در ادامه‌ی گزارش‌ها و پیگیری‌های ایسنا مبنی بر سرانجام طرح «صد سند» سینمای مستند ایران، سه تن از مستندسازان حاضر در جلسات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، هر یک از منظری اجرای «صد سند» را بررسی کرده‌اند اما نکته‌ی قابل تامل در مصاحبه‌های انجام شده، مطرح کردن این دغدغه از سوی مستندسازان است که «صد سند، چشم‌انداز اجرایی روشنی ندارد».

شیخ‌الاسلامی: با این روند فکر نمی‌کنم «صد سند» به نتیجه برسد

مهوش شیخ‌الاسلامی در گفت‌وگویی با خبرنگار سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره وضعیت پروژه صد سند بیان کرد: پس از جلسه توجیهی که برگزار شد دیگر هیچ کس از ما پیگیری نکرد که باید چه کاری انجام بدهیم و مرکز گسترش درگیر برگزاری جشنواره فیلم مستند شد. اکنون هم نمی‌دانم پس از جشنواره‌ می‌خواهند در این زمینه کاری انجام دهند یا خیر؟

وی ادامه داد: با روندی که مشاهده کرده‌ام به نظرم می‌رسد این پروژه به دلایل مختلف به نتیجه نمی‌رسد.

شیخ‌الاسلامی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: من برای صد سند طرح دارم اما اصلا نمی‌دانم که می‌خواهند کار کنند یا نه و ابهاماتی در این زمینه وجود دارد.

قاسم‌خان: ساز و کار دریافت طرح چیست؟ ابهام داریم

علیرضا قاسم‌خان هم درباره وضعیت این پروژه پس از برگزاری جلسات توجیهی به ایسنا گفت: اکنون اگرچه جلسات توجیهی برای صد سند برگزار شده اما هنوز هم این طرح ابهامات مختلفی دارد. ما اکنون نمی‌دانیم سازوکار دریافت طرح‌ها برای صد سند چگونه است. حداقل اگر می‌خواستند این کار انجام شود باید یک فراخوان مخصوص برای این بخش منتشر کرده و طرح‌ها را می‌گرفتند اما تاکنون حداقل من فراخوانی ندیده‌ام و به عنوان یکی از اعضای حاضر در جلسه توجیهی، درباره صد سند، کسی این موضوع را از من پیگیری نکرده است.

این مستندساز درباره جلسه توجیهی برای دریافت طرح‌های صد سند در مرکز گسترش اظهار کرد: آن‌ها از سه نسل مستندساز عده‌ای را به جلسات مختلف دعوت کردند که من هم در یکی از این جلسات بودم. آن‌ها گفتند که در این پروژه می‌خواهیم صد فیلم مستند تاریخی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را بسازیم که به صد سند تبدیل شود. حتی تقسیم‌بندی کرده بودند که چند فیلم کوتاه می‌خواهند و چند فیلم بلند.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: البته اینکه بخواهیم زمان یک فیلم مستند را قبل از دریافت طرح آن تعیین کنیم کاری اشتباه است اما مقصودم این است که آن‌ها تا این حد از ماجرا را فکر کرده بودند. طبیعتا باید پس از آن، از ما به عنوان حاضران در جلسه برای گرفتن طرح‌ها پیگیری می‌شد یا اینکه مسئولی را به عنوان دبیرخانه این بحث معرفی می‌کردند تا ما آثارمان را به ایشان بدهیم اما اینطور نشد.

قاسم‌خان در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا ساخت مستندهای صد سند امری راهبردی است یا خیر؟ گفت: بله،‌ چنین کاری در دنیا انجام می‌شود. مثلا موسسات مختلف تلویزیون‌های دنیا، تعداد زیادی فیلمبردار را استخدام کرده و برای ثبت مثلا زندگی افراد به 50 نقطه جهان می‌فرستد. طبیعتا این کار باعث می‌شود مستندهای این گروه در آینده به عنوان سندی بسیار مهم مورد توجه قرار بگیرد اما نکته مهم اینجا این است که باید برای این کار برنامه‌ریزی کرد و بدانیم که چه می‌خواهیم.

وی تاکید کرد: اگر ساخت مستندهای «صد سند» با این رویکرد و دیدگاه و با اتخاذ یک برنامه‌ریزی درست برای فیلمسازان باشد کار بسیار ارزشمندی است اما متاسفانه اکنون طرح صد سند برای خود ما مستندسازان دارای یک سری ابهامات است.

علیرضا قاسم خان در پایان سخنانش توضیح داد: وقتی ما فکر می‌کنیم سینمای مستند می‌تواند به عنوان یک سند تلقی شود آیا سازوکاری برای آن در نظر گرفته‌ایم؟ مثلا من فیلمساز با موضوعی برخورد می‌کنم که معتقدم می‌تواند یک سند تاریخی تلقی شود اما طبیعتا ممکن است مسئولان مرکز گسترش چنین نظری نداشته باشند. آیا قرار است یک گروه مصادیق اسناد را تعیین کنند یا نه؟ چندین و چند سوال دیگر هم وجود دارد که ابهاماتی را به وجود آورده و من ندیده‌ام که این ابهامات شفاف‌سازی شود. معتقدم ابتدا باید تعاریف روشن و ابهامات برطرف شود و سپس در جهت اجرایی شدن این طرح تلاش کنیم.

هادی آفریده: صد سند می‌توانست وضعیت تولید را بهتر کند اما ...

در ادامه هادی آفریده یکی دیگر از حاضران در جلسه توجیهی مرکز گسترش برای پروژه «صدسند» گفت: من برای آن جلسه توجیهی دعوت شدم اما پس از آن هیچ پیگیری از سوی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برای دریافت طرح‌ها نشد.

وی ادامه داد: این روزها چشم‌انداز تولید در سینمای مستند به هیچ وجه روشن نیست. من خودم در این دوره از مدیریت مرکز تنها یک فیلم تهیه کردم که آن یک فیلم هم در دوره قبل تصویب شده بود. ضمن آنکه یک ماه پس از پایان جشنواره سینما حقیقت هنوز هم با من تسویه نکرده‌اند.

این مستند ساز در پاسخ به این سوال که فکر می‌کند مشکل اصلی اجرا نشدن طرح صد سند چیست، بیان کرد: ایران بهشت مستندسازان و بهترین مکان برای تولید است؛ پس شرایط مکانی‌مان مناسب است. از سوی دیگر ما اکنون در حال طی کردن برهه‌های مهم فرهنگی و اجتماعی هستیم که نیاز به ثبت دارند پس شرایط مناسب است.

آفریده افزود: در پاسخ به سوالتان باید بگویم من فکر می‌کنم که پروژه صدسند اگرچه اعلام شده اما جزو اولویت‌های اصلی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیست. این را می‌گویم چون مرکز گسترش در موضوع زلزله فراخوان داد چون آن مساله در اولویتش بود اما می‌بینیم که برای صدسند هیچ کار عملی انجام نشده است.

کارگردان مستند «صورت‌خوانی» با اشاره به اینکه پروژه صد سند در صورت اجرا می‌تواند بسیار مهم باشد، اظهار کرد: همانطور که گفتم مشکل اصلی ما تولید در سینمای مستند است. اما پروژه صد سند حتی اگر هم سفارشی انجام شود می‌تواند خون تازه‌ای در رگ‌های سینمای مستند باشد. چرا که اکنون شرایط حیات مستندسازان وضعیتی بسیار بد دارد و تولید دچار مشکل شده است.

وی خاطر نشان کرد: من خودم برای یک پروژه که مرکز گسترش تهیه‌کننده‌اش بود( صورت‌خوانی) زیر قرض زیادی رفته‌ام و هنوز هم مرکز با من تسویه نکرده است. تازه اگر کاملا تسویه هم کنند باز هم برای این پروژه باید پنج شش میلیون تومان از جیب خودم بگذارم.

آفریده سپس با اشاره به اینکه چشم‌انداز روشنی از اجرایی شدن «صد سند» ندارد، اظهار کرد: من چشم انداز خیلی روشنی برای انجام این پروژه نمی‌بینم چرا که اکنون اول آذرماه است و تنها تصویب یک طرح چند ماه طول می‌کشد. پس از آن طبیعتا کار به زمستان می‌کشد و بودجه‌ها تمام شده و تا خرداد و تیر سال دیگر برای تزریق بودجه سال آینده باید صبر کرد.

این مستندساز در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: لازم بود اگر می‌خواستند طرح صد سند اجرا شود حداقل برای آن آئین‌نامه‌ای مدون تدوین کرده و ساختار،‌ موضوعات و نگاه‌ها را کاملا توضیح می‌دادند تا همه بدانند که چه می‌کنند! اما فعلا که در مرکز کسی نیست که بخواهیم تسویه حساب مالی کنیم، چه برسد به آنکه بخواهیم درباره آئین‌نامه کاری که قرار است در آینده انجام دهیم، صحبت کنیم.

انتهای پیام