لباس کُردی، لباسی زیبا با هزاران رنگ و تنوع که برگرفته از طبیعت زیبای این مردمان است، یکی از جاذبه‌های فرهنگی مناطق کُردنشین محسوب می‌شود.

بازارهای سنندج، مزین به پارچه‌های زیبا و رنگارنگی است که جلوه خاصی به آن‌ها بخشیده و چشم هر مسافری از دیدن این همه تنوع و رنگ و زیبایی به وجد خواهد آمد.

لباس کُردی، لباسی در اوج زیبایی اما محجوب که حکایت از حجب و وقار کُردها در طول تاریخ دارد که اصالت، تنوع و زیبایی را یکجا در خود دارد.

لباس کُردی، گام به گام با مردم کُرد تاریخ را درنوردیده و از سختی‌ها و ناملایمات زندگی عبور کرده و حال راوی سختی‌ها، خوشی‌ها و سرگذشت کُردها است.

فارغ از شکل عموما گشاد لباس‌های کُردی که برای رفت‌وآمد و زندگی در ارتفاعات کوهستانی کردستان طراحی شده تا پیمودن مسیرهای سخت و دشوار کوهستانی با آن امکان‌پذیر باشد و هر کدام از آن‌ها حاوی معانی و دربرگیرنده پیام خاصی هستند.

جدای از تنوع فرهنگی کردستان، لباس‌های کُردی از تنوع خاصی برخوردار بوده و هر منطقه‌ای دارای لباس مخصوص به خود است که از انواع لباس زنانه کُردی می‌توان به سقزی، سورانی، سنه‌ای و اورامی اشاره کرد.

در کنار این همه زیبایی خیره‌کننده‌ای که لباس‌های کُردی در خود دارند، اکسسوری‌های به کار رفته در آن خود از اصالت و زیبایی خاصی برخوردار است که در دنیا و درنوع خود بی‌نظیر است.

استفاده از سکه‌های طلا و لیره در پوشش زنان کُرد زیبایی چشم‌نوازی ایجاد کرده و صدای ناشی از برخورد سکه‌ها و لیره‌ها با هم در هنگام راه رفتن زنان کُرد چنان موسیقی گوش‌نوازی را ایجاد کرده که هنرمندان و شاعران کُرد در وصف آن شعرها سروده و آوازها سرداده‌اند.

آویختن میخک، خود یکی از ویژگی‌های خاص لباس زنانه کُردی است و علاوه بر جلوه و زیبایی خاصی که به پوشش لباس زنانه می‌دهد سبب خوش‌بو شدن آن نیز می‌شود و در یک کلام می‌توان گفت که کُردها به جای استفاده از عطر و ادکلن‌ها از میخک برای خوشبو کردن لباس خود بهره می‌گیرند.

"چارۆکە" یا رودوش یکی از ویژگی‌های خاص لباس زنان کُرد است که علاوه بر زیبایی خاصی که دارد، نمادی برای جاافتادگی و کدبانویی زنان کُرد بوده و همواره در شعر و آواز هنرمندان از جایگاه خاصی برخوردار بوده است.

"تازکڵاو"، کلاهی است با شکل استوانه‌ای کوتاه که با نقوش زیبا و رشته‌هایی از طلا و لیره آراسته شده که جدای از پوشش و حجابی که در خود دارد نمادی بوده برای زنان خانزاده و اشراف‌زاده کردستانی که از جایگاه اجتماعی و تملک مالی بسیار بالایی برخوردار بوده‌اند.

با توجه به اینکه کردستان منطقه‌ای کوهستانی و سردسیر است، لباس‌ها نیز با توجه به شرایط آب و هوایی خاص آن طراحی شده‌است، زنان کُرد برای محافظت از خود در مقابل سرمای کوهستان از سربند که در اصطلاح کُردی به آن "سەروەنی" یا "ڕەشتی" گفته می‌شود استفاده می‌کرده‌اند که متاسفانه امروزه این نوع پوشش تنها در افراد کهن سال دیده می‌شود.

لباس عروس کُردها نیز با سایر شهرها و استان‌ها متفاوت است، لباس عروس از پارچه‌ای سفید مزین شده با پولک و ملیله است که با لیره و یا رشته‌هایی از سکه طلا آراسته شده و تور سر عروس نیز پارچه‌ای با رنگ قرمز که در اصلاح به آن "تارا" می‌گویند نمادی از پاکدامنی عروس است.

پوشش مردان کُرد نیز همانند زنان از تنوع بالایی برخوردار بوده و هر منطقه دارای لباس مخصوص به خود است که از جمله آن‌ها می‌توان به چوخه، پانتۆڵ، مەلێکی، فرەنجی و کوڵەباڵ و... نام برد.

یکی از ویژگی‌های لباس مردان کُرد که در دنیا نیز زبانزد است، کڵاش یا همان کفش مخصوص کردها است که متناسب با نوع زندگی مردمان آن طراحی شده است.

پشت بند یا "پشتوێن" یکی از اجزای مشترک لباس مردان و زنان کُرد است که به صورت ساده و گره‌چین به دور کمر خود می‌بندند و در قدیم برای نگهداری تفنگ و اسلحه مردان کُرد استفاده می‌شده است.

اغلب "پشتوێن" را با ٣ گره بر روی کمر خود میبندند که این سه گره نمادی بوده برای سه عنصر اصلی دین زردشت یعنی پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک.

فره‌نجی یکی از پوشش‌های ویژه مردان کُرد است که بیشتر مورد استفاده مردمان عشایر کُرد بوده که در طراحی آن نکات بسیار ظریفی نهفته و کوتاه و بلندی آن نشان از جایگاه اجتماعی فرد داشته و از سوی دیگر دو زایده برآمده بر روی شانه‌ها، حکایت از سرنوشت کُردها در زمان ضحاک مار به دوش دارد.

همچنین پێچ و کڵاو، لفکه سۆرانی، کوڵەباڵ، شاڵ، ساق‌بند پشمی یا پووزەوانه و ... از دیگر اجزای پوشش لباس مردان کُرد می‌باشد.

در آخر می‌توان گفت که قدمت لباس کردی به قدمت خود مردمان کُرد بازمی‌گردد و اگر بخواهیم به تصویری مستند از قدیمی‌ترین لباس کُردی استناد کنیم، باید به مستندات تاریخی رجوع کنیم و در حجاری‌های ورودی کاخ آپادانا و در میان هدیه آوردندگان به بارگاه می‌توانید مردان کُرد و ماد را ببینید که لباس‌هایی همانند لباس‌های محلی کُردی مردمان کُرد بر تن دارند.

انتهای پیام