به گزارش ایسنا، دکتر کیوان الستی با پیوستن به پویش #علمی_شو کرسی یونسکو در ترویج علم، یادداشتی را در صفحه اینستاگرامی "کرسی یونسکو در ترویج علم" منتشر کرد.
در این یادداشت آمده است:
آیا موجود کوچکی که جهان را به چالش کشیده، نتیجه طراحیِ هوشمندانه است یا از نوعی جهش و سازش با محیط حاصل شده؟ طبیعی است یا دست‌ساز؟ منشا آن حیوانی است یا در آزمایشگاهی در چین توسط توطئه‌گران ساخته شده است؟
تقسیمات ما (مثل طبیعی و مصنوعی) گاهی سوالات گمراه کننده ایجاد می‌کند: بسیاری از آنچه که طبیعی می‌دانیم چندان هم طبیعی نیست: حیوانات خانگی (از سگ‌ها گرفته تا گوسفند و اسب)، سگ و اسب و گوسفند بودنشان در نتیجه تغییراتی است که انسان ایجاد کرده است. انسان بوده که از گوسفندان پروار، فرزند کشیده و نحیف‌ها را از چرخه زاد و ولد خارج کرده است، حامی اسب‌های خوش‌اندام بوده و سرکش‌ها را نابود کرده است، گرگها را نسل به نسل تربیت کرده و به سگ‌های خانگی تبدیل کرده است و در همه اینها، قصدی انسانی دخیل بوده که (اگر می‌خواهید) «طراحی هوشمندانه»اش بنامید.
از آن سو، بسیاری از آنچه که طراحی‌شده و هوشمندانه قلمداد شده نیز چندان هم هوشمندانه طراحی نشده‌اند. فناوری‌های پیچیده اطراف ما، (کامپیوتر و موبایل و اتومبیل‌ها) در طول زمان و از نوآوری‌ها و سازش آن‌ها، با بازار و سلیقه جامعه، شکل گرفته و تکامل یافته‌اند. مهندس هوشمندی نیست که در کارگاه و آزمایشگاه خود از پیش به همه آنچه پسند خریدار می‌افتد، اشراف داشته باشد.
پس چه جذابیتی برای عموم غیرمتخصص هست که تا این حد میان طراحی هوشمندانه و نظریه‌های فرگشت تفاوت قائل شود.
بخشی از پاسخ در ارزشی است که بر دوش واژه‌ها سنگینی می‌کند. کلمه «خلق» معنایی دارد که نمی‌توان و نباید با جزئیات و مخلفات اضافه، آلوده‌اش کرد. «ساخته شدن در آزمایشگاه» نیز (برای علاقمندان) معنایی دارد که تلطیف آن منظور آن «علاقمند» را برآورده نمی‌کند. «دست‌ساز بودن» و «آزمایشگاهی بودن»ِ ویروس، ساخته شدن آن است از صفر تا صد، در آزمایشگاهی که قاتلانِ پول‌پرست و سیاست‌مدارانِ قاتل‌پرور، به طراحیِ هوشمندانه «دست‌سازی» مشغولند که هدفش کشتار و کاهش جمعیت است و راه یافتنش نیز (صرف نظر از ردیابی نیمخند و برق چشمان قاتلان) در درایت سیاسی و درکِ رموز پنهان «باهوشان» نهفته است.
از درایت سیاسی اگر بگذریم اما، پاسخ‌های علمی (چه دست و قصد انسان دخیل باشد و چه نباشد) ساده‌ترین پاسخ‌ها است. پاسخ‌هایی که کمترین موجودات را فرض می‌گیرد و موجودات فرض گرفته شده نیز، از کمترین رمز و راز و پنهان‌بودگی‌ها برخوردارند. افراد مرموز در آزمایشگاه‌های پنهان، شیاطین در دالان‌های دوزخی، و اساطیر در کوه المپ، در علم جایی ندارند. نه به خاطر عدم امکان‌شان بلکه به خاطر در دسترس نبودنشان.
پس آیا این امکان وجود ندارد که ویروس کرونا در آزمایشگاه ساخته شده باشد؟ چرا که ندارد، همیشه امکان دارد: به همان اندازه که امکان دارد کیهان ما دیروز خلق شده باشد و «۱۴ میلیارد سال قدمتی» که می‌گویند، تلقین شیطان باشد. به همان اندازه امکان دارد که قوری‌ای غول‌آسا در یک میلیارد سالِ نوری فاصله از زمین، مشغول دم کردن چای زعفرانی کاشان برای نظریه‌پردازان توطئه فرازمینی باشد. به همان اندازه امکان دارد، که دانشمندان چینی فرازمینی که در آزمایشگاه ساخت کرونای فرازمینی مشغولند، به جای کربن در بدنشان پیوندهای سیلیکونی به کار رفته باشد. به همان اندازه امکان دارد که نوشیدن روغن شتر با پنبه ممکن است در درمان سرطان مفید باشد. و چه کسی و چه مقامی و چه دانشمند بزرگی در زمین و فرازمین وجود دارد که بتواند ادعا کند و شواهدی ارائه کند که ثابت کند این موارد که (گفتیم و از گفتن آن خوشحالیم) صادق نبوده و افسانه است و (خدایی ناکرده) علمی نیست.
به گزارش ایسنا، کرسی یونسکو در ترویج علم به منظور مقابله با شبه علم، اخبار غیرعلمی و باورهای غلطی که این روزها پیرامون کرونا ویروس جدید در جامعه منتشر شده، پویشی را به نام «#علمی_شو» راه‌اندازی کرده و از همه علاقه‌مندان به مباحث علمی درست، دعوت می‌کند با تولید و ارسال پیام‌های کوتاه صوتی، تصویری و متنی، در راستای جایگزینی اندیشه و رفتار صحیح علمی در جامعه به جای هراس از این بحران، این پویش را یاری کنند.
کرسی یونسکو در ترویج علم از صاحبنظران، متخصصان و نیک اندیشان دعوت کرده است از طریق ایمیل کرسی به نشانی unescocps@gmail.com، صفحه اینستاگرام unescocps و کانال تلگرامی @unescocps به پویش "#علمی_شو بپیوندند.
انتهای پیام
نظرات