یک استاد حوزه دریا در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: وسعت خلیج‌فارس اندکی کمتر از 240 هزار کیلومترمربع بوده که سومین خلیج بزرگ جهان به شمار میآید. همچنین دریای عمان با حدود 900 هزار کیلومترمربع مساحت، پیشروی اقیانوس هند در خشکیهای آسیای جنوب غربی است. و دریای خزر نیز با مساحت حدود 400 هزار کیلومترمربع، بزرگ‌ترین دریاچه جهان است. گفتنی است ایران با احتساب جزایر خلیج‌فارس از 5 هزار و 800 کیلومتر خط ساحلی برخوردار است که 4 هزار و 900 کیلومتر آن در جنوب و مابقی در شمال قرار دارد و از این حیث از موقعیتی منحصربه‌فرد در منطقه برخوردار است.
فرصت‌ها و مزیت‌های کشور در حوزه دریا
نرگس امراللهی در خصوص فرصت‌ها و مزیت‌های کشور در حوزه دریا عنوان کرد: دریای خزر و خلیج‌فارس دارای ذخایر عظیم نفت و گاز بوده و عمده کشورهای تولیدکننده نفت جهان در اطراف خلیج‌فارس قرار دارند، به‌نحوی‌که این منطقه به‌عنوان گلوگاه انرژی جهان شناخته می‌شود.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان تصریح کرد: قرار گرفتن در مسیر کریدور ترانزیتی شمال- جنوب دیگر مزیت برجسته ایران است که باعث برقراری ارتباط ترانزیتی کشورهای اروپایی، روسیه، آسیای میانه و قفقاز با جنوب و جنوب شرقی آسیا و نیز کشورهای خاور دور و اقیانوسیه می‌شود. همچنین ارتباط کشور افغانستان به آب‌های آزاد از طریق محور ترانزیتی شرق کشور برقرار می‌شود.
وی در ادامه افزود: در حدود 90 درصد از صادرات و واردات ایران از طریق حمل‌ونقل دریایی انجام میگیرد و کل صادرات نفتی نیز از طریق خلیج‌فارس و تنگه هرمز صورت میپذیرد.
ضرورت توجه به گردشگری دریایی
امراللهی با اشاره به صنعت گردشگری و توریسم ساحلی خاطرنشان کرد: در ارتباط با گردشگری دریایی و صنعت توریسم نیز با توجه به خط ساحلی طولانی و مجاورت با آب‌های گرم، کشور ایران میتواند از جاذبههای گردشگری مطرح در سطح جهانی بوده و گردش مالی بالایی را به خود اختصاص دهد .
استاد دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه جوامع مرجانی و جنگلهای مانگرو به ترتیب دومین و سومین بیوم غنی زیستی دنیا هستند که در آب‌های ساحلی استان هرمزگان قرار دارند، گفت: در حوزه محیط‌زیست دریایی میتوان به وجود زیستگاه‌های آبسنگهای مرجانی، جنگلهای مانگرو، بسترهای علفی، زیستگاه‌های جلبکی، پهنه‌های گلی جزر و مدی، سواحل شنی و ماسه‌ای، کرانه‌های سنگی، مصب رودخانه‌های دائمی و دهها خور بزرگ و کوچک اشاره کرد.
وی تصریح کرد: لاکپشتهای دریایی، پستانداران دریایی، پرندگان آبزی، انواع ماهیها، بیمهرگان دریایی، میکرو جلبک‌ها و ماکرو جلبک‌های دریایی از گونههای جانوری و گیاهی شاخص در خلیج‌فارس و دریای عمان هستند. تنوع اکوسیستم‌های آبی و وجود گونههای متنوع جانوری و گیاهی پتانسیل لازم را برای مطالعات زیست فن‌آوری در این منطقه فراهم آورده است.
اهمیت و ضرورت توسعه فناوری‌های دریایی
امراللهی با بیان اینکه توسعه بهره‌برداری از دریا مستلزم توسعه فنآوریهای دریایی است اظهار کرد: به‌کارگیری علم و فن‌آوری، علاوه بر توسعه کمی بهره‌برداری از دریا در زمینه‌های گوناگون از جمله صنعتی، اقتصادی، پژوهشی، نظامی، گردشگری و ...، باعث افزایش کیفیت استفاده و نیز کاهش هزینههای بهره‌برداری نیز می‌شود.
این استاد حوزه دریا در ادامه اضافه کرد: توسعه فن‌آوری از یک‌سو نیازمند توسعه دانش و از سوی دیگر عامل تسریع توسعه علم و دانش در کشور است و در نتیجه سرمایه‌گذاری بر روی فنآوریهای دریایی باعث جهش علمی قابل‌توجهی در کشور میگردد که پیامدهای مثبت اقتصادی و اشتغالی را نیز به همراه دارد.
رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه دریا عاملی مؤثر بر توسعه اقتصادی کشور
عضو هیئت‌علمی دانشگاه هرمزگان با بیان اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان مؤسسات خصوصی یا تعاونی هستند که اهداف اقتصادی آن‌ها از مسیر تحقیق، نوآوری، ابداع و اختراع در حوزه فنآوریهای برتر و با ارزش‌افزوده، و تجاری‌سازی نتایج این فعالیتهای علمی و پژوهشی، تأمین می‌شود، خاطرنشان کرد: محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان اطلاعاتی کاربردی است که توسط افراد تحصیلکرده و با تجربه تولید می‌شود.
امراللهی اضافه کرد: رشد اقتصاد مبتنی بر فن‌آوری نیازمند بنیان علمی کارآمد و مولد در کشور است که وجود شرکت‌های دانش‌بنیان پاسخی به این نیاز حیاتی است.
استاد دانشکده علوم و فنون دانشگاه هرمزگان در خصوص شرکت‌های دانش‌بنیان دریایی عنوان کرد: فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه دریا به‌منزله شالوده توسعه فناوری‌های دریایی بوده و میتواند دانش و اطلاعات موردنیاز در این زمینه را تأمین کند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر علاوه بر اینکه توسعه این شرکتها به درآمدزایی برای دانشگاه‌ها، مؤسسات پژوهشی، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌ها و سایر تحصیلکردگان دانشگاهی منجر می‌شود، محصولات آن‌ها نیز، در صورت سیاستگذاریها و حمایتهای لازم، میتواند باعث رونق فن‌آوری و اشتغال در سطح کشور گردد و از آنجا که تاکنون در زمینه فنآوریهای دریایی به‌اندازه سایر عرصهها سرمایه‌گذاری فکری و اقتصادی صورت نگرفته است، این حوزه از پتانسیل بالایی برای کار و فعالیت و سرمایه‌گذاری برخوردار است.
امراللهی تصریح کرد: همچنین با افزایش فارغالتحصیلان رشتههای مرتبط با دریا در سالهای اخیر، نیروی انسانی تحصیلکرده نیز مهیای بکارگیری است که این امر خود به رونق اقتصاد، صنعت و دانشگاه منجر می‌شود.
نقشه راه فناوری‌های دریایی کشور عامل تعیین‌کننده اولویت‌ها و نیازهای حال و آینده کشور
مدیر گروه علوم زیست دریا دانشگاه هرمزگان در خصوص تدوین نقشه راه فناوری‌های دریایی کشور گفت: با توجه به تنوع و تعدد زمینه‌های سرمایه‌گذاری در حوزه فن‌آوری دریا و رشد سریع دانش و فن‌آوری در جهان، و نیز پتانسیلها و نیازهای کشور، همچنین محدودیت منابع، لازم است جهتگیری و سیاستگذاری مناسب در خصوص انتخاب مسیرهایی که بایستی سرمایههای مدیریتی، انسانی و مالی معطوف به آن‌ها بشوند، صورت گیرد. در غیر این صورت فعالیتهای پراکنده و با جهتگیریهای متفاوت موجب اتلاف منابع شده و برآیندی روبه‌جلو نخواهند داشت.
امراللهی در پایان خاطرنشان کرد: نقشه راه فناوری‌های دریایی کشور ضمن تعیین چشم‌انداز بلندمدت، موجب شفاف شدن اولویت‌ها و نیازهای حال و آینده کشور در زمینه فنآوریهای دریایی می‌شود.
انتهای پیام
نظرات