قاسم منصور آل کثیر - فعال فرهنگی اهواز در گفت‌وگو با ایسنا، درباره این بازی بیان کرد: «مِحِیبس» کلمه مصغر شدهٔ «محبس» به معنای انگشتر، نام یکی از بازی‌های رایج شب‌های رمضانی در بسیاری از شهرهای خوزستان است. این بازی بیشتر در عرب‌های ایران و عراق رواج دارد و به عنوان میراث معنوی شب‌های رمضانی معرفی می‌شود.
او با بیان اینکه خاستگاه دقیقی برای بازی «محیبس» عنوان نشده است، افزود: با توجه به گزارش‌های موجود، مردم عراق و اهواز بیشترین علاقه‌مندان و اجرا کنندگان این بازی در شب‌های رمضانی هستند. اغلب مردم در بغداد و همچنین در کردستان عراق در شب‌های رمضانی این مسابقه را دنبال و به طور جدی در این زمینه رقابت می‌کنند.
این فعال فرهنگی ادامه داد: جذابیت این بازی به قدری است که عراقی‌ها و دیگر عرب‌های مهاجر در کشور کانادا نیز رقابت‌هایی برای بازی محیبس راه اندازی کرده‌اند. شب‌های رمضان، نمادها، مناسک و میراث بسیاری را همراه خود دارد. یکی از آنها بازی «مِحیبس» یا انگشتر است که شباهتی با بازی پُر یا پوچ دارد.
آل کثیر با بیان اینکه سنت بازی محیبس در اهواز پیشینه ی بسیار دارد، اعلام کرد: البته این بازی تنها مختص اهواز نیست و تا جنوب عراق و کویت نیز امتداد دارد. در شهر اهواز، بزرگ و کوچک در شب‌های رمضان سرگرم این بازی متنوع می‌شوند.
او اضافه کرد: چهره خوانی یکی از مهمترین ویژگی‌های گرداننده‌ی بازی است و "رئیس" در این بازی باید با چهره خوانیِ اعضای رقیب به دنبال انگشتری بگردد که توسط تیم مقابل پنهان شده است. در حال حاضر تیم‌های مختلف بازی محیبس در اهواز در مناطق بسیاری این بازی را به صورت گروهی شروع کرده‌اند. در 15 شب اول تیم‌ها به رقابت با دیگر محلات می روند و 15 شب آخر را در محله خودشان سرگرم بازی‌های رمضانی می شوند. این مراسم همچنان خارج از شکل‌های جشنواره ای و دولتی در جریان است.
این دوستدار میراث فرهنگی بیان کرد: در این بازی که به صورت گروه‌های چند نفره برگزار می‌شود، قوانین محلی خاصی رعایت می‌شود که این قوانین از پیشینیان سینه به سینه به نسل جدید رسیده است. همچنین در خلال بازی، شعرخوانی و کنایه‌های ادبی برای تضعیف روحیه‌ی تیم مقابل به کررات استفاده می‌شود. شور و اشتیاق این بازی همچنان در میان بزرگ سالان و نسل جدید دیده می‌شود. در شب‌های رمضان مردم اهواز در کنار راز و نیاز، سرگرمی‌های دسته جمعی متنوعی در فرهنگ عامه شان تعریف شده است. نوشیدن قهوه تلخ عربی و چای از چاشنی‌های همیشگی این بازی‌ها هستند.
آل کثیر گفت: بازی محیبس یا انگشتر و دیگر بازی‌های محلی به طور کلی همراه با اشعار ریتمیک هستند؛ این بازی‌ها باعث شناخت از محیط پیرامون می‌شود. برد و باخت‌شان کم هزینه است، قابلیت نوآوری در بازی‌ها وجود دارد و به تقویت قوای تمرکز کمک می‌کنند.
او اعلام کرد: دوستداران میراث فرهنگی بر این باورند که در خوزستان و به ویژه اهواز نسبت به ثبت و ضبط میراث معنوی و باورهای عامه کم کاری مضاعفی شده است. تا کنون در این‌باره نهادهای مربوطه در شهرداری‌ها، فرهنگ و ارشاد اسلامی و میراث فرهنگی اهتمام ویژه‌ای برای بررسی و پژوهش در این‌باره صورت نگرفته است. ناشناس ماندن بخش اعظمی از میراث اهواز برای دوستداران میراث فرهنگی قابل تامل است و درخواست فعالان این حوزه توجه جدی‌تر از گذشته نسبت به چنین مفاهیمی است.
این فعال فرهنگی بیان کرد: بازی‌های بومی محلی این منطقه لازم است بر اساس دو محیط‌های جغرافیایی متفاوت خوزستان ازجمله محیط تالاب نشینان، صحرا نشینان، مناطق کوهستانی و در نواحی هموار و دشت را مورد بررسی و مطالعه قرار داده و به تجزیه و تحلیل نقش و کارکرد این بازی‌ها در زندگی مردمان این دیار پرداخت.
آل کثیر گفت: بازی‌های بومی- محلی به عنوان بخشی از فرهنگ هر قوم و ملتی است که از زمان برگرفته از حوادث و رویدادهای موجود در آن دوران بوده و از نسلی به نسل دیگر با تغییرات چندی همراه و انتقال یافته است. یکی از بخش‌های اصلی و جذاب هر فرهنگی، بازی‌های بومی محلی آن است که از نوع زندگی، الزامات، اخلاقیات و ارزش‌ها و هنجارهای حاکم و در واقع فرهنگ آن نشات گرفته است .بازی‌ها به عنوان یک فرهنگ، پس از آفریده شدن در فرهنگِ آفریننده موثر می افتند. در واقع هر فرهنگی، بسته به نظامات عملی و نظری خود، بازی‌ها و ورزش‌هایی را می طلبد و با صحه گذاشتن و تشویق آن بازی‌ها دانسته یا ندانسته در امر پرورش افراد جامعه در آن راستا می کوشد.
انتهای پیام
نظرات