وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: اعتدال موجود اجتماعی مفهومی برآمده از دل نگرش ارسطو و اخلاق است لذا نیاز داریم مفهوم اعتدال و شرایط بروز آن را در جامعه بشناسیم.

به گزارش خبرنگار «اجتماعی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علی ربیعی در نشست افتتاحیه همایش ملی تبیین مفهوم اعتدال با اشاره به اینکه کمتر از 30 سال روحانی را می‌شناسم و بیست سال است که با او همکاری دارم، گفت: گفتار و کردار در عرف جامعه اعتدالی روحانی وجود دارد.

وی با بیان اینکه از اولین روز بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری کارگروهی برای تبیین مفهوم اعتدال در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شد، تصریح کرد: در این کارگروه با مسوولیت بنده تلاش کردیم از تمامی اندیشمندان و صاحب‌نظران با گرایش‌های سیاسی متفاوت دعوت کنیم.

وی گفت: امروز پس از اتمام اظهار این کارگروه می‌توانم بگویم اعتدال موجود اجتماعی مفهومی برآمده از دل نگرش ارسطو و اخلاق است ما نیاز داریم مفهوم اعتدال و شرایط بروز آن را در جامعه بشناسیم.

ربیعی با بیان اینکه مردم در پایان جنگ تحمیلی برای چند هدف همواره در کشور مشارکت سیاسی داشتند، این اهداف را بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی، تحقق حقوق و آزادی‌های تصریح شده در قانون اساسی، ارتقای جایگاه ایرانیان در جهان و افزایش عدالت در چارچوب‌های مادی و معنوی دنبال می‌کردند، افزود: بعد از سالهای جنگ بهبود وضعیت اقتصادی در اولویت قرار گرفت.

اعتدال مولودی اجتماعی است

به گزارش ایسنا، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به اهداف مردم و اولویت‌های سال‌های گذشته گفت: وقتی بهبود وضعیت معیشتی و اقتصادی در سال‌های پس از جنگ در دستور کار قرار گرفت، اهداف دیگر از اولویت درجه اول خارج شدند و تحقق حقوق و آزادی‌های سیاسی،‌ تعامل مثبت و سازنده با جهان، بهبود وضعیت معیشتی را به دنبال داشت اما عدالت دال سیاست‌های مرکزی و اولویت‌ سیاست‌ها نبود و به نوعی احساس می‌شد تحقق سایر اولویت‌ها سبب تحقق عدالت می‌شود.

وی ادامه داد: دست آخر غلبه گفتمان عدالت‌خواهی تحت تاثیر عوامل متفاوتی قرار گرفت. تلاش برای بهبود وضع اقتصادی بر درکی نظری از توسعه اقتصادی استوار بود و گفتمان جامعه مدنی و تنش‌زدایی نیز بنیان‌های نظری تاحدودی تصریح شده بودند، اما گفتمان عدالت بر درک نظری و عمیق از عدالت استوار نبود.

ربیعی افزود: عدالت بیشتر شعاری سیاسی بود و هرگز تلاش قابل توجهی برای تعریف آن صورت نگرفت. عدالت بیش از آن که تعریف شود بر اساس نفی گذشته تعریف شد؛ در نتیجه این سوال به وجود آمد که بدون تولید ثروت کافی برای رشد و پیشرفت و بدون وجود حقوق و آزادی‌های سیاسی و مدنی، عدالت چگونه محقق خواهد شد؟ و اصلا بدون این‌ها عدالت برای چه چیزی کارکرد خواهد داشت؟

این کارشناس ارشد مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: اعتدال در فردای اولویت ندادن به برخی مطلوب‌های مردم در دوره‌های مختلف ظهور کرده است. اعتدال از شرایط اجتماعی دو دهه و نیم گذشته برمی‌خیزد. اعتدال تلاش برای کنار هم آوردن توسعه اقتصادی، سیاسی و عدالت است.

وی تصریح کرد: البته همه نیروهای اجتماعی به یکسان خواستار حرف عنصر نیستند. اعتدال خواست اجتماعی برای گریز از همه خسران‌هایی است که در سایه اولویت ندادن به یکی از وجوه ذکر شده حاصل شده است.

ربیعی، اعتدال‌خواهی را محصول دین از شرایط خارجی دانست و خاطر نشان کرد: اینگونه نیست که اعتدال‌خواهی فقط محصول اجتماعی شرایط درونی باشد. جامعه ایران متاثر از شرایط منطقه‌ای بوده است. به غیر از مردم عادی، نخبگان نیز شرایطی که به پیدایش بحران‌های ملی و منطقه‌ای منجر شده است را رصد می‌کنند و اعتدال‌خواهی نوعی واکنش به دین و هراس‌های ناشی از احتمال دچار شدن به وضعیت مشابه کشورهای بحران‌زده منطقه است.

وی ادامه داد: شاید گروه‌های سیاسی یا مسوولان نظام، کشور را در چنان قدرتی ببینند که بروز چنین پدیده‌هایی را بی‌اساس بپندارند اما مردم همواره مثل مسوولان فکر نمی‌کنند، حتی اگر امنیت مطلق برای کشور برقرار باشد این " احساس ناامنی" است که اهمیت بیشتری داشته و به کنش مردم شکل داده است.

وزیر دولت یازدهم تاکید کرد: با این اوصاف می‌توان مدعی شد که اعتدال فارغ از گذشته فلسفی، اخلاقی و وجوه رفتاری فردی خصیصه آن سیاست، کنش و ساختاری که حاصل عملکرد آن رفع دغدغه‌، عدم توازن در پرداختن به چهار هدف پیشتر بیان شده (اهداف دولت‌های قبلی) و دفع خطرهای موجود در منطقه برای امنیت ملی باشد. در اصل ما براساس دو دغدغه که یکی ماهیت چندگانه و داخلی دارد و دیگری خارجی، می‌توانیم سیاست اعتدالی در ایران امروز را تعریف کنیم.

اعتدال‌خواهی کوتاه آمدن از خواسته‌ها و راضی شدن به حداقل‌ها نیست

ربیعی اعتدال‌خواهی، ‌مطالبه محوری و تحول‌خواهی را از جمله وجوه دیگر رویکرد اعتدالی دولت یازدهم دانست و افزود: اعتدال‌خواهی مرحله‌ای بالغ‌تر شده بر مطالبه محور شدن مردم است؛ به عبارتی مطالباتی که بیان می‌شوند به سطحی از بلوغ رسیده‌اند که همه‌جانبه‌اند. بنابراین اعتدال‌خواهی کوتاه آمدن از خواسته‌ها و راضی شدن به حداقل‌ها نیست، بلکه نوعی عقلانیت روش‌شناختی در مطالبه کردن است. شاید اندک اندک‌ خواستن باشد اما اندک‌ خواستن نیست. کم کم حرکت کردن به سوی اهداف بزرگ است اما به اهداف کم قائل شدن نیست.

وی تاکید کرد: به نظر من در هر چهار مقطع 1368، 1376، 1384 و 1392 مردم به تغییر برای بهبود وضعیت رای داده‌اند بنابراین با قاطعیت می‌توان گفت انتخابات 24 خرداد تحول‌خواهانه و معطوف به تغییراتی در وضع موجود است.

رییس کارگروه تبیین مفهوم اعتدال در بیان اینکه شرایط تداوم اعتدال خواهی و هژمونیک شدن گفتمان اعتدال چیست؟ تصریح کرد: در بین جریان‌ها و نخبگان سیاسی خوبی‌ها و ارزش‌های ذاتی در برخی واژگان سیاسی متصور می‌شوند و فکر می‌کنم مردم همواره در این خوبی‌ها نظر می‌کنند و پای آن می‌ایستند، اما واقعیت این است واژه‌ها برای مردم ارزش عملی دارند به میزانی که واژه‌ها در حل مسائلشان کمک کننده باشند در عرصه سیاسی تداوم دارند. اعتدالگرایی نیز در همین چارچوب تحلیل خواهد شد. مردم به شرطی پای این گفتمان می‌ایستند و از آن حمایت می‌کنند که سودمندی عملی آن به اثبات برسد.

وی ادامه داد: اعتدال نه فقط عطف به نظام‌های نظری پیشین بلکه معطوف به نتایجی که مترتب بر سیاست مبتنی بر اعتدال است قابل تعریف و تداوم یافتن خواهد بود.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: در چنین شرایطی بدیهی است که مخالفان گفتمان اعتدال طلب نهایت تلاش خود را برای بی‌اثر کردن اقداماتی که برآمده از اعتدال‌خواهی است بکار خواهند بست. اگر سودمند بودن را شرط اول تداوم اعتدال تلقی کنیم دومین شرط نهادینه شدن ساختارهای مولد، نتایج سودمند است.

ربیعی با طرح این سوال که کدامین ساختارهای مولد نتایج سودمند قادرند در برابر تغییرات سیاسی مقاومت کنند؟ تصریح کرد: انتخابات سال 92 نشان داد گروه‌های فکری به شدت در نتیجه انتخابات تاثیر گذاشتند. بسیج آرا و بازیگری در عرصه انتخابات محصول تشکیلاتی بود که افرادش حضور داشتند اما به طور رسمی دیده نمی‌شدند. این واقعیت وجود دارد که تشکیلات و ساختار به رسمیت شناخته نشده پشتوانه و نیروی اجتماعی بزرگی را نمایندگی می‌کند و تغییرات ایجاد شده در ایران در سه دهه گذشته این نیروی اجتماعی را برای این تشکیلات هرچند غیررسمی خلق کرده است.

وی تاکید کرد: تداوم گفتمان اعتدال‌گرایی و تبدیل شدن آن به عنصری ساختاری که مداوم باشد نیازمند پیوند یافتن آن با نیروهای اجتماعی است. هرگونه صورتمندی معنای اعتدال نیز باید به گونه‌ای باشد که خواست این نیروی اجتماعی در آن بازتاب یابد، بنابراین می‌توان گفت تعریف کردن اعتدال به همان اندازه که کنشی معرفتی است، کنشی سیاسی اجتماعی است.

ربیعی در ادامه، گفت‌وگو را مکانیزم تعریف کردن اعتدال دانست و افزود: اگر بپذیریم هر معنایی از اعتدال باید بازتاب دهنده خواست نیروهای اجتماعی باشد، باید بپذیریم که تعریف کردن اعتدال باید براساس نوعی توافق یا اجماع نسبی میان نیروهای اجتماعی باشد و برای رسیدن به این توافق، گفت‌وگو عنصر ضروری است و باید در همه سطوح به ویژه در سطح نخبگان صورت گیرد.

وی تاکید کرد: اعتدال بدون گفت‌وگو و تقویت نظام ارتباطات میان همه سطوح جامعه امکان ناپذیر است. اعتدال نقطه‌ای است که براساس گفت‌وگو به عنوان نقطه مطلوب تلقی شده است.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد که رابطه میان دولت و انجمن‌های علمی مبنی بر احترام متقابل، همکای، نقد و بررسی سازنده پیش روند.

انتهای پیام