يك عضو شوراي اسلامي شهر تهران معتقد است: بهاي لازم به ميراث تاريخي، طبيعي، ديني و فرهنگي در كشور داده نمي‌شود.
احمد مسجدجامعي در گفت‌وگو با خبرنگار«شهري» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي وضعيت ميراث فرهنگي، بويژه بناهاي تاريخي كه از فهرست آثار ملي خارج شده‌اند، بيان كرد: در حوزه‌ي ميراث فرهنگي ابتدا بايد اين مسأله را تعريف كنيم كه مبناي نگرش ما چيست، يعني آيا نگرش ما در اين حوزه به‌عنوان يك كشور با تمدن است يا يك كشور بدون تاريخ؟
او گفت: اين موضوع از اين نظر اهميت دارد كه بدانيم كشورهايي مانند كشورهاي حاشيه‌ي خليج فارس كه تاريخي ندارند، براي خود تاريخ را جعل مي‌كنند، اما ايران يك كشور با سابقه و تمدن و داراي فرهنگ و تاريخ است. آن هم در شرايطي كه تعداد كشورهايي كه سابقه‌ي تمدني دارند، خيلي زياد نيست.
وي با بيان اين‌كه آثار تاريخي به‌گونه‌اي تبار ما هستند، ادامه داد: به نظر مي‌رسد، توجهي به اين آثار نمي‌شود، در حالي كه بسياري از كشورهاي دنيا كه به چنين آثاري اهميت مي‌دهند، به‌دليل جنبه‌ي تمدني آن‌ها نيست، بلكه براي درآمدزا بودن به آن‌ها توجه مي‌كنند. همچنين با توجه به حجم زياد گردشگري فرهنگي كه در دنيا وجود دارد، مي‌بينيم كشوري مانند تركيه با مراسمي كه در قونيه برگزار مي‌كند، از چنين گردشگراني چگونه استفاده مي‌كند. البته ما در ايران با توجه به ظرفيت‌هاي گردشگري مذهبي از چنين امكاني مي‌توانيم استفاده كنيم.
مسجدجامعي در ادامه اظهار كرد: اگر بخواهيم فقط با نگاه تمدني به حوزه‌ي ميراث فرهنگي نگاه كنيم، مي‌بينيم با يك سرمايه‌ي عظيم روبه‌رو هستيم و بايد آن را حفظ كنيم. اگر هم بخواهيم از بعد اقتصادي به قضيه نگاه كنيم، باز هم مي‌بينيم كه براي درآمدزايي بايد اين آثار را حفظ كنيم. در واقع، با هر ملاك و معياري، آثار تاريخي بايد حفظ شوند. اين يك نكته‌ي اساسي است كه در فراز و فرودها مغفول مانده است.
اين عضو شوراي شهر تهران گفت: به‌طور مثال سي‌وسه پل كه 400 سال محل عبور و مرور پياده و سواره بوده، از جنبه‌هاي مختلف يكي از جاذبه‌هاي اصفهان و علائق مردم آن است. بر اين اساس، اين مسأله‌ي كمي نيست كه اكنون پل با آسيب روبه‌رو شده است. همچنين درياچه‌ي اروميه كه به نوعي ميراث طبيعي ما محسوب مي‌شود، بايد حفظ شود. اگر ورود ذرات گرد و غبار از كشورهاي ديگر را نمي‌توانيم كنترل كنيم، اين مسأله را كه ديگر بايد بتوانيم كنترل كنيم.
وي ادامه داد: فكر مي‌كنم به ميراث فرهنگي كشور بهاي لازم را نمي‌دهيم. در حالي كه زماني اين مسأله را نسبت به عربستان مطرح مي‌كرديم كه كوچه‌هاي بني هاشم را از بين مي‌برد، ولي اكنون مي‌توانيم ببينيم چه تعداد اثر تاريخي در قم و مشهد كه اطراف حرم‌ها هستند و در دوره‌هاي مختلف شكل گرفته‌اند، آسيب ديده‌اند؟
مسجدجامعي با اشاره به موزه‌ي لوور و استفاده از ظرفيت‌هاي محيط اطراف اين موزه و گسترش آن در زير زمين، گفت: تصور كنيد اگر بخواهيم براي مجلس شوراي اسلامي كه در اطراف آن آثار تاريخي زيادي هم وجود دارد، موزه‌اي بسازيم، چگونه اين كار را انجام مي‌دهيم؟
وي با بيان اين‌كه در معماري جديد گفته مي‌شود كه از ظرفيت‌هاي همخوان موجود بايد به‌درستي استفاده شود، اظهار كرد: به‌طور مثال، براي ساخت موزه‌ي مجلس بخشي از آن بايد به شهداي مجلس ارتباط داشته باشد و براي اين كار، چه جايي بهتر از خانه‌ي مرحوم شهيد ديالمه وجود داشت؟ اما اگر بدانيد براي ساخت اين موزه، نخستين جايي كه تخريب شد، همين خانه بود، چه حسي پيدا مي‌كنيد؟ به همين دليل است كه معتقدم در نگاه و نگرش به ميراث فرهنگي به تجديد نظر نيازمنديم.
او با اشاره به اين‌كه افكار عمومي نسبت به وضعيت آثار تاريخي حساس شده است، گفت: خانه‌ي پروين اعتصامي يك نمونه از آثاري است كه به بانوان كشور منسوب مي‌شود، تعداد چنين آثاري با اين ويژگي كم است. خانه‌ي پروين هم كه اين روزها بحث بر سر آن بسيار است، از اين جهت هم مهم است كه همه‌ي گروه‌هاي فكري و اجتماعي روي پروين اتفاق نظر دارند و اكنون در همه جاي دنيا براي چنين شخصيتي پرپر مي‌زنند و تلاش مي‌كنند، افرادي با ظرفيت‌هاي كمتر را به بزرگي چنين فردي جلوه دهند.
وي با تأكيد بر اين‌كه فرهنگ را خاطره‌ها مي‌سازد، افزود: اگر اين خاطره‌ها حذف شوند، چه چيزي نزديكي، همدلي و انسجام را بين مردم بايد ايجاد كند؟
او گفت: به نظر مي‌رسد، خيلي دچار روزمرگي هستيم و نگاهي حاكم شده است كه گويي بايد همه‌چيز يكِ يك باشد، يعني با ما شروع شود. در واقع، ارزش آثار تاريخي را نمي‌دانيم.
مسجدجامعي همچنين به خاطره‌اي اشاره و بيان كرد: سفير يكي از كشورهاي خارجي با افتخار زياد عكسي را به من نشان داد كه در آن، كليسا و مسجدي كنار هم قرار داشتند و تأكيد كرد، اين دو مكان فعال هستند و مسلمانان و مسيحيان در كنار هم زندگي مي‌كنند. من به او گفتم در تهران، خياباني به نام 30 تير وجود دارد كه مسجد، كليسا، كنيسه و آتشكده را در كنار هم دارد و همه‌ي آن‌ها هم فعال هستند. اين خيابان جزو افتخارهاي ماست و بايد براي حفظ آن تلاش كرد.
او در پايان در پاسخ به اين‌كه شوراي شهر براي حفظ آثار تاريخي چه اقدامي مي‌كند؟ گفت: اين شورا اقداماتي را انجام مي‌دهد، ولي يك دست صدا ندارد. البته شوراي شهر نسبتا حساسيت بيشتري داشته و تذكرهايي را در برخي موارد مانند سند بازار، تخريب فضاهاي اطراف مجلس و خيابان 30 تير داده است.
انتهاي پيام
نظرات