به گزارش ایسنا، پرویز کرمی با حضور در برنامه تلویزیونی «چرخ» که از شبکه چهارم سیما پخش می‌شود، درباره «اقتصاد دانش‌بنیان» گفت: اقتصاد دانش‌بنیان روشی جدید برای افزایش و کسب ثروت از علم و فناوری محسوب می‌شود. این موضوع معمولاً در کشورهایی که دانش‌پایه هستند و عناصر و شاخص‌های آن را دارند تبدیل به اقتصاد اصلی می‌شود.

کرمی خاطرنشان کرد: در کشور ما عمر اقتصاد دانش‌بنیان به یک دهه بیشتر نمی‌رسد. اما موضوع اقتصاد دانش‌بنیان بعد از مصوب شدن تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان در مجلس شورای اسلامی در سال 1389 عملاً فراگیر شد. البته این مصوبه تا سال 92  عملیاتی نشد. در این سال دولت آن را به اجرا درآورد و می‌توان گفت در ابتدای دولت یازدهم با وجود حدود 10 شرکت دانش‌بنیان این قانون توسط کارگروه معاونت علمی و فناوری رییس‌جمهور  و سایر وزارتخانه‌هایی که در ذیل این قانون تعریف‌شده بودند، جنبه اجرایی پیدا کرد. 

دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی با اشاره این نکته که امروز وجود 3 هزار و 200 شرکت دانش‌بنیان نمود اجرایی شدن این موضوع است و اقتصاد دانش‌بنیان به استناد آن‌ها شکل می‌گیرد، گفت: نزدیک به 6 هزار شرکت در سامانه شرکت‌های دانش‌بنیان ثبت‌نام کرده‌اند که مراحل تأیید صلاحیت خود را طی کنند تا عنوان دانش‌بنیان شدن شرکت خود را دریافت کنند.

وی همچنین بازیگران دیگر این عرصه را استارتاپ‌ها، پارک‌های علم و فناوری، دانشگاه‌ها، مراکز رشد، شتاب‌دهنده‌ها، VCها عنوان کرد و افزود: این مراکز بسته به نوع تعاملی که با این اقتصاد دارند، جزو بازیگران اصلی محسوب می‌شوند و رشد و بلوغ آن‌ها به رشد و بلوغ اقتصاد دانش‌بنیان در کشور کمک می‌کند.

کرمی با بیان این که تمامی حوزه‌ها می‌توانند در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان ورود پیدا کنند، همان‌طور که تا امروز نیز ورود پیدا کرده‌اند، افزود: علوم و فناوری‌های همگرا Nbics شامل نانو، بایو، ICT و علوم شناختی و علوم اجتماعی در این حوزه‌ها ورود بیشتری کرده‌اند و تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه‌ها نیز بیشتر است.

دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی اصلی‌ترین رکن اقتصاد دانش‌بنیان را نیروی انسانی متخصص و خلاق دانست و افزود: اگر تعداد، کیفیت و کمیت نیروی انسانی متخصص هر کشوری بالا باشد، پایه اصلی اقتصاد دانش‌بنیان را دارد. البته زیرساخت‌ها و سایر موارد به محقق شدن بهتر اقتصاد دانش‌بنیان کمک می‌کند؛ اما رکن اصلی همان نیروی انسانی متخصص است.

وی با ابراز خرسندی از دارا بودن کشور ما از این نیروی ارزشمند، گفت: وقتی کشوری مانند ما 5 میلیون دانشجو، 20 میلیون فارغ‌التحصیل دارد، یعنی ابتدایی‌ترین موضوعی که باید در دستور کار سیاست‌گذاران قرار گیرد، فکری برای بهره‌مندی بهینه از نیروی مغز افزاری این نیروها هست.

کرمی ادامه داد: کشور ما در این حوزه ورود خوبی داشته است. شرکت‌های دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها و مراکز رشد و نوآوری که در این حوزه ایجاد شده‌اند، توانسته‌اند ابتدایی‌ترین کار که جلب اعتماد نیروهای انسانی است را به دست آورند. شرکت‌هایی که امروز ایجاد شده است حاصل بهره‌مندی و به‌کارگیری همین نیروها است.

وی با بیان لزوم ایجاد زیست‌بوم فناوری و کارآفرینی، گفت: در این زیست‌بوم باید بازیگرانی وجود داشته باشند که بتوانند از طریق ارتقا، حمایت و مربیگری نیروها، این شرکت‌ها و این اقتصاد را شکل داده و ایجاد کنند. 

دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی تصریح کرد: مرکز تولید علم و پرورش نیروی انسانی که همان دانشگاه‌ها هستند را در اختیار داریم. این دانشگاه‌ها در منطقه تراز اول‌ بوده و حرفی برای گفتن دارند. 

وی افزود: مرحله بعدی پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و نوآوری هستند که ایده را به محصول تبدیل می‌کنند و چرخه تجاری‌سازی را شکل می‌دهند. 

کرمی مراکز رشد و نوآوری را حلقه دیگری از این چرخه عنوان کرد و افزود: مراکز رشد و نوآوری در دانشگاه‌های ما مستقر شده‌اند و وظایف خود را درزمینه هدایت، جذب، ارتقا و آموزش نیروی متخصص انجام می‌دهند. 

وی ادامه داد: از دیگر بازیگران این عرصه نیز شتاب‌دهنده‌ها هستند. این مراکز در جایگاه خوبی قرارگرفته‌اند، اما باید در رشته‌های مختلف افزایش پیدا کنند. VC ها نیز کمک‌کننده‌های جدیدی هستند که از سال گذشته به این چرخه اضافه ‌شده‌اند. این‌ها صندوق‌های جسورانه یا ریسک پذیر هستند. افراد و شرکت‌ها و مؤسساتی که استارتاپ‌ها یا مراکز رشد را شناسایی می‌کنند، آورده و سرمایه خود را به آن تزریق می‌کنند و در کنار تزریق سرمایه تلاش دارند آن‌ها را راهنمایی کنند.

صندوق‌های جسورانه حوزه علم و فناوری به پایداری اقتصاد دانش‌بنیان می‌انجامد

کرمی افزود: معاونت علمی به شرکت‌ها و افرادی که در حوزه‌های مختلف علمی سرمایه‌گذاری می کنند کمک مالی و  تسهیلاتی مشاوره‌ای ارائه می‌کند.

وی همچنین با بیان اینکه اقتصاد ایران از دارایی‌ها و سرمایه خوبی برخوردار است، گفت: ولی به صورت سنتی این دارایی‌ها در جاهایی سرمایه گذاری می‌شود که در نهایت تاثیر آن در فضای کلی اقتصاد مشخص نیست. به طور مثال افراد تمایل دارند که بیشتر در حوزه مسکن و خرید زمین سرمایه‌گذاری کنند که این کار آرامش و ریتم بازار را به هم می‌زند و ارزش افزوده برای اقتصاد ملی ندارد.

مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهور ادامه داد: بیشتر افرادی که در سرمایه‌گذاری‌های جسورانه حوزه علم و فناوری و دانش بنیان وارد می‌شوند در واقع هم به پایداری اقتصاد دانش‌بنیان کمک می‌کنند و هم بهره‌های اقتصادی خوبی در این زمینه می‌برند.

وی تصریح کرد: ممکن است برخی افرادی که در سرمایه‌گذاری‌های جسورانه ورود می‌کنند، بارها در استارتاپ‌ها سرمایه گذاری کرده و شکست بخورند؛ ولی موفقیتی که در یک کسب و کار حاصل می‌کنند بازده بسیار بالایی دارد و جبران خسارت‌ها را به دنبال دارد.

دبیر ستاد فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی با اشاره به بازیگران این عرصه، گفت: شرکت‌های دانش بنیان و مراکز نوآوری مهم‌ترین بازیگران این عرصه هستند و کمک می‌کنند تا نیروی انسانی متخصص در جایگاه اصلی خود قرار گیرد و بازده اقتصادی برای کشور داشته باشد و از علم و فناوری تولید ثروت شود. 

به گفته کرمی، زمانی بود بازار جذب برای افراد صاحب ایده، خلاقیت و اختراع وجود نداشت؛ اما امروز این افراد و شرکت ها از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها در بازار کار جذب شده و در کشور ماندگار می‌شوند.

بازگشت 800 متخصص دانشگاهی غیر مقیم از 100 دانشگاه برتر به کشور

مشاور رییس بنیاد ملی نخبگان بیان کرد: یکی از کارهایی که معاونت علمی به کمک بنیاد ملی نخبگان انجام داده است، ایجاد سامانه جلب و جذب نیروهای متخصص غیر مقیم است؛ البته در سال گذشته معاونت و بنیاد از 400 دانشگاه برتر دنیا این جذب را داشتند که اخیرا به دلیل محدودیت بودجه‌ای جذب متخصصان غیر مقیم به جذب از 100 دانشگاه برتر دنیا کاهش یافته است.

مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهور در خصوص آمار متخصصین جذب شده توسط این سامانه، گفت: طی دو سال و نیم اخیر، 800 متخصص دانشگاهی غیر مقیم از 100 دانشگاه برتر به کشور بازگشتند و در شرکت‌های دانش بنیان یا مراکز علمی و دانشگاهی مشغول به کار شده‌اند.

کرمی همچنین تصریح کرد: البته هر چه تعداد شرکت‌های دانش بنیان بیشتر شود، ارزآوری و سودآوری آن برای کشور بیشتر خواهد شد و آمار اشتغال‌زایی کشور نیز افزایش می‌یابد. 

دبیر ستاد فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی در تشریح قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان، گفت: یک کارگروه ارزیابی و تایید صلاحیت شرکت دانش‌بنیان در معاونت علمی تشکیل شده است که متشکل از وزارت‌خانه‌های متعددی همچون وزارت صنعت، علوم، بهداشت، دفاع، صندوق نوآوری و شکوفایی و معاونت علمی است که دبیرخانه آن نیز در معاونت علمی قرار دارد.

به گفته کرمی، کمیته‌های تخصصی زیرمجموعه این کارگروه هستند که در رشته‌ها و رسته‌ های مختلف فنی، مهندسی و علمی فعالیت می‌کنند. 

وی ادامه داد: کمیته‌های تخصصی نیز شرکت‌ها و افرادی را به عنوان کارگزار دارند که صلاحیت شرکت یا محصول را بررسی کرده و آنها را تایید یا رد می ‌کنند. اگر مورد تایید قرار گیرند، عنوان شرکت دانش‌بنیان به آنها اطلاق می شود و از حمایت‌های مختلف بهره مند خواهند شد. 

کرمی اظهار کرد: عمر شرکت‌های دانش بنیان و شناسایی آنها به یک دهه هم نمی‌رسد، به همین دلیل برای اینکه اقتصاد دانش‌بنیان به اقتصاد اصلی در جامعه تبدیل شود باید که این اقتصاد را به گفتمان عمومی در کشور تبدیل کنیم و همه افراد جامعه با این گفتمان آشنا شوند. 

مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری تصریح کرد: ستاد فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی نیز در همین راستا تشکیل شد تا با کمک نهادهای فرادستی، قانونی، دانشگاهی، شرکت‌های دانش بنیان و رسانه‌ای بتواند این زیست بوم را ترویج و معرفی کند. این ستاد از طریق فرهنگ‌سازی در جامعه حمایت اجتماعی را برای اقتصاد دانش بنیان فراهم خواهد کرد. 

۱۱۸ برنامه متنوع معاونت علمی برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور

کرمی ادامه داد: البته استفاده از رسانه‌ها، فضای مجازی، محیط های دانشجویی و شبکه‌های اجتماعی نیز در این کار موثر بود، به گونه‌ای که امروز حتی در پارک‌های علم و فناوری نیز که زمانی افراد به صورت موردی با موضوعات اقتصاد دانش‌بنیان روبرو بودند، برای سرپا نگه داشتن شرکت خود مجبورند به رسانه‌های اجتماعی، فضای مجازی و مطبوعات پناه بیاورند و خود را معرفی کنند تا از حمایت اجتماعی برخوردار شوند.

وی در خصوص اهمیت استفاده از زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در گسترش فرهنگ اقتصاد دانش بنیان، گفت: برای اینکه بتوانیم از اطلاعات انبوه و پالایش شده استفاده کنیم، نیاز داریم که از زیرساخت فناوری اطلاعات و آی سی تی استفاده کنیم. 

مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با اشاره به برنامه‌های متنوع معاونت علمی و فناوری ذیل قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان برای رشد و تعالی این شرکت‌ها افزود: خوشبختانه ۱۱۸ برنامه و خدمت متنوع برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور تعریف شده است که به مرور بر تعداد این حمایت‌ها و خدمات افزوده خواهد شد.

وی با بیان این‌که حمایت‌های یادشده ذیل قانون و در تعامل معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با سایر دستگاه‌ها اجرایی می‌شود، اظهار کرد: معاونت علمی و فناوری به عنوان نماد حمایت بخش دولتی از شرکت‌های دانش بنیان بخش خصوصی در موضوعات مختلفی با همکاری سایر دستگاه‌ها است؛ به طور مثال با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی، شرکت‌های دانش‌بنیان مشمول قانون معاف از مالیات شده یا شرکت‌های دانش‌بنیانی که قصد واردات یا صادرات دارند، بر اساس توافق با گمرک ایران از معافیت گمرکی برخوردار می‌شوند.

 مشاور معاون علمی و فناوری ادامه داد: همچنین با امضای تفاهم‌نامه‌ای با شهرداری تهران، شرکت‌های دانش‌بنیان تهران می‌توانند به شرط رعایت شرایط و الزامات، در ساختمان‌های با کاربری مسکونی شهر تهران مستقر شوند؛ همچنین با بنیاد نخبگان نیروهای مسلح تفاهم‌نامه‌ای صورت گرفته است تا افراد کلیدی شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند خدمت مقدس سربازی را مبتنی بر تعاریف و هماهنگی‌های انجام شده در شرکت دانش‌بنیان بگذرانند.

کرمی، معرفی محصولات و تبلیغات محصولات دانش‌بنیان با همکاری صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران را یکی دیگر از این سرفصل‌ها برشمرد و گفت: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، برای پخش آگهی محصولات شرکت‌های دانش بنیان‌ حمایت‌هایی صورت می‌دهد، مثلاً در شبکه ایران‌کالا و سایر شبکه‌ها بخش ویژه‌ای ایجاد شده است تا شرکت‌های دانش‌بنیان محصولات خود را به صورت رایگان معرفی کنند؛ همچنین برنامه‌ریزی برای پخش تبلیغات با تخفیف و اضافه پخش‌های تشویقی در سایر شبکه‌ها نظر گرفته شده است.

وی افزود:  شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با مراجعه به سایت معاونت علمی و فناوری یا سامانه دانش‌بنیان از این حمایت‌ها مطلع شوند.

دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان به رشد فزاینده کسب و کارهای نوآور و نقش‌آفرینی این کسب و کارها در ساختار اقتصاد اشاره کرد و گفت: معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در دوره جدید حرکتی جدی را برای حمایت از شرکت‌های خلاق و نوآور آغاز کرده است.

کرمی ادامه داد: اگرچه در روزهای نخست میزان حمایت از این دست شرکت‌ها محدود خواهد بود؛ اما به کمک فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی و کسب آگاهی توسط نهادها و سازمان‌ها، اهمیت این شرکت‌ها برجسته شده و به کمک معاونت علمی و فناوری خواهند آمد.

وی با اشاره به ایجاد سرفصل‌های حمایتی از این دست شرکت‌ها گفت: تشخیص صلاحیت این شرکت‌ها نیازمند ایجاد کارگروه و آیین‌نامه‌هایی بود که این فرآیند با کمک شرکت‌ها در حال تدوین است.

کرمی، بازارسازی برای شرکت‌های دانش‌بنیان را یکی دیگر از حمایت‌های معاونت علمی و فناوری برشمرد و اظهار کرد: وجود بازار برای هر کسب و کاری مهمترین ضرورت و تضمین کننده ادامه به شمار می‌رود و معاونت علمی و فناوری با همکاری سایر نهادها ایجاد بازار برای شرکت‌های دانش‌بنیان را در ایران و سایر کشورها دنبال  می‌کند.

وی با بیان این که بازار ایران با ظرفیت ۸۰ میلیونی زمینه خوبی برای نقش آفرینی این شرکت‌هاست، افزود: اما این  بازار ۸۰ میلیونی محدود است و باید به بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای شرکت فکر شود و بر همین اساس، کریدور صادرات محصولات دانش بنیان معاونت علمی و همچنین مجموعه اقدامات در معاونت‌ علمی با کمک سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی زمینه‌ای ایجاد کرده است تا این کسب و کارها اولاً بتوانند در بازار ایران و بعد در سطح منطقه‌ای و بین المللی حضور پیدا کنند.

انتهای پیام