جاوید ایمانیان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به سه دوره مرمت این بنای جهانی براساس مستندات موجود توضیح داد: برای نخستین‌بار در دهه ۲۰ و با بستن داربست چوبی مرمت گنبد مخروطی، تعمیر کتیبه، صفه قاعده و اصلاحات درونی این بنا انجام شد، پس از آن بار دیگر داربستی در دهه ۴۰ برای مرمت بام گنبد در قسمت داخلی و خارجی بنا زده شد و در دوره سوم نیز در سال ۱۳۸۵ مرمت گنبد «رُک» انجام شد.

او با بیان این‌که در حال حاضر نیز برای چهارمین بار پس از گذشت 11 سال با همکاری و حمایت معاونت میراث فرهنگی سازمان، دفتر امور پایگاه‌های سازمان و مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان آغاز شده است، افزود:‌ در این دوره مرمت ۱۷۰۰ شاخه داربست مخصوصِ بنای جهانی گنبد قابوس خریداری و نصب شد تا براساس پایش‌ها، انجام هرگونه عملیات حفاظت اضطراری، محدوده بام بنا شامل پاکسازی پارازیت‌های گیاهی، پاکسازی گلسنگ‌ها، سمپاشی، بندکشی و استحکام‌بخشی شکاف‌ها، استحکام‌بخشی و پوشش نهایی آجرهای ناپایدار گنبد «رُک» بنا در این دوره انجام شود.

او با بیان این‌که رشد ریشه گیاهان و علف‌های هرز تهدید جدی برای بام بناست، چون هر سال تجدید می‌شوند، ادامه داد:‌ دانه‌های آن‌ها در بین درزها و شکاف‌ها باقی می‌ماند یا توسط حشراتی مانند مورچه به پشت آجرها و لابه‌لای بندهای آجرها حمل می‌شود و با کمترین بارندگی در محیطی مناسب شروع به رشد می‌کنند.

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس در ادامه با اشاره به پوشیده شدن بخشی از بام گنبد با گل‌ سنگ ادامه داد: بنابراین بخشی از پاکسازی در مرمت رفع خطر اضطراری این گنبد نیز شامل برداشتن و زدودن لایه‌ی گل‌سنگِ زنده‌ای است که با فشار دست و ابزار مکانیکی به راحتی از سطح جدا می‌شوند.

وی اضافه کرد: بعد از پاکسازی و علف‌زدایی سطح گنبد و برداشتن گل‌سنگ‌های زنده برای جلوگیری از پیشرفت علف‌ها و رشد مجدد آن‌ها، لابه‌لای شکاف‌ها، بندها و سطح آجرها سم‌ پاشی (سم رنداب) می‌شود.

ایمانیان از مهمترین مشکلات بام گنبد قابوس را تخریب بندِ آجرها به دلیل رشد گیاهان و تاثیرات عوامل محیطی در طول زمان دانست و گفت: این شکاف‌ها محل مناسبی برای نفوذ رطوبت و دانه‌ های گیاهان و حشرات به پشت آجرهاست که بعد از پاکسازی آنها با تزریق پریمال ۱۰ درصد به پشت شکاف‌ها استحکام‌بخشی می‌شوند.

وی توضیح داد: بعد از این مرحله با ملات مرمتی مناسب که از ترکیب گچ بتا یا نیم پخت، گچ مولدانو یا گچ دندانپزشکی، پودر رنگ و پریمال آماده می‌شود، بین بند آجرها کاملا بندکشی و استحکام بخشی می‌شوند، چون این ملات استحکام مکانیکی بالایی دارد و به راحتی خراش و ترک نمی‌خورد .

انتهای پیام