يك پژوهشگر مركز مطالعات استراتژيك خاورميانه وزارت خارجه گفت: تونس تلاش دارد تجربه تركيه كه از خود "اسلاميزم با چهره‌اي انساني" را ارائه كرده است را تكرار كند.

به گزارش خبرنگار سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عبدالامير نبوي ـ استاد دانشگاه و پژوهشگر مركز مطالعات استراتژيك خاورميانه وزارت خارجه ـ صبح سه‌شنبه در سخناني در نقد كتاب "خاورميانه معاصر" مهران كامروا ـ استاد دانشگاه جورج تاون آمريكا در قطر ـ با اشاره به نقاط قوت اين كتاب اظهار كرد: در اين كتاب به خوبي مفهوم‌سازي شده است، هم‌چنين گستردگي منابع در اين كتاب قابل توجه است.

او از نظارت نويسنده كتاب بر ترجمه آن به زبان فارسي قدرداني كرد و گفت: اين كتاب فرآيند ناقص دولت ـ ملت‌سازي را به خوبي نشان داده و ريشه‌يابي كرده است.

وي با اشاره به تاكيد نويسنده كتاب بر مفهوم "دولت" در خاورميانه كه از مفاهيم اصلي علم سياست است، اظهار كرد: شايد از اين رو است كه نگاه كتاب اقتصادي ـ سياسي است. نويسنده كتاب بازيگران داخلي و خارجي مهم در منطقه از جمله آمريكا، شوروي و غيره را مورد توجه قرار مي‌دهد و از اين رو است كه بر روي تجربيات كشورهايي مثل ايران، تركيه و مصر متمركز شده است، اما جاي تعجب است كه چرا لبنان در اين چارچوب قرار نگرفته است.

نبوي گفت:‌ لبنان آيينه تمام نماي منطقه است. محيط لبنان برخلاف ديگر كشورهاي منطقه كه از ملت‌هاي خود نشات گرفته‌اند، متمايز است. محيط عربستان، عربستاني است و يا ايران و تركيه، اما لبنان اين گونه نيست و پيشنهاد مي‌كنم چنان‌چه اين كتاب به تجديد چاپ رسيد، فصلي را به تجربيات لبنان براي درك بهتر از منطقه اختصاص دهند.

او در نقدي ديگر گفت: در اين كتاب جاي بازيگران غيردولتي خالي است؛ بازيگراني از جمله قوميت‌ها، زنان و اسلام‌گرايان. پرداختن به بازيگران غيردولتي از آن‌جايي مهم است كه امروز شاهد هستيم تونس در تلاش است تا تجربه تركيه را كه از خود يك "اسلاميزم با چهره‌اي انساني" ارائه كرده است را تكرار كند.

اين پژوهشگر ارشد مركز مطالعات استراتژيك خاورميانه نسبت به انتقاد دكتر امام‌جمعه‌زاده مبني بر اين‌كه نويسنده كتاب "خاورميانه معاصر" به شكلي غيرمنصفانه ايران بعد از انقلاب اسلامي را فاقد برنامه اقتصادي دانسته است، اظهار كرد: اتفاقا معتقدم در اين يك مورد كاملا حق با دكتر كامروا است، چرا كه به طور جدي وضعيت ايران نشان مي‌دهد كه ايران يك برنامه منسجم و اجرا شدني اقتصادي بعد از انقلاب اسلامي نداشته است.

به گزار ش ايسنا، در ادامه دكتر مهران كامروا ـ نويسنده كتاب خاورميانه معاصر ـ به نقدهاي منتقدان در اين نشست پاسخ‌ داد.

او درباره نقد نپرداختن به چالش سنت و مدرنيته در خاورميانه گفت: در اين كتاب سعي داشتم به اين مساله بپردازم كه دولت‌هاي حاضر در خاورميانه معاصر با چه چالش‌هايي در آينده مواجه خواهند شد.

وي هم‌چنين درباره اين انتقاد كه خاندان هاشمي در اردن در كتابش داراي مشروعيت مردمي عنوان شده‌اند، گفت: درباره اين مساله بايد به چهار، پنج صفحه قبل از اين بخش توجه كرد. در بخشي از كتاب به اين مساله پرداخته شده است كه در يك مقطع تاريخي خاص دولت اردن نزد مردمش بيش‌تر از گذشته محبوبيت داشته است و نه اين كه براي تمامي مقاطع اين گونه بوده است.

اين استاد دانشگاه هم‌چنين اظهار كرد: بنده منكر اين مساله نيستم كه انقلاب ايران جنبه ايدئولوژيك داشته است و يا اين كه امام خميني (ره) در تصميمات‌شان مواضع مصلحت‌انديشانه هم داشتند. در كتاب منظور موضع‌گيري‌هاي راديكال در يك مقطع خاص بوده است.

او هم‌چنين درباره اين انتقاد كه در كتاب خاورميانه معاصر، اعراب ايران را داراي تمايل غيرايراني عنوان كرده‌اند، گفت: اين طرز فكر مربوط به كشورهاي خارج از ايران است كه در كتاب به آن پرداخته شده است. هم‌چنين درباره اين كه ايران براي اعراب خطر محسوب مي‌شود اين نگاه آمريكايي‌ها و برخي افراد در كشورهاي عربي است.

وي هم‌چنين درباره لحاظ كردن تجربه سياسي لبنان با پذيرش اين انتقاد اظهار كرد: بنده اين نظر را كه لبنان از يك محيط غيرلبناني برخوردار است مي‌پذيرم و جا دارد در اين كتاب در چاپ‌هاي بعدي به آن اشاره شود، اما ناشر كتاب معتقد است كه بايد از حجم كتاب كاسته شود و از اين رو بنده مشكل چاپ هم دارم.

به گزارش ايسنا، در ادامه دكتر پورموسوي از مترجمان و مشاور شهردار تهران و عضو هيات علمي دانشگاه امام حسين(ع) در سخنان كوتاه اظهار كرد: آن چه در خاورميانه و شمال آفريقا روي مي‌دهد موج بيداري اسلامي با هويت اسلامي است و شاهد هستيم كه در بين خواسته‌هاي مردم در اين منطقه پذيرش اسلام به عنوان يك گزينه مناسب مطرح مي‌شود.

او گفت: معتقدم نبايد انتظار داشته باشيم الگوي انقلاب اسلامي در اين كشورها پياده شود، اما اسلام نقطه وحدت‌زا و فصل مشترك ملت‌ها در خاورميانه است كه در انقلاب‌هاي اخير مدنظر است.

پورموسوي هم‌چنين از نقد منتقدان قدرداني كرد و نسبت به رعايت مطالب آن‌ها در چاپ‌هاي بعدي تاكيد كرد.

وي از چاپ كتاب دكتر مهران كامروا به زبان فارسي حمايت كرد و گفت: از زمان تحولات اخير منطقه و خاورميانه شاهد بحث‌ها و مسائل پراكنده زيادي در كشورمان بوده‌ايم، اما يك بحث منسجم در چارچوب يك كتاب را نداشته‌ايم و در اين ميان صرفا سخنان مقام معظم رهبري درباره موج بيداري اسلامي بود كه ارائه شده است و اميدوارم پس از انتشار اين كتاب گروه‌هاي علمي نسبت به چاپ مطالب ديگر بپردازند.

به گزارش خبرنگار سياسي خارجي ايسنا، قرار بود در پايان نشست نقد كتاب "خاورميانه معاصر" دكتر محمد باقر قاليباف ـ شهردار تهران و دانشيار جغرافياي سياسي دانشگاه تهران و از مترجمان كتاب مذكور ـ سخنراني كند، اما شهردار تهران با توجه به بارش برف و حضور در برخي مراكز و ستاد‌هاي برف‌روبي موفق به شركت در اين نشست نشد.

هم‌چنين در ابتداي اين نشست دكتر مهدي ذاكريان ـ استاد دانشگاه و مسوول فصلنامه مطالعات بين‌المللي ـ از برگزاري اين نشست و همراهي اساتيد و دانشجويان تقدير كرد.

انتهاي پيام