نمایشگاه «جلوه‌های جاودانگی» شامل گزیده‌ای از اشیای استردادی از کشورهای امارات، انگلیس و آمریکا در سالن نمایشگاه‌های بخش دوران اسلامی موزه‌ی ملی ایران افتتاح شد.
به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در مراسم افتتاح این نمایشگاه که امروز (پنجشنبه 26 اردیبهشت‌ماه) برگزار شد، مدیر موزه‌ی ملی در سخنانی با اشاره به نقش موزه‌ها در تحولات اجتماعی، اظهار کرد: بخش اشیای استردادی از زاویه‌ی اجتماعی، منظره‌ای ویژه است که باید به آن پرداخته شود. هر کدام از این اشیای استردادی، یکی از مهم‌ترین مواردی هستند که به زنده بودن ایران و به ریشه‌های فرهنگی و تمدنی ایران در تاریخ برمی‌گردند.
اسدالله محمدپور الواح هخامنشی را یکی از آثار استردادی ایران از دانشگاه شیکاگو آمریکا دانست که اکنون یک بایگانی کامل اداری مربوط به هزاره‌های پیش از میلاد را تشکیل می‌دهند و گفت: کشورهایی که امروز حقوق بشر را چماق کرده‌اند و بر سر ملت‌ها می‌کوبند، به نظر می‌رسد خود را به نادانی زده‌اند که سال‌ها پیش منشوری در ایران بوده که به بحث حقوق بشر پرداخته است.
او نمایشگاه جلوه‌های جاودانگی را شامل سه بخش اشیای استردادی از دانشگاه شیکاگو، اشیای جیرفت که هنگام حراج در لندن به ایران بازگردانده شدند و بخشی از اشیای مفرغی دوره‌ی تاریخی از کشور امارات دانست که در این نمایشگاه به‌نمایش درآمده‌اند.
به گزارش ایسنا، دکتر عبدالمجید ارفعی - کتیبه‌شناس پیشکسوت - که ترجمه‌ی الواح هخامنشی را در حال انجام دارد، نیز در سخنانی به توضیح درباره‌ی محتوای این الواح پرداخت و گفت: حدود 50 درصد این گِل‌نوشته‌ها مبنای سفر مسافران دولتی از تخت جمشید به شوش یا برعکس بوده‌اند.
در بخش دیگری از این مراسم، متنی که توسط دکتر یوسف مجیدزاده - باستان‌شناس و کاوشگر محوطه‌ی تاریخی جیرفت - نوشته و به این همایش فرستاده شده بود، خوانده شد.
در ادامه نیز مدیرکل حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور در سخنانی گفت: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در راستای استرداد اموال فرهنگی در طول چند سال گذشته توانست حراج آثار ایرانی در حراجی‌ها را بسیار کم‌رنگ کند. کشورهای اروپایی در دهه‌های 70 و 80، هر هفته اقدام به حراج اموال ایرانی در حراجی‌ها می‌کردند؛ ولی از حدود دو سال پیش، با توجه به موانعی که ایران بر سر راه این‌گونه حراجی‌ها قرار داده، میزان حراج اموال ایرانی در آن‌ها بسیار کمتر شده است و سالانه حدود دو اثر از ایران را حراج می‌کنند که این یک موفقیت برای ایران محسوب می‌شود.
امید غنمی با اشاره به دو روشی که برای استرداد آثار تاریخی به کار گرفته می‌شود توضیح داد: در پروسه‌ی نخست، از طریق دیپلماتیک و با همکاری وزارت امور خارجه با کم‌هزینه‌ترین و کم‌دردسرترین روش، آثار را به کشور بر‌می‌گردانیم که این شیوه نیازمند این است که ایران ثابت کند آن اموال متعلق به اوست. به همین دلیل، از همه‌ی کارشناسان در حوزه‌ی میراث فرهنگی درخواست می‌کنیم هر آثاری که می‌شناسند یا جدید کشف شده‌اند به شناسنامه و تاریخچه‌ی آن‌ها اشاره داشته باشند.
او پروسه‌ی قضایی را دومین روش برای استرداد آثار تاریخی دانست و اظهار کرد: اگر روش دیپلماتیک جواب ندهد، از طریق نهاد ریاست جمهوری و وکلای مورد اعتماد، با استخدام یک وکیل پیگیری بازگرداندن این آثار انجام می‌شود که از نمونه‌های موفقیت‌آمیز این اقدام، برگرداندن آثار جیرفت به کشور است.
مدیرکل دفتر حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به انتقادهایی که به این دفتر درباره‌ی دلیل برنگرداندن اموال تاریخی ایران به کشور وارد می‌شود گفت: مهم‌ترین نکته‌ای که در طی این پروسه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد، این است که نخست ما باید مطمئن باشیم ایران 80 تا 90 درصد برنده‌ی دادگاه‌های استرداد اموال تاریخی خواهد بود چون اگر نتوانیم در این قضیه موفق باشیم قبح عمل بین کشورهای دیگر شکسته می‌شود و دیگر کسی در این زمینه به حرف ما گوش نمی‌کند. معتقدیم شکست، بدتر از پیروزی در این زمینه است.
او همچنین درباره‌ی انتقاد دیگری که به دفتر حقوقی سازمان میراث فرهنگی درباره‌ی برنگرداندن آثار تاریخی ایران از موزه‌های بین‌المللی مانند موزه‌ی لوور می‌شود توضیح داد: این اموال، براساس توافق‌نامه‌هایی که در دوره‌ی قاجار میان دو کشور بسته شده، از کشور خارجی شده‌اند. به همین دلیل نمی‌توان روی آن‌ها کار کرد و ایران هیچ ادعایی نمی‌تواند نسبت به این اموال داشته باشد. این قضیه مانند پرونده‌ی سر سرباز هخامنشی است که بیش از 50 سال در اختیار مالکی بود که قصد داشت آن را در یک حراجی در لندن به فروش برساند. از آنجا که ایران در این مدت نتوانسته بود ثابت کند که این اثر تاریخی متعلق به ما است باید به قوانین خصوصی احترام می‌گذاشتیم. بنابراین تنها اقدامی که موفق به انجام آن شدیم نوشتن یک قطعنامه با این مضمون بود که این اقدام را رد کنیم و حتی خریدار بعدی سر سرباز هخامنشی را تهدید حقوقی کردیم که اگر شخص دیگری این اثر را از او بخرد اجازه‌ی داشتن آن را به او نمی‌دهیم. همچنین به مالک اول پیشنهاد پرداخت 500هزار پوند به‌عنوان قیمت پایه‌ی حراج را دادیم، ولی آن‌ها قبول نکردند، چون اشیای مشابه این اثر ایرانی حدود یک‌میلیون پوند در حراجی فروخته شده بودند. هرچند با توجه به حاشیه‌ها، این شیء به قیمت پایه‌ی 500هزار پوند به فروش رفت و این یک موفقیت برای ایران بود.
غنمی در پاسخ به پرسش خبرنگاری در این‌باره که چرا ایران در همان زمان این اثر تاریخی ارزشمند را با قیمت 500هزار پوند در حراجی نخرید گفت: ایران هیچ اثر تاریخی که متعلق به خودش است نمی‌خرد.
به گزارش ایسنا در این مراسم همچنین معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور در سخنانی گفت: اکنون 600 گِل‌نوشته‌ی هخامنشی توسط دکتر ارفعی در حال ترجمه هستند.
مسعود علویان‌صدر فرهنگ‌سازی برای جلوگیری از خروج آثار تاریخی از کشور را یک اقدام اجتماعی دانست که باید با کمک رسانه‌ها انجام شود و گفت: یکی از مهم‌ترین کارهای بزرگی که تاکنون و بعد از استرداد آثار تاریخی به کشور انجام داده‌ایم مستندسازی 85 درصد آثار فرهنگی تاریخ موزه‌های بوده که در قالب نرم‌افزار «جام» در دست تهیه است.
وی همچنین با اشاره به بانک اطلاعاتی که در اختیار مجموعه‌داران و مردم است ادامه داد: مجلس و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به‌دنبال یک راه حل هستند تا آثار مجموعه‌داران و افرادی را که اموال فرهنگی دارند سامان‌دهی کنند و با دادن فرصتی مناسب زمینه‌ی ثبت و نگهداری آن‌ها فراهم شود.
او افزود: در روز جهانی موزه، نخستین مجوز قانونی به مجموعه‌داران خصوصی اهدا می‌شود تا آن‌ها بتوانند به‌صورت قانونی به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
به گزارش ایسنا در ادامه این مراسم و بعد از رونمایی از کتاب «آثار گنجینه‌ی جیرفت» که شامل نامه‌نگاری‌ها و مراحل پیگیری این آثار توسط دکتر مجیدزاده در طول سال‌های گذشته به ایران بود، از محمود پاک‌نیت - بازیگر - و مهرداد خوشبخت - کارگردان سریال «شهر دقیانوس» - تجلیل شد. همچنین عبدالمجید ارفعی، حمیده چوبک، امید غنمی واسماعیل بقایی - یکی از کارشناسان وزارت امور خارجه در جریان استرداد آثار تاریخی به ایران - از دیگر تقدیرکنندگان در این مراسم بودند.
همچنین نمایشگاه جلوه‌های جاودانگی توسط معاون میراث فرهنگی افتتاح شد. این نمایشگاه از فردا جمعه (27 اردیبهشت) تا 10 خرداد به‌صورت رایگان از ساعت 9 تا 5 بعدازظهر برای بازدید عموم فعال است. سام درخشانی یکی از دیگر از بازیگران فیلم «شهر دقیانوس» که از ابتدای مراسم در جلسه حضور داشت به‌دلیل تأخیر یک ساعته‌ای که در آغاز مراسم صورت گرفت، مجبور شد قبل از برگزاری مراسم تجلیل این جلسه را ترک کند.
انتهای پیام
نظرات