طرح «مرمت و سامان‌دهی 600 مسجد تاریخی» که اعتبار و توجه زیادی را از سوی مسوولان پیشین سازمان میراث فرهنگی به خود جلب کرد،‌ می‌توانست طرح مناسبی باشد؛ طرحی که حدود یک‌سال پیش در سراسر کشور آغاز شد و‌ اردیبهشت‌ماه امسال با حضور رییس‌جمهور پیشین رونمایی شد، تا 600 بنای تاریخی – مذهبی ‌در کشور سامان یابند.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این طرح، هرچند به کام بسیاری از مساجد و بقاع متبرکه خوش آمد و باعث به سر و سامان رسیدن آن‌ها شد؛ اما برخی مساجد و بقاع مذهبی، چه هنگام اجرایی شدن طرح یا پس از آن و چه قبل از طرح آن، با مشکلاتی روبه‌رو بودند و ‌نه‌تنها چیزی به کام‌شان خوش نیامد، بلکه آنچه را که داشتند نیز از دست دادند و حتی عمر برخی از آن‌ها به اجرای این طرح نرسید و در سال‌های گذشته تخریب شدند.

نمونه‌ی بارز‌ آن در طول ماه‌های گذشته، «مسجد جمعه‌ی اردبیل» بود؛ مسجدی باقی‌مانده از دوره‌ی سلجوقی که هرچند مرمت آن توسط اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اردبیل چند سال پیش آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد،‌ اما احیای گنبد و نوع مصالحی که برای ساخت گنبد جدید این مسجد استفاده شد، مسائلی را درپی داشت.

حدود یک‌ماه پیش، یکی از اعضای هیأت علمی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از احیای گنبد مسجد جمعه‌ی اردبیل پس از سال‌ها خبر داد،‌ اقدامی که با ایجاد سازه‌ی فلزی و تزریق سیمان روی این گنبد انجام شد. هرچند ساخت گنبد روی سازه‌ی سلجوقی مسجد جمعه‌ی اردبیل به اعتقاد برخی کارشناسان و مرمت‌گران آثار تاریخی، اقدامی بود که چندان بد به‌نظر نمی‌رسید، اما نوع مصالحی که برای این گنبد استفاده شد، این پرسش را پیش آورد که آیا منطقی است که در بنایی با قدمت سلجوقی، از سیمان یا بتون استفاده کرد؟

در این زمینه، محمدحسن محبعلی - کارشناس پیشکسوت حوزه‌ی میراث فرهنگی - تزریق سیمان یا بتن را در بناهای تاریخی، خوشایند ندانست، همچنین علیرضا بهره‌مان - کارشناس مرمت سنگ - استفاده از مصالح ساختمانی جدید را در بناهای تاریخی، کاری معقول ارزیابی نکرد. با این وجود، در مقایسه میان وضعیت این مسجد تاریخی با برخی بناهای تاریخی – مذهبی دیگر، باید نسبت به سرنوشت این مسجد تاریخی خوش‌بین بود.

«مسجد همت» در بازار حضرتی در چهارراه سیروس در تهران، آذرماه 1385 توسط اشخاصی با هدف ساختن مسجدی مدرن تخریب شد، ‌«مسجد سلمان» در خیابان هفده شهریور تهران در مردادماه 1386 به‌طور کامل از بین رفت و به جای آن، بنایی تجاری – مذهبی بالا آمد یا انجام یکسری اقدامات غیرقانونی در مسجدجامع بازار تهران که از نیمه‌ی اول سال 1386 آغاز شد و براثر آن، بخشی از دیوار مسجد را خراب کردند و لوله‌هایی در آن کار گذاشتند و هنوز هم دست از سر این مسجد تاریخی برنداشته‌اند و هر روز اقداماتی جدید در آن انجام می‌دهند. این‌ها از جمله مساجدی بودند که عمرشان به طرح «مرمت و سامان‌دهی 600 مسجد تاریخی» نرسید و به منزل آخر رسیدند.‌

انتهای پیام