باغ‌هاي قصردشت، برگي از شناسنامه هويت شهري است. با كوچه باغ‌هايي كه برگ‌هاي زيادي از هويت و خاطرات شهر راز را درون خود دارد. كوچه باغ‌هايي كه حالا شمارشان آنقدر زياد نيست كه از خاطر پاك شود. ميانشان گم شوي يا راه در رو نداشته باشي!!

كوچه باغ‌هاي قصردشت اين روزها مدام خلوتش را كاميون‌هاي مصالح و اره‌هاي برقي و آتش!! بر هم مي‌زند. اين روزها، هر روز بوي سوخته تن تازه درختي در ازدحام ماشيني شهر، مشامت را پر مي‌كند و اگر خوب سر بچرخاني و دست حائل چشم كني، خاكستري دود را خواهي ديدي كه جايي در همين نزديكي، بيخ گوش باغ‌هاي قصردشت شيراز، به هوا مي‌رود. دودي كه غلظتش رگ‌هاي تنفس شهر را مي‌بندد و به‌زودي آن را به انفاركتوسي سخت دچار خواهد كرد.

به گزارش خبرنگار ايسنا منطقه فارس، باغ‌هاي قصردشت، بخشي از هويت شيراز و ريه‌هاي تنفسي اين شهر محسوب مي‌شوند. فضاي سبزي چندين صد ساله كه حالا نفس خودشان به شماره افتاده است و روزي نيست كه خبري سوختن تن يكي يا زخمي شدن تن يكي ديگرشان را نشنويم.

درخت‌هاي سياه شده، ديوارهاي كاهگلي فروريخته و علف‌هاي هرزي كه تا بالاتنه درختان بلند بالا، رشد كرده‌اند، ظاهر بسياري از باغ‌هاي قصردشت شيراز را تشكيل مي‌دهد.

هرازگاه ديوار باغي فرو مي‌ريزد و ساختماني نوساز پشت آن سر بر مي‌آورد، درخت‌ها بريده مي‌شوند تا آهن و ساختمان جايگزينشان شود و پولي به پولي اضافه شود و تك‌سرفه‌هايش بماند براي شهر!!

به گزارش ايسنا، موضوع باغ‌هاي قصردشت، همواره يكي از مباحث مهم مطرح در سطح دستگاه‌ها و بخش‌هاي تصميم‌ساز بوده است. باغ‌هايي كه حالا به يك سوم وسعت گذشته نه‌چندان دور خود رسيده و اگر براي نجات آن هم انديشه‌اي نشود، باقي‌مانده هم در چند سال آتي، از بين خواهد رفت و جز لكه‌هاي ريز سبز رنگ، هيچ نخواهد ماند.

شهردار شيراز، بارها در خصوص خطر نابودي باغ‌هاي قصردشت هشدار داده و كمبود آب و خشكسالي را يكي از بحران‌هاي پيش‌روي اين عرصه‌هاي تاثيرگذار عنوان كرده است.

علي‌رضا پاك‌فطرت با بیان این‌که شهرداری شیراز در تلاش است باغات قصردشت که بیش از هزار هکتار وسعت دارند را نگهداری و حفظ کند، افزود: شورای شهر شیراز طرح باغات قصردشت را به تصویب رسانده و شهرداری شیراز نیز به‌منظور نگهداری از باغ‌ها قصردشت بیش از 250 هکتار از این عرصه‌ها را خریداری کرده که این میزان در 500 هکتار از باغ‌ها پراکنده است و عملاً 500 هکتار از باغ‌هاي شیراز، به طرق قانوني قابل تفكيك نخواهد بود زيرا شهرداري در آنها شريك است.

پاك‌فطرت با تاكيد براينكه براي حفظ و نگهداري باغ‌هاي شيراز اولين نكته مهم تامين آب است، گفت: در گذشته قنات‌هاي خوبي در شيراز بود كه با اتكاء به آنها آب باغ‌هاي قصردشت هم تامين مي‌شد اما امروز به هر دليل تنها يك چهارم از اين قنات‌ها باقي مانده و ساخت و سازهاي شمالغرب شهر هم باعث كاهش آب چشمه جوشك و به تبع آن آب نهراعظم كه يكي از منابع اصلي تامين كننده آب باغ‌هاي قصردشت بود شده است.

شهردار شيراز اعتقاد دارد باغ‌شهرهایی که به‌دلیل هرج و مرج شهری و شهرسازی در اطراف شهرستان شیراز بویژه پشت تپه‌ای مشرف به صدرا ایجاد شدند، برای تأمین آب مورد نیاز خود چاه‌هایی را غیرقانونی حفر کردند که این چاه‌ها سبب کاهش شدید آب چشمه جوشک شده که منبع تأمین آب باغات قصردشت بوده است.

این مسئول با اشاره به این‌که شهرداری شیراز برای تأمین آب مورد نیاز باغ‌هاي قصردشت، تعداد زيادي چاه با اخذ مجوزهاي قانوني حفر كرده است، گفت: بايد راهكارهاي مناسبي براي حفظ باغ‌هاي قصردشت انديشيد زيرا نگهداري اين عرصه‌ها براي باغ‌داران هم ديگر توجيه اقتصادي ندارد.

رئيس كميسيون عمران شوراي اسلامي شيراز نيز اعتقاد دارد كه براي باغ‌ها و صاحبان باغ‌هاي قصردشت نمي‌توان پشت درهاي بسته نشست و تصميم‌گرفت.

رضا محمديان با بيان اينكه از 3 هزار هكتار باغ‌هاي قصردشت، اكنون حدود1200 هكتار باقيمانده است، گفت: تصميماتي كه پشت درهاي بسته در هر دستگاه و نهادي براي باغ‌هاي قصردشت گرفته مي‌شود، هرچقدر هم ظاهري زيبا داشته باشد و منافع شهر را تامين كند، عملياتي نيست.

وي توضيح داد: تصميم‌گيري براي باغ‌هاي قصردشت با حضور نمايندگان باغ‌داران و صاحبان اين املاك بايد انجام شود تا منافع باغ‌داران هم در اين تصميمات به شكلي مناسب، در نظر گرفته شده باشد.

محمديان با قبول اينكه مشكلات فراواني در عرصه حفظ و نگهداري باغ‌هاي قصردشت شيراز وجود دارد، گفت: عمر زياد درختان، نبود آب لازم، اقتصادي نبودن محصولات باغ‌ها و ... از مشكلاتي است كه نگهداري اين عرصه‌ها را فاقد صرفه اقتصادي كرده است.

اين عضو شوراي شيراز با بيان اينكه صاحبان باغ‌ها كه عمري را پاي آن صرف كرده‌اند، بيشتر از هر فرد ديگري براي باغ و درختان آن دلسوزي دارد اما نمي‌توان با اتخاذ تصميماتي، منافع اين افراد را ناديده گرفت.

محمديان اعتقاد دارد مي‌توان با طراحي فضاي شهري با رويكرد حفظ باغ‌ها، با همراهي باغداران، در مسيري صحيح گام برداشت.

او گفت: اينكه شهرداري ملزم به خريد باغ‌ها شود، مقدور نيست زيرا نه آن ميزان اعتبار وجود دارد و نه مي‌توان تمام فعاليت‌هاي شهرداري را تعطيل كرد و صرفا به باغ‌داري و خريد باغ پرداخت.

محمديان با تصريح اينكه هزينه تملك باغ‌هاي قصردشت بسيار زياد است، گفت: مي‌توان با ايجاد بستري براي صدور مجوزهاي هتل، سفره‌خانه، فضاي فرهنگي و گردشگري و ... براي باغ‌داران، امكان كسب درآمدي مناسب براي اين افراد را فراهم و بستري ايجاد كرد كه باغ حفظ شود.

اين عضو شورا گفت: توسعه باغ‌شهرها در نقاط مختلف شيراز و اطراف اين شهر نشان مي‌دهد مردم به باغ‌داري علاقه‌مند هستند و اشتياق دارند، مشروط بر اينكه اين اقدام اقتصادي باشد.

به گزارش ايسنا، همراه با آمدن فصل بهار و تابستان، هر روز اخباري از سوختن باغ‌ها در گوشه و كنار شيراز همراه به گوش مي‌رسد. باغ‌هايي كه مي‌سوزند و نابود مي‌شوند. و اين سرنوشتي است كه گاه در خاموشي و با اسيد و آهك و گازوئيل، گاه در عيان با كبريت و ذره‌بين! براي باغ‌هاي شيراز رقم مي‌زنند.

داستان سووشون باغ‌هاي قصردشت نياز به يك پايان دارد. پاياني شيرين. پاياني پر از گل! اگر اهتمامي براي نوشتن پايان خوش نداشته باشيم. سوختن و نابودي نقطه پاياني است كه بر اين داستان مي‌گذارند!