حسین ایمانی جاجرمی - جامعه‌شناس و استاد دانشگاه - در گفت‌وگو با ایسنا درباره‌ی نقش رسانه‌ها در حادثه‌ای مانند پلاسکو، گفت: کنترل و مدیریت اخبار و افکار عمومی امروزه، دست رسانه‌های کلاسیک به خصوص رادیو، مطبوعات و تلویزیون نیست. مردم بخشی از اخبار منتشرشده را از شبکه‌های مجازی می‌گیرند زیرا سرعت بیشتری در انتشار اخبار دارند.

او در ادامه گفت: روزنامه‌ها به دلیل ماهیتی که دارند اخبار را با تاخیر چاپ می‌کنند. تلویزیون نیز فرآیند کنترل، پایش و دروازه‌بانی دارد و این امر انتشار اخبار را زمان‌بر می‌کند اما رسانه‌های جدید به دلیل سرعت در انتشار اخبار مخاطبان بیشتری جذب می‌کنند. 

این مدرس دانشگاه با اشاره به سرعت شبکه‌های مجازی بیان کرد: مخاطب تشنه‌ی اخبار است و هر رسانه‌ای که اخبار را سریع‌تر منتشر کند به دنبال آن می‌روند اما نکته مهم این است که اخبار شبکه‌های مجازی به دلیل این که افراد عادی آن را نشر می‌دهند، عموما صحیح نیستند؛ در نتیجه باید اخبار رسانه‌های مجازی از رسانه‌های رسمی تفکیک شود.

او درباره‌ی نقش رادیو و تلویزیون در پوشش اخبار گفت: رادیو و تلویزیون با ناکارآمدی که دارند فضا را در اختیار شبکه‌های مجازی که صحت اخبارشان معلوم نیست، قرار می‌دهند و به این شکل راست و دروغ در هم آمیخته می‌شود.

این جامعه‌شناس با اشاره به حادثه «پلاسکو» و عملکرد تلویزیون مطرح کرد: بهترین اقدام این بود که تلویزیون در لحظات اولیه این فاجعه اخبار را سریع پوشش می‌داد و از خبرنگاران حرفه‌ای در این راستا استفاده می‌کرد و همچنین کارشناسانی را برای گفت‌وگو درباره این رویداد می‌آورد. تلویزیون باید شبکه گسترده‌ای از افرادی که صاحب‌نظر و متخصص هستند را جمع می‌کرد تا نظراتشان را ارائه دهند و باید عدالت رسانه‌ای را در مورد افرادی که دعوت می‌شدند رعایت می‌کرد.

حسین ایمانی با اشاره به نقش رسانه‌ها در کاهش نگرانی مردم گفت: رسانه‌ها در بخش عمده‌ای از نگرانی مردم نقشی نداشتند و فقط منتقل‌کننده این اخبار بودند. این مساله بسیار بنیادی است زیرا تهران شهر ریسکی است و برج‌های متعددی ساخته شده است که روی اصول نیستند و قواعد شهرداری در آن رعایت نشده است. پلاسکو نگرانی که پنهان بود را آشکار کرده است، جامعه نگرانی عمیق و بنیادی دارد که رسانه هر اقدامی برای کاهش این نگرانی انجام دهد، فایده‌ای ندارد. مساله امنیت و ایمنی مردم دچار مشکل شده است و مردم می‌دانند که با وجود این میزان ساخت و ساز غیراصولی و غیر استاندارد، تضمینی برای فضای شهری ایمن وجود ندارد.

این جامعه شناس با بیان این که حادثه «پلاسکو» ما را از خواب غفلت بیدار کرد، درباره نقش رسانه‌ها در این بیداری تصریح کرد: رسانه نباید آرامش کاذب به مردم دهد بلکه باید مطالبه‌گری کند و به روشن شدن ضعف ساختاری کمک کند. رسانه باید از دستگاه‌های مسوول بخواهد تا برای نگرانی‌های مردم سیاست و برنامه‌هایشان را اعلام کنند و این اقدامی است که رسانه باید انجام دهد نه این که بگوید همه چیز به خوبی وخوشی تمام شد زیرا دراین امر باباور مردم سروکار دارند.

او با اشاره به هشدارهای کارشناسان ایمنی درباره ساختمان «پلاسکو» بیان کرد: «پلاسکو» مساله‌ای بود که کارشناسان ایمنی سال‌ها هشدار می دادند و بحث می‌کردند اما شنیده نمی‌شد. ما در تقویم، هفت مهر را به عنوان روز ملی آتشنشانی داریم اما از این روز استقبال نمی‌شد و امروز با فاجعه پلاسکو تمرکز مسوولان به سمت آتشنشانان رفته و بهترین فرصت است که از مسوولان بخواهیم یک برنامه جامع ایمنی برای شهر اعلام کنند تا دستگاه‌های مختلف مانند وزارت کشور، شهرداری و سازمان استاندارد بگویند چه اقدامی می‌خواهند در این راستا انجام دهند.

رییس موسسه مطالعات و تحقیق اجتماعی افزود: کدام یک از محصولات مبارزه با آتش و حوادث کشور ما استاندارد است؟ با توجه به این رویداد تمرکز بر روی اقدامات شهرداری و وزارت کشور است اما واقعیت این است که ده‌ها دستگاه در کشور برای ایمنی شهری مسؤولیت دارند. 

حسین ایمانی با اشاره به اینکه باید نگرانی به مطالبه تبدیل شود، عنوان کرد: رسانه‌ها باید نگرانی را برای بهبود وضعیت ایمنی شهری به مطالبه تبدیل کنند و از افرادی که مسوول هستند، برنامه بخواهند. بخش زیادی از مساله مدیریت ایمنی در کشورهای توسعه یافته را گروه‌های داوطلب انجام می‌دهند. ما گروه‌های متخصصی در کشور داریم که کدهای آتش‌نشانی را می‌نویسند و الزاما دولتی هم نیستند؛ بنابراین می‌توان گفت همه در برابر ایمنی مسوولیت دارند و بهترین اقدام این است که نگرانی به یک فرصت موثر برای بهبود ایمنی شهر تبدیل شود.

او به تجربه کشورهای مختلف بعد از یک حادثه نگران‌کننده مانند «پلاسکو» اشاره کرد و گفت: کشورهای دیگر بعد از یک حادثه نگران‌کننده مانند «پلاسکو» گام‌هایی برای بهتر کردن وضعیت ایمنی برمی‌دارند و امیدوارم ما هم این کار را انجام دهیم.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: حادثه «پلاسکو» هشدار جدی برای جامعه‌ای است که می‌خواهد به سرعت از دستاوردهای مدرنتیه استفاده کند اما نمی‌خواهد هزینه‌اش را پرداخت کند. شما به راحتی می‌توانید آپارتمان‌سازی و برج‌سازی کنید اما بدانید که باید اصولی را رعایت کنید. ساختمان «پلاسکو» تجاری - اداری بود و نباید کارگاه‌های تولیدی در آن ایجاد می‌شد. مسوول ایمنی باید در تمام برج‌های که در تهران ساخته می‌شود وجود داشته باشد و سازنده‌ها باید اصول ساختمان سازی را رعایت کنند.

این جامعه‌شناس در پایان افزود: برخی از سازنده‌ها تجهیزات ایمنی را در ساختمان نصب می‌کنند اما بعد از گرفتن پایان کار این تجهیزات را باز می‌کنند، این اقدامات اشتباه ماست و هزینه‌اش را نیز به این شکل پرداخت می‌کنیم. ما باید منتظر اتفاقات بدتری  برای ساختمان‌های غیر ایمن شهر باشیم اما این اتفاق باعث شد به طور جدی بحث ایمنی‌سازی را در دستور کار قرار دهیم و مسوولان در این اتفاق نباید اقداماتشان را در راستای محبوبیت سیاسی و رأی در انتخابات انجام دهند. حادثه پلاسکو همچنین باعث شد ضعف‌های واقعی آشکار شود و متوجه شدیم در بخش مدیریت ضعف داریم.

انتهای پیام