سناريوي جنگ آمريكا عليه تروريسم كه پس از حملات 11 سپتامبر و با ظهور شخصيت‌هايي همچون اسامه بن لادن، رهبر تشكيلات القاعده آغاز شد، با اعلام خبر كشته شدن وي در جريان يك عمليات اطلاعاتي در پاكستان توسط باراك اوباما آن هم در شرايطي كه وي از هم اكنون براي حضور در انتخابات رياست جمهوري آمريكا خيز برداشته است، روندي تازه يافت.

به گزارش دفتر مطالعات بين‌الملل خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اسامه بن محمد بن عوض بن لادن، رهبر تشكيلات القاعده، در سال 1957 در رياض عربستان از يك پدر سعودي و مادر سوري متولد شد.

خانواده وي رابطه‌اي قوي با خاندان آل سعود در عربستان داشت.

اسامه هفدهمين فرزند از مجموع 52 فرزند پدرش بود كه از دانشگاه ملك عبدالعزيز در جده فارغ التحصيل شد.

وي از ثروت و روابطش، در حمايت از مجاهدان افغان در جنگ شوروي سابق عليه افغانستان در سال 1979 استفاده نموده و در سال 1984 يك سازمان موسوم به مركز خدمات و يك پايگاه آموزش فنون جنگي و عمليات مسلحانه به نام پادگان فاروق براي حمايت از مجاهدان افغان تاسيس كرد كه اين سازمان و پادگان در جريان جنگ شوروي سابق مورد حمايت آمريكا‌، پاكستان‌، عربستان،‌ مصر و برخي ديگر از كشورها بود.

در سال 1988 بن‌لادن فعاليتش در افغانستان را با ايجاد پرونده‌هايي براي تشكيلات القاعده جهت ثبت مشخصات شبه نظاميان آغاز كرد و پس از آن به نمادي براي اين تشكيلات تبديل شد.

پس از عقب نشيني نيروهاي شوروي سابق از افغانستان، بن لادن از سوي عربستان يك قهرمان نام گرفت، اما پس از انتقادهاي شديد بن لادن از حضور نيروهاي آمريكايي در عربستان در جريان جنگ عراق و كويت در سال 1990، حمايت سعودي‌ها از وي جهتي مخالف يافت و عربستان پس از اين موضع گيري بن لادن، وي را فردي مادي‌گرا و فاسد خواند.

عدم حمايت عربستان نهايتا منجر به خروج بن لادن و رفتن وي به سودان و تاسيس مركز عمليات جديد بن لادن در اين كشور شد.

وي توانست در انتشار ايدئولو‌ژي‌ها و تفكراتش در جنوب شرق آسيا‌، آمريكا‌، آفريقا و اروپا به موفقيت‌هايي دست يابد.

رهبر تشكيلات القاعده در سال 1996 سودان را به مقصد افغانستان ترك كرد و دليل اين امر روابط قدرتمندي بود كه با گروه طالبان در اين كشور برقرار كرده بود.

در همان جا وي جنگ عليه آمريكا را اعلام نمود كه با همياري ايمن الظواهري، دبيركل گروه جهاد اسلامي مصر، همراه شد.

پس از حملات 11 سپتامبر، آمريكا انگشت اتهام خود را مستقيما به سوي بن لادن و القاعده نشانه گرفت و در دسامبر 2001 نيروهاي آمريكايي توانستند نواري ويدئويي از بن لادن و طرفدارانش را پيدا كنند كه در آن از جزئيات حملات 11 سپتامبر خبر مي‌داد.

اين نوار ويدئويي يك مدرك علني براي آمريكايي‌ها شد مبني بر اينكه بن لادن پيش از حملات 11 سپتامبر از جزئيات آن مطلع بوده است.

آمريكا بن‌لادن را عامل انفجارهاي نايروبي‌، دارالسلام و حوادث 11 سپتامبر مي‌داند و وي را در فهرست مظنونان تروريستي خود قرار داده است.

در حالي كه گفته مي‌شد بن لادن در سال 2001 در شهر قندهار افغانستان بوده، آمريكا در آن زمان از طالبان خواست كه وي را تسليم كند اما گروه طالبان از آمريكا خواسته بود تا مداركي مستند ارائه كند كه نشان دهد بن لادن در حملات 11 سپتامبر دست داشته است. پس از آنكه آمريكا بدون دريافت مجوز بين المللي جنگ عليه افغانستان را آغاز كرد و دولت طالبان را سرنگون كرد، نتوانست بن لادن را در افغانستان دستگير كند.

در همان زمان خبرهايي مبني بر اينكه بن لادن به دليل نارسايي كليوي مرده است، منتشر شد اما نوارهاي ويدئويي و صوتي مكرري كه از وي پخش شد اين ادعا را تكذيب كرد.

بن لادن طي اين مدت نوارهاي ويدئويي و صوتي زيادي را منتشر كرد كه در آن به شدت از حضور نيروهاي خارجي در عراق و افغانستان انتقاد كرده و آمريكا و نيروهاي ائتلاف را به شكستي سهمگين در افغانستان و عراق تهديد كرد.

آخرين نوار بن لادن در 24 ژانويه 2010 منتشر شد كه طي آن رهبر تشكيلات القاعده متعهد به ادامه حملات عليه آمريكا تا زماني شد كه اين كشور به حمايت خود از اشغالگران صهيونيست ادامه دهد.

سرانجام رهبر افسانه‌اي تشكيلات القاعده در اول ماه مه در جريان يك عمليات اطلاعاتي كه با مشاركت 25 تن از نيروهاي ويژه آمريكا و برخي از نيروهاي سازمان اطلاعات پاكستان در شهر ابوت آباد پاكستان انجام شد، به همراه يكي از پسرهايش و تعدادي از عناصر تشكيلات القاعده كشته شد.

باراك اوباما، رئيس جمهوري آمريكا، خبر مرگ اسامه بن لادن را اعلام كرد.

روز شمار مهمترين تحولات مربوط به بن لادن

- 1957: اسامه بن محمد بن عوض بن لادن در رياض، پايتخت عربستان به دنيا آمد. وي هفدهمين فرزند محمد عوض بن لادن يك مهاجر يمني و از ثروتمندان عربستان بود و 51 خواهر و برادر داشت. مادر وي حميده العطاس از اتباع سوريه بود.

- 1979: بن لادن از دانشگاه سلطان عبدالعزيز در جده با مدرك مهندسي شهرسازي فارغ‌التحصيل شد و به افغانستان رفت. وي به مبارزه عليه نيروهاي شوروي سابق پرداخت و براي حدود يك دهه در آنجا به سر برد. وي با استفاده از امكاناتي كه خانواده‌اش در اختيار وي قرار داده بودند، به ساخت پناهگاه‌ها‌، تونل‌ها و جاده‌ها در مناطق كوهستاني افغانستان پرداخت و مدت بسياري را در صحنه‌هاي نبرد سپري كرد.

- 1980 - 1989: بن لادن مبالغي را به مبارزان افغانستان داد و كمك‌هاي انساني و لجستيكي در اختيار آنها قرار داد. در طول‌ اين سالها وي شخصا در درگيري‌هاي افغانستان با شوروي سابق حضور داشت.

- 1988: بن لادن گروهي را با نام القاعده كه در عربي به معناي "پايگاه" مي‌باشد، تشكيل داد.

- 1989: شوروي نيروهاي خود را از افغانستان خارج كرد. بن لادن به عربستان بازگشت و با تشكيل گروهي به نام "گروه بن لادن" با نهاد "بنيان خانواده" به همكاري پرداخت.

- هفتم اوت 1990: به دنبال حمله عراق به كويت نيروهاي نظامي آمريكا وارد عربستان شدند تا با تاسيس پايگاه‌هاي نظامي در اين كشور، درگيري‌ها براي سركوب دولت صدام رهبر سابق عراق را آغاز كنند. بن لادن در خصوص حضور نيروهاي آمريكايي در نزديكي شهرهاي مكه و مدينه اعلام انزجار كرد.

- 1991: بن لادن از سوي عربستان تبعيد شد. در نهايت وي و طرفدارانش در سودان مستقر شدند و تجهيزات خود را به ارزش 250 ميليون دلار در آنجا مستقر كردند. القاعده در اين كشور آفريقايي شروع به تبديل شدن به يك شبكه تروريستي كرد.

- دسامبر 1992: نيروهاي آمريكا وارد سومالي شدند. منابع قضايي اعلام كردند كه در اين درگيري‌ها، بن لادن نيز حضور داشت و برخي از اعضاي گروه وي به سومالي رفتند تا به درگيري با نيروهاي آمريكايي بپردازند.

- 26 فوريه 1993: انفجار يك بمب در مركز تجارت جهاني در نيويورك به كشته شدن شش تن و زخمي شدن صدها تن ديگر منجر شد. شش تن از افراطيون كه به گفته مقامات آمريكا به بن لادن ارتباط داشتند، به عنوان عاملان اين بمب گذاري شناخته شدند. بن لادن بعدها از اين افراد به عنوان حاميان خويش ياد كرد.

- اكتبر 1993: 18 تن از نيروهاي آمريكايي كه در سومالي حضور داشتند، در يك حمله نيروهاي وابسته به بن لادن جان خود را از دست دادند. بن لادن بعدها اعلام كرد كه برخي از اعراب افغان در كشته شدن اين افراد دست داشتند.

- 1994: دولت عربستان سعودي به طور رسمي تابعيت بن لادن را باطل كرد و تمام دارايي‌هاي باقي مانده وي در اين كشور را مسدود كرد. در همين سال، بن لادن هدف يك ترور نافرجام قرار گرفت. بعدها وي امنيت و محافظت شخصي خود را افزايش داد. در ماه‌هاي آتي مقامات اعلام كردند كه مجموعه‌اي از حملات تروريستي از جمله اقدام براي ترور حسني مبارك، رئيس جمهور سابق مصر كه بي ثمر باقي ماند و بمب گذاري انتحاري در سال 1995 كه در سفارت مصر در پاكستان صورت گرفت، به گونه‌اي وابسته به نيروهاي بن لادن بوده است. مقامات بر اين باور بودند كه بن لادن با ساير گروه‌هاي افراطي نظير گروه "جهاد اسلامي مصر" همكاري داشته‌اند.

- 1995: طي يك بمب‌گذاري در يك كاميون در يك پايگاه نظامي در رياض، پنج تن از اتباع آمريكا و دو تن از اتباع هند جان خود را از دست دادند.

- 1996: مقام‌هاي سوداني اعلام كردند بن لادن را از اين كشور تبعيد كردند. وي به همراه فرزندان و سه همسرش به افغانستان رفت و در اين كشور از حمايت رژيم طالبان برخوردار شد. در همين سال، مقام‌هاي آمريكايي بن لادن را در خصوص تعليم افرادي كه در حملات سال 1993 دست داشتند كه به كشتن 18 تن از نيروهاي آمريكايي در سومالي منجر شد، متهم كردند.

- 25 ژوئن 1996:‌ 19 تن از سربازان آمريكا در يك بمب‌گذاري كه در پايگاه نظامي در عربستان صورت گرفت، جان خود را از دست دادند.

- 23 اوت 1996: بن لادن عليه نيروهاي آمريكا اعلام جنگ كرد. وي بيانيه‌اي با عنوان "پيام اسامه بن لادن به برادران مسلمانش در سراسر دنيا و به ويژه در شبه جزيره عرب:اعلام جهاد عليه اشغال سرزمين‌هاي حرمين شريفين توسط نيروهاي آمريكايي"‌ منتشر كرد.

- 1997: بن لادن در نخستين مصاحبه‌اش با رسانه‌هاي غربي به يكي از تحليل‌گران شبكه خبري سي.ان.ان اعلام كرد: آمريكا يك كشور مجرم، قانون گريز و سلطنت طلب است.

- فوريه 1997: طبق اسناد دادگاه، بن لادن دستور نظامي شدن نيروهاي القاعده در شمال آفريقا را داد و اين موضوع منجر به بمب‌گذاري در سفارت آمريكا در كنيا ‌ و تانزانيا در هفتم اوت 1998 ‌شد.

- 1998: به گفته دادستان‌هاي آمريكا‌، القاعده و گروه جهاد اسلامي مصر در يك اقدام مشترك به يكديگر پيوستند.

- فوريه 1998:‌ بن لادن و الظواهري، رهبر گروه جهاد اسلامي مصر، بيانيه‌اي با عنوان موضع بين المللي كشورهاي اسلامي در مقابل آمريكا صادر كردند. اين بيانيه كه در روزنامه القدس العربي در 23 فوريه 1998 منتشر ‌شد، بيانگر اين است كه مسلمانان مي‌توانند آمريكايي‌ها را چه نظامي و چه غير نظامي در نقاط مختلف دنيا بكشند.

- 29 مه 1998: بن لادن بيانيه‌اي منتشر كرد كه در آن آمده است:‌ وظيفه مسلمانان است كه تا حد ممكن نيروهاي لازم را براي مبارزه با دشمنان خدا فراهم آورند.

- 7 اوت 1998: در مجموعه‌اي از بمب‌گذاري‌ها در سفارت خانه‌هاي آمريكا در نايروبي، كنيا، دارالسلام و تانزانيا، مجموعا بالغ بر 220 تن جان خود را از دست دادند.

- نوامبر 1998: بن لادن در آمريكا به عنوان عامل اصلي كشته شدن 224 تن در سفارتخانه‌هاي آمريكا در كشورهاي مختلف در ماه اوت محكوم شد.

- 7 ژوئن 1999: نام بن لادن براي نخستين بار در ليست 10 تن از افراد تحت تعقيب اف.بي.آي (پليس فدرال آمريكا) گنجانده شد.

- 12 اكتبر 2000: بن لادن در خصوص حملاتي كه در يمن به كشته شدن 12 ملوان آمريكايي و زخمي شدن 39 تن ديگر منجر شد، متهم ‌شد.

- 2000: احمد رسام در خصوص عمليات بمب‌گذاري فرودگاه بين المللي لس آنجلس كه با ناكامي مواجه شد، متهم شد. وي ادعا كرد كه توسط اردوگاهي كه در افغانستان از سوي بن لادن حمايت مي‌شد، تعليم يافته است.

- 29 مه 2001: چهار تن از حاميان بن لادن به بمب‌گذاري در سفارت‌هاي آمريكا در كشورهاي آفريقايي در سال 1998 متهم شدند.

- 14 اوت 2001: آخرين بيانيه بن لادن پيش از واقعه 11 سپتامبر 2001 از سوي روزنامه الراي منتشر ‌شد.

- 11 سپتامبر 2001: چهار هواپيماي باري آمريكا ربوده شدند و طي يك انفجار در نيويورك حدود 3000 تن جان خود را از دست دادند. پس از اين اتفاق، دولت آمريكا از بن لادن به عنوان عامل اصلي اين حمله ياد كرد.

- نوامبر 2001: نيروهاي آمريكا براي ريشه كن كردن شبه نظاميان وارد افغانستان شدند.

- اول دسامبر 2001: فرمانده امنيتي جلال آباد گزارش داد در 27 نوامبر سال 2001 بن لادن در منطقه تورا بورا ديده شد. هزاران تن از نيروهاي افغانستان به درگيري با نيروهاي ويژه آمريكا و انگليس پرداختند.

- 25 دسامبر 2001: نشريه "پاكستان آبزرور" جزئيات مراسم تدفين بن لادن را منتشر كرد. در گزارش اين نشريه آمده بود كه بن لادن در اواسط ماه دسامبر به مرگ طبيعي از دنيا رفت.

- 27 دسامبر 2001: مقام‌هاي افغانستان گزارش دادند بن لادن در پاكستان است و در حال همكاري با القاعده است.

- 18 ژانويه 2002: پرويز مشرف، رئيس جمهور وقت پاكستان اعلام كرد كه اسامه بن لادن احتمالا به دليل نارسايي كليه در افغانستان مرده است.

- 15 فوريه 2002:‌ گزارش‌هايي از سوي مقامات ارشد آمريكا منتشر شد مبني بر زنده بودن بن لادن و ادامه اقدامات ترويستي وي عليه نيروهاي آمريكا.

- 9 مارس 2002: يك نشريه‌ عربستاني اعلام كرد يكي از همسران بن لادن اعلام كرده كه بن لادن همچنان زنده است و در صورتي كه كشته شود، كل دنيا از اين موضوع مطلع خواهند بود. مرگ اسامه بن لادن نمي‌تواند مخفي نگه داشته شود.

- 12 ژوئن 2002: يك روزنامه روسي اعلام كرد مصاحبه‌اي را با ملا عمر انجام داده است. در اين مصاحبه اين رهبر طالبان اعلام كرد كه بن لادن در افغانستان است.

- دهم مارس 2005: گروهي از مسلمانان در اسپانيا اعلام كردند كه با اقدامات اسامه بن لادن مخالف هستند. آنها اسامه را يكي از افرادي كه از دين خارج شدند دانستند و اقدامات وي را محكوم كردند.

- دسامبر 2009: يك مقام دولتي آمريكا اعلام كرد كه در خصوص محل اختفاي بن لادن كمبود اطلاعات امنيتي وجود دارد و به اين موضوع اشاره كرد كه وي احتمالا در افغانستان يا پاكستان به سر مي‌برد. رابرت گيتس وزير دفاع آمريكا‌، در مصاحبه با شبكه خبري اي.بي.سي‌، اعلام كرد كه سال‌ها است سيستم اطلاعاتي آمريكا اطلاع دقيقي در مورد محل اختفاي بن لادن در اختيار ندارد.

- 29 ژانويه 2010: فردي كه با عنوان بن لادن شناخته مي‌شد، مسئوليت اقدامات تروريستي در روز كريسمس در نيجريه را برعهده گرفت.

- مارس 2010: بن لادن در يك نوار كه ظاهرا از سوي وي ضبط شده بود، مسئوليت حمله 11 سپتامبر را برعهده گرفت.

- اوت 2010: باراك اوباما، رئيس جمهوري آمريكا اعلام كرد اطلاعات كليدي در خصوص جايگاه احتمالي بن لادن در اختيار وي قرار داده شده است. اوباما اعلام كرد: 9 ماه پيش آژانس‌هاي امنيتي توانستند اطلاعات بيشتري در خصوص محل اقامت وي به دست آوردند.

- مارس 2011:‌ باراك اوباما رياست نخستين نشست مجمع ملي در خصوص عمليات‌هايي كه به منظور مورد هدف قرار دادن اسامه بن لادن انجام خواهند شد را برعهده گرفت. در اين زمان وي اطمينان بيشتري در خصوص محل اقامت اين رهبر تروريست در اختيار داشت.

- 29 آوريل 2011: اوباما پس از نشست 19 و 28 آوريل دستور نهايي انجام عمليات براي دستگيري و كشتن بن لادن را صادر كرد.

- اول مه 2011:‌ يك تيم كوچك نيروهاي آمريكايي به كمك نيروهاي سرويس اطلاعاتي پاكستان، در يك عمليات مشترك بن لادن را كشت. هيچ يك از نيروهاي آمريكايي در اين درگيري آسيب نديدند.

انتهاي پيام