابسته به مكتبي معرفي ميكردند و اين مكاتب هر كدام مؤلفهها و ويژگيهاي خود را دارند.
او در ادامه تصريح كرد: ادبيات كاري خلاقه است كه حاصل كشف و شهود هنرمند است؛ اما نقد ادبيات و سخن دربارهي ادبيات ديگر علم است كه اين در حوزهي اختيار و صلاحيت هر كسي نيست و در نقد، شهود و كشفهاي شاعر ديگر جايي ندارد و ميبينيم كه در توضيح چيستي و چرايي نامهايي كه براي شعرها انتخاب شده است، شاعر با زبان توصيفي به دنبال تبيين اين مسأله است.
سپانلو يادآور شد: البته طبيعي است كه هنرمند هم از ذوقي خلاق برخوردار باشد و هم از نگاه منتقدانه و علمي؛ اما اين نميتواند جوازي براي نامگذاري شعر يا اتفاقي از سوي شاعر باشد.
او همچنين متذكر شد: براي شعر من هم به اعتبار اينكه مكان در آن حضوري پررنگ دارد، ميتوان ويژگي آفاقي را برشمرد و منبع الهامگرفته از روابط و رفتار آدمهاست كه ميتوان از آن به عنوان انفسي هم ياد كرد و شعرم را به نام «شعر آفاقي و انفسي» ياد كنم؛ اما من از اين كار پرهيز ميكنم؛ زيرا اين كار از سويي پيشفرضهايي را براي مخاطب ميسازد و از طرفي تأكيد دارم خود شعر بايد مؤلفهها و ويژگيهايي را كه دارد، عيان كند و گويا باشد.
سپانلو نامگذاري شعر توسط شاعر را مسألهاي بياعتبار دانست و تأكيد كرد: من اين مسأله را جدي نميگيرم؛ به دليل اينكه خود شاعر هم به تمام وجوه و شؤون شعري كه ميگويد، اشراف ندارد و از سويي يادمان باشد اين زبان، تاريخ، جامعه و عوامل ديگري است كه در انتخاب نامي براي نوعي از شعر دخيل است؛ بنابراين بهتر است اين كار را به آن عوامل واگذاشت.
اين شاعر خاطرنشان كرد: گاهي جنبههايي از شعر از نگاه شاعرش هم مغفول ميماند و يا مخاطب با نگاه شاعر همعقيده نيست و اين نوع رفتارها شعر را محدودتر ميكند.
او از نامگذاري شعر از سوي شاعران به عنوان تلاشي براي تمايزطلبي ياد كرد و افزود: اين موضوع در درازمدت به كار نميآيد. در دهههاي پيشتر، من هنرمنداني از تئاتر، رمان و شعر را سراغ دارم كه نامهايي را بر كارهاي خود ميگذاشتند و بر آن تأكيد ميورزيدند؛ اما اكنون كجا هستند؟ هر كس ميآمد، با نامي از راه ميرسيد؛ اما امروز ديگر فراموش شدهاند؛ بنابراين ميتوان به شعر، زيبايي و خلاقيت اقدام كرد تا سرانجام آثار و يا جريانهاي ماندگار هم در حضوري كه در زمان دارند، به نامشان برسند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.


نظرات