عضو هيأت علمي دانشگاه علمي ـ كاربردي مشهد با بيان اين‌كه مسؤولان وزارت نيرو بحث توس را از حساسيت افتاده فرض كرده‌اند، ادامه‌ي وجود دكل‌ها را موجب افزايش هزينه‌هاي تحميلي و مانع قطعي ثبت جهاني توس دانست. فريد جواهرزاده در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان رضوي، با اشاره به اين‌كه بحث دكل‌هاي توس به پيش از سال 1385 بازمي‌گردد، اظهار داشت: در آن زمان، شركت برق قصد انجام پروژه‌اي بزرگ را براي انتقال برق ايران به تركمنستان داشت و ظاهرا آن‌گونه كه وزارت نيرو اعلام مي‌كند، همان زمان از دستگاه‌هاي ذي‌ربط استعلام گرفت. وي ادامه داد: به گفته‌ي وزارت نيرو، اين استعلام از سازمان ميراث فرهنگي نيز انجام شد؛ اما ما در سازمان به چنين استعلامي برنخورديم كه از طريق اداره كل ميراث فرهنگي خراسان رضوي انجام شود. در هر صورت، اگر استعلام در آن مرحله به دقت انجام مي‌شد و ميراث فرهنگي با دقت خوبي به آن پاسخ مي‌داد، امروز دچار مشكل نمي‌شديم. اشكال اين پروژه و اشتباه انجام‌شده، در استعلام از دستگاه‌هاي ذي‌ربط است. مدير پيشين روابط عمومي اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري خراسان رضوي با بيان اين‌كه به‌محض آغاز شدن پروژه، اين اداره به فعاليت‌ها و نامه‌نگاري‌هاي لازم پرداخت، گفت: وزارت نيرو به نامه‌نگاري توجهي نكرد و كار را ادامه داد. به اين ترتيب، سازمان ميراث فرهنگي مجبور شد، از راه رسانه‌يي اقدام كند تا از طريق افكار عمومي جلوي موضوع را بگيرد و به ياري و تلاش ماندگار رسانه‌ها و بويژه رسانه‌هاي خراسان رضوي و پي‌گيري مؤثر دو نماينده‌ي مجلس، جلوي ادامه‌ي پروژه گرفته شود. وي بيان كرد: در همان ابتدا، تمام عزم سازمان ميراث فرهنگي جزم پاسداري از توس بود و از تمام ظرفيت خود استفاده كرد؛ اما اقدام انجام‌شده خارج از حيطه‌ي اختيارات اين سازمان است. عضو هيأت علمي دانشگاه علمي ـ كاربردي مشهد با اشاره به تغيير و تحولات انجام‌شده در دولت، اظهار كرد: با اين تغييرات، مسؤولان وزارت نيرو تصور كردند، موضوع از تب و تاب افتاده است و به اين ترتيب، كار را ادامه دادند. اكنون شكايت سازمان ميراث فرهنگي به دادگاه، برگ آخري است كه مجبور به آن شده، زيرا دستش از همه‌جا كوتاه است. جواهرزاده با بيان اين‌كه موضوع عدم تعرض به محوطه‌هاي تاريخي و استعلام از دستگاه‌هاي مرتبط در قانون تصريح شده است، درباره‌ي رأي دادگاه، گفت: شكي نيست كه در اين‌باره وزارت نيرو مكلف خواهد شد، حريم منظري توس را رعايت کند. هر فرآيند ديگري در اين ميان انجام شود، لطمه‌اي در پي دارد، اگر پروژه در همان مراحل ابتدايي متوقف مي‌شد و تغيير مسير مي‌داد، به‌مراتب از امروز كه حتا سيم‌كشي‌ها انجام شده است، بهتر بود. البته هرچه اين اقدام ديرتر انجام شود، هزينه‌هاي بيش‌تري خواهد داشت. وي با تأكيد بر اين‌كه وجود دكل‌ها مانع ثبت جهاني توس است، ادامه داد: متأسفانه برخي مسؤولان اعلام كرده‌اند، دكل‌هاي حريم توس مانع ثبت جهاني آن نخواهد بود؛ اما من به‌صراحت اين موضوع را رد مي‌كنم، زيرا در همان سال 1385 نمايندگان يونسكو ضمن بازديد از توس تأكيد كردند كه دكل‌هاي حريم توس، آسيب منظري توس است و آسيب منظري مانع ثبت جهاني اثر خواهد بود. جواهرزاده با اشاره به ميدان نقش جهان اصفهان، اظهار داشت: دليل اخطار يونسكو براي خارج كردن ميدان امام (ره) اصفهان از فهرست آثار جهاني اين بود كه در حريم منظري آن، يك ساختمان مرتفع قرار داشت. اين كارشناس بيان کرد: اگر اين مشكل برطرف نشود، بايد بحث ثبت جهاني توس را براي هميشه فراموش كنيم. در ثبت جهاني نيز نه‌تنها بر خراسان و دامنه‌ي تاريخي و جغرافيايي استان تأكيد داريم، بلكه به شخصيت فردوسي و زنده كردن زبان فارسي به‌دست او توجه داريم. ثبت جهاني توس حداقل كاري است كه مي‌توانيم در شأن فردوسي و شاهنامه انجام دهيم و در كوتاهي آن همه‌ي ما مقصر خواهيم بود. وي با اشاره به برگزاري جلسات با شركت برق در سال 1385، گفت: وقتي پروژه آغاز شد، مديران شركت برق خراسان، جلسه‌اي را در دفتر رييس وقت سازمان ميراث فرهنگي خراسان رضوي برگزار كردند و خواسته‌ي ما را پرسيدند، ما درخواست جابه‌جايي دكل‌ها را مطرح كرديم، آن‌ها قول دادند و پس از آن، هيأتي شامل نمايندگان ميراث فرهنگي و شركت برق تشكيل جلسه داد. مدير پيشين روابط عمومي اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري خراسان رضوي ادامه داد: به اين ترتيب، تصميم بر اجراي پيمايش ميداني در منطقه گرفته شد تا محل‌هاي جديد شناسايي شود. اين اتفاق افتاد و پايگاه پژوهشي توس با همكاري وزارت نيرو و سازمان ميراث فرهنگي اين كار را انجام داد و تصميم به جابه‌جايي چهار دكل گرفته شد. چنان كه اين اتفاق روي كاغذ نيز انجام گرفت؛ اما در همان سال، وزارت نيرو اعلام كرد، براي جابه‌جايي هزينه‌اي ميلياردي نياز است و به اين ترتيب، كار متوقف شد. جواهرزاده با تأكيد بر اين‌كه نبايد ميراث فرهنگي را جدا از خود بدانيم، اضافه کرد: ميراث فرهنگي جزو نياكان، خانواده و وطن ماست و اگر در وزارت نيرو يا جايي ديگر هستيم، نبايد به ميراث فرهنگي بي‌توجه باشيم. نگاه بخشي نبايد داشت، ميراث فرهنگي متعلق به همه‌ي ماست و هزاران سال است، از طريق نسل‌هاي مختلف به ما رسيده است و ما نيز بايد آن را پاسداري كنيم، به نسل‌هاي بعد انتقال دهيم و براي آن، همه بايد دست‌به‌دست هم دهيم. انتهاي پيام